به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد، اما راه جلوگیری از این بیماریها چیست؟ خیلی ساده این که مواد غذاییتان را از آلودگیها دور كنید. تنها 10 روز پیش بود که جورج كلونی در بیمارستان بستری شد، قهرمان فیلمهای اكشن كه در اینگونه فیلمها همه دشمنان را حریف است نتوانست حریف ویروسهایی كه به چشم نمیآیند شود و كارش به بیمارستان كشید. او پس از آنكه شامی در رستورانی در كومودر ایتالیا صرف كرد دچار مسمومیت غذایی شد و مجبور شد یك روز كامل را در بیمارستان بگذراند، یعنی حتی ستارهها هم نمیتوانند از میكروبها و مسمومیت فرار كنند.
مسمومیت، یك بیماری ساده نیست
مطالعات اخیر نشان داده، میزان مسمومیتهای غذایی در كل جهان در حال افزایش است و حالا حتی شمار برخی از مسمومیتهای بسیار نادر اما با عوارض جدی مثل مشكلات مفصلی، مشكلات كلیوی، آسیبهای چشمی، عفونتهای مزمن دستگاه گوارش و نارسایی كلیه هم در حال افزایش است. به رغم پیشرفتهای تكنولوژی شمار انتقال میكروبهای سالمونلا، كامپلیو باكتر و ایكولای از گوشتها، لبنیات، تخممرغ، غذاهای دریایی، میوهها و سبزیجات بیشتر شده است. در مطالعهای كه در فاصله سالهای 2002 تا 2012 در كانادا انجام شده است مشخص شده، افرادی كه دچار عفونت ایكولای شدهاند، 33درصد بیشتر از دیگران احتمال دارد به فشارخون بالا مبتلا شوند. میزان احتمال بروز سكته قلبی و مغزی در آنها هم دوبرابر بود و آنها به احتمال 5/3برابر بیشتر از افراد معمولی به مشكلات كلیوی دچار میشوند. خب، پس از همین حالا مراقب باشید. شما باید بدانید كه كدام باورهایتان در مورد مسمومیت غذایی درست است و كدام غلط.
رستورانها امنتر هستند؟
باور عمومی 1: غذاهایی كه در خانه پخته میشوند كمخطرتر از غذاهای رستوران هستند.
واقعیت: عموما همه ما باور داریم كه در خانه بیشتر مراقب پختوپز هستیم، واقعیت این است كه شاید ما از لحاظ نگهداری مواد غذایی و شستوشوی آنها بسیاری از نكات را رعایت كنیم اما سرانجام كاركنان رستورانها همگی دورههای خاصی برای كار در این حیطه را دیدهاند و مرتب مورد معاینه بهداشتی قرار میگیرند. در ضمن صاحبان رستورانها میدانند كه اگر در رستوران آنها كسی دچار مسمومیت شود، كسب و كار آنها بهشدت لطمه میخورد. برای همین به دلیل مسائل مالی هم كه شده مراقب سلامت مشتریان خود هستند. در واقع آمار نشان میدهد، میزان مسمومیتهای خانگی و مسمومیتهای رستورانی تفاوت زیادی با هم ندارد.
غذا را داغداغ فریز كنید
باور عمومی 2: گذاشتن غذای گرم در فریزر آن را فاسد میكند.
واقعیت: اتفاقا برعكس، شاید به نظر گذاشتن غذای داغداغ در فریزر خیلی جالب به نظر نرسد، اما با این شیوه اجازه رشد به میكروبها داده نمیشود، زیرا سردشدن سریع اجازه رشد میكروبها را میگیرد. در عوض گذاشتن غذای گرمشده در دمای اتاق (خارج از یخچال و فریزر) علت اصلی آلودهشدن آن به میكروبها و علت اصلی رخدادن مسمومیتهای غذایی است.
مایونزها خطرناك نیستند
باور عمومی 3: اصلیترین علت مسمومیت، سسهای مایونز هستند.
واقعیت: مطالعات نشان داده كه میزان مسمومیت غذایی به دلیل خوردن سالادها بالاست اما در واقع سسها و مایونزها در این میان بیتقصیر هستند. در واقع این سسها در كارخانجات پاستوریزه میشوند و در نتیجه آلودگی ای در خود ندارند و با خیال راحت میتوانید آنها را مصرف كنید. احتمال اینكه شما از سس مایونز مسموم شوید بسیار كمتر از احتمال ابتلا به مسمومیت پس از خوردن كاهو، سیبزمینی یا تخممرغ است. البته سسهایی كه در خانه درست میكنید پاستوریزه نیستند و در نتیجه نمیتوانید به سلامت آنها مطمئن باشید. علت اصلی مسمومیتهای غذایی با سالاد، دقت نكردن در شستوشو و ضدعفونی كردن مواد تشكیلدهنده سالاد مثل كاهو، خیار، كلم، گوجهفرنگی و... و نیز دقت نكردن در نگهداری تخممرغ است.
حتما ضدعفونی كنید
باور عمومی 4: میوههایی كه پوست كنده میشوند نیازی به شستن یا ضدعفونی كردن ندارند.
