به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مازندران هاری یکی از بیماریهای عفونی حاد و کشنده با نام علمی (آسوفالیت ) است که به دو شکل تحریکی و خشمگین و یا سالت و فنجی در حیوان و انسان مشاهده می شود و مخصوص گوشت خواران اهلی و وحشی / انسان و دیگر حیوانات خونگرم پستاندار است و این بیماری در صورت گاز گرفتگی از حیوان مبتلا به انسان منتقل می شود و در صورت بروز علائم بالینی چه در انسان و چه در حیوان درمان امکان پذیر نبوده و مبتلایان دچار مرگ می شوند .
عامل هاری ویروسی از گروه RNA و نروتروپ متعلق به ( رابد و ویروس ) و جنس لیسا ویروس ها است که همه انواع این جنس شباهت آنتی ژنتیک دارند و با استفاده از ( آنتی بادی منوکلونال ) به گروههای فرعی متعددی تقسیم شده که هر یک در مناطق جغرافیایی ویژه ای مشاهده می شوند .
( رابد و ویروس ها ) حدود 180 نانومتر طول و 75 نانو متر عرض دارند که شبیه شنگ بوده که در یک انتها مسطح و در انتهای دیگر محدب است .
مهمترین راه سرایت این بیماری در صورتی که حیوان هاری انسان را گاز بگیرد یا با پنجه آلوده به آب دهان آن انسان زخمی شود و همچنین در صورت تماس با ترشحات پوست خراشیده شده حیوان منتقل می شود .
این بیماری از طریق سگ ها و گربه هایی که هنوز علائم هاری در آنها مشاهده نشده است نیز می تواند از طریق لیس زدن به صورت و چشم و بینی کودکانی که با آنها در تماس هستند منتقل شود .
انتقال این بیماری از راه تنفس در مناطقی که خفاش های آلوده زندگی می کنند قابل انتقال است که در ایران هنوز مشاهده نشده است و انتقال آن از طریق جفت / وسایل آلوده و پیوند اعضا در انسان که در سال 73 دو مورد در ایران در پیوند قرنیه مشاهده شد نیز امکان پذیر است .
دوره ی نهفتگی این بیماری در سگ و گربه 2 تا 3 هفته است که ممکن است 3 تا 10 روز قبل از بروز علائم بالینی در این حیوانان بزاق آلوده آن ها بیماری را منتقل کند .
از علائم بروز این بیماری که به دو صورت یکی انس و الفت بیش از اندازه با صاحب خود پیدا می کند و یا عصبانی و تغییر عادتهای رفتاری و پرخاشگری و اختلال در بلعیدن غذا دیده می شود .
در صورت ابتلاء به این بیماری حیوان پریشان / مضطرب و کم کم وحشی و درنده می شود و سنگ و چوب و اشیای مختلف را گاز می گیرد و محل زندگی خود را ترک می کند و هر کسی که سر راهش قرار بگیرد گاز گرفته و در نهایت بر اثر دوندگی زیاد و گرسنگی و تشنگی و مشکل در بلعیدن غذا / کف از دهانشان سرازیر شده و پی در پی زمین می خورند صدای پارس حیوان ناموزون و بریده بریده و درندگی در چهره اش مشاهده می شود و در صورت ظهور علائم حاد عصبی به شکل هیجانی یا فلج و بویژه اگر سابقه گاز گرفتگی یا خراش توسط این حیوانات وجود داشته باشد بیمار به سرعت به کما رفته و در مدت 7 تا 10 روز فوت می شود .
راههای تشخیص این بیماری از طریق ازمایش هموگلوبین و آزمایش های غیر طبیعی در ارتباط با اختلال فعالیت هیپوتالاموس شامل خونریزی گوارشی و سایر عوارض گلبولهای سفید محیطی بررسی مایع نخایی تعداد معدودی از بیماران است .
این بیماران باید در اتاق های ویژه نگهداری شوند و در محلی کم نور / بی سر و صدا / ساکت و آرام و تزریق داروهای آرام بخش و ضد تشنج / جایگزینی مایع و الکترونیک / تزریق آنتی بیوتیک در صورت وجود عفونت راههای هوایی ( تنفس ) بازنگر داشته شوند .
رئیس مبارزه با بیماریهای دامی اداره کل دامپزشکی مازندران در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت : شناسایی سگ های ولگرد و کنترل آن ها مهمترین قدم برای پیشگیری از شیوع بیماری هاری در استان است .
سرافرازی افزود : پس از به دام انداخت سگ های ولگرد که شناسنامه نیز ندارند و در خیابان های شهر و روستا رها شده اند در صورت مشاهده علائم هاری که برخی به صورت پرخاشگری / کف کردن / استفراغ است و حالت دوم آن که به صورت گوشه گیری بروز می کند باید آن ها را کشت و معدوم کرد .
وی تصریح کرد درغیر این صورت برای پیشگیری از افزایش سگ های مبتلا به بیماری هاری باید آن ها را واکسینه کرد .
رئیس مبارزه با بیماریهای دامی استان گفت : بهترین زمان واکسیناسیون سگ ها / 3 ماهگی است و هر سال باید تکرار شود .
سرافرازی افزود : دامدارانی که برای حفاظت از گله از سگ های نگهبان استفاده می کنند باید در زمان تعیین شده سگ های خود را واکسینه کنند و در صورت مشاهده علائم هاری که به صورت تغییر رفتار در حیوان مشاهده می شود پس از کشتن آن ها را به صورت بهداشتی دفن کنند .
وی بهترین روشن دفن اجساد سگ های بیمار را کندن چاله به عمق 5/1 تا 2 متر بیان وتصریح کرد پس از قرار دادن اجساد آلوده باید روی آن آهک ریخت و با ریختن خاک فراوان از بیرون آوردن آن توسط دیگر جانوران جلوگیری کرد .
رئیس مبارزه با بیماریهای دامی بر شناسنامه دار بودن سگ ها تاکید کرد و ازود : سگ هایی که شناسنامه نداشته باشند مورد تایید این اداره کل نیستند و جزء سگ های ولگرد به شمار می آیند .
وی افزود : با انجام این روش های پیشگیری کننده علاوه بر پاکسازی محیط زیست و تامین بخشی از ارامش روانی مردم می توان میزان مرگ و میر را در جامعه کاهش داد .
به گفته وی تعدادسگ های صاحب دار شناسایی شده پارسال 130 هزار قلاده بوده است که 16 هزار قلاده از سگ ها واکسینه شدند و 25 هزار و 800 قلاده هم بعلت بیماری شناسایی و معدوم شدند ./س