به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد،شهرداری‌ها از جمله نهادهایی هستند که طبق قانون مجاز به دریافت بهای خدمات ارائه شده به شهروندان در شهر‌ها هستند که بر این اساس بهای آن را به صورت عوارض که از منابع درآمدی داخلی این نهاد محسوب می‌شود دریافت می‌کنند.

سالانه شهرداری برای دریافت عوارض عمران، نوسازی و خدمات شهری قبض‌های مختلفی صادر می‌کند که متاسفانه به دلایل مختلف، بخش عمده‌ای از شهروندان این عوارض را که بهای خدمات‌ مصرفی خود هستند به شهرداری پرداخت نمی‌کنند و انتقاداتی همچون مگر شهرداری چه خدماتی ارائه کرده که در مقابلش پول دریافت می‌کند!؟ و یا "مبالغ قبض‌ها زیاد است" دارند و از انجام این امر ممانعت می‌کنند.

حال با گذشت نیمه اول سال جاری و با نزدیک شدن به ایام توزیع قبض‌های جدید عوارض نگاهی به چرایی عدم پرداخت عوارض از سوی برخی شهروندان داشته‌ایم که در همین رابطه مدیر درآمدهای عمومی شهرداری مشهد با انتقاد از نحوه پرداخت عوارض عمران، نوسازی و خدمات شهری از سوی شهروندان می‌گوید: در حال حاضر برای ۶۰۰ هزار واحد مسکونی در مشهد قبض عوارض صادر می‌شود که مبالغ درج شده در آن‌ها از نظر ظرفیت اسمی ۳۰ میلیارد تومان برای یکسال است.

محمد آذری با بیان اینکه فقط ۲۵ درصد از قبض‌های عوارض در سال وصول می‌شود، تصریح می‌کند: در گذشته دلایل مختلفی همچون عدم وجود تسهیلات مناسب برای پرداخت عوارض، ضعف اطلاعاتی از سوی شهروندان و... وجود داشت که منجر به عدم تمایل افراد به پرداخت عوارض می‌شد، در حال حاضر این موارد با اطلاع‌رسانی دقیق و امکان پرداخت‌های الکترونیکی که در سال جاری در نظر گرفته شده برطرف گردیده به همین دلیل دیگر مردم بهانه‌ای برای پرداخت نکردن عوارض ندارند.

میانگین عوارض سالانه هر واحد مسکونی فقط ۵۰ هزار تومان است

آذری با بیان اینکه پول عوارض دریافتی از مردم بسیار اندک است، عنوان می‌کند: مبلغ قبض‌های صادر شده ۳۰ میلیارد تومان برای ۶۰۰ هزار واحد مسکونی است که اگر این دو بر هم تقسیم شوند میانگین پرداختی ۵۰ هزار تومان خواهد شد یعنی هر واحد مسکونی در سال به طور میانگین فقط ۵۰ هزار تومان عوارض پرداخت می‌کند.

وی اضافه می‌کند: وضعیت فعلی به گونه‌ای است که برخی از افراد برای تمیز کردن منزلشان در یک روز به یک کارگر ۵۰ هزار تومان می‌دهند! با این اوصاف این مبلغ زیاد است!؟

آذری با بیان اینکه شهرداری ۲۰ الی ۳۰ برابر عوارض دریافتی خدمات ارائه می‌دهد، تاکید می‌کند: اگر مردم هزینه‌هایی که فقط برای رفت و روب و جمع‌آوری زباله روزانه آنان را در نظر بگیرند دیگر بر مبالغ عوارض اعتراض نخواهند کرد.

به گفته وی میانگین ۵۰ هزار تومان عوارض سالانه برای هر واحد مسکونی در مشهد در طی یکسال، روزانه ۱۳۷ تومان می‌شود.

آذری خاطرنشان کرد: این مبالغ بسیار اندک است و مردم از پرداخت همین میزان هم ممانعت می‌کنند در حالی که نه تنها عدم پرداخت عوارض از نظر شرعی مساله دارد بلکه پرداخت به موقع آن باعث رفاه حال بیشتر خود شهروندان خواهد شد.

هزینه حدود ۴۰۰ میلیارد تومانی نگهداری شهر در سال

مدیر درآمدهای عمومی شهرداری مشهد همچنین از هزینه‌های نگهداری شهر یاد می‌کند و می‌افزاید: در حال حاضر سالانه حدود ۴۰۰ میلیارد تومان خرج نگهداری شهر مشهد از سوی شهرداری می‌شود که این رقم به غیر از پروژه‌های عمرانی است.

