يَا مَنْ يَرْحَمُ مَنْ لَا يَرْحَمُهُ الْعِبَادُ وَ يَا مَنْ يَقْبَلُ مَنْ لَا تَقْبَلُهُ الْبِلَادُ وَ يَا مَنْ لَا يَحْتَقِرُ أَهْلَ الْحَاجَةِ إِلَيْهِ وَ يَا مَنْ لَا يُخَيِّبُ الْمُلِحِّينَ عَلَيْهِ. وَ يَا مَنْ لَا يَجْبَهُ بِالرَّدِّ أَهْلَ الدَّالَّةِ عَلَيْهِ وَ يَا مَنْ يَجْتَبِي صَغِيرَ مَا يُتْحَفُ بِهِ، وَ يَشْكُرُ يَسِيرَ مَا يُعْمَلُ لَهُ. وَ يَا مَنْ يَشْكُرُ عَلَى الْقَلِيلِ وَ يُجَازِي بِالْجَلِيلِ وَ يَا مَنْ يَدْنُو إِلَى مَنْ دَنَا مِنْهُ. وَ يَا مَنْ يَدْعُو إِلَى نَفْسِهِ مَنْ أَدْبَرَ عَنْهُ.

وَ يَا مَنْ لَا يُغَيِّرُ النِّعْمَةَ، وَ لَا يُبَادِرُ بِالنَّقِمَةِ. وَ يَا مَنْ يُثْمِرُ الْحَسَنَةَ حَتَّى يُنْمِيَهَا، وَ يَتَجَاوَزُ عَنِ السَّيِّئَةِ حَتَّى يُعَفِّيَهَا. انْصَرَفَتِ الْآمَالُ دُونَ مَدَى كَرَمِكَ بِالْحَاجَاتِ، وَ امْتَلَأَتْ بِفَيْضِ جُودِكَ أَوْعِيَةُ الطَّلِبَاتِ، وَ تَفَسَّخَتْ دُونَ بُلُوغِ نَعْتِكَ الصِّفَاتُ، فَلَكَ الْعُلُوُّ الْأَعْلَى فَوْقَ كُلِّ عَالٍ، وَ الْجَلَالُ الْأَمْجَدُ فَوْقَ كُلِّ جَلَالٍ. كُلُّ جَلِيلٍ عِنْدَكَ صَغِيرٌ، وَ كُلُّ شَرِيفٍ فِي جَنْبِ شَرَفِكَ حَقِيرٌ،

خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَيْرِكَ، وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِلَّا لَكَ، وَ ضَاعَ الْمُلِمُّونَ إِلَّا بِكَ، وَ أَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلَّا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَكَ بَابُكَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبِينَ، وَ جُودُكَ مُبَاحٌ لِلسَّائِلِينَ، وَ إِغَاثَتُكَ قَرِيبَةٌ مِنَ الْمُسْتَغِيثِينَ. لَا يَخِيبُ مِنْكَ الْآمِلُونَ، وَ لَا يَيْأَسُ مِنْ عَطَائِكَ الْمُتَعَرِّضُونَ، وَ لا يَشْقَى بِنَقِمَتِكَ الْمُسْتَغْفِرُونَ. رِزْقُكَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصَاكَ، وَ حِلْمُكَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ نَاوَاكَ، عَادَتُكَ الْإِحْسَانُ إِلَى الْمُسِيئِينَ، وَ سُنَّتُكَ الْإِبْقَاءُ عَلَى الْمُعْتَدِينَ حَتَّى لَقَدْ غَرَّتْهُمْ أَنَاتُكَ عَنِ الرُّجُوعِ، وَ صَدَّهُمْ إِمْهَالُكَ عَنِ النُّزُوعِ.

