تقویم روز؛
از تاسیس بانک ملی ایران تا دستگیری جاسوس انگلیس
تصویب طرح تاسیس بانک ملی ایران، صدور و انتشار اعلامیه سران متفقین در تهران، روز همبستگی با ملّت فلسطین، آغاز قیام ملت مسلمان الجزایر علیه استعمار فرانسه و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز ۵ شنبه ۹ آذر ۱۳۹۱ خورشیدی برابر با ۱۴ محرم ۱۴۳۴ هجری و ۲۹ نوامبر ۲۰۱۲ میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز
از این قرار است:
تصویب طرح تاسیس بانک ملی ایران
طرح پیشنهاد تاسیس یک بانک ایرانی با سرمایه ایرانیان عنوان گردید و در تاریخ پنجم آذر ۱۲۸۵ ش نمایندگان مجلس، تاسیس یک بانک ملی را از دولت خواستار شدند تا بدین وسیله به دولت وام دهند. سپس طی چند جلسه بحث و بررسی درباره آن، تاسیس بانک ملی برای بی‌نیاز شدن از دریافت وام خارجی در نهم آذر آن سال از تصویب نمایندگان گذشت و به بانک ملی اجازه داده شد که به معاملات زراعتی، رهن املاک، خرید و فروش برات‌های تجاری داخلی و خارجی و قرض و استقراض مبادرت ورزَد.
تاسیس بانک ملی هرچند با کارشکنی‌های بانک‌های خارجی و اقدامات محمدعلی شاه راه به جایی نبرد، اما جایگاه و اعتبار مجلس را در داخل و خارج برای همگان روشن ساخت. بانک ملی ایران در نهایت، ۲۲ سال بعد، در هفدهم شهریور ۱۳۰۷ ش رسماً افتتاح شد و شروع به کار نمود.
صدور و انتشار اعلامیه سران متفقین در تهران (۱۳۲۲ ش)
یکی از وقایع مهم و با اهمیت دوران جنگ جهانی دوم در زمان نخست‌وزیری علی سهیلی، تشکیل کنفرانس عالی سران سه کشور متفق در تهران است که بی‌شک در سرنوشت جنگ جهانی دوم و سرنوشت سیاسی ایران بسیار مهم بود. در این کنفرانس که از روز ششم آذر ۱۳۲۲ ش با حضور استالین، چرچیل و روزولت، رهبران اتحاد جماهیر شوروی، انگلستان و آمریکا برگزار گردید، پیرامون پیروزی جنگ و کوتاه ساختن مدت جنگ تبادل نظر به وجود آمد و تصمیماتی اتخاذ گردید و در روز نهم آذر اعلامیه مشترکی درباره ایران منتشر کردند. در این اعلامیه، ضمن احترام به استقلال ارضی ایران، موافقت شد که هر نوع مسائل اقتصادی که در پایان جنگ، گریبانگیر ایران شود، از طرف کنفرانس‌ها یا مجامع بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته و حل شود.
تولد «ابن حجاج» شاعر معروف شیعی عرب (۳۳۰ ق)
حسین بن احمد بن حجّاج کاتب بغدادی معروف به ابن الحجّاج و از معاصران سید مرتضی و سیدرضی بود. او در عهد دیالمه زندگی می‌کرد و از شعرای بزرگ دوستدار اهل‌بیت رسالت (ع) به شمار می‌رفت. اشعار ابن حجاج، طبیعی و خالی از تکلّف بود، به طوری که مورخان مشهور مسلمان، مانند ابن خلکان، او را در این فن، معلم ثانی خوانده‌اند. اشعار ابن حجاج بغدادی، از زیبایی خاصی برخوردار است و استفادهٔ مناسب و بجای او از مضامین و الفاظ دلچسب، از او شاعری ممتاز ساخته است. بیشتر اشعارش، ستایش پیامبر اکرم (ص) و خاندان پاک او و برضد ستمگران زمان آنان می‌باشد. سیدرضی دانشمند و فقیه معاصر وی، گزیدهٔ اشعارش را در کتابی گردآوری کرده است.
