*همانا که در خلقت آسمان و زمین و توالی شب و روز، و کشتی‌ها که در دریا به سود مردمان به آسانی رفت و آمد می‌کنند و در آبی که خداوند فرو می‌فرستد و زمین مرده را زنده می‌کند و بدان آب انواع جنبندگان پدید می‌آورد، و در گردش بی آرام بادها و ابرها که میان زمین و آسمان معلق و مطیع فرمان الهی‌اند، همه این امور برای صاحب نظران و خردمندان نشانه های قدرت و حکمت الهی است*

*پدیده های طبیعت و نمایشی که در صحنه عالم لحظه لحظه بازی می‌شود، همه برای آنان که خرد را در هر کار به خدمت می‌گیرند، اشاراتی است به حقایق جاودان و لایتغیّر و نمایشی است از قدرت آفریدگار و تجلی‌ای ست از اسماء و صفات او.

*گوته، بزرگ‌ترین شاعر آلمان و برجسته شخصیت فرهنگی اروپا در قرن هجدهم، وجد و حالی داشته است با این گونه آیات- که خداوند همه آفرینش را آیات می‌خواند. گویی در تماشاخانه‌ای ناگاه نویسنده بر صحنه ظاهر شود و با تماشاچیان از عجایب آثار خویش سخن گوید، چنان که نظامی گفت:

از آن دیبا که می‌بستم طرازش         نمودم نقش‌های دلنوازش

    *سعدی شیرین سخن، این همه شور از کجا          شاهد ما «آیتی» است، این همه تفسیر او

(سعدی)

*پاره‌ای از آیات و شگفتی‌های آفرینش در دیباچه منطق‌الطیر به زیباییِ تمام و گاه با تفسیرهای بدیع آمده است:

آسمان چون خیمه ای بر پای کرد          بی ستون کرد و زمینش جای کرد

عنکبوتی را به حکمت دام داد         صدر عالم را درو آرام داد        

     پس همه بر چیست بر هیچ است و بس       هیچ هیچ است، این همه هیچ است و بس

       عرش و عالم جز طلسمی بیش نیست         اوست و بس، این جمله اسمی بیش نیست

*اعجاب مولانا از ماه و خورشید و زمستان و بهار و باد و باران نیست بلکه از شگفت‌ترین واقعه عالم خبر می‌دهد که چگونه از دل خاک از عمقِ خائوس یا هیولای عالم موجود زاده می‌شود که دعوی خدایی دارد:

چه‌هاست در شکمِ این جهان پیچاپیچ         کز او بزاید اناالحق و بانگِ سبحانی