به گزارش خبرنگار ورزشي باشگاه خبرنگاران؛ در واقع 3 تئوري در مورد پيدايش و ورود كلمه دربي در فوتبال وجود دارد. نخستين تئوري مربوط به شهري به نام "آشبورن" در ايالت "دربي شاير" انگلستان است. در قرن 12 كه بازي با سبك و سياق فوتبال برگزار مي شد، طي دو روز دو گروه از مردم شهر در روز سه شنبه و چهارشنبه با هم مسابقه مي دادند كه از ساعت 2 ظهر تا 10 شب ادامه داشته و اگر تا قبل از ساعت پنج عصر توپي گل مي شده، توپي جديد وارد زمين مسابقه مي كردند، در غير اين صورت رقابت را تعطيل مي كردند تا روز چهارشنبه كه مجددا مسابقه از سر گرفته شود، اين بازي همچنان در شهر "آشبورن" برگزار مي شود.

تئوري دوم حاكي از اين است كه اين كلمه از مسابقات سواركاري كه در شهر "دربي" از سال 1780 برگزار مي شده، به وجود آمده است.
اما تئوري سوم از ديدار قرمز و آبي هاي بندر ليورپول سررشته گرفته است. زمين دو تيم كه در آن مسابقات خانگي را برگزار مي كردند، توسط پاركي به نام "استنلي" از هم جدا مي شده كه مالك آن پارك يا باغ شخصي بوده به نام "كنت دربي" و از آن روز مسابقات ورزشي كه تيم هاي يك شهر يا يك استان و منطقه با هم برگزار مي كنند، "دربي" ناميده مي شود.

* رئال مادريد_ بارسلونا

بدون ترديد يكي از حساس ترين و جذاب ترين دربي هاي فوتبال در سطح جهان، پيكار دو تيم فوتبال بارسلونا و رئال مادريد اسپانيا است. رقابت اين دو تيم پرافتخار ريشه در تاريخ و جنگ هاي داخلي اين كشور دارد. اين بازي علاوه بر مسائل ورزشي، براي مردم پايتخت نشين شهر مادريد كه همواره خود را داراي تمدن كهن و برتري خاص نسبت به ديگر شهرها و ايالات مي دانند و همچنين مردم جدايي طلب ايالت كاتالان كه هيچ گاه با حكومت حاكم بر پايتخت همراه نبوده و خود را جدا از مسائل سياسي كشور مي دانند، داراي اهميت ويژه اي است. قرار دادن اين مسائل در كنار تاريخ غني دو باشگاه بزرگ و تقابل ستارگان فوتبال جهان در زمين چمن همواره "ال كلاسيكو" (دربي معروف اسپانيا) را به بزرگترين و پر طرفدارترين دربي جهان تبديل كرده است. اين دو تيم براي نخستين بار در ديداري دوستانه در سال 1902 به مصاف هم رفتند كه بارسلونا با نتيجه سه بر يك به پيروزي رسيد. اما نخستين دربي رسمي دو تيم در سال 1928 برگزار شد و مادريدي ها موفق شند يك بر صفر حريف خود را شكست دهند تا اينگونه بزرگترين دربي جهان آغاز به كار كند.

* بوكاجونيورز_ ريورپلاته

جدال اين دو تيم يكي از بزرگترين شهرآوردهاي جهان محسوب مي شود؛ زيرا تقابل اين دو تيم علاوه بر يك مسابقه فوتبال بين دو باشگاه بزرگ آرژانتين، تقابل دو قشر متفاوت از مردم جامعه اين كشور نيز محسوب مي شود. ثروتمندان كه اكثرا طرفدار ريورپلاته هستند و مردم فقير كه هواداران بوكا محسوب مي شوند. شهرآورد بزرگ آرژانتين را مردم اين كشور "ال سوپر كلاسيكو" ناميده اند.
اين بازي هميشه با حواشي بسياري همراه بوده و بازيكنان دو تيم در اين بازي تا حد مرگ براي پيروزي تيمشان تلاش مي كنند و حتي در برخي موارد كار به خشونت بسياري هم در زمين مسابقه كشيده مي شود.

مهمترين اتفاقي كه در طول برگزاري اين مسابقه روي داده تراژدي سال 1968 بود كه در آن 71 هوادار جان خود را از دست دادند و 150 نفر هم مصدوم شدند. در اين حادثه كه به دليل هجوم ناگهاني مردم با بازشدن يكي از درب هاي ورزشگاه به وجود آمد هيچ كس مقصر شناخته نشد و اين خشم هواداران دو تيم را نسبت به هم بيشتر كرد.

