رشد انفجاری جمعیت روسیه مربوط به سالهای تسلط حکومت کمونیستی در این کشور و تشویق به زاد و ولد در دوران شوروی سابق است اما با شکست آن سبو و ریختن آن پیمانه و دروغین بودن وعده های دنیای کمونیسم، سیاست افزایش جمعیت دیگر کارایی چندانی ندارد و مردم کمتر تمایلی به بچه دار شدن دارند.

 این در حالی است که آهنگ رشد جمعیت در جهان نسبت به پنجاه سال پیش کاهش یافته و جمعیت دنیا در حال پیر شدن تدریجی است اما در هر صورت هنوز نرخ رشد جمعیت به نسبت منابع غذایی و انرژی به میزان زیادی بالاتر است. بیشترین رشد نرخ جمعیت متعلق به کشورهای مانند زیمباوه، نیجر، اوگاندا، امارات متحده عربی، اتیوپی، نوار غزه، صحرای غربی و بورکینافاسو است و این کشورها هر سال به سرعت در حال افزایش جمعیت خود هستند.

به گزارش موسسه آمار وابسته به سازمان ملل متحد، با این وجود کشورهایی در دنیا هستند که نرخ رشد جمعیتشان منفی است و هر ساله جمعیت کشورشان کمتر و کمتر می شود.

ده کشور دارای بیشترین نرخ منفی رشد جمعیت در فهرست زیر آورده شده است. کشورهای دیگری نیز وجود دارند که نرخ رشد جمعیت آنها منفی است مانند مجارستان، مالدیو، چک، کرواسی، کوبا، لهستان و استونیا. بیش از نود درصد کشورهای دارای نرخ منفی جمعیت در قاره اروپا قرار دارند.

1- بلغارستان نرخ رشد جمعیت: ) 1(-

ظاهراً بلغارها کمترین تمایلی برای بدنیا آوردن بچه ندارند. بلغارستان کشوری است در جنوب شرقی اروپا که دارای بالاترین نرخ منفی رشد جمعیت در دنیاست. این کشور هم اکنون 7 میلیون نفر جمعیت دارد که هر سال یک درصد از میزان جمعیتش کاسته می شود و با توجه به فقر همگانی و نرخ رو به افزایش نرخ مهاجرت جوانان به سایر کشورهای اروپایی نرخ کاهش جمعیت از یک درصد در سال نیز بیشتر است.

2- اوکراین (نرخ رشد جمعیت: 0.62(
اوکراین نیز از کشورهای شرق اروپاست که دارای نرخ منفی جمعیت است. این کشور هم اکنون دارای 45 میلیون نفر جمعیت است و به علت عدم تمایل اکثریت زوج های جوان به بچه دار شدن و مهاجرت جوانان اوکراینی به روسیه و سایر کشورهای اروپایی در حال کاسته شدن از میزان جمعیت چهل و پنج میلیونی است.
3- روسیه  نرخ رشد جمعیت:) 0.47 (

روسیه پهناورترین کشور جهان است و دارای 138 میلیون نفر جمعیت است اما با وجود اینکه در رده نهم پرجمعیت ترین کشورهای جهان قرار دارد اما در حال حاضر با نرخ منفی رشد جمعیت روبرو شده و هر ساله از تعداد جمعیت آن کاسته می شود. رشد انفجاری جمعیت روسیه مربوط به سالهای تسلط حکومت کمونیستی در این کشور و تشویق به زاد و ولد در دوران شوروی سابق است اما با شکست آن سبو و ریختن آن پیمانه و دروغین بودن وعده های دنیای کمونیسم، سیاست افزایش جمعیت دیگر کارایی چندانی ندارد و مردم کمتر تمایلی به بچه دار شدن دارند. روسیه از معدود کشورهایی است که تعداد جمعیت زنان نسبت به مردان در آن زیادتر است به طوری که حدود 10.5 میلیون نفر زن بیش از جمعیت مردان در این کشور زندگی می کنند.

4- صربستان نرخ رشد جمعیت:( 0.47- )
صربستان کشوری است محصور در خشکی در مرکز جنوب شرقی اروپا که حدود 7 میلیون نفر جمعیت دارد و از کشورهای جدا شده از یوگسلاوی سابق به حساب می آید. صربستان از لحاظ مذهبی یکی از ناهمگون‌ترین کشورهای قاره‌است اما با این وجود پیروان ادیان مختلف این کشور تمایل زیادی برای داشتن فرزند از خود نشان نمی دهند.

