ربودن ديپلمات‏ هاي ايراني در لبنان توسط صهيونيست ‏ها (1361 ش)

در چهاردهم تيرماه 1361 ش، سه ديپلمات و خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران در بيروت، در چهل كيلومتري شمال اين شهر در حالي كه عازم محل كار خود در سفارت ايران بودند، توسط نيروهاي حزب فالانژ لبنان ربوده شدند. در آن زمان، ارتش رژيم صهيونيستي به لبنان حمله كرده بود و حزب فالانژ، همكاري نزديكي با اين رژيم اشغالگر داشت. اگرچه ابتدا گفته مي‏شد كه سيدمحسن موسوي كاردار جمهوري اسلامي ايران در بيروت و همراهانش كشته شده ‏اند؛ اما شواهد و مدارك موجود، حاكي از آن است كه آنها در اسارت رژيم صهيونيستي مي‏باشند. با وجود اقدامات متعدد جمهوري اسلامي، براي آزادسازي ديپلمات‏ها و اتباع خود از چنگال رژيم صهيونيستي، اين رژيم هنوز تن به اين كار نداده است. حاج احمد متوسليان از فرماندهان سپاه نيز جزو ديپلمات‏ها بوده است.

رحلت فقيه مجاهد آيت ‏اللَّه "محمدتقي نجفي اصفهاني" (1293 ش)

شيخ محمدتقي تهراني رازي، معروف به آقا نجفي در حدود سال 1225 ش در اصفهان  به دنیا آمد. در زادگاه خود به تحصيل علوم ديني روي آورد و پس از حضور در درس بزرگان آن سامان به مقام عالي اجتهاد دست يافت. آقا نجفي در جنبش تنباكو از آغازگران مبارزه و داراي نفوذ معنوي فراواني در منطقه بود. از اين عالم بزرگوار بيش از صد اثر باقي مانده است كه آداب الصلاة، آداب العارفين، الاجتهادُ والتقليد، اسرارُ آلايات، اسرارُ الاَحْكام، اسرارُ الزيارات، اسرار الشريعه، اصول الدين و الافاضات المَكْنوُنَه و انوار العارفين از آن جمله است. اين فقيه وارسته سرانجام در چهاردهم تيرماه 1293 ش در اصفهان وفات يافت و نزديك امامزاده احمد بن علي بن امام محمدباقر(ع) مدفون گرديد..

افتتاح اولين خط اتوبوسراني شركت واحد در تهران (1335 ش)

قرن نوزدهم قرن توجه دنیا به ايران بود و صنعت حمل و نقل نيز جزئی از برنامه ها برای سرمايه گذاري آنها بود که با توجه به نوبودن آن  مورد توجه قرار گرفت. بر اين اساس اولين اتوبوس توسط يک تاجر بلژيکي در شهر رشت بکار گرفته شد. امّا به مرور زمان توجيه اقتصادي آن رد شد. در واقع با توجه به فاصله کارخانه و محل استفاده اتوبوسها، هزينه های این صنعت بسیار بالا بود. اين مشکلات باعث پايه گذاري صنعت اتومبيل سازي در ايران گرديد. براين اساس صنايع مونتاژ خودرو در شهرهاي تبريز ، رشت و تهران آغاز به فعاليت نمود. اين کارخانجات به مرور زمان دولت ايران به ايجاد صنايع جانبي و زيرساختها پرداخت. اوليّن اتوبوس هاي مونتاژ شده در سال 1290 شمسي در تهران آغاز به کار کرد. در سال 1298با ايجاد يک اداره به سازماندهي و نظم بخشيدن به حمل و نقل شهري پرداختند.

