عامل ايجاد اين بيماري معمولا مجموعه‌اي از ميكروب‌ها و عوامل عفوني است و اين عوامل عفوني در بيشتر موارد از راه جنسي انتقال پيدا مي‌كند.شايع‌ترين ميكروارگانيسم‌هايي كه به ايجاد عفونت در رحم و بافت‌هاي رحمي منجر مي‌شود، شامل گنوره، كلاميديا (كه از طريق تماس جنسي منتقل مي‌شود) و ميكروب‌هاي بي‌هوازي كه به طور طبيعي در واژن وجود دارد، است كه در شرايط مناسب بيش از حد رشد كرده و باعث عفونت‌هاي خاص واژن مي‌شود و تحت شرايطي به سمت بالا رفته و به بيماري التهابي لگن منجر مي‌شود. از اين دسته ميكروب‌ها مي‌توان به پروتلا، پپتواسترپتوكوك و گاردنلا واژيناليس اشاره كرد.

به نظر مي‌رسد اين دسته از ميكروب‌ها با تغيير فلور طبيعي ميكروبي واژن و با ايجاد آنزيم‌هاي خاص بر سد موكوسي خاص دهانه رحم غلبه كرده و از ميزان مقاومت اين سد در برابر ورود ميكروب‌ها مي‌كاهد. در نتيجه ساير ميكروب‌هاي موجود در واژن از فرصت استفاده و از واژن به سمت بالا پيشرفت كرده و به ايجاد عفونت در اين ناحيه منجر مي‌شود. چنانچه اين عفونت طولاني شود يا ميكروب‌هاي عامل عفونت از نوع خاصي باشد، به آسيب دائم به رحم و لوله‌ها و در نهايت نازايي يا دردهاي لگني مداوم منجر مي‌شود.از علل زمينه‌ساز اين نوع عفونت، داشتن شركاي جنسي متعدد يا داشتن شريك جنسي مبتلا به عفونت‌هايي است كه از راه جنسي منتقل مي‌شود، همين‌طور انجام سقط در شرايط غيراستريل و دستكاري‌هاي رحم است. در گذشته داشتن آيودي را از علت‌هاي بروز اين بيماري مي‌دانستند، ولي اكنون اين موضوع رد شده است.

علائم بيماري:اين بيماري مي‌تواند علائم متعددي داشته باشد. علائم سه‌گانه مشهور اين بيماري شامل تب، درد لگن و احساس درد حين معاينه دهانه رحم و لوله‌هاي رحمي و تخمدان‌هاست. اما متاسفانه اين سه علامت در تمامي بيماران وجود ندارد، بنابراين بيماري كه با هر نوع علائم سيستم ادراري تناسلي مراجعه كند، مثل درد زير شكم، ترشح از واژن، تب و لرز، خونريزي طولاني يا خونريزي نامرتب رحمي يا هر نوع علائم دستگاه ادراري بايد به اين بيماري مشكوك بود و در صورت لزوم ساير كارهاي تشخيصي مثل بررسي آزمايشگاهي و سونوگرافي را براي بيمار انجام داد، حتي در مواردي براي تشخيص نياز به نمونه‌برداري از رحم و بررسي لاپاروسكوپي رحم وجود دارد.

درمان :در بيشتر موارد، نياز به بستري در بيمارستان و استفاده از آنتي‌بيوتيك تزريقي وجود دارد. در بيماراني كه علائم شديدتري دارند يا دچار آبسه‌هاي تخمداني شده‌اند يا به درمان سرپايي پس از 48 ساعت جواب نداده‌اند، نياز به بستري در بيمارستان وجود دارد. به هر حال پس از بهبود حال بيمار و كاهش تب (معمولا بعد از سه روز) بيمار مرخص و درمان سرپايي با انواع آنتي‌بيوتيك‌ها به مدت دو هفته ادامه پيدا مي‌كند. براي اثربخشي درمان اين بيماري بايد شريك جنسي بيمار نيز درمان شود./س