وَ إِنَّمَا تَأَنَّيْتَ بِهِمْ لِيَفِيئُوا إِلَى أَمْرِكَ، وَ أَمْهَلْتَهُمْ ثِقَةً بِدَوَامِ مُلْكِكَ، فَمَنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ السَّعَادَةِ خَتَمْتَ لَهُ بِهَا، وَ مَنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ الشَّقَاوَةِ خَذَلْتَهُ لَهَا. كُلُّهُمْ صَائِرُونَ، إِلَى حُكْمِكَ، وَ أَمُورُهُمْ آئِلَةٌ إِلَى أَمْرِكَ، لَمْ يَهِنْ عَلَى طُولِ مُدَّتِهِمْ سُلْطَانُكَ، وَ لَمْ يَدْحَضْ لِتَرْكِ مُعَاجَلَتِهِمْ بُرْهَانُكَ. حُجَّتُكَ قَائِمَةٌ لَا تُدْحَضُ، وَ سُلْطَانُكَ ثَابِتٌ لَا يَزُولُ، فَالْوَيْلُ الدَّائِمُ لِمَنْ جَنَحَ عَنْكَ، وَ الْخَيْبَةُ الْخَاذِلَةُ لِمَنْ خَابَ مِنْكَ، وَ الشَّقَاءُ الْأَشْقَى لِمَنِ اغْتَرَّ بِكَ.

مَا أَكْثَرَ تَصَرُّفَهُ فِي عَذَابِكَ، وَ مَا أَطْوَلَ تَرَدُّدَهُ فِي عِقَابِكَ، وَ مَا أَبْعَدَ غَايَتَهُ مِنَ الْفَرَجِ، وَ مَا أَقْنَطَهُ مِنْ سُهُولَةِ الْمَخْرَجِ عَدْلًا مِنْ قَضَائِكَ لَا تَجُورُ فِيهِ، وَ إِنْصَافاً مِنْ حُكْمِكَ لَا تَحِيفُ عَلَيْهِ. فَقَدْ ظَاهَرْتَ الْحُجَجَ، وَ أَبْلَيْتَ الْأَعْذَارَ، وَ قَدْ تَقَدَّمْتَ بِالْوَعِيدِ، وَ تَلَطَّفْتَ فِي التَّرْغِيبِ، وَ ضَرَبْتَ الْأَمْثَالَ، وَ أَطَلْتَ الْإِمْهَالَ، وَ أَخَّرْتَ وَ أَنْتَ مُسْتَطِيعٌ لِلمُعَاجَلَةِ، وَ تَأَنَّيْتَ وَ أَنْتَ مَلِي‏ءٌ بِالْمُبَادَرَةِ لَمْ تَكُنْ أَنَاتُكَ عَجْزاً، وَ لَا إِمْهَالُكَ وَهْناً،

وَ لَا إِمْسَاكُكَ غَفْلَةً، وَ لَا انْتِظَارُكَ مُدَارَاةً، بَلْ لِتَكُونَ حُجَّتُكَ أَبْلَغَ، وَ كَرَمُكَ أَكْمَلَ، وَ إِحْسَانُكَ أَوْفَى، وَ نِعْمَتُكَ أَتَمَّ، كُلُّ ذَلِكَ كَانَ وَ لَمْ تَزَلْ، وَ هُوَ كَائِنٌ وَ لَا تَزَالُ. حُجَّتُكَ أَجَلُّ مِنْ أَنْ تُوصَفَ بِكُلِّهَا، وَ مَجْدُكَ أَرْفَعُ مِنْ أَنْ يُحَدَّ بِكُنْهِهِ، وَ نِعْمَتُكَ أَكْثَرُ مِنْ أَنْ تُحْصَى بِأَسْرِهَا، وَ إِحْسَانُكَ أَكْثَرُ مِنْ أَنْ تُشْكَرَ عَلَى أَقَلِّهِ وَ قَدْ قَصَّرَ بِيَ السُّكُوتُ عَنْ تَحْمِيدِكَ، وَ فَهَّهَنِيَ الْإِمْسَاكُ عَنْ تَمْجِيدِكَ، وَ قُصَارَايَ الْإِقْرَارُ بِالْحُسُورِ،