با پايه گذاري اين اداره در بلديه (شهرداري) شهرداري مؤظف شد قوانيني ايجاد کند تا تسهيلات لازم را براي مسافران ايجاد نمايد اين قوانين شامل ميزان کرايه، زمان کار ناوگان، تثبيت خطوط و آئين نامه انضباطي بود. در سال 1331 جهت ساماندهي وضعيت ناوگان اتوبوسراني، قانون تأسيس شرکت واحد اتوبوسراني با سرمايه 300 ميليون ريال مصوب گردد .اولين خط اتوبوسراني تهران در 14 تير ماه سال 1335 با 80 دستگاه اتوبوس در مسير بازار تا ميدان امام حسين (ع) در حضور نمايندگان مجلس شوراي ملّي وقت و تعدادي از وزراء افتتاح گرديد تا مهر ماه، سه خط ديگر نيز در سطح شهر آغاز بکار نمود و سال اوّل فعاليت شرکت واحد با تعداد 173 اتوبوس و 5 خط به پايان رسيد. در سال 1348 اولين اتوبوس دو طبقه در ايران مونتاژ گرديد و به ناوگان عمومي پيوست.

درگذشت خطاط شهير، استاد "ميرزا طاهر خوشنويس تبريزي" (1355 ش)

ميرزا طاهر خوشنويس فرزند عبدالرحمان، خطاط برجسته معاصر، در سال 1267 ش در خانواده‏اي روحاني در تبريز به دنيا آمد. وي تحصيلات خود را از هفت سالگي نزد پدر آغاز كرد و در محضر او به قرائت قرآن پرداخت. ميرزا طاهر سپس صرف و نحو و فقه را فرا گرفت و چون علاقه وافري به هنر خوشنويسي داشت در اثر پشتكار و تمرين بسيار توانست در اصول و قواعد هنر خط به استادي برسد. مرتبه ميرزا طاهر خوشنويس در هنر خوشنويسي به درجه ‏اي است كه استادان اين فن به مهارت او در خط نسخ معترفند. اين استاد گرانپايه در طول حيات خود كتب فراواني را خوشنويسي نمود كه نهج البلاغه، صحيفه سجاديه، مفاتيح الجنان، منتهي الآمال و قرآن‏ هاي متعدد از آن جمله ‏اند. ميرزا طاهر خوشنويس سرانجام در هشتاد و هشت سالگي در سال 1355 شمسي درگذشت و به ديدار معبود شتافت.

درگذشت دكتر "كريم سنجابي" وزير امور خارجه دولت موقت (1374 ش)

كريم سنجابي در سال 1283 ش در كرمانشاه به دنيا آمد. در سال 1325 به رياست دانشكده حقوق و علوم سياسي و اقتصادي دست يافت. پس از ملي شدن صنعت نفت و شكل‏ گيري جبهه ملي، وارد اين حزب شد و در دولت دكتر مصدق به وزارت فرهنگ رسيد. وی پس از كودتاي 28 مرداد 32، مدت‏ها به حالت اختفا زندگي مي‏كرد. پس از پانزده خرداد 42، بار ديگر وارد مبارزات سياسي شد و چندين بار به زندان افتاد تا اينكه در سال 1357 رهبر جبهه ملي ايران شد و به طور علني عليه شاه و رژيم مبارزه كرد. كريم سنجابي در آبان 1357 به ديدار شاه رفت ولي به دليل شرايط زمان، پيشنهاد نخست ‏وزيري محمدرضا پهلوي را نپذيرفت. وي پس از پيروزي انقلاب در كابينه مهندس بازرگان به وزارت امور خارجه منصوب شد و پس از چند ماه فعاليت، در اعتراض به اشغال لانه جاسوسي آمريكا به همراه ساير اعضاي كابينه استعفا داد و سرانجام پس از سال‏ها اقامت در اروپا و آمريكا در سال 1374 ش در 91 سالگي درگذشت.