رحلت آیت‌اللّه «سیدصدرالدین عاملی اصفهانی» (۱۲۶۳ ق)
سیدمحمد صدرالدین عاملی فرزند سید صالح از فقهای بزرگ و علمای قرن سیزدهم هجری قمری است. وی علاوه بر فقه، اصول، حدیث و رجال، در ادبیات و شعر، توانا بود و اشعار زیبایی سروده است. سید صدرالدین از حوزهٔ درس سید جواد عاملی، سید بحرالعلوم و پدر زن خویش شیخ جعفر کاشف الغطاء استفاده نموده و در سنین جوانی به مقام بالای اجتهاد رسید. از وی آثار ارزشمند و گران‌بهایی چون اُسرةُ العِترة، حاشیهٔ مُنتهی المَقال و نَقدُالرِّجال و مَنظومهٔ رضاعِیة و... بر جای مانده است.
درگذشت فقیه و مفسر «سیدابوالقاسم لاهوری» (۱۳۲۴ ق)
ابوالقاسم بن حسین بن نقی رضوی تقوی لاهوری، فقیه و مفسّری بود که در کشمیر متولد شد. وی از مشاهیر علمای هند و عالمی فقیه، فاضل، مفسر متبحّر و دارای تالیفات متعددی است. او در لاهور مدفون می‌باشد. آثار ابوالقاسم لاهوری عبارتند از: برهانِ شَقُّ القَمَر و رَدُّالنیر الاکبر، الصراطُ المستقیم و...
روز همبستگی با ملّت فلسطین در روز جهانی فلسطین (۱۹۴۷ م)
جهان همه ساله در ۲۹ نوامبر در گرامیداشت منزلت مردم فلسطین و به مناسبت روز جهانی همبستگی با ملت فلسطین، مراسمی را برپا می‌دارد. ۶۰ سال از اشغال فلسطین گذشته است، اما گویی رنج و آلام مردم فلسطین تمامی ندارد و ادامه این ظلم و بی‌عدالتی همچنان چشم بشریت راتر می‌سازد. در ۲۹ نوامبر سال ۱۹۴۷ مجمع عمومی سازمان ملل متحد قطعنامه ناعادلانه تقسیم فلسطین را تصویب وبه آن رسمیت داد. بر اساس قطعنامه ۱۸۱ تقسیم، فلسطین به دوپاره تقسیم شد و مجمع عمومی بخشی از آن را برای تشکیل کشور و دولت یهود و بخش دیگر را برای کشور و دولت فلسطین در نظر گرفت.
هرچند قطعنامه ناعادلانه تقسیم بانادیده گرفتن فلسطینی بودن فلسطین و پیشینه این سرزمین با قدمت، نیمی از فلسطین را به مردم فلسطین ونیمی دیگر را برای صهیونیست‌ها درنظر گرفت، اما در ماه می‌سال ۱۹۴۸ صهیونیست‌ها حتی اختصاص نیمی از سرزمین فلسطین را نیز به ساکنان اصلی آن تحمل نکردند و با اشغال فلسطین، مانع از تشکیل کشور مستقل فلسطینی تا امروز شده‌اند.
آغاز قیام ملت مسلمان الجزایر علیه استعمار فرانسه (۱۸۳۲ م)
با آغاز استعمار فرانسه در الجزایر، عبدالقادر معروف به هادی، امیرِ مشهور مسلمانانِ الجزایر در ۲۹ نوامبر ۱۸۳۲ م در برابر تجاوز بیگانگان قیام کرد و به کمک سلطانِ مراکش و یاری قبایلِ وطن پرست، مردانه از سال ۱۸۳۲ تا ۱۸۴۷ م با سپاهیان فرانسه جنگید. اما چون مبارزات او نزدیک به ۱۵ سال به طول انجامید، نیروهای او تحلیل رفتند و سلطان مراکش و امیر تونس هم بر اثر فشار دولت فرانسه و ضعف و خودخواهی، از یاری عبدالقادر الجزایری خودداری کردند. در نتیجه، این سردار مبارز از فرانسه شکست خورد و پس از مدتی زندان با این شرط آزاد شد که دیگر به کشور خود، الجزایر باز نگردد. عبدالقادر سرانجام در سال ۱۸۸۳ م در دمشق درگذشت.