فرداي روز شهرآورد با بازيكنان تيم برنده همانند قهرمانان ملي برخورد مي شود و اين در حالي است كه بازيكنان تيم بازنده اعتراف كردند كه جرات راه رفتن درخيابان را هم ندارند.

*ميلان – اينتر

شهر آورد "دلامدونينا" ايتاليا يكي از معروف ترين شهر آوردهاي جهان است.
بازي كه هر سال بين دو تيم اينتر ميلان و آ.ث ميلان در ورزشگاه "جوزپه مدآتزا" برگزار مي شود.
شهر آورد ميلان به افتخار يكي از مناظر قابل توجه به اين شهر مجسمه مريم مقدس كه در ميدان معروف "دئومو" قرار دارد به نام شهر آورد "دلامارونينا" معروف است.

يكي از بدترين بازي هاي بين اين دو تيم درمرحله يك چهارم نهايي ليگ قهرمانان اروپا در سال 2005 رخ داد.
ميلاني ها در اوايل بازي يك گل به ثمر رساندند كه در مجموع سه بر صفر از حريف خود پيش بودند و همين موضوع باعث شد تا اعصاب هواداران اينتر پس از سوت اشتباه داور كه به ضرر اينتر زده شد بر هم ريزد.
پس از آن بطري هاي آتشين و مواد منفجره بسياري به داخل زمين پرتاب شد.

زماني كه دروازه بان ميلان "ديدا" قصد داشت زمين بازي را از وجود اين مواد پاك كند يكي از بطري ها به صورت وي اصابت كرد و مسابقه به مدت 30 دقيقه متوقف شد و در اين هنگام ماموران آتش نشاني تمامي محل هايي كه به درون زمين پرتاب شده بود جمع آوري كردند.

* ستيك- رنجرز

دربي شهر گلاسكو اسكاتلند يكي از قديمي ترين شهرآوردهاي فوتبال جهان است كه علاوه بر يك بازي فوتبال رقابت بين دو تيم دسته مذهبي نيز محسوب مي شود.

سابقه اين دربي به سال 1888 باز مي گردد و تا به حال اين دو تيم بيش از 380 بازي مقابل هم انجام داده اند.
هواداران ستيك به صورت سنتي كاتوليك هستند و از سوي ديگر طرفداران رنجرز پروتستاني هستند.
سياست و مذهب نيز در اين شهرآورد با فوتبال آميخته مي شودو گاهي خشونت و خصومت را نيز به همراه دارد.

جدال دو تيم يا در ورزشگاه ايبراكس به ميزباني رنجرز برگزار مي شود كه گنجايش 51 هزار نفر را دارد يا در سلتيك پارك كه مي تواند 60 هزار تماشاگر را در خود جاي دهد.
خشونت هوداران در تاريخ اين شهرآورد هم به چشم مي خورد.
در سال 1980 حدود 9 هزار هوادار افراطي دو تيم بعد از پيروزي يك بر صفر سلتيك به داخل زمين بازي هجوم بردند و با يكديگر درگير شدند.

* دورتمند- شالكه

دو يم همشهري و هم ايالتي ايالت "روهر" آلمان از گذشته تا به حال دشمني ديرينه و سختي با يكديگر داشته اند و تاريخ دشمني اين دو تيم به زماني مي رسد كه تيم مردمي و پرهودار دورتمند مخالفت هاي سختي با امپراطوري "پروس" و تيمش شالكه داشت.

*رم- لاتزيو

يكي ديگر از شهرآوردهاي بزرگ دنيا جدال هميشه حساس دو تيم فوتبال رم و لاتزيو دو تيم پايتخت نشين ايتاليا است.
مردم رم علاقه زيادي دارند تا ثابت كنند دربي انهابزرگ از دربي ميلان وحتي دربي تورين است.
چيزي كه اين دربي بدان شهرت پيدا كرده شورش هاي هواداران دو طرف در تاريخ برگزاري ان بوده و پارچه نوشته هايي در خصوص نژاد پرستي و اهانت هاي قومي در استاديوم وجود داشته است.

در سال 1979 "وينچنزو پاپارلي" هوادار لاتزيو توسط توده آتش پرتاب شده از سوي هواداران رم، كور و پس از چند ساعت كشته شد.
هنوز هم تصوير صورت خونين پاپارلي در دربي رم رويت مي شود و بهانه اي هميشگي براي درگيري هواداران دو تيم درخيابان ها است.
دربي رم در سال 2004 نيز دربي خونين بود و دخالت پليس مخصوص شورش هاي خياباني دو كشته از هر دو تيم را ثبت كرد.

رم در نخستين دربي پايتخت به صورت رسمي، به پيروزي يك بر صفر برابر لاتزيو دست پيدا كرده است.
درسال 1929 گل دقيقه 73 و ولك رم را به اين پيروزي ارزشمند رساند.