ثبت مجموعه تاريخي تخت سليمان در فهرست آثار فرهنگي ميراث جهاني يونسكو (1382 ش)

درگذشت "موسي بن يونس" فقيه و رياضي دان مسلمان(639 ق)

ابوالفتح كمال الدين معروف به ابن منعه، فقيهِ شافعي، طبيب، منجم و رياضي دان مسلمان در سال 551 ق در موصِل عراق به دنيا آمد. پس از فراگيري علوم مقدماتي در زادگاه خود، راهي بغداد گرديد و در مدرسه‏ نظاميه‏ آن شهر به تكميل تحصيلات خود پرداخت. ابن يونس در عصري كه دوره‏ شكوفايى علمي در تمدن اسلامي به شمار مي‏رفت، در علوم و فنون گوناگون، صاحبِ دانش و مهارت بود به طوري كه حَنَفيان نزد او فقه حنفي مي‏ آموختند و يهوديان و مسيحيان در تفسير تورات و انجيل به او رجوع مي‏كردند. اين دانشمند مسلمان پس از اتمام تحصيلات خود، در قاهره به تدريس پرداخت و آثار فراواني را تأليف نمود. اسرار السلطانيه، عيون المنطق و مفردات الفاظ القانون از آن جمله ‏اند.

درگذشت "ابن مرزوق حفيد" فقيه و اديب مسلمان(842 ق)

ابوعبداللَّه محمد بن احمد، معروف به ابن مرزوق حفيد، در ربيع الاول سال 766 ق در مغرب به دنيا آمد. او در روزگار جواني در طي سفرهايى كه به مكه، قسطنطنيه، اسكندريه، قاهره و... داشت، نزد مشايخ و بزرگان علم و ادب آن سرزمين‏ها نظير سراج‏الدين بَلقيني، زين الدين عراقي، ابن خلدون، ابوحيّان نحوي و ابن هِشام انصاري دانش آموخت. ابن مرزوق حفيد در زمينه‏ فرهنگ اسلامي عصر خويش، تأثيري بسزا برجاي نهاده است. آن چه در مورد حفيد حائز اهميت مي ‏نمايد، وجود نام وي در بسيار از طُرُق اجازات، به ويژه اجازات حجاز و مغرب است. او صاحب تاليفات متعدد بوده كه برخي از آن‏ها به صورت خطّي در كتابخانه ‏هاي جهان نگهداري مي‏ شوند. رَوضةالاعلام در حديث، المفتاتيحُ المَرزوقيَّه و نيز منظومه‏ اي در حديث از جمله آثار ابن مرزوق حفيد است. اين محدث و دانشمند مسلمان در سال 842 ق در 78 سالگي در مصر يا مغرب درگذشت.

روز قلم

تولد "ميرزا مرتضي خان فرهنگ" شاعر و نويسنده‏ ايراني(1301 ق)

ميرزا مرتضي خان متخلص به فرهنگ با تلاش و پشتكار بسيار به تحصيل دانش‏هاي متداول زمان خود پرداخت. ميرزا مرتضي فرهنگ با آغاز نهضت مشروطيت به صف مبارزانِ مشروطه خواه پيوست و هم‏زمان با فعاليت‏هاي سياسي بر ضد استبداد قاجاريه، به كار روزنامه نگاري نيز اشتغال ورزيد. او روزنامه‏هايى را با نام‏هاي فرهنگ، خاورستان و پايتخت منتشر كرد. ميرزا مرتضي خان فرهنگ مدتي را در شهرهاي استامبول، ويَن و پاريس گذرانيد و در اين مدت، ضمن تكميل تحصيلات علمي خود، به نشر علوم و معارف اسلامي نيز همت گماشت. فرهنگ در سرودن شعر، داراي طبعي روان و در نويسندگي نيز چيره دست بود. اشعار او بيشتر در روزنامه‏هاي ايران، فرانسه و تركيه به چاپ رسيده است.

روز ملي و استقلال "ايالات متحده امريكا" از انگلستان (1776م)

سرزمين امريكا طي هزاران سال، محل زندگي سرخ‏پوستان بود تا اين كه پس از كشف اين سرزمين در اواخر قرن پانزدهم، كشورهاي مختلف اروپايى هر كدام قسمتي از امريكا را تصرف كردند. با مهاجرت بيشتر اروپاييان، ميليون‏ها برده افريقايى نيز براي كار در مزارع و كارخانه‏ ها به امريكا آورده شدند. كشور جمهوري فدرال ايالات متحده امريكا با 9/363/364 كيلومتر مربع وسعت در قاره امريكاي شمالي و در كنار اقيانوس آرام و اطلس قرار دارد. پايتخت آن، واشينگتن دي سي و شهرهاي مهم آن، نيويورك، لس ‏آنجلس، شيكاگو، ديترويت و فيلادلفيا مي ‏باشند. واحد پول اين كشور دلار و زبان رسمي آنها انگليسي است.