تشکیل جبهه آزادی بخش یوگسلاوی بر ضد نیروهای آلمان نازی (۱۹۴۳ م)
در ۲۹ نوامبر ۱۹۴۳ م و در هنگامه جنگ جهانی دوم، جبهه آزادی بخش و ضد فاشیستی یوگسلاوی به ریاست مارشال تیتو تشکیل شد. چریک‌های عضو این سازمان، در زمان اشغال یوگسلاوی توسط ارتش آلمان، ضربات مؤثری به نیروهای آلمانی وارد آوردند و در سال ۱۹۴۴ م با کمک ارتش سرخ شوروی، نیروهای اشغال‌گر آلمانی را از کشورشان بیرون کردند. پس از اخراج آلمان، تیتو در یوگسلاوی به قدرت رسید و اولین دولت پس از جنگ را تشکیل داد. حکومت تیتو در یوگسلاوی تا سال ۱۹۸۰ ادامه یافت.
حمله شوروی به فنلاند و آشکار شدن ضعف نظامی‌اش
دولت شوروی ۲۹ نوامبر سال ۱۹۳۹ و یک روز پس از لغو پیمان عدم تجاوزی که میان آن دولت و دولت فنلاند وجود داشت، شهرهای این کشور را مورد حمله هوایی قرارداد و متعاقب آن، روز بعد (۳۰ نوامبر) ارتش سرخ تعرض همه جانبه خود را از دریا و هوا به فنلاند آغاز کرد. با وجود برتری نظامی شوروی، این کشور موفق به تصرف همه فنلاند نشد. هیتلر که متوجه این ضعف نظامی شوروی شده بود، تشویق به حمله نظامی به این اتحادیه گردید.
روز بزرگداشت «شیخ مفید»
محمدبن محمد بن نعمان معروف به شیخ مفید در یازدهم ذیقعده سال ۳۳۶ ق در بغداد به دنیا آمد. شیخ مفید در ابتدا به ابن المعلّم ملقَّب گردید. او از کودکی به فراگیری علوم اسلامی روی آوردشیخ مفید همچنین از محضر درس استادان بزرگ عصر از جمله: علی بن عیسی رمّانی، جعفر بن محمد بن قولِوِیه و محمد بن عمران مرزبانی بهره بردبه مقام والایی در فقه، کلام و ادب دست یافت. جاذبه فوق‌العاده و پشتکار فراوان شیخ مفید، موجب گرایش فاضلان بسیاری به حوزه درس وی گردید و باعث تالیف آثار گرانبها و ارزشمند شد.
تالیفات شیخ مفید را تا دویست کتاب گفته‌اند که شرح عقاید صدوق، المُقَنَّعَه، الاعلام، امالی، ارشاد و ده‌ها اثر گرانبها از آن جمله‌اند. شیخ مفید از جمله کسانی است که مورد اعتماد خاص حضرت ولی عصر (عج) بوده و نامه‌هایی از جانب امام مهدی (عج) برای شیخ ارسال شده است. سرانجام، شیخ مفید این رادمرد علم و عمل و اسوه تقوا و فضیلت در سوم ماه رمضان سال ۴۱۳ ق در ۷۷ سالگی به دیدار معبود شتافت و پس از اقامه نماز توسط سیدمرتضی، در حرم امام موسی کاظم (ع) در کاظمین به خاک سپرده شد.
۹ آذر در هشت سال دفاع مقدس
سرکوب تهاجم نسبتاً سنگین دشمن در جبهه سلمانیه واقع در جاده آبادان اهواز.
تقویت نیرو و انتقال تجهیزات دشمن در شرطاق اهواز و حمودی سعودی کرخه کور.
بازتاب نبرد دریایی ایران و عراق.
بهبود اوضاع ناشی از عقب رانده دشمن و جریان یافتن تردد همراه با ناامنی در جاده‌های خاکی حاشیه بهمنشیر به سوی ماهشهر.
