پیشرفت سریع تکنولوژی در دهه اخیر موجب گسترش عظم دنیای صنعت شده و این توسعه روز افزون علاوه بر ایجاد تسهیلات و امکانات فراوان تدریجا عواقب ناگواری را بر انسان پدید آورده است . کاهش بیش از اندازه منابع طبیعی / افزایش آلودگی ها / نارسایی توزیع متعادل منابع / رشد صنعتی و رشد اقتصادی از جمله مسائلی هستند که با رشد جمعیت دست به دست هم داده تا بحران زیست محیطی را پی ریزی کنند .

دریای خزر از این واقعیات مستثنی نیست این دریا با مساحتی 378 هزار و 400 کیلومتر مربع و حجم آبی حدود 78 هزار کیلومتر مکعب و طول سواحل مجموعا 7 هزار کیلومتر محیطی منحصر به فرد از حیث منابع طبیعی / نژادی / فرهنگی و سیاسی است . حوضه دریای خزر یکی از بزرگترین فرو رفتگی های محصور داخلی در کره زمین با ذخایر و زیستگاههای فیزیکی و زیستی با ارزش است که بین 5 جمهوری محصور شده است .

کارشناس مهندسی منابع طبیعی شیلات مازندران در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران مازندران عوامل تهدید کننده اکوسیستم را ناشی از توسعه اقتصادی و اجتماعی دانست و گفت : توسعه اجتماعی سبب افزایش تراکم در واحد سطح / کاهش سطح منابع طبیعی / افزایش میزان فاضلاب و زباله خواهد شد .

مسعودی عوامل تهدید کننده دریای خزر را شامل بهره برداری از پهنه آبی در سواحل دریا / توسعه شهری و صنعتی منابع آلوده ساز و نوسانات آب دریا بیان کرد .

وی جریان سطحی آب رودخانه / فاضلاب های انتقال یافته از کارخانجات / مزارع یا مراکز مسکونی در نواحی ساحلی یا مسیرهای رودخانه ها و حوادث غیر مترقبه و فرآیندهای تکنولوژیک منابع فعال در ناحیه آبی و ساحلی خزر را عمده ترین منابع آلود ساز دریای خزر دانست .

وی تصریح کرد رودخانه ولگا با حوضهای معادل یک میلیون و 380 هزار کیلومتر مربع حدود 87 درصد ورودی سالانه دریا را تشکیل می دهد 10 و درصد ورودی آب دریا نیز توسط رودهای اورال و اترک تامین می شود .

بگفته او رودهای سولاک / سامور / کورا و چند رود کوچک دیگر تامین کننده 7 درصد از ورودی آب خزر است .

کارشناس مهندسی منابع طبیعی شیلات مازندران با بیان اینکه سهم رودهای سواحل ایرانی خزر 5 درصد باقی مانده است گفت : ریزش های جوی نیز به طور متوسط سالانه 200 میلی متر آب به دریا می افزایند به این ترتیب جریان رودخانه ها بزرگترین منبع وارد کننده آلودگی شامل 90 درصد یا بیشتر از مجموع ریزش آلاینده ها را در بر دارند .

مسعودی افزود : این رودخانه ها فاضلاب های آلوده را از تاسیسات مختلف صنعتی و مزارع مسیر حوضه خود دریافت می کنند این فاضلاب ها شامل همه نوع ترکیبات ( هیدروکربن ها / فنل ها / ترکیبات مصنوعی / مواد آلی فلزات ) است و از آنجا که فرایندهای خود پالایی در این حجم از ترکیبات قابل اعمال نیست .

بگفته او تراکم آلاینده های مختلف در بخش های معینی / گاه از 10 برابر سطوح مجاز هم تجاوز می نمایند./س