تشکیل و آغاز به کار نیروی دریایی ایران (1311 ش)
در دوران قاجاریه تا زمان ناصرالدین‌شاه، توجهی به توسعه نیروی دریایی نشد. ناصرالدین شاه به منظور توسعه نیروی دریایی، موفق به خرید یک کشتی ۶۵۰ تنی مجهز به چهار اراده توپ کروپ از آلمان گردید که نام آن را پرسپولیس گذارد. همچنین کشتی کوچک دیگری نیز به نام شوش برای تردد و حفظ امنیت کارون خریداری شد. در زمان مظفرالدین‌شاه نیز چند کشتی کوچک (ازجمله کشتی مظفری) به این ناوگان افزوده شد. ولی طی سالهای بعدی و بدلیل مشکلات داخلی ایران (مشروطیت و پس از آن کودتای سوم اسفند) همه این کشتی‌ها با بی‌توجهی مواجه و در نتیجه به تدریج در خور سلطانی نزدیک بوشهر به آب فرو رفته و غرق شدند.


به دلیل افزایش منافع انگلستان در خلیج فارس و ایران، ایران سال‌ها مورد تحریم غیر علنی کشورهای اروپایی در برابر فروش اسلحه و ازجمله کشتی‌های جنگی قرار گرفت. در سالهای ۱۳۱۱ و ۱۳۱۲، رضا شاه تصمیم به تجدید ناوگان جنگی دریایی گرفت و ماموریت خرید مخفیانه را به پرنس ارفع سپرد. نامبرده با زیرکی موفق گردید تا تعدادی ناو و کشتی و یدک کش از ایتالیا خریداری نموده و مقدمات آموزش افسران ایرانی در ایتالیا را فراهم آورد. مرکز نیروی دریایی ایران خرمشهر بود و در همین محل بود که پادگان، فرماندهی، مخازن و اداره بندر قرار داشت.

اشغال قسمتی از مناطق جنوبی ایران از سوی آلمان در جریان جنگ جهانی اول (1293 ش)
با آغاز جنگ جهانی اول و تاثیرگذاری بر همه کشورهای جهان، به ویژه ایران، به لحاظ قرار گرفتن در کنار دولت‌های روس و امپراتوری عثمانی که از طرف‌های درگیر جنگ بود، اوضاع داخلی به هم ریخت. در این میان، ایران که بی‌طرفی خود را اعلام کرده بود از شمال مورد تهاجم روس‌ها واقع گردید و عثمانی نیز از شمال غربی به خاک ایران تجاوز کرد و این دو بر سر تصرف آذربایجان در خاک ایران به جنگ پرداختند. همچنین دولت انگلستان با چند فروند کشتی، جنوب ایران را مورد تجاوز قرار داد و کشمکش زیادی روی داد. سفارت آلمان هم برای حفظ منافع اتباع خود در ایران، قوه مقاومتی تشکیل داد و عده‌ای از مردم را به طرفداری از خود بسیج نمود. چندی بعد هم قوای آلمان وارد ایران شدند و به جان مردم افتادند. این اوضاع و تجاوزات مکرر، جز قحطی و قتل و غارت مردم ایران، ارمغانی نیاورد و خسارات فراوانی برجای نهاد.

سقوط کابینه عوام فریب «جعفر شریف امامی» (1357 ش)
پس از کشتار بی‌رحمانه 17 شهریور 1357 در میدان شهدای تهران که به کشته و زخمی شدن هزاران نفر انجامید، اوضاع کشور رو به وخامت گذاشت و به تشنج بیشتر کشیده شد. همچنین در سیزدهم آبان 57 سالروز تبعید حضرت امام، دانش‌آموزان و دانشجویان با تجمع در دانشگاه تهران قصد رفتن به بیت آیت‌اللَّه طالقانی را داشتند که با هجوم پلیس و نیروهای نظامی، صدها نفر کشته و زخمی شدند. این دو کشتار خونین در هفتاد روز صدارتِ دولتِ به اصطلاح آشتی ملی شریف امامی، باعث خشم مردم تهران گردید که در تظاهرات خود، 400 شعبه از بانک‌ها را به آتش کشیدند. در این اوضاع بحرانی، شاه، جعفر شریف امامی را از صدارت برکنار کرد و دولت نظامی ارتشبد ازهاری را تشکیل داد. راهپیمایی‌های بزرگ از جمله در روز عید فطر 1357، گسترش اعتراضات و اعتصاب عمومی در سراسر کشور، مهاجرت امام از نجف به پاریس، حوادث خونبار 17 شهریور و 13 آبان 57 در کنار اقدامات تسکینی بی‌اثر دولت نظیر تغییر عوام فریبانه تاریخ کشور از شاهنشاهی به شمسی و انحلال حزب ستمشاهی رستاخیز، برخی از رویدادهای مهم دوران صدارت شریف امامی بود.