لَا رَغْبَةً يَا إِلَهِي بَلْ عَجْزاً. فَهَا أَنَا ذَا أَؤُمُّكَ بِالْوِفَادَةِ، وَ أَسْأَلُكَ حُسْنَ الرِّفَادَةِ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اسْمَعْ نَجْوَايَ، وَ اسْتَجِبْ دُعَائِي، وَ لَا تَخْتِمْ يَوْمِي بِخَيْبَتِي، وَ لَا تَجْبَهْنِي بِالرَّدِّ فِي مَسْأَلَتِي، وَ أَكْرِمْ مِنْ عِنْدِكَ مُنْصَرَفِي، وَ إِلَيْكَ مُنْقَلَبِي، إِنَّكَ غَيْرُ ضَائِقٍ بِمَا تُرِيدُ، وَ لَا عَاجِزٍ عَمَّا تُسْأَلُ، وَ أَنْتَ عَلَى كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ، وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيم.ِ

اي آن كه رحمت مي‌آوري بر آن كس كه بندگانت به او رحم نمي‌كنند.

اي آن كه انسانِ رانده از هر شهر و ديار را پذيرايي.

اي آن كه نيازمندان خود را خفيف و خوار نمي‌گرداني.

اي آن كه گستاخانِ درگاه خود را نااميد نمي‌سازي.

اي آن كه دست ردّ بر سينه‌ي بندگان پر توقّع خود نمي‌زني.

اي آن كه هر تحفه‌ي ناچيزي تقديمت كنند، مي‌پذيري، و هر اندك عملي برايت انجام دهند، جزا مي‌بخشي.

اي آن كه كارِ بي‌ارزش را به لطف مي‌پذيري و در برابر آن پاداش بزرگ مي‌دهي.

اي آن كه نزديك مي‌شوي به هر كس كه به تو تقرّب جويد.

اي آن كه به سوي خود مي‌خواني هر كه را كه از تو روي برگرداند.

اي آن كه نعمت خود را دگرگون نمي‌سازي و به كيفر دادنِ ما شتاب نمي‌ورزي.

اي آن كه نهال كار نيك مي‌پروري تا آن را به ثمر نشاني و انبوه كُني، و از كار بد چشم خود مي‌پوشي تا آن را از ريشه بركَني.

آرزوها پيش از رسيدن به منتهاي كرم تو، با نيازهاي برآورده باز آمدند، و كاسه‌هاي گدايي محتاجان، از بخششِ بسيار تو لبالب گرديدند، و صفت‌ها پيش از آن كه حقيقت نعمت تو را دريابند، از هم گسيخته شدند. اينك تو را سزاست آن برترين كمال كه برتر از هر كمالي است، و آن والاترين شكوه كه از هر شكوهي والاتر است.

هر بزرگي در برابر تو كوچك است، و هر شريفي در كنار شرف تو بي‌مقدار. آنان كه به سوي غير تو رو كردند، نوميد شدند، و آنان كه نياز خود پيش ديگري بردند، زيان ديدند، و آنان كه بر آستانِ غير تو فرود آمدند، تباه گرديدند، و آنان كه در جايي جز وادي فضل تو رزق و روزي جُستند، به قحطي درآمدند.

درگاه نعمتت به روي خواهندگان باز است، و بخششت در حق نيازمندان روا، و فرياد رسي‌ات به دادخواهان نزديك.

اميدواران از تو نااميد نشوند، و آنان كه نياز خود نزد تو آورند، از عطاي تو مأيوس نگردند، و آمرزش خواهان با عذاب تو به تيره روزي نيفتند.

خوانِ روزي‌ات براي كسي كه نافرماني‌ات كند گسترده است، و بردباري‌ات براي آن كه با تو دشمني ورزد، آماده. شيوه‌ي پروردگاري تو، نيكي كردن به بدكاران است و طريقتت مهربان بودن با تجاوزكاران؛ تا آن جا كه مدارا كردن تو آنا را مي‌فريبد كه توبه نكنند، و مهلت دادنت بازشان مي‌دارد كه از گناه دوري گزينند.

اما تو در كيفر دادنِ ايشان شتاب نكرده‌اي تا مگر به فرمانت گردن نهند، و مهلت‌شان داده‌اي، چون به پايداري مُلك خود مطمئن بودي. پس هر كه سزاوار نيك‌بختي بوده، عمرش را به نيك‌بختي فرجام داده‌اي، و آن كه سزاوار تيره‌بختي بوده، او را به تيره‌بختي‌اش خوار كرده‌اي.

