ایلام/
پروژه ها ی راهسازی و ناوبدی محیط زیست
در حالی که گرد و غبار، خشکسالی و امراض مختلف درختان بلوط استان ایلام را به نابودی کشانده است، پروژه های راهسازی در مناطق حفاظت شده بخشی دیگر از حکایت تیشه به ریشه زدن درختان استان شده است.
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران ايلام ؛ تغییرات شدید اقلیمی، افزایش نیم درجه ای دمای منطقه، خشکسالی و کاهش بارشهای سالانه، افت سفره های زیرزمینی و دیگر عوامل محیطی در مناطق غربی زاگرس موجب برخاستن خاک و ایجاد پدیده گرد و غبار و در نهایت آغاز مرگ اکوسیستم جنگلی زاگرس در ایلام شده است.
منطقه محافظت شده مانشت در حدود 30 کیلومتری شهر ایلام از مناطق بکر جنگلی زاگرس است که این منطقه به دلیل دارا بودن گونه های کمیاب جانوری و گیاهی از ذخیره گاه های مهم طبیعت استان ایلام است.
اما متاسفانه در ماه های اخیر فاجعه زیست محیطی عظیمی رخ داده است و متاسفانه هیچ ملاحظه ای برای پوشش درختان درنظر گرفته نشده و بیش از 200 اصله از درختان که عمده آنها نیز بالغ و کهنسال بوده اند، نابود شده اند.
باید گفت بعد از خشکسالی و گرد و غبار این بار انسانها به سراغ درختان بلوط استان ایلام آمده و جای سوال دارد چطور در منطقه حفاظت شده ملی پروژه راهسازی اجرا می شود.
در حال حاضر در زیستگاه های شمالی و ارتفاعات پوشیده از جنگل استان ایلام، گونه های حیات وحش کل و بز، خرس و پلنگ و در زیستگاه های جنوبی و نواحی دشتی و تپه ماهورها حیواناتی نظیر قوچ، میش و آهو زیست می کنند و معلوم نیست با اجرای این پروژه راهسازی بزرگ آینده این گونه ها چه می شود.
منطقه حفاظت شده مانشت و قلارنگ از نظر زیستی در این استان حائز اهمیت هستند و با ایجاد چنین پروژه های راهسازی محیط بکر طبیعی و جنگی و گونه های جانوری منطقه در خطر هستند.
این منطقه حتی به دلیل اهمیت و به منظور حفاظت و احیای حیات وحش، پوشش گیاهی و اندوختگاه ژنتیکی از سال 1375 یه عنوان منطقه حفاظت شده تعیین شده است و با اجرای این پروژه به گفته بسیاری از کارشناسان اکوسیستم منطقه به هم می خورد.
مساحت این منطقه حدود 30 هزار هکتار است و در حوزه سه شهرستان ایلام، شیروان چرداول و ایوان قرار دارد.
این منطقه با داشتن کوه های مرتفع همراه با دره های عمیق، زیستگاه های طبیعی و چشم اندازهای زیبا یکی از مهمترین مناطق گردشگری استان ایلام به شمار می رود.
در این منطقه حدود 250 گونه گیاهی و 53 گونه جانوری زندگی می کنند و گونه های جانوری مثل خرس قهوه ای، پلنگ و سنجاب و گونه های گیاهی مثل لاله واژگون و آبشخورهای مهمی مانند گچان و سیوان و..است.
یکی از مهمترین گونه های حفاظت شده در این منطقه گونه گوزن زرد ایرانی است که به دلیل موفقیت این طرح در استان حدود 20 راس گوزن هم اکنون در این منطقه زندگی می کنند.
حدود 13 درصد از عرصه های طبیعی استان به نوعی تحت حفاظت و مدیریت سازمان محیط زیست استان است که از این میزان حدود 126 هزار هکتار از مناطق فوق به صورت شکار ممنوع، 33 هزار هکتار به عنوان حفاظت شده و هزار و 400 هکتار به عنوان آثار طبیعی ملی تحت مدیریت و حفاظت محیط زیست ایلام است.
در استان ایلام یک میلیون و 700 هزار هکتار جنگل و مرتع وجود دارد که 642 هزار هکتار آن جنگل است و این استان یکی از 11 استان زاگرس نشین است که در زمینه دارا بودن جنگل مقام پنجم را دارد.
جنگل های بلوط استان ایلام در سالهای اخیر بر اثر پدیده گرد و غبار ، زیر اشکوب جنگلها (زراعت در زیر درختان)، آفت نیمه انگلی لورانتوس و اجرای طرح های عمرانی آسیب های جدی دیده اند.
از 642 هزار هکتار جنگل استان ایلام حدود 440 هزار هکتار آن گونه درخت بلوط است.
استان ایلام به دلیل داشتن شکل زمین، اقلیم و موقعیت جغرافیایی از تنوع بالای پوشش گیاهی و جانوری و از ویژگیهای دو منطقه رویشگاهی ایران - تورانی و خلیج - عمانی بهره مند است.
محیط های کوهستانی، آب و هوای، رودخانه ها، دشتها، جنگلهای انبوه، گونه های گیاهی و جانوری، مناطق حفاظت شده، زیستگاه های طبیعی، غارها و..باعث شده نام ایلام به عنوان "عروس زاگرس" در کشور بچرخد. حدود هزار گونه گیاهی در استان ایلام وجود دارد که نزدیک به 30 درصد آنها دارای ارزش دارویی و خوراکی است.
اراضی جنگلی استان ایلام که عمدتا از درختان بلوط تشکیل می شود با اکوسیستم های آبی و خشکی دیگر مانند 15 رودخانه دائمی، آب بندهای طبیعی و انسان ساخت و دشتهای وسیع، زیستگاه های متعدد و مناسبی برای زیست انواع گونه های جانوری به وجود آورده است./س