از اوايل قرن هجدهم، نهضت استقلال‏ طلبي در امريكا آغاز شد و مهاجرنشينان با كمك نيروهاي انگليسي، سربازان فرانسوي را از امريكا بيرون راندند. پس از اين پيروزي، مهاجران به مخالفت با انگليسي‏ها برخاسته و در سال 1775م جنگ دو طرف آغاز شد. اين جنگ علي رغم اعلام استقلال امريكا در 4 ژوئيه 1776م همچنان ادامه يافت تا اين كه در سال 1778 به شكست انگليس و استقلال نهايى امريكا منجر شد. پس از آنكه با اتحاد ميان 13 ايالت مهاجرنشين، كشور ايالات متحده امريكا پا به عرصه جغرافياي سياسي گذاشت، دست‏يابي و تسلط بر تمامي مناطق حد فاصل اقيانوس اطلس و اقيانوس آرام در برنامه هيأت حاكمه اين كشور قرار گرفت. براين اساس به وسيله تهديد، تطميع، معامله، تصرف و خريد، ساير مناطق موجود، تحت سيطره امريكا درآمد و در اين راه بسياري از بوميان محلي و نيز سرخ‏پوستانِ اين مناطق، قرباني اهداف استكباري دولت مرداني شدند كه در راه تشكيل امپراتوريِ خود، از هيچ جنايتي روي‏گردان نبودند. به اين ترتيب در فاصله يك قرن، تعداد ايالات از 13 به 50 ايالت افزايش يافت.

مرگ "توماس جِفِرسون" متفكر و رئيس جمهور امريكا (1826م)

توماس جِفِرسون، سومين رئيس جمور امريكا، در 13 آوريل 1743م در ايالت ويرجينيا به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات خود، به عنوان وكيل به خدمت پرداخت و در نهایت به كنگره ملي امريكا راه يافت. وی از آن پس مدارج ترقي را طي كرد و به مناصبي هم‏چون وزارت كشور و معاونت رئيس جمهور دست يافت و در نهايت در سال 1800م به رياست جمهوري امريكا انتخاب شد. پيشنهاد الغاء بردگي با اصرار و پافشاري او به تصويب رسيد. او دو دوره ريیس جمهور امريكا بود. جفرسون مدعي دموكراسي و مخالف نظام سرمايه‏ داري بود، با اين حال، آشكارا از سلطه مطلق فردي بر كل جامعه و از تمركز تمامي اختيارات ايالات در دست رئيس جمهور جانب داري مي‏كرد. آن چه شخصيت جِفِرسون را برجسته ساخته، نظرات سياسي و انديشه‏ هاي فلسفي اوست. جفرسون در تاريخ امريكا، يكي از مرداني است كه جهاني ‏ترين مغزها را داشت.

هدف عمده او در زندگي، كمك به ايجاد و استقرار جامعه آزادي بود كه در آن براي تمام افراد، فرصت مناسب جهت انجام وظايف اجتماعي و نيل به سعادت و خوشبختي‏ هاي شخص وجود داشته باشد. جفرسون از هواخواهان جدّي تعليم و تربيت براي همه، تساهل مذهبي و الغاي بردگي بود. اساس انديشه‏ هاي سياسي جفرسون، تساوي حقوق و تبديل حكومت‏ها به دموكراسي بود. فلسفه او بر پايه اصل اعتماد متقابل نهاده شده است. از ديد جفرسون، به دليل اين كه برخي غيرقابل اعتمادند نبايد همه را نامعتمد به شمار آورد. توماس جفرسون 18 سال آخر عمر را در ملك شخصي خود به نويسندگي، كشاورزي و نواختن موسيقي پرداخت تا اين كه در چهارم ژوئيه 1826م در 83 سالگي درگذشت.

