بررسی صوت زدگی و موسیقی های منکر در مداحی ها
وارد بعضی از هیئت ها که می شوی یکی از چیز هایی که در مرتبه اول به چشم می آید باند های بزرگی است که در چند طرف فضا تعبیه شده و وقتی مداح اصلی هیئت شروع به شور خواندن می کند
به گزارش مجله
شبانه باشگاه خبرنگاران، وبلاگ سرباز صفر جنگ نرم در جدیدتری نوشته خود اورده است:
وارد بعضی از هیئت ها که می شوی یکی از چیز هایی که در مرتبه اول به چشم می آید باند های بزرگی است که در چند طرف فضا تعبیه شده و وقتی مداح اصلی هیئت شروع به شور خواندن می کند احساس می کنی که در و دیوار و پنجره هم با این صدای بسیار بلند و ریتم تند به حرکت و لرزه در می آیند چه برسد به افراد و اگر افراد اگاهی! که آهنگ های این طرفی و آن طرفی زیاد گوش می دهند دورو برت باشند خواهید دید که می گویند اِه! این آهنگ فلان خواننده معروف رپ است و آن...گاهی انسان در این بازار مداحی ها و هیئت های لوکس امروزی دلش لک می زند برای نوای ملکوتی مداحان قدیمی و مناجات های بی ریای شب های عملیات...
کیفیت یا جمعیت؟
با سخن گفتن با مسئولین بعضی هیئت های بزرگ می بینید که آمار های آنچنانی از شرکت کنندگان هیئتشان ارائه می دهند و می گویند که هدف ما جذب مخاطب جوان از اقشار مختلف است! در اینجا این سوال مطرح است که آیا در اسلام این کمیت است که در درجه اول اهمیت دارد یا کیفیت؟ مطمئنا نهایتا خواهید دانست که با توجه به روایات متعدد کیفیت اهمیت بیشتری دارد گرچه جذب افراد هم در درجه بعد مقصود می باشد.
حالا باید ببینیم که چه چیزی باعث شده است که امروز اغلب جلسات مدح و عزاداری اهل بیت(علیهم السلام) تبدیل به جلسات پر سروصدا،کم مایه با ریتم های تند و حرکات زننده شود و اینکه باید گفت اینگونه جلسات متاسفانه سنخیت چندانی با چشمه حیات بخش ذکر اهل بیت ندارند.
مثل کم رنگ شدن ذکر و شعر و لحن ناب در هیئت های امروزی ،مثل کالای مفیدی است که طالب مخصوص به خود دارد و ما بیاییم غشهایی از جنس امروزی به آن اضافه کنیم که همه پسند شود! باید با خود بیندیشیم که آیا این کار درست است؟ آیا این خدمت به اهل بیت(ع)است؟
این همان موضوعی است که مقام معظم رهبری در مراسم سالگرد امام خمینی(ره) در سال 89 بدان اشاره فرمودند و نکوهش کردند کسانی را که به خاطر خوش آمد افراد می آیند تغییراتی در دین میدهند و آن شکل ناب اسلام را ارائه نمی دهند؛
مصادیق منکرات در موسیقی مداحی ها در بیان مقام عظمای ولایت
پس شعر خوب، آهنگ خوب و صوت خوب مهم است. البته آهنگ خوب به معناى تقليد از آهنگ موسيقى‌هاى لهوىِ مضلّ عن سبيل اللَّه نيست؛ اين را توجه داشته باشيد. بعضى از آهنگها، آهنگهاى بدى است، آهنگهاى غلطى است، آهنگهاى لهوى است؛ اين را نبايد به وادى حرفه‌ى مداحى و خواندن مداحى كشاند. عيبى ندارد كه شكلهاى جديدى را در خواندن و قرائت اشعار و آهنگ‌سازى‌هاى گوناگون ابتكار كنيد؛ اما از اين تشابه و تداخل بپرهيزيد. البته آهنگهاى لهوىِ مضلّ عن سبيل اللَّه را ميگويم، نه حالا هر آهنگى كه يك وقتى در يك مضمون ديگرى خوانده شده، آن را بخواهيم منع كنيم؛ نه، آهنگهائى كه لهوى است و مضلّ عن سبيل اللَّه است؛ اينها را نياوريد.۱۳۹۰/۰۳/۰۳بیانات در دیدار جمعی از شاعران و ذاكرین اهل بیت(ع)
و در جای دیگری حضرت ایشان می فرمایند:
نكته‌ى آخر هم آهنگ است. من شنيده‌ام در مواردى از آهنگهاى نامناسب استفاده مى‌شود. مثلاً فلان خواننده‌ى طاغوتى يا غيرطاغوتى شعر عشقىِ چرندى را با آهنگى خوانده؛ حالا ما بياييم در مجلس امام حسين و براى عشاق امام حسين، آيات والاى معرفت را در اين آهنگ بريزيم و بنا كنيم آن را خواندن؛ اين خيلى بد است. خودتان آهنگ بسازيد. اين همه ذوق و اين همه هنر وجود دارد. يقيناً در جمع علاقه‌مندان به اين جريان كسانى هستند كه مى‌توانند آهنگهاى خوبِ مخصوص مداحى بسازند؛ آهنگ عزا، آهنگ شادى.
