اراک/
تفاوت اولین و دومین بارداری
معمولا خانم‌هايي که نوزادشان را با شير خود تغذيه مي‌کنند تا 7-6 ماه باردار نمي‌شوند اما بعد از اين زمان که نوزاد خوردن غذاي کمکي را آغاز مي‌کند، تخمک‌گذاري هم آغاز مي‌شود.
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران اراک، اگر خانمي بعد از اين زمان ناخواسته باردار شد، لازم نيست به سرعت فرزند خود را از شير بگيرد اما بايد مکمل‌هاي لازم (يعني اسيدفوليک، مولتي‌ويتامين مينرال و آهن) را دريافت کند. طعم شير به دنبال بارداري و تغييرات هورموني و افزايش استروژن و پروژسترون عوض مي‌شود و خود نوزاد به تدريج ميلي به نوشيدن آن نخواهد داشت ولي ترکيب شير براي نوزاد مضر نيست.
مادران شيرده و باردار بايد بعد از هفته 12 غير از اسيدفوليک ريزمغذي و ويتامين‌هاي لازم را حتما دريافت کنند، تغذيه مناسب داشته باشند و به اندازه کافي مايعات مصرف کنند. مصرف کلسيم و ويتامين D موجود در مينرال مولتي‌ويتامين‌ها براي خانم‌هاي شيرده باردار کافي است. البته اگر تغذيه مناسب نباشد و به اندازه کافي منابع کلسيم مصرف نکند يا دچار تهوع و استفراغ باشد، بهتر است مکمل کلسيم هم مصرف شود.
دريافت لبنيات خانم‌هاي باردار بايد حداقل يک ليوان شير و 2 ليوان ماست باشد. خوشبختانه بيشتر خانم‌ها در کشور ما دچار سوءتغذيه نيستند و مکمل‌ها هم در دسترس است اما در مناطقي که به دلايل فقر مادي خانم‌ها دچار سوءتغذيه هستند، همزماني بارداري و شيردهي مي‌تواند مشکل‌ساز باشد و پزشک ممکن است به دليل سوءتغذيه مادر يا مشکلات متابوليک از او بخواهد شيردهي را قطع کند.
عده‌اي اعتقاد دارند بارداري دوم بسيار ساده‌تر از بارداري اول است و عده‌اي نيز معتقدند شرايط بارداري اول و دوم تفاوت خاصي ندارد. با دکتر ابوالفضل مهدي‌زاده، متخصص زنان و استاد دانشگاه علوم پزشکي تهران در اين باره گفت‌وگو کرده‌ايم.
در هفته‌هاي گذشته، پرسش‌هاي متعددي در مورد بارداري دوم و تفاوت‌هاي آن با بارداري اول از سوي خوانندگان «سلامت» مطرح شده است. آيا واقعا بارداري اول و دوم با هم متفاوتند؟
بارداري دوم تفاوت چنداني با بارداري اول ندارد و حالت‌هايي مثل تهوع و استفراغ ارتباط چنداني با دفعه بارداري ندارند. ممکن است خانمي در بارداري دوم تهوع و استفراغ نداشته باشد ولي در بارداري اول دچار اين علايم باشد و برعکس. در واقع تهوع و استفراغ بيشتر علت رواني دارند و صبح‌‌ها شايع‌تر هستند. اين حالت‌ها گاهي در بارداري دوم وجود دارند و گاهي نه و اين مساله به سطح هورمون‌هاي بدن، شرايط زندگي، فاصله از بارداري اول و تغييرات سبک زندگي بستگي دارد.
اين در تمام موارد صدق مي‌کند؟
نه، بعضي عوارض و مشکلات، مخصوص بارداري اول است که از آن جمله مي‌توان به مسموميت بارداري اشاره کرد که در بارداري‌هاي بعدي وجود ندارد. اين مشکل فقط در شرايطي که فرد زمينه فشار خون يا بيماري کليوي داشته باشد، ممکن است در بارداري‌هاي بعدي هم وجود داشته باشد.
دليل اين موضوع چيست؟
در بارداري اول نيمي از کروموزوم‌هاي جنين متعلق به مرد است و براي بدن مادر غريبه محسوب مي‌شوند و سيستم ايمني بدن او آنها را نمي‌شناسد و ترشح برخي مواد، روي فشارخون و کبد و کليه تاثير مي‌گذارد. اگر بارداري دوم از همان مرد باشد، بدن زن ديگر اين ژن‌ها را مي‌شناسد و مشکلي بروز نمي‌کند ولي اگر خانم ازدواج مجدد کند و بارداري دوم از مرد ديگري باشد، باز هم ممکن است دچار مسموميت بارداري شود.
برخي اعتقاد دارند در بارداري دوم بدن با هورمون‌ها سازگاري پيدا مي‌کند و به همين دليل تهوع و استفراغ در بارداري‌هاي بعد کمتر از بارداري اول است. آيا همين‌طور است؟
بدن به هورمون‌ها عادت نمي‌کند بلکه اين مسايل به زمينه رواني مادر بستگي دارد. يعني مادري که قبلا تجربه يک بارداري داشته، نسبت به مادري که براي بار اول باردار شده، اضطراب کمتري دارد و با اين مساله بهتر برخورد مي‌کند ولي به‌طور کلي قابل پيش‌بيني نيست و اين حالت‌ها مي‌توانند در بارداري دوم تشديد شوند يا کاهش پيدا کنند.
آيا شدت و نوع علايم بارداري به ژنتيک فرد هم بستگي دارد؟
ژن خاصي در اين زمينه شناسايي نشده است ولي تجربه‌هاي باليني نشان مي‌دهند معمولا دختران در بارداري تجربه‌هايي شبيه مادرشان خواهند داشت.
پرسش ديگري که در مورد بارداري دوم مطرح شده، درباره سزارين است. آيا مادري که فرزند اول خود را به روش سزارين به دنيا آورده، مي‌تواند فرزند دوم را به روش طبيعي به دنيا بياورد؟
اين موضوع به دلايل انتخاب سزارين براي زايمان اول بستگي دارد. مثلا خانمي که به دليل وارد شدن جنين با پا به لگن برايش سزارين انجام شده اگر در بارداري دوم دچار همين حالت نباشد و شرايط ديگري مثل وزن نوزاد و ... مناسب باشد، مشکلي براي زايمان طبيعي نخواهد داشت ولي در برخي موارد فرزند اول به علت تنگي لگن به روش سزارين به دنيا مي‌آيد و در اين صورت از آنجا که گنجايش لگن مادر در بارداري دوم هم تغييري نخواهد کرد، امکان زايمان طبيعي هم وجود نخواهد داشت. در کل اين باور که هر مادري که فرزند اول را به روش سزارين دنيا آورد، ديگر نمي‌تواند زايمان طبيعي را تجربه کند، غلط است.
برخي از ماماها مي‌گويند جهت برش در سزارين هم در اين مساله تاثيرگذار است.
بله، اگر خانمي زايمان اول را به روش سزارين انجام داده باشد و برش روي رحم او از نوع عمودي باشد، بايد زايمان‌هاي بعدي را هم به روش سزارين و حتي گاهي زودتر از موعد انجام دهد. البته امروزه استفاده از اين نوع برش بسيار نادر است./س