برخی از رویدادهای ۲۹ نوامبر
۱۲۶۲: شین ران موسس بودائیسم حقیقی در ژاپن درگذشت.
۱۸۶۴: می‌لشیای ایالت کلرادو آمریکا ۱۵۰ سرخپوست از طایفه شاینی را بدون اینکه سرجنگ داشته باشند کشت.
۱۹۴۵: نظام سلطنتی در یوگوسلاوی ملغی شد.
۱۹۵۱: در سال ۱۳۳۰ دستگیری «هنری ناوارا» در تهران به اتهام جاسوسی برای انگلستان هیاهوی فراوان در مطبوعات جهان به راه انداخته بود.
۱۹۹۰: شورای امنیت سازمان ملل تا ۱۵ ژانویه ۱۹۹۱ (۴۷ روز) به دولت عراق مهلت داد که کویت را تخلیه کند.
طرح پیشنهاد تاسیس یک بانک ایرانی با سرمایه ایرانیان عنوان گردید و در تاریخ پنجم آذر ۱۲۸۵ ش نمایندگان مجلس، تاسیس یک بانک ملی را از دولت خواستار شدند تا بدین وسیله به دولت وام دهند. سپس طی چند جلسه بحث و بررسی درباره آن، تاسیس بانک ملی برای بی‌نیاز شدن از دریافت وام خارجی در نهم آذر آن سال از تصویب نمایندگان گذشت و به بانک ملی اجازه داده شد که به معاملات زراعتی، رهن املاک، خرید و فروش برات‌های تجاری داخلی و خارجی و قرض و استقراض مبادرت ورزَد.
صدور و انتشار اعلامیه سران متفقین در تهران (۱۳۲۲ ش)
یکی از وقایع مهم و با اهمیت دوران جنگ جهانی دوم در زمان نخست‌وزیری علی سهیلی، تشکیل کنفرانس عالی سران سه کشور متفق در تهران است که بی‌شک در سرنوشت جنگ جهانی دوم و سرنوشت سیاسی ایران بسیار مهم بود. در این کنفرانس که از روز ششم آذر ۱۳۲۲ ش با حضور استالین، چرچیل و روزولت، رهبران اتحاد جماهیر شوروی، انگلستان و آمریکا برگزار گردید، پیرامون پیروزی جنگ و کوتاه ساختن مدت جنگ تبادل نظر به وجود آمد و تصمیماتی اتخاذ گردید و در روز نهم آذر اعلامیه مشترکی درباره ایران منتشر کردند. در این اعلامیه، ضمن احترام به استقلال ارضی ایران، موافقت شد که هر نوع مسائل اقتصادی که در پایان جنگ، گریبانگیر ایران شود، از طرف کنفرانس‌ها یا مجامع بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته و حل شود.
تولد «ابن حجاج» شاعر معروف شیعی عرب (۳۳۰ ق)
حسین بن احمد بن حجّاج کاتب بغدادی معروف به ابن الحجّاج و از معاصران سید مرتضی و سیدرضی بود. او در عهد دیالمه زندگی می‌کرد و از شعرای بزرگ دوستدار اهل‌بیت رسالت (ع) به شمار می‌رفت. اشعار ابن حجاج، طبیعی و خالی از تکلّف بود، به طوری که مورخان مشهور مسلمان، مانند ابن خلکان، او را در این فن، معلم ثانی خوانده‌اند. اشعار ابن حجاج بغدادی، از زیبایی خاصی برخوردار است و استفادهٔ مناسب و بجای او از مضامین و الفاظ دلچسب، از او شاعری ممتاز ساخته است. بیشتر اشعارش، ستایش پیامبر اکرم (ص) و خاندان پاک او و برضد ستمگران زمان آنان می‌باشد. سیدرضی دانشمند و فقیه معاصر وی، گزیدهٔ اشعارش را در کتابی گردآوری کرده است.