اين را هم عرض بكنم كه آهنگ شادى از آهنگ عزا جداست. الان معمول شده كه براى روزهاى عيد جلساتى تشكيل مى‌دهند. بنده مخالف اين كار نيستم؛ بد هم نيست كه دست مى‌زنند. البته اگر از راديو بشنويم - كه بنده خودم گاهى از راديو شنيده‌ام - و شعر را درست گوش نكنيم، خيال مى‌كنيم دارند سينه مى‌زنند! هم لحن، سينه‌زنى است؛ هم آن دستى كه مى‌زنند، مثل زدن روى سينه است. اين چه شادى‌يى شد؟! اگر براى روزهاى شادى، آهنگهاى مناسب - نه آهنگهاى مبتذل، نه آهنگهاى طاغوتى، نه آهنگهاى حرام - و شيوه‌هاى خوب انتخاب كنند، مؤثرتر و بهتر است. اين‌طور نباشد كه چون به روضه‌خوانى عادت كرده‌ايم، روز شادى هم كه مى‌خواهيم حرف بزنيم، لحنمان بشود لحن روضه‌خوانى. قديم‌ها مى‌گفتند فلانى هرچه مى‌خواند، مثنوى درمى‌آيد؛ هر آهنگى را كه شروع كند، مثنوى مى‌شود! اين‌طورى نباشد.
به‌هرحال ميدان شما، ميدان وسيعى است؛ ميدان كار و اثرگذارى است. امروز مداحان جوان بحمداللَّه خيلى هستند؛ اقبال جوانها هم خيلى زياد است. اين مزرع، بسيار مستعد و قابل بذرافشانى است. اگر خوب بذرافشانى شود، تأثيرات و محصولش فوق‌العاده باارزش خواهد بود. از اين فرصت استفاده كنيد، استفاده كنيم، نظام اسلامى استفاده كند - شعر خوب، آهنگ خوب، مضمون خوب، اجراى خوب، صداى خوب - اين يك چيز استثنايى و فوق‌العاده خواهد بود.۱۳۸۴/۰۵/۰۵بیانات در دیدار جمعی از مداحان
ریشه یابی نفسانی موضوع
اصلا شاید اینگونه مداحی ها شامل آن خطابهای تکان دهنده بحث بدعت شود چون الان بعضی از سبک های نادرست مداحی تقریبا به شکل یک سنت در آمده است و هر جا هیئتی بر پا می شود،افراد آن هیئت این چارچوب را جزو ملزومات جلسات خود می دانند و اجرا می کنند و خود را از این چارچوب اشتباه مرسوم ناچار میدانند.
این موضوع به معنای آن است که بجای آنکه ما خودمان را با قداست ذکر اهل بیت(علیهم السلام) همخوان و مناسب کنیم،بیاییم قداست را از ذکر اهل بیت(ع) بکاهیم تا همسان با مذاق ما شود اما در اینجا باید اول ببینیم مذاق ما به چه عادت کرده است و اصلا آیا ما نفس سرکش خود را با عطر معنویات عادت داده ایم یا با الحان و مظاهر دنیایی...