آذری از توزیع قبض‌های جدید عوارض در آبان ماه خبر می‌دهد و اظهار می‌کند: تاکنون شهرداری برای وصول عوارض از هیچ ابزار قهری استفاده نکرده است، اما از این پس قصد دارد برای وصول عوارض از روش‌های قانونی که در دست دارد بهره جوید.

وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر ۵۸۰۰ مؤدی که از بدهکاران عمده با مبالغ عوارض بیش از یک میلیون تومان هستند در مشهد وجود دارد که با روش‌های قانونی عوارض آن‌ها دریافت خواهد شد.

به گفته آذری فقط عوارض معوقه افراد بدهکار عمده مذکور، ۴۶ میلیارد تومان است.

در کنار گرانی‌های امروز جایی برای پرداخت عوارض نیست

در همین رابطه عباسعلی لطفی عضو هیات علمی دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی در گفتگو با خبرنگار ما علت اصلی عدم تمایل مردم به پرداخت عوارض را وضعیت اقتصادی می‌داند و می‌گوید: در جامعه امروز که تورم به بیش از ۵۰ درصد رسیده است درآمدهای خانوار‌ها جوابگوی مسائل و نیازهای اصلی زندگی نیست چه برسد به پرداخت عوارض.

وی ادامه می‌دهد: پرداخت نکردن عوارض از سوی مردم را نباید قانون شکنی دانست چرا که درآمدهای خانواده‌ها کاهش یافته و آن‌ها اضطراری در پرداخت عوارض نمی‌بینند.

لطفی ناراضی بودن مردم از خدمات شهرداری را از دیگر دلایل پرداخت نکردن عوارض می‌خواند و می‌افزاید: شهرداری مشهد در مقایسه با شهرداری شهرهایی همچون اصفهان در ارائه خدمات ضعیف عمل می‌کند و وقتی مردم می‌بینند که در اصفهان چه اقداماتی صورت گرفته که در مشهد مثل آن نیست با خود می‌گویند چرا باید عوارض را به جیب ارگانی بریزیم که خوب کار نمی‌کند.

به گفته وی در خدمت‌رسانی شهرداری مشهد ضعف وجود دارد در حالی که در مقابل آن هزینه‌های زیادی را به عنوان عوارض از مردم دریافت می‌کند.

این استاد دانشگاه عدم اجرای ابزارهای قهری قانونی را از دیگر دلایل بی‌میل شدن مردم در پرداخت عوارض می‌خواند و عنوان می‌کند: پرداخت عوارض در حال حاضر شده یک سیستم دلبخواهی که افراد در هر زمان دوست داشته باشند پرداخت می‌کنند و در قبال دیر پرداخت کردن آن‌ها هم نه چیزی از حقوقشان کسر می‌شود نه اتفاق خاص دیگری رخ می‌دهد.

وی تاکید می‌کند: ابتدا باید شهرداری کاری کند که رضایت مردم جلب شود تا با این نهاد همکاری کنند و در ثانی هم همانند سایر شهرهای موفق فشار را بر مردم کمتر کند.

لطفی اضافه می‌کند: باید شهرداری فقط به دنبال گرفتن عوارض از مردم نباشد بلکه با تعریف پروژه‌های ملی همچون قطارشهری و... از بودجه کشوری جذب کند تا بتواند خود را بالا بکشد و فقط به عوارض اکتفا نکند.

نپرداختن عوارض حق الناس است

رئیس کمیسیون فنی و عمران شهرداری مشهد نیز در همین رابطه با بیان اینکه مردم باید عوارض شهرداری را پرداخت کنند، بیان می‌کند: عوارض مبلغی است که شهروندان خدمات آن را از قبل دریافت کرده‌اند و باید بهای آن را بپردازند.

جواد داوودآبادی تصریح می‌کند: پرداخت عوارض چیزی نیست که شهروندان بخواهند از آن دوری و یا خدای نکرده فرار کنند بلکه باید برای رفاه حال خودشان هم آن را بپردازند.

به گفته وی نپرداختن عوارض حق الناس است.

داوودآبادی در خصوص قانون مدار شدن مردم در پرداخت عوارض، خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر بیشتر مردم عوارض پرداخت نمی‌کنند و شاید یکی از دلایل آن عدم اطلاع رسانی مناسب باشد که باید شهرداری برای قانون‌مدار شدن مردم و اینکه آن‌ها همچون قبض‌های آب، برق و گاز، قبض عوارض را هم جدی گرفته و پرداخت کنند، فرهنگ سازی کند./س