تولد "جوزف گاريبالْدي" آزادي‏خواه معروف ايتاليايي (1882م)

جوزف گاريبالدي در 4 جولای سال 1807م در ایتالیا به دنيا آمد. وي پس از آن كه در جواني وارد ارتش شد، در سال 1834م به جنبش سوسياليستي ايتالياي جوان گرويد و پس از مدتي به خاطر افكار انقلابيش محكوم به مرگ گرديد. در نتيجه به امريكاي جنوبي گريخت و در آن‏جا در دو جنگ داخلي شركت جست. در سال 1860م هنگامي كه ملي‏گرايان ايتاليايى به متحد كردن ايالات و حكومت‏هاي كوچك شمال ايتاليا سرگرم بودند، گاريبالدي كه شخصي وطن‏ پرست بود، بر آن شد تا خوي ماجراجويانه و تهوّر خويش را در راه وحدت ايتاليا به كار اندازد. از اين رو عقيده جمهوري خواهي را فداي وحدت مملكت خود ساخت و با تمام قوا به نفع ويكتور امانوئل، حاكم يكي از مناطق ايتاليا به نبرد پرداخت.

در اين زمان، گاريبالدي در رأس جنگجويان سرخ جامه ‏اي كه آن‏ها را هزار قهرمان مي‏ خواندند عازم جنوب ايتاليا شد و پس از سه ماه نبرد، جزيره سيسيل را گشود. وي پس از ورود به جزيره و فتح شهر ناپْلْ در اين منطقه، ويكتور امانوئل را پادشاه كلّ ايتاليا اعلام كرد. گاريبالدي بعدها تلاش نمود تا رم را نيز تصرف كند كه در اين كار موفق نشد. گاريبالدي از آن پس تا آخر عمر به نگارش كتاب با عنوان "به خاطر ملت‏هاي ستم‏ديده" مشغول شد و داراي نقش مهم سياسي نبود و سرانجام در 2ژوئن سال 1882م در 75 سالگي درگذشت.

تولد "جان كالوين كوليج" سي‏ امين رئيس‏ جمهور امريكا (1872م)

کولیج نیز مانند برخی از اسلاف خود میراث خوار رئیس جمهوری بود که پیش از مرگ او سمت معاونت وی را برعهده داشت . وی توانست با انجام اقداماتی ذهن افکار عمومی آمریکا را از تمرکز بر رسوایی‌هایی که به حزب جمهوری خواه نسبت داده شده بودند، باز دارد. کولیج در سال ۱۹۲۴ بر رقبای انتخاباتی خود چیره شد و دوره خود را با رضایت افکار عمومی آمریکا به انتها رساند.

مرگ "تئودور اشتورْمْ" اديب معروف آلماني (1888م)

تئودور اشتورم اديب آلماني، در 14 دسامبر 1817م در شهر هوسوم آلمان به دنيا آمد. در رشته حقوق به تحصيل پرداخت و چند سالي نيز به وكالت دادگستري اشتغال يافت و از سال 1853م به مدت 10 سال به عنوان قاضي در خدمت دولت پروس بود. اشتورم در همين ايام كار نويسندگي را به طور جدي پيگيري كرد و با خلق دو داستان شاعرانه با نام‏هاي ايمِنسي و سوار بر اسب سفيد، به شهرت و محبوبيت فراواني رسيد به طوري كه تنها با همين دو اثرْ كافي است تا مردم آلمان و جهان، او را يك نويسنده توانا بدانند. اشتورم را يكي از بزرگ‏ترين نويسندگان و شعراي آلمان در قرن نوزدهم به شمار آورده ‏اند. از آثار او مي‏توان از داستان‏هاي ازتون، پسر سناتور و پل عروسك ساز را نام برد. وی سرانجام در چهارم ژوئيه 1888م در 71 سالگي درگذشت.