افتتاح اولین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران (1366 ش)
اولین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در روز چهاردهم آبان 1366 ش با حضور آیت‌اللَّه خامنه‌ای رییس جمهور وقت جمهور اسلامی ایران و جمعی از شخصیت‌های مملکتی و ادبی کشور افتتاح شد و تا بیست و سوم آبان ادامه یافت. در اولین نمایشگاه کتاب تهران، 196 مؤسسه و ناشر خارجی از 32 کشورمختلف شرکت داشته و در حدود شانزده هزار عنوان کتاب عرضه شده بود. همچنین بیش از هشت هزار عنوان کتاب، مربوط به 215 ناشر داخلی بود که در معرض دید پانصد هزار بازدید کننده از این نمایشگاه قرار گرفت. نمایشگاه بین المللی کتاب تهران از آن پس همه ساله برگزار می‌گردد و هجدهمین دوره آن در تهران در اردیبهشت 1384 برپاشد. در این دوره بیش از 1900 ناشر داخلی و خارجی، پنجاه هزار عنوان از کتاب‌های خود را به نمایش گذاشتند. همچنین در کنار نمایشگاه کتاب، نمایشگاه سالانه مطبوعات کشور و نمایشگاه آثار معلمان مؤلف نیز برپا بود.

تولد «فردریک بانتینگ» پزشک کانادایی و کاشف انسولین (1891 م)
فردریک گرانْتْ بانتینگْ، دانشمند کانادایی در 4 نوامبر 1891 م در کانادا متولد گردید و تحصیلات خود را در رشته پزشکی دانشگاه تورنتو ادامه داد تا اینکه در سال 1922 م موفق به اخذ دکترای طب شد. فردریک از 29 سالگی به عنوان محقق در دانشگاه به کار پرداخت و به مدت 20 سال تا سال 1941 م استاد دانشگاه تورنتو بود. بانتینگ مدتی نیز در کشورهای انگلستان و فرانسه، به تحقیق و مطالعه پرداخت. در 27 ژوئیه 1922 م آزمایش‌ها و تلاش وی به نتیجه رسید و به همراه دو تن از همکارانش موفق به جداسازی هورمون انسولین شد. این مسئله، انقلابی در درمان بیماری قند به وجود آورد و باعث شهرت این پزشک 30 ساله گردید.


پاسخ مثبت آزمایشات بانتینگ بر روی حیوانات، به استفاده از انسولین در بیماران قندی از سال 1923 م منجر گردید که به نجات جان میلیون‌ها انسان انجامید. بانتینگ در همین سال به پاس این اکتشاف علمی برنده جایزه نوبل پزشکی شد. غده فوق کلیوی و سرطان، زمینه‌های دیگر مطالعات وی بود. دکتر بانتینگ علاوه بر نوبل، جوایز متعدد دیگری از جمله مدال ستاره طلایی از دانشگاه تورنتو، مدال انجمن پادشاهی کانادا، عنوان شوالیه جایزه انجمن فیزیولوژیست‌های امریکا و... را به دست آورد. وی سرانجام در 21 فوریه 1941 م در پنجاه سالگی درگذشت.

کشف خاصیت ضد پرتو توسط دکتر «فرامرز آشوری» محقق ایرانی (1369 ش)
دکتر فرامرز آشوری با درجه فوق دکترا در رشته داروسازی و بیوشیمی، پس از چهارده سال تحقیق مستمر موفق شد خاصیت ضدپرتو را در برخی از مواد طبیعی کشف کند و دارویی تازه تهیه نماید. این دارو برای درمان ضایعات ناشی از پرتوهای یون‌ساز از جمله ضایعات عمومی، عروق، مسمومیت کبدی، بیماری قند و ضایعات بینایی استفاده می‌شود و بدن انسان را در برابر پرتوهای آسیب‌رسان، مقاوم می‌سازد.