5- آفریقای جنوبی نرخ رشد جمعیت: (0.38-)

آفریقای جنوبی دارای 40 میلیون نفر جمعیت است اما 5.5 میلیون نفر از ساکنین آن دارای بیماری ایدز هستند (18 درصد از جمعیت) و از این لحاظ بعد از کشورهای سوازیلند، بوتسوانا و لسوتو بیشترین آمار ابتلا به بیماری ایدز در این کشور مشاهده می شود و میزان مرگ و میر کودکان در اثر مبتلا شدن به ایدز در این کشور بالا گزارش شده است. بزرگ‌ترین جمعیتهای دورگه و اروپایی و هندی در آفریقا در این کشور مستقر هستند و سیاه‌پوستان آفریقای جنوبی کمتر از ۸۰ درصد جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند.

6- بلاروس ( نرخ رشد جمعیت: 0.36)

بلاروس (که به آن به اشتباه روسیه سفید نیز می گویند) کشوری دور از دریا در اروپای شرقی است که با کشورهای روسیه، اوکراین، لهستان، لیتوانی، و لتونی هم مرز می‌باشد و تنها کشور باقی مانده اروپایی است که در ان نظام دیکتاتوری و استبدادی حکومت می کند. این کشور حدود 9.5 میلیون نفر جمعیت دارد و جزو کشورهای جدا شده از شوروی سابق است. بلاروس بعد از حکمرانی دیکتاتوری مانند "الکساندر لوکاشنکو" شاهد انتخاباتی که از دید ناظران بین‌المللی عادلانه باشد، نبوده است.


7- گرجستان (نرخ رشد جمعیت: 0.33- )

گرجستان کشوری است که در منطقه اوراسیا قرار دارد که مرز میان اروپا و آسیا است و جمعیت کنونی آن در حدود چهار و نیم میلیون نفر است. تاریخ و فرهنگ گرجستان با ایران مشترکات بسیاری دارد چراکه این کشور مدتها جزئی از ایران بوده است. در دوره صفویه، مادر بیشتر شاهان، گرجی بودند و گرجی‌ها در بسیاری از مناصب کشوری و لشکری حضور داشتند. در سال ۱۱۹۲ هجری خورشیدی طبق پیمان‌نامه گلستان، گرجستان رسماً از ایران جدا شد و به خاک روسیه تزاری پیوست. گرجستان در دی ۱۳۷۰ از شوروی اسقلال یافت. گرجی ها هر ساله در حال از دست دادن تعدا بیشتری از جمعیت خود هستند.


8- ژاپن (نرخ رشد جمعیت: 0.28- )

نرخ رشد جمعیت ژاپن از سال 1875 میلادی تا کنون. پیش بینی می شود تا پایان قرن بیست و یکم جمعیت ژاپن از 126 میلیون کنونی به حدود 66 میلیون نفر برسد.

در میان این همه کشورهای اروپایی دارای نرخ رشد منفی جمعیت، کشور آسیایی ژاپن در شرقی ترین نقطه آسیا قرار دارد. ژاپن با داشتن 126 میلیون جمعیت جزو ده کشور پرجمعیت دنیا محسوب می شود اما هم اکنون آهنگ رشد جمعیت ان نه تنها کاهش یافته بلکه با تنزل به زیر صفر هر ساله از جمعیت آن، درصدی کاسته می شود. این کشور دارای سومین اقتصاد برتر دنیاست اما به علت کوچک بودن خاک ژاپن ( حدود یک پنجم مساحت ایران) دارای فشردگی جمعیت بالایی است که در صورت ادامه نرخ رشد منفی جمعیت از میزان فشردگی جمعیت آن نیز کاسته خواهد شد.

9- رومانی نرخ رشد جمعیت: 0.25- )

کشوری است در جنوب شرقی اروپا و پایتخت آن بخارست است. این کشور هم در حدود 22 میلیون نفر جمعیت دارد. در دوران دیکتاتوری سیاه کمونیستی "نیکلای چائوشسکو" سیاست افزایش نرخ جمعیت بشدت تبلیغ می شد و سقط جنین غیر قانونی شناخته شده بود که سقط کنندگان را با خطر زندان مواجه می شاخت اما با سرنگونی حکومت چائوشسکو و وزیدن بهار آزادی در رومانی، این خود مردم بودند که تصمیم به سقط کردن یا نکردن گرفتند. هم اکنون رشد جمعیت در رومانی نیز منفی است.

10- آلمان (نرخ رشد جمعیت: 0.21- )

جمهوری فدرال آلمان که در قاره اروپا واقع شده دارای حدود 81 میلیون نفر جمعیت است و با این جمعیت، پر جمعیت ترین کشور اروپایی محسوب می شود اما چندین سال است که نرخ رشد جمعیت در آلمان منفی شده و تمایل مردم به داشتن تعداد بیش از یک فرزند در حال کاهش است.