مجله شبانه باشگاه خبرنگاران،



*خمر به معنای پوشش است و از همین لغت خمار به معنای روسری و دستار آمده است و همچنین چشم خمار به چشمی گفته می شود که گویی جامه ای از مستی و بی خویشی به خود پوشیده و مخمور نیز به همین معنی است. اما نهی از آشامیدنی های مست کننده کاری بسیار خردمندانه است و امروز نیز عقلای جهان عامه مردمان را به شیوه های گوناگون از مصرف خمر بر حذر می دارد.

*مهمترین سخنی که در نهی شراب می توان گفت این است که شریف ترین گوهر وجود آدمی همان عقل اوست که مایه امتیاز بر سایر حیوانات است و اگر این امتیاز به سکر و مستی برداشته شود آدمی را با چهارپایان چه تفاوتی خواهد بود.

*البته بر اساس دیگر آیات قرآن شراب را منافعی نیز در بر است. از جمله اینکه نوشنده، در حال مستی جوهر ذات خویش را بی پرده بروز می دهد به همین دلیل اوصاف او اعم از مطلوب و نامطلوب ظهور خواهد کرد. طبیبان جهان خواص دارویی بسیاری را برای شراب در موارد خاص یافته اند و نیز انواع قمار را اهل خرد می آموزند و از آن حکمت کسب می کنند:

باده نی در هر سری شر می کند   آنچنان را آنچنان تر می کند
گر خورد عاقل نکو فر می شود   ور خورد بد خوی بدتر می شود
لیک چون اغلب بدند و ناپسند   بر همه می را محرم کرده اند
(مثنوی)

مقصود مولانا این است که به هر حال به ملاحظه خیر جامعه، نهی را کلیت بخشیده اند تا مردمان به سلامت نزدیک تر شوند.

*از دیدگاه پزشکی جمله متخصصان بر آنند که مصرف الکل موجب اختلالات و زیانهای بسیار در جسم آدمی می شود و اگر چه مختصری از الکل ممکن است برای بدن و به خصوص قلب سودمند باشد اما آن الکل را بدن می تواند از منابعی غیر از مسکرات به دست آورد و بشر می تواند نوشابه هایی از همین انگور و خرما و ... بسازد که در شمار مسکرات نباشد.

*اما مضار و آسیب هایی که از قمار به انسان می خورد روشن و آشکار است: اولا انتقال مال در مقابل هیچ کالا و یا منفعتی اختلال در نظام اقتصادی می شود و صواب آن است که کالایی سودمند بدهند و کالایی سودمند بستانند تا چرخ اقتصاد به درستی بگردد.

* آنچه مهمتر است تأثیری است که قمار بر اعصاب و روان قماربازان می گذارد و وسوسه بیمارگونه در ایشان پدید می آورد که سرچشمه اضطراب و اختلال روحی است. کتاب قمارباز اثر داستایوسکی، یکی از بهترین و زیباترین گزارشها از احوال قماربازان است.