درگذشت "مادام كوری" فيزيك‏دان برجسته فرانسوي (1934م)

مانيا اسكولودوسْكا معروف به ماري كوري، فيزيك‏دان شهير فرانسوي در هفتم نوامبر 1867م در ورشو پايتخت لهستان به دنيا آمد. وي پس از پايان تحصيل، مدتي به تدريس اشتغال يافت و سپس ساكن پاريس شد. ماري در 28 سالگي با پيِر كوري ازدواج كرد و در دانش‏سراي عالي دختران در شهر سور فرانسه به تدريس فيزيك پرداخت. او در سال 1896 با كمك هانري بكرل دانشمند فرانسوي، خواص راديو اكتيويته را در اورانيوم و با ياري شوهرش، خواص راديو اكتيويته توريوم و پولوتونيم را نيز كشف كرد. ماري كوري، در سال 1898 نيز فلز راديوم كه بيش از تمام فلزات، خاصيت راديواكتيويته دارد را كشف نمود و به سبب اين كشف بزرگ در سال 1903، جايزه نوبل گرفت. همسر دانشمندش پيركوري در 19 آوريل 1906م، در اثر يك سانحه تصادف درگذشت. با اين حال از فعاليت‏هاي علمي خود دست نكشيد و به مدارج علمي بالاتري رسيد.

مادام كوري در سال 1911 نيز جايزه نوبل شيمي را به مناسبت تجزيه راديوم دريافت كرد و با اين كشف، دنيا را تكان داد اما هرگز حاضر نشد از آن بهره مالي ببرد. وي در اين زمان به عنوان اولين زن، به استادي دانشگاه سوربُن فرانسه رسيد و كارهاي علمي خود را تا آخر عمر ادامه داد. سال‏هاي پاياني زندگاني ماري‏كوري كه به سبب كار مداوم در آزمايشگاه، بيمار شده بود، همچنان به كار و فعاليت گذشت. او در اين سال‏ها، مسئوليت رياست انيستيتو پاستور پاريس و لابراتور راديو اكتيويته را كه دانشگاه پاريس مخصوص او ساخته بود، برعهده داشت. بزرگ‏ترين زن دانشمند جهان، سرانجام در چهارم ژوئيه 1934م در حالي كه سلول‏هاي بدنش بر اثر تماس با تابش راديوم كاملاً فرسوده شده بود، در 67 سالگي درگذشت.

برخي ديگر از رويدادهاي 4 جولای

1558: 'الیزابت اول'یكی از مقتدرترین ملكه های انگلیس، بعد از مرگ خواهرش'ماری اول'معروف به 'ماری تودور'به پادشاهی رسید.

1636: شهر پراويدنس در امريکاي شمالي توسط مهاجران انگليسي ساخته شد که بعدا مرکز ايالت رودآيلند قرار گرفت.

1715: Christian Gellert شاعر و داستان نگار ساکسوني (آلمان) متولد شد.

1789: کنگره ايالات متحده قانون تعرفه کمرگ را به تصويب رساند تا نه تنها درآمد براي دولت نوبنياد تامين کند بلکه کنترل تجارت خارجي را در دست داشته باشد.

1802: آکادمي نظامي آمريکا (دانشکده افسري) در "وست پوينت" ايالت نيويورک آغاز بکار کرد.

1845: کنگره جمهوري مستقل تکزاس راي به الحاق اين جمهوري به ايالات متحده آمريکا داد و يک ايالت اين کشور شد.

1848: شاتوبريان Francois Rene de Chateaubriand داستان نگار و سياستمدار فرانسوي در گذشت.

1874: حزب سوسيال دمکرات آمريکا تاسيس شد.

1894: مجمع الجزاير هاوائي که قبلا نظام پادشاهي داشت جمهوري شد. اين جزاير بعدا به صورت يک ايالت آمريکا درآمد.

1920: وقوع زلزله مهيب در ايالت "كانسو" چين و مرگ دويست هزار نفر.

1946: فيليپين پس از نزديک به نيم قرن، استقلال خود را از آمريکا گرفت. فيليپين که از مستعمرات اسپانيا در آسيا بود در جريان جنگ آمريکا و اسپانيا به تصرف آمريکا درآمده بود.

1950: دولت آمريكا راديوي اروپاي آزاد را بكار انداخت كه يك ابراز جنگ سرد توصيف شده است.