شهریور دو ژانیرو در برزیل هرفصل شاهد دربی از جنس فوتبال دوستان دنیا است واسکودوگاما و فلامینگو دو رقیب دیرین دربی های این شهر بزرگ برزیل هستند که نام کلاسیکو روس میلوئس روی آن گذاشته شده است.

باشگاه واسکودوگاما در سال 1898 تاسیس شده و فلامینگو سه سال زودتر یعنی در سال 1895 تاسیس شده است در همان سالهای نخست این دو تیم با هم رقبای جدانشدنی بودند ولی ازز سال 1923 که واسکودوگاما توانست به رقابتهای دسته اول لیگ برزیل صعود کند دربی های شهر ریو حال و هوای خاصی به خود گرفت دو تیم تا به حال 335 بار با هم بازی کرده اند که طی آن 129 بار سیاه وقرمزهای فلامینگو و 119 بار واسکودوگاما سفید و سیاه پوش پیروز شده اند و 87 بار نیز دو تیم به تساوی رسیده اند.

*المپیاکوس پیرائوس پاناتینیایکوس

دربی شهر آتن یونان بین المپیاکوس پیرائوس و پاناتینیایکوس را خود آتنی ها به نام مادر همه دربیها می نامند.

سبزهای پاناتینیایکوس مربوط به مناطق میانی شهر آتن و قشر متوسط جامعه هستند و قرمز و سفیدهای المپیاکوس مربوط به مناطق بندری پیرائوس هستند که غالبا قشر متوسط رو به پایین جامعه را تشکیل می دهند.

تاکنون از 165 بازی که دو تیم انجام داده اند 68 بازی را المپیاکوس و 43 بازی را پاناتینیایکوس برنده میدان بوده است و 53 بازی را نیز مساوی کرده اند.

هر چند که تیم آ.ا. ک. آتن را آوارگان جنگ ترکیه و یونان تاسیس کرده اند آنها مورد تحقیر و تمسخر هواداران پاناتینایکوس و المپیاکوس قرار می گیرند و دیدار این دو تیم مقابل آ.ا.گ. آتن از اهمیت کمتری برخوردار است.

*پرسپولیس-استقلال

پرطرفدارترین و حساس ترین دربی آسیاییها شهرآورد بزرگ تهران بین دو تیم قدیمی استقلال و پرسپولیس است این دو تیم تاکنون در دیدارهای دوستانه و رسمی تاکنون 73 بار مقابل یکدیگر قرار گرفته اند که سهم استقلالی ها 24 پیروزی و سهم پرسپولیس تنها 17 برد بوده و 32 بازی هم به تساوی کشیده شده است.

دیدار سرخابی های پایتخت نشین ایران هیجان زیادی قبل و بعد از بازی دارد و همواره در ورزشگاه بزرگ آزادی تهران برگزار می شود در پرتماشاگرترین دیدارهای این دو تیم حدود 110 هزار هوادار از نزدیک شاهد برگزاری این مسابقه بوده اند.

در مجموع 73 دیدار گذشته این دو تیم سه بازی جنجالی و نیمه تمام با رای فدراسیون فوتبال ایران سه بر صفر به سود استقلال اعلام شده است دربرخی مسابقات این تیم داوران خارجی قضاوت کرده اند و اکثر بازیکنان مطرح و ملی پوش در طول سالیان گذتشه و هم اکنون در این دو تیم عضویت داشته اند.

*سایر شهرآوردهای بزرگ دنیا

در اروپا دیدار تیمهای همشهری جنوا و سامپدوریا ایتالیا ، رئال مادرید، اتلتیکو مادرید و همچنین سویا و رئال بتیس اسپانیا منچستر سیتی و منچستر یونایتد و نیز آرسنال و تاتنهام و لیورپول و اورتون انگلستان گالاتاسرای و فنرباغچه ترکیه ،‌استریا وین و راپیدوین اتریش تورینو و یوونتوس ایتالیا از مهمترین دربیها محسوب می شود.

در آمریکای جنوبی و شمالی ایندیپندنت و ریسنیگ آرژانتین ، فلامینگو و فلومیننزه برزیل، ناسیونال و پانارول پاراگوئه، کولوکولو و یونیورسیداد شیلی و لس آنجلس گالکسی و چیواس یو. اس. ای آمریکا از مهمترین و بزرگترین دربی ها است.

در آسیا شاندونگ لوننگ و شانگهای شینگ هوای چین و سوان سامسونگ و سئول اف سی ژاپن و در آفریقا الزمالک و الاهلی مصر از معروف ترین دربی ها محسوب می شوند./مح

خبرنگار: انسیه بحری .