واقعیت: همه میوهها و سبزیجات در مزارع و در زمان حمل از مزارع تا مغازهها و تا زمان رسیدن به دست شما و حتی در خانه شما به انواع و اقسام آلودگیها و میكروبها آلوده میشوند و در واقع سطح روی آنها بسیار كثیف است، درست است كه در مورد میوههای پوستدار، داخل میوهها تمیز است اما در زمان بریدن یا حتی خوردن این میوهها ممكن است آلودگیها را از سطح آنها به داخل ببرید و سپس خودتان را اینگونه بیمار كنید.
برای آنكه دچار مشكل نشوید بهترین كار این است كه شاخ و برگ اضافی، مناطق آسیبدیده یا برگهای نامناسب سبزیجات و میوهها را جدا كنید، سپس آنها را بشویید و ضدعفونی كنید. در مورد میوههایی كه سطح ناصاف دارند و در مورد سبزیجات، حتما از یك برس مخصوص شستن استفاده كنید یا با دست روی آنها را كاملا بشویید. در مورد میوههایی مثل مركبات، هلو، شلیل، گلابی و... پس از شستن آنها را خشك کنید (با یك دستمال كاغذی یا پارچه خشك و تمیز) و بعد هم در یخچال نگهداری كنید.
آبلیمو میكروبكش نیست
باور عمومی5: سركه و آبلیمو اسید دارند پس مواد غذاییای كه با آنها آغشته میشوند را میشود مدت طولانی در محیط معمولی نگه داشت.
واقعیت: این یكی از اشتباهایی است كه تاكنون بسیاری را به مشكل انداخته است. خیلیها گوشت كبابی، همبرگر یا مرغ را داخل آبلیمو یا سركه میگذارند تا خوشطعم شود و ممكن است ساعتها این مواد غذایی را روی كابینت یا داخل آشپزخانه رها كنند، این در حالی است كه نه آبلیمو و نه سركه نمیتوانند مانع از رشد میكروبها روی موادغذایی بهخصوص گوشت شوند. بهترین كار این است كه اگر میخواهید تكههای گوشت را در آبنمك یا سركه بخوابانید حتما آن را داخل یخچال قرار دهید و روی آن را هم حتما بپوشانید و در صورت امكان زمان زیادی هم آن را رها نكنید.
گوشتها را در خانه نشویید
باور عمومی 7: برای آنكه گوشت قرمز و گوشت سفید از میكروبها پاك شوند حتما باید آنها را در خانه بشویید.
واقعیت: طبیعی است كه وقتی گوشت سفید یا قرمز یا ماهی میخرید آنها را بشویید، اما واقعیت این است كه مطالعات نشان داده، این كار اقدام درستی نیست. در واقع شما با شستن مرغ، گوشتها و ماهیها سینك ظرفشویی و ظروف خانهتان را به میكروبها و باكتریهایی كه در گوشتها و اضافات آنها وجود دارد، آلوده میكنید. یادتان باشد كه تنها راه اینكه میكروبی از طریق گوشت به بدن شما انتقال نیابد، این است كه آنها را در دمای مناسب و به مدت لازم بپزید. شما میتوانید از مغازهای كه گوشت و ماهی خود را میخرید، بخواهید كه آنها را برای شما بشوید و بستهبندی كند و سپس این بستهها را در یخچال (برای مدت طولانی حتما در فریزر) بگذارید و سپس در زمان مصرف خارج كنید. حواستان باشد كه پختن گوشتها در دمای مناسب و به مدت زمان كافی تنها راه از بین بردن میكروبهای آن است و كبابكردن و گریلكردن نمیتواند تمام آلودگیهای گوشت را از بین ببرد.
مواد غذایی در كسری از ثانیه آلوده میشود
باور عمومی 6: هر ماده غذایی كه به زمین بیفتد تا پنج ثانیه، هیچ آلودگی ای به آن راه نخواهد یافت و شما میتوانید آن را سریع بردارید و استفاده كنید.
واقعیت: این باور در كشورهای غرب رایج است و این تصور وجود دارد كه حتی در مناطق آلوده هم اگر یك ماده غذایی به زمین بیفتد حداقل 5 ثانیه لازم است تا میكروبها و آلودگی به آن انتقال یابد. اما مطالعه جداگانه نشان داده، این تصور كاملا غلط است.
مطالعهای در وست پوینتسنتر نشان داده، در محیطهای آلوده به میكروب خطرناك ایكولای تماس مواد غذایی با سطحی كه این میكروب در آنجا وجود دارد حتی در زمان بسیار اندك، مثلا یك ثانیه، باعث آلودهشدن آن به این میكروبها میشود. مطالعهای دیگر در دانشگاه كلسون كانادا هم نشان داده، میكروب بسیار خطرناك سالمونلا میتواند روی فرش، پرده، سنگ یا پاركت یا روی كابینتهای یكخانه برای 4هفته دوام بیاورد و در زمان بسیار كمی به مواد غذایی كه با آنها تماس پیدا كردهاند، انتقال یابد. در این مطالعه مشخص شد، یك تكه گوشت كه تنها 3ثانیه روی یك كابینت آلوده افتاده بود، میتواند حاوی میزانی از سالمونلا باشد كه برای بیماركردن 3 فرد بالغ كافی است./س