برای روشن تر شدن موضوع باید گرچه مثال تندی به نظر می آید ،قضیه آن شخصی را که در بازار عطرفروشها بیهوش شد یادآور شویم که این شخص چون شغلش تخلیه فاضلاب بود مذاقش با بوی عطر سازگار نبود فلذا بعد از آنکه به بازار عطر در بازار عطر فروش ها از هوش رفت برایش مقداری نجاست آوردند تا زیر بینی او بگیرند و چنین کردند و او به هوش آمد.
گرچه این مثال ممکن است برای ما اغراق آمیز باشد اما اگر با تامل بیشتری به آن بنگریم میبینیم که حالا این قضیه تقریبا وضع امروز مذاق ماست که تنها موسیقی های آنچنانی و ریتم های زننده وتند،ملائم وسازگار با نفس ماست واگر به بازار عطر فروشها هم می خواهیم برویم باید با خود این نجاستی که به آن عادت کردیم ببریم که با این وجود دیگر آن عطر تاثیر خود را نخواهد گذاشت و دیگر نمی توان با آن معطر شد.
درپایان زیباست که دوباره به یاد بیاوریم که بقول علامه جوادی آملی اهل بیت علیهم السلام از ما اندوه و اشک عاقلانه و از روی تامل می خواهد نه به اصطلاح از روی مستی و اینچین عزاداری ای را عبادت و تسبیح می دانند آنجا که امام صادق علیه السلام می فرمایند: نفس المهموم لظلمنا تسبيح و همه لنا عبادة یعنی نفس كسى كه به خاطر مظلوميت ما اندوهگين شود تسبيح است، اندوه او برما عبادت است.بحار الانوار-ج 44،ص 278
بیاییم مذاق خود را با عطر ناب معنویت ذکر اهل بیت(ع) جور کنیم تا ما هم معطر به این عطر شویم البته در سلوک عاشقانه بیرون آمدن از آخور نجاسات دنیوی کار آسانی نیست! اما این حرکت،هدف ذکر اهل بیت است که باید به سوی این هدف رفت و کیفیت این تغییر را فدای کمیت سیاهی لشکر بی مایه و بی تاثیر موسیقی های مداحی دار! ننمود که یکی مرد جنگی به از صد هزار.
وارد بعضی از هیئت ها که می شوی یکی از چیز هایی که در مرتبه اول به چشم می آید باند های بزرگی است که در چند طرف فضا تعبیه شده و وقتی مداح اصلی هیئت شروع به شور خواندن می کند احساس می کنی که در و دیوار و پنجره هم با این صدای بسیار بلند و ریتم تند به حرکت و لرزه در می آیند چه برسد به افراد و اگر افراد اگاهی! که آهنگ های این طرفی و آن طرفی زیاد گوش می دهند دورو برت باشند خواهید دید که می گویند اِه! این آهنگ فلان خواننده معروف رپ است و آن...گاهی انسان در این بازار مداحی ها و هیئت های لوکس امروزی دلش لک می زند برای نوای ملکوتی مداحان قدیمی و مناجات های بی ریای شب های عملیات...
کیفیت یا جمعیت؟
با سخن گفتن با مسئولین بعضی هیئت های بزرگ می بینید که آمار های آنچنانی از شرکت کنندگان هیئتشان ارائه می دهند و می گویند که هدف ما جذب مخاطب جوان از اقشار مختلف است! در اینجا این سوال مطرح است که آیا در اسلام این کمیت است که در درجه اول اهمیت دارد یا کیفیت؟ مطمئنا نهایتا خواهید دانست که با توجه به روایات متعدد کیفیت اهمیت بیشتری دارد گرچه جذب افراد هم در درجه بعد مقصود می باشد.
حالا باید ببینیم که چه چیزی باعث شده است که امروز اغلب جلسات مدح و عزاداری اهل بیت(علیهم السلام) تبدیل به جلسات پر سروصدا،کم مایه با ریتم های تند و حرکات زننده شود و اینکه باید گفت اینگونه جلسات متاسفانه سنخیت چندانی با چشمه حیات بخش ذکر اهل بیت ندارند.