فروپاشی امپراتوری اتریش به دنبال شکست در جنگ جهانی اول (1918 م)
امپراتوری اتریش - مجارستان از جمله دول محور بود که به همراه آلمان وارد جنگ جهانی اول شد و این جنگ را به مدت چهار سال ادامه داد. با پایان جنگ در سال 1918 م و شکست دولت‌های محور، کشورهای پیروز بر اساس قراردادهای خود، نظام‌های حکومتی و حتی جغرافیایی کشورهای شکست خورده را تغییر دادند. در این میان، امپراتوری اتریش موجودیت خود را از دست داد و متلاشی شد. بر این اساس امپراتوری اتریش هَنْگری به سه کشور اتریش، مجارستان و چکسلواکی تجزیه شد و قسمت‌هایی از آن نیز به کشورهای ایتالیا، یوگسلاوی، روسیه، لهستان و رومانی تعلق گرفت. متفقین علاوه بر آن، امپراتور اتریش را برکنار کردند و موجبات اعلام جمهوری را در این کشور فراهم ساختند. از آن پس، جمهوری اتریش در سرزمین کنونی آن کشور که تنها 12 درصد اراضی امپراتوری پیش از جنگ اتریش - مجارستان را در بر می‌گرفت به وجود آمد.

تأسیس سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) (1946 م)
یونسکو که مخفّف کلمات لاتین سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد است، یکی از مهم‌ترین کارگزاری‌های تخصصی سازمان ملل است که در چهارم نوامبر 1946 م تأسیس شد و تقریباً کلیه کشورهای سازمان ملل متحد در آن عضویت دارند. وظیفه اصلی این سازمان، همان طور که از نام آن برمی‌آید، توسعه همکاری‌های بین‌المللی در زمینه امور آموزشی، علمی و فرهنگی است و یونسکو در اجرای این وظیفه، اقدامات موثری در امر سوادآموزی، تحقیقات علمی و حفظ و حراست آثار فرهنگی و باستانی در سطح جهان به عمل آورده است. مقر یونسکو در شهر پاریس فرانسه بوده و تا سال 2002 م، تعداد 185 کشور در آن عضویت داشته‌اند.

اختراع ترانزیستور توسط دانشمندان امریکایی (1948 م)
در چهارم نوامبر 1948 م، سه دانشمند امریکایی به نام‌های جان باردین، والتر هاوسربرتِن و ویلیام شاکْلی، خبر اختراع خود با نام ترانزیستور را به اطلاع جهان رساندند. ترانزیستور از دو کلمه ترانس به معنی انتقال دادن و استور به معنی مقاومت، تشکیل شده است. این ترانزیستور چیزی جز دو تکه سیم بسیار کوچک که در یک پولکِ ساخته شده از عناصر فلزی نیمه هادی است، نبود. ترانزیستور، یک وسیله یک سوکننده، تقویت کننده و نوسان سازِ بسیار عالی است و به محض برقراری اتصال و ولتاژ، شروع به کار می‌کند.


دوام و مقاومت ترانزیستور در مقابل ضربه و ارتعاش زیاد است و به دلیل همین مزایا، از آن در رادیو، تلویزیون و تلفن و... استفاده می‌کنند. کار ترانزیستور بر پایه این حقیقت استوار است که الکترون‌های موجود در نیمه رساناها می‌توانند به دو صورت متفاوت، جریان برق را برقرار کنند. امروزه و با گسترش صنایع، از ترانزیستور استفاده‌های فراوانی می‌شود و کاربرد آن گسترده‌تر گردیده است.

برخی از رویدادهای 4 نوامبر
1921: «تاکاشی هارا» نخست وزیر ژاپن به دست یک کره ای با ضربه چاقو کشته شد.

1945: کشورهای عربی سنگ بنای جامعه عرب را برزمین نهادند تا مانع ایجاد کشوری در فلسطین برای یهودیان شوند.

2003: دکتر «پال کالابرسی» یک پژوهشگر راه درمان بیماری سرطان و رئیس سابق شورای ملی مبارزه با سرطان (آمریکا) در 73 سالگی پیش از این که بتواند درمان قطعی برای سرطان به دست آورد، خود قربانی سرطان شد و بر اثر سرطان زبان درگذشت.