به گزارش خبرنگار بازار باشگاه خبرنگاران، صرافی در لغت به معنای داد و ستد انواع پول است. پیدایش آن به عنوان یک حرفه را میتوان ناشی از نیاز مردم به تعیین وصحت وزن و عیار مسکوکات گوناگونی دانست که در قرون پیشین رواج داشتند وناآگاهی از وزن و عیار صحیح آنها میتوانست زیان بار باشد.
این حرفه از قدیم در ایران رواج داشت ولی از قرن نوزدهم، همزمان با رشد تجارت داخلی وخارجی، رونق وگسترش بیشتری یافت به طوری که تا پیش از پیدایش بانکداری در ایران صرافان نه تنها در بیشتر شهرهای ایران نمایندگی داشتند و تقریباً در سراسر کشور فعالیت میکردند، بلکه حوزه فعالیتهای خود را به بازارهای بینالمللی (بغداد، هند و روسیه) نیز تعمیم داده بودند.
هم زمان با تکامل این حرفه، تخصص و تقسیم کار نیز میان آنها نمایان شد به نحوی که بعضی صرفاً به مبادله پول میپرداختند، عدهای با عملیات کارگشایی در مقابل وثیقه وام میدادند، و گروهی نیز بروات را تنزیل میکردند و در زمینه معامله اوراق تجاری فعال بودند. فعالیت صرافان بر دو رکن یعنی برات و بیجک مبتنی بود.
هر تاجر با صراف خود کار میکرد و براتهای وعده داری بر عهده او صادر میکرد که نزد همان صراف قابل تنزیل بود. افزون بر این، تمامینقل و انتقالات پولی میان شهرهای ایران یا خارج به دست صرافان انجام میشد.
صرافی در ایران به رغم تکامل خود دراواخر قرن نوزدهم، با رقابت شدید بانک استقراضی روس و بانک شاهنشاهی ایران، که علاوه بر آشنایی با فنون جدید بانکداری با حمایت دولتهای روسیه، انگلستان و ایران نیز برخوردار بودند روبرو شد. در سالهای بعد بسیاری از صرافان به ورشکستگی کشانده شدند و دیگر هیچگاه نتوانستند نقش پیشین خود را باز یابند. طی چند دههٔ اخیر صرافان بیشتر در زمینه داد وستد مسکوکات طلا و نقره و ارزهای خارجی، و به طور محدود در زمینه اعطای وامهای کوچک، فعالیت داشتهاند./عب