رحلت آیت‌اللّه «سیدصدرالدین عاملی اصفهانی» (۱۲۶۳ ق)
سیدمحمد صدرالدین عاملی فرزند سید صالح از فقهای بزرگ و علمای قرن سیزدهم هجری قمری است. وی علاوه بر فقه، اصول، حدیث و رجال، در ادبیات و شعر، توانا بود و اشعار زیبایی سروده است. سید صدرالدین از حوزهٔ درس سید جواد عاملی، سید بحرالعلوم و پدر زن خویش شیخ جعفر کاشف الغطاء استفاده نموده و در سنین جوانی به مقام بالای اجتهاد رسید. از وی آثار ارزشمند و گران‌بهایی چون اُسرةُ العِترة، حاشیهٔ مُنتهی المَقال و نَقدُالرِّجال و مَنظومهٔ رضاعِیة و... بر جای مانده است.
درگذشت فقیه و مفسر «سیدابوالقاسم لاهوری» (۱۳۲۴ ق)
ابوالقاسم بن حسین بن نقی رضوی تقوی لاهوری، فقیه و مفسّری بود که در کشمیر متولد شد. وی از مشاهیر علمای هند و عالمی فقیه، فاضل، مفسر متبحّر و دارای تالیفات متعددی است. او در لاهور مدفون می‌باشد. آثار ابوالقاسم لاهوری عبارتند از: برهانِ شَقُّ القَمَر و رَدُّالنیر الاکبر، الصراطُ المستقیم و...
روز همبستگی با ملّت فلسطین در روز جهانی فلسطین (۱۹۴۷ م)
جهان همه ساله در ۲۹ نوامبر در گرامیداشت منزلت مردم فلسطین و به مناسبت روز جهانی همبستگی با ملت فلسطین، مراسمی را برپا می‌دارد. ۶۰ سال از اشغال فلسطین گذشته است، اما گویی رنج و آلام مردم فلسطین تمامی ندارد و ادامه این ظلم و بی‌عدالتی همچنان چشم بشریت راتر می‌سازد. در ۲۹ نوامبر سال ۱۹۴۷ مجمع عمومی سازمان ملل متحد قطعنامه ناعادلانه تقسیم فلسطین را تصویب وبه آن رسمیت داد. بر اساس قطعنامه ۱۸۱ تقسیم، فلسطین به دوپاره تقسیم شد و مجمع عمومی بخشی از آن را برای تشکیل کشور و دولت یهود و بخش دیگر را برای کشور و دولت فلسطین در نظر گرفت.
آغاز قیام ملت مسلمان الجزایر علیه استعمار فرانسه (۱۸۳۲ م)
با آغاز استعمار فرانسه در الجزایر، عبدالقادر معروف به هادی، امیرِ مشهور مسلمانانِ الجزایر در ۲۹ نوامبر ۱۸۳۲ م در برابر تجاوز بیگانگان قیام کرد و به کمک سلطانِ مراکش و یاری قبایلِ وطن پرست، مردانه از سال ۱۸۳۲ تا ۱۸۴۷ م با سپاهیان فرانسه جنگید. اما چون مبارزات او نزدیک به ۱۵ سال به طول انجامید، نیروهای او تحلیل رفتند و سلطان مراکش و امیر تونس هم بر اثر فشار دولت فرانسه و ضعف و خودخواهی، از یاری عبدالقادر الجزایری خودداری کردند. در نتیجه، این سردار مبارز از فرانسه شکست خورد و پس از مدتی زندان با این شرط آزاد شد که دیگر به کشور خود، الجزایر باز نگردد. عبدالقادر سرانجام در سال ۱۸۸۳ م در دمشق درگذشت.
تشکیل جبهه آزادی بخش یوگسلاوی بر ضد نیروهای آلمان نازی (۱۹۴۳ م)
در ۲۹ نوامبر ۱۹۴۳ م و در هنگامه جنگ جهانی دوم، جبهه آزادی بخش و ضد فاشیستی یوگسلاوی به ریاست مارشال تیتو تشکیل شد. چریک‌های عضو این سازمان، در زمان اشغال یوگسلاوی توسط ارتش آلمان، ضربات مؤثری به نیروهای آلمانی وارد آوردند