به گزارش خبرنگار اقتصادي باشگاه خبرنگاران صادرات فرآورده هاي غذايي از ايران به كشوره اي اروپايي مستلزم انجام دوباره آزمايش ها توسط كشورهاي قاره سبز است تا پس از تاييد سلامت محصولات، فرآورده هاي سالم از نظر آنها، مجوز ورود به آنجا را اخذ كند كه اين امر علاوه بر اتلاف وقت و افزايش هزينه ها، ريسك صادرات فرآورده هاي غذايي ايران به اروپا را نيز افزايش مي دهد.
براين اساس از آنجا كه تجارت ميان كشورهاي مختلف با استانداردهاي متفاوت كاري بس دشوار و در بسياري از موارد غير ممكن است يكسان سازي عوامل كنترلي در توليد محصولات غذايي، تحت نظارت و مشورت يك سازمان بين المللي قرار گرفته است كه به تدريج سبب تكامل استانداردهاي اوليه شده است و در آخرين اصلاحات، استاندارد ISO 22000 2005 پس از طراحي توسط مراجع ذيصلاح، در صنعت غذايي كشورها اجرا مي شود تا سلامت و ايمني غذا را تضمين كند.
لازم به ذكر است به منظور كنترل توليدات در كارخانه هاي غذايي ايران هنوز روش سنتي و منسوخ شده ي نمونه برداري و آزمايش محصول نهايي يا همان روش كنترل كيفيت(QC) رايج است. كه البته در اين روش با وجود هزينه ي بالاي آزمايش هاي فراوان، احتمال تاييد صد درصد سلامت محصول توليد شده نيز به دليل نبود سيستم رديابي محصول امكان ندارد.
زير ساخت هاي لازم با هدف اجراي ايزو 22000
شايان ذكر است، برخي كارخانه ها هم در كشور اقدام به اخذ گواهينامه ايزو 22000 كردند اما به دليل نبود زير ساخت هاي لازم جهت اجراي اين سيستم به صورت عملي، توفيق چنداني حاصل نشده، زيرا براي اجراي اين سيستم نياز به مركز درماني است كه در آنجا اگر محصول غذايي موجب بيماري شود در آن مركز درماني به ثبت رسيده و نوع بيماري مشخص شود كه متاسفانه در ايران مركز ثبت بيماري هاي ناشي از مواد غذايي وجود ندارد و همچنين به دليل فقدان چنين مركزي كارخانجاتي كه در ايران اين استاندارد را دريافت مي كنند به ناچار جهت "تحليل خطر" به رفرانس هاي بين المللي مراجعه كرده و اطلاعات مورد نياز خود را از آنها وام مي گيرند.
گفتني است، در صورتي كه خطرات آنها بومي كارخانجات صنعت غذايي ايران نيست و با اجراي ايزو، خطرات مربوط به كارخانجات صنايع غذايي ايران تشخيص داده نمي شود و به استناد آن نمي توان رفع خطر کرد كه اين امر منجر به صادرات فرآورده هاي غذايي به صورت "بهر مشكوك" به اروپا مي شود.
براين اساس از ديگر عوامل كليدي جهت اجراي اين استاندارد داشتن سيستم قابليت رديابي است كه از سال 2007 ميلادي اجباري شده است. به طوري كه در اين سيستم هر توليد كننده مواد غذايي يا مواد اوليه موظف است اطلاعات و مستندات(يك مرحله قبل و بعد مربوط به محصول توليدي) خود را حداقل تا زمان انقضاء محصول نگهداري كند كه اين امر فقط در توليد ميگوي ايران با روش قديمي كاغذي(Paper Base) انجام مي شود، ولي امروزه در كشورهاي پيشرفته اين كار به روش جديد و به كمك اينترنت پرسرعت صورت مي پذيرد.
براساس اين گزارش نمي توان اين نكته را ناديده گرفت كه جهت انجام اين كار به اينترنت پر سرعت نياز است تا از آن طريق اطلاعات در يك مركز ثبت و نگهداري شود.
اين در حالي است كه متاسفانه به دليل سرعت كم اينترنت در ايران اين امر امكان پذير نيست.
شايان ذكر است، ايران مي تواند اين مسير را پيموده و با فراهم آوردن زير ساخت هاي لازم جهت اجراي ايزو 22000، سهم خود را در بازار جهاني بدست آورد./ک
گزارش از حميدرضا مهدي پور