میل به زیباتر شدن، بسیاری از بانوان را به استفاده از لوازم آرایشی سوق می‌دهد. یافته‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد رنگ‌آمیزی ناخن با ترکیبی از صمغ عربی، سفیده تخم‌مرغ، ژلاتین و موم زنبور عسل از پنج هزار سال قبل در ایتالیا، ژاپن و چین مرسوم بوده و مصریان باستان نیز برای رنگ‌کردن ناخن‌ها از رنگ‌های قرمز و قهوه‌ای به دست آمده از گیاه حنا استفاده می‌کردند. بیشتر محصولات امروزی اما از مواد مصنوعی شیمیایی ساخته می‌شوند و شائبه سمی ‌بودن برخی از آنها نیز روز به روز پررنگ‌تر می‌شود.
به تازگی دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا با همکاری وزارت بهداشت ایالات متحده به بررسی ۲۵ لاک ناخن تولید شده در شرکت‌های گوناگون محصولات آرایشی و بهداشتی پرداخته‌اند. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد لاک‌های ناخن با رنگ‌های متنوع حاوی سه ماده‌ خطرناک شیمیایی یعنی فرمالدئید، فتالات و تولوئن هستند. از آنجا که ناخن یک بافت زنده است، مواد شیمیایی موجود در لاک می‌تواند مشکلات زیادی برای سلامت آن و دیگر اعضای بدن ایجاد کند.
چرا مواد شیمیایی؟
لاک‌هایی که این روزها تولید می‌شوند باید ویژگی‌های خاصی مانند ترک ‌نخوردن، شفافیت در رطوبت بالا، انعطاف و استحکام، کشش مناسب روی ناخن و همچنین مقاومت در برابر آب سرد و شوینده‌ها را دارا باشند. داشتن چنین خصوصیاتی از طریق بهره‌گیری از مواد شیمیایی برای ساخت لاک ‌ناخن‌ها ممکن می‌شود. شرکت‌های تولید‌کننده محصولات آرایشی و بهداشتی برای رسیدن به این ویژگی‌ها در لاک ‌ناخن از ترکیب‌های گوناگونی مانند رنگدانه، اسانس، رزین، نیترو سلولز، نرم‌کننده، مواد پلاستیکی و رنگ‌کننده و حلال‌هایی چون فتالات، تولوئن و فرمالدئید بهره می‌برند.

همین مواد باعث به خطر افتادن سلامت می‌شوند. با وجود این فشار سازمان‌های بهداشت جهانی بر شرکت‌های تولید محصولات آرایشی و بهداشتی روزبه‌روز آنها را به استانداردهای سختگیرانه‌ای از جمله حذف مواد شیمیایی مجبور می‌کند. این استانداردها کاملا راهگشا هستند اما هنوز هم بسیاری از شرکت‌های معتبر برای تولید لاک از حلال‌هایی که باعث التهاب ریه و مجاری تنفسی می‌شوند، بهره می‌برند و نباید توقع داشته باشید که لاک‌های بی‌نام و نشان و ارزانی که در بازار داخلی به وفور یافت می‌شوند سمی‌ نباشند. بررسی‌های دانشمندان، تاثیر سه ماده خطرناک موجود در لاک ناخن بر سلامت انسان را این گونه بیان می‌کند.
فرمالدئید
در مورد فرمالدئید پژوهش‌های دانشمندان نیویورک نکته جالب توجهی را به اثبات رسانده است؛ فرمالدئید آلوده‌کننده‌ترین ماده در هوای داخل خانه است! تنفس این ماده باعث ایجاد سردرد، سوزش گلو، اختلال تنفس و بروز علائم آسم می‌شود. بررسی ۱۲۰ بیمار مبتلا به سرطان بینی و گلو توسط پژوهشگران انجمن ملی مبارزه با محصولات شیمیایی آمریکا نیز نشان داده این افراد مدتی طولانی در معرض این حلال قرار داشته‌اند.
مصرف مقادیر زیاد این ماده ‌شیمیایی، نمایان شدن آثار سمی آن را در بدن به دنبال دارد و مقادیر اندک آن نیز باعث تحریک، سوزش و خارش چشم و ریزش اشک می‌شود. مسمومیت خون، افزایش اسیدخون و کاهش شدید حرارت بدن هم از عوارض جذب فرمالدئید از طریق دستگاه گوارش است.
فتالات
فتالات و ترکیبات آن اثری دارند که شبیه به استروژن یعنی هورمون زنانه است. در صورتی که زنان باردار در معرض این ماده قرار گیرند، فرزند آنها با ناهنجاری‌های مادرزادی در اندام تناسلی‌ متولد می‌شود. محققان در دانشگاه بوردو فرانسه عوارض مصرف فرآورده‌های حاوی فتالات را مرگبار تلقی می‌کنند. تاثیر مخرب فتالات بر کبد، کلیه‌ها، ریه‌ها و غدد جنسی در بسیاری از این‌گونه پژوهش‌ها ثابت شده است. بررسی‌های دانشمندان دانشگاه روچستر نشان می‌دهد محصولات ناشی از سوخت‌وساز فتالات در بدن باعث افزایش اندازه دور کمر آقایان، مقاومت سلول‌ها به انسولین و ابتلا به دیابت می‌شود. این مواد در ادرار تجمع می‌کنند.
تولوئن
تماس طولانی‌ فرد با تولوئن می‌تواند علائم جسمی و روانی متعددی ایجاد ‌کند. از مهم‌ترین عوارض این ماده می‌توان به بروز اختلالات رفتاری اشاره کرد. محققان روان‌پزشکی کالج سلطنتی لندن پس از معاینه بالینی و بررسی نوار مغزی برخی افراد که در معرض تولوئن قرار دارند به این نتیجه رسیدند که اختلال در بخشی از راه‌های عصبی به نام راه‌های هرمی و همچنین اختلال‌های بینایی، آسیب‌های عصبی و مخچه‌ای در این افراد دیده می‌شود.
البته دانستن این معلومات درباره لاک‌های ناخن به این معنا نیست که شما دیگر نباید از آنها استفاده کنید. بلکه باید با شناسایی لاک‌هایی که مواد شیمیایی کمتری در ساخت آنها به کار رفته از بروز خطرات احتمالی بکاهید. علاوه بر آن بسیاری از شرکت‌های تولید مواد آرایشی هستند که مواد اولیه اصلی آنها را گیاهان تشکیل می‌دهند و بنابراین انتخاب بهتری برای شما هستند./س