سرانجامِ كار همه چنان شود كه تو خواهي، و بازگشت امورشان به سوي تو باشد. هر چه عمرشان به درازا كشد، پايه‌هاي فرمانروايي تو سست نگردد، و چون در كيفر دادنشان درنگ كني، حجّت آشكار تو باطل نشود.

حجّت تو پايدار و باطل نشدني، و فرمانروايي‌ات جاودان و زائل نگشتني است. پس عذاب سخت و دائم نصيب كسي است كه از تو روي برتافته، و نااميديِ بيچاره كننده آن راست كه از درگاه تو دست خالي برگشته، و بدترين تيره‌بختي از آنِ كسي است كه به مهلت دادنت گول خورده است.

اين چنين كسي، در آتش عذاب تو چه بسيار دست و پا خواهد زد، و روزگار سرگشتگي‌اش در وادي عقاب تو چه طولاني خواهد بود، و چه دور است كه اندوهش به پايان رسد، و بسي نااميد است از اين كه راه رهايي‌اش گشوده شود. اين همه، بر پايه‌ي حكم عادلانه و منصفانه‌ي توست كه در آن بر كسي جور و ستم روا نمي‌داري.

خدايا، تو دليل آشكار خود را فراوان و پي در پي فرستاده‌اي، و پيش از اين، حجّت‌هاي خود را بيان داشته‌اي، و ما را از عذاب خود بيم داده‌اي، و از سَرِ لطف و مهرباني تشويق كرده‌اي، و مَثَل‌ها زده‌اي، و مهلت را طولاني ساخته‌اي، و عذاب را به تأخير افكنده‌اي، حال آن كه مي‌توانستي در آن عجله كني؛ و درنگ ورزيده‌اي، حال آن كه بر شتاب كردن توانا بودي.

درنگ تو در عقاب ما نه از روي بي‌قدرتي، و مهلت دادنت نه از روي سستي، و خودداري‌ات از مؤاخذه نه از روي غفلت، و به تأخير افكندن عذابت نه از روي مداراست، بلكه تا دليل تو رساتر، و كرم تو در حقّ ما كامل‌تر، و احسانت تمام‌تر گردد، و نعمتت به نهايت حدّ خود رسد. همه‌ي اين امور، پيش از اين بوده، و اكنون هست، و تا هميشه خواهد بود.

دليل تو برتر از آن است كه جملگي به وصف درآيد، و بزرگواري تو بالاتر از آن كه دستِ انديشه به بلندايش رسد، و نعمت تو بيش از آن است كه يك به يك در شمار آيد، و احسان تو افزون‌تر از آن كه بر كمترينِ آن سپاست گويند.

بي‌زباني، مرا از حمد و ستايش تو ناتوان مي‌دارد، و درماندگي از بزرگداشت تو، زبان مرا مي‌بندد، و نهايت كوشش من اين تواند بود كه به ضعف و درماندگي خود اعتراف كنم؛ و اين ـ اي معبود من ـ نه از سَرِ بي‌رغبتي، كه از ناتواني من است.

اينك اين منم كه آهنگِ آستان تو كرده‌ام و بخشش‌هاي نيك از تو مي‌خواهم. پس بر محمد و خاندانش درود فرست و خواهش پنهاني مرا اجابت كن، و چون تو را بخوانم، مرا پاسخگو، و روز مرا به نااميدي پايان مده، و در آنچه از تو خواسته‌ام، دست رد بر سينه‌ام مزن. چون از پيشِ تو بازگردم يا نزدت آيم، در هر دو حالت، مرا گرامي بدار، كه تو در عمل به خواسته‌ي خود دچار سختي نشوي، و در اجابتِ آنچه از تو خواهند عاجز نماني، و تو بر هر كار توانايي، و هيچ جنبش و نيروي كاري نيست جز به خواستِ خدا، آن والا مرتبه‌ي بزرگ.