مثل کم رنگ شدن ذکر و شعر و لحن ناب در هیئت های امروزی ،مثل کالای مفیدی است که طالب مخصوص به خود دارد و ما بیاییم غشهایی از جنس امروزی به آن اضافه کنیم که همه پسند شود! باید با خود بیندیشیم که آیا این کار درست است؟ آیا این خدمت به اهل بیت(ع)است؟
این همان موضوعی است که مقام معظم رهبری در مراسم سالگرد امام خمینی(ره) در سال 89 بدان اشاره فرمودند و نکوهش کردند کسانی را که به خاطر خوش آمد افراد می آیند تغییراتی در دین میدهند و آن شکل ناب اسلام را ارائه نمی دهند؛
مصادیق منکرات در موسیقی مداحی ها در بیان مقام عظمای ولایت
پس شعر خوب، آهنگ خوب و صوت خوب مهم است. البته آهنگ خوب به معناى تقليد از آهنگ موسيقى‌هاى لهوىِ مضلّ عن سبيل اللَّه نيست؛ اين را توجه داشته باشيد. بعضى از آهنگها، آهنگهاى بدى است، آهنگهاى غلطى است، آهنگهاى لهوى است؛ اين را نبايد به وادى حرفه‌ى مداحى و خواندن مداحى كشاند. عيبى ندارد كه شكلهاى جديدى را در خواندن و قرائت اشعار و آهنگ‌سازى‌هاى گوناگون ابتكار كنيد؛ اما از اين تشابه و تداخل بپرهيزيد. البته آهنگهاى لهوىِ مضلّ عن سبيل اللَّه را ميگويم، نه حالا هر آهنگى كه يك وقتى در يك مضمون ديگرى خوانده شده، آن را بخواهيم منع كنيم؛ نه، آهنگهائى كه لهوى است و مضلّ عن سبيل اللَّه است؛ اينها را نياوريد.۱۳۹۰/۰۳/۰۳بیانات در دیدار جمعی از شاعران و ذاكرین اهل بیت(ع)
و در جای دیگری حضرت ایشان می فرمایند:
نكته‌ى آخر هم آهنگ است. من شنيده‌ام در مواردى از آهنگهاى نامناسب استفاده مى‌شود. مثلاً فلان خواننده‌ى طاغوتى يا غيرطاغوتى شعر عشقىِ چرندى را با آهنگى خوانده؛ حالا ما بياييم در مجلس امام حسين و براى عشاق امام حسين، آيات والاى معرفت را در اين آهنگ بريزيم و بنا كنيم آن را خواندن؛ اين خيلى بد است. خودتان آهنگ بسازيد. اين همه ذوق و اين همه هنر وجود دارد. يقيناً در جمع علاقه‌مندان به اين جريان كسانى هستند كه مى‌توانند آهنگهاى خوبِ مخصوص مداحى بسازند؛ آهنگ عزا، آهنگ شادى.
اين را هم عرض بكنم كه آهنگ شادى از آهنگ عزا جداست. الان معمول شده كه براى روزهاى عيد جلساتى تشكيل مى‌دهند. بنده مخالف اين كار نيستم؛ بد هم نيست كه دست مى‌زنند. البته اگر از راديو بشنويم - كه بنده خودم گاهى از راديو شنيده‌ام - و شعر را درست گوش نكنيم، خيال مى‌كنيم دارند سينه مى‌زنند! هم لحن، سينه‌زنى است؛ هم آن دستى كه مى‌زنند، مثل زدن روى سينه است. اين چه شادى‌يى شد؟! اگر براى روزهاى شادى، آهنگهاى مناسب - نه آهنگهاى مبتذل، نه آهنگهاى طاغوتى، نه آهنگهاى حرام - و شيوه‌هاى خوب انتخاب كنند، مؤثرتر و بهتر است. اين‌طور نباشد كه چون به روضه‌خوانى عادت كرده‌ايم، روز شادى هم كه مى‌خواهيم حرف بزنيم، لحنمان بشود لحن روضه‌خوانى. قديم‌ها مى‌گفتند فلانى هرچه مى‌خواند، مثنوى درمى‌آيد؛ هر آهنگى را كه شروع كند، مثنوى مى‌شود! اين‌طورى نباشد.
به‌هرحال ميدان شما، ميدان وسيعى است؛ ميدان كار و اثرگذارى است. امروز مداحان جوان بحمداللَّه خيلى هستند؛ اقبال جوانها هم خيلى زياد است. اين مزرع، بسيار مستعد و قابل بذرافشانى است. اگر خوب بذرافشانى شود، تأثيرات و محصولش فوق‌العاده باارزش خواهد بود. از اين فرصت استفاده كنيد، استفاده كنيم، نظام اسلامى استفاده كند - شعر خوب، آهنگ خوب، مضمون خوب، اجراى خوب، صداى خوب - اين يك چيز استثنايى و فوق‌العاده خواهد بود.۱۳۸۴/۰۵/۰۵بیانات در دیدار جمعی از مداحان
ریشه یابی نفسانی موضوع
اصلا شاید اینگونه مداحی ها شامل آن خطابهای تکان دهنده بحث بدعت شود چون الان بعضی از سبک های نادرست مداحی تقریبا به شکل یک سنت در آمده است و هر جا هیئتی بر پا می شود،افراد آن هیئت این چارچوب را جزو ملزومات جلسات خود می دانند و اجرا می کنند و خود را از این چارچوب اشتباه مرسوم ناچار میدانند.
این موضوع به معنای آن است که بجای آنکه ما خودمان را با قداست ذکر اهل بیت(علیهم السلام) همخوان و مناسب کنیم،بیاییم قداست را از ذکر اهل بیت(ع) بکاهیم تا همسان با مذاق ما شود اما در اینجا باید اول ببینیم مذاق ما به چه عادت کرده است و اصلا آیا ما نفس سرکش خود را با عطر معنویات عادت داده ایم یا با الحان و مظاهر دنیایی...
برای روشن تر شدن موضوع باید گرچه مثال تندی به نظر می آید ،قضیه آن شخصی را که در بازار عطرفروشها بیهوش شد یادآور شویم که این شخص چون شغلش تخلیه فاضلاب بود مذاقش با بوی عطر سازگار نبود فلذا بعد از آنکه به بازار عطر در بازار عطر فروش ها از هوش رفت برایش مقداری نجاست آوردند تا زیر بینی او بگیرند و چنین کردند و او به هوش آمد.
گرچه این مثال ممکن است برای ما اغراق آمیز باشد اما اگر با تامل بیشتری به آن بنگریم میبینیم که حالا این قضیه تقریبا وضع امروز مذاق ماست که تنها موسیقی های آنچنانی و ریتم های زننده وتند،ملائم وسازگار با نفس ماست واگر به بازار عطر فروشها هم می خواهیم برویم باید با خود این نجاستی که به آن عادت کردیم ببریم که با این وجود دیگر آن عطر تاثیر خود را نخواهد گذاشت و دیگر نمی توان با آن معطر شد.
درپایان زیباست که دوباره به یاد بیاوریم که بقول علامه جوادی آملی اهل بیت علیهم السلام از ما اندوه و اشک عاقلانه و از روی تامل می خواهد نه به اصطلاح از روی مستی و اینچین عزاداری ای را عبادت و تسبیح می دانند آنجا که امام صادق علیه السلام می فرمایند: نفس المهموم لظلمنا تسبيح و همه لنا عبادة یعنی نفس كسى كه به خاطر مظلوميت ما اندوهگين شود تسبيح است، اندوه او برما عبادت است.بحار الانوار-ج 44،ص 278
بیاییم مذاق خود را با عطر ناب معنویت ذکر اهل بیت(ع) جور کنیم تا ما هم معطر به این عطر شویم البته در سلوک عاشقانه بیرون آمدن از آخور نجاسات دنیوی کار آسانی نیست! اما این حرکت،هدف ذکر اهل بیت است که باید به سوی این هدف رفت و کیفیت این تغییر را فدای کمیت سیاهی لشکر بی مایه و بی تاثیر موسیقی های مداحی دار! ننمود که یکی مرد جنگی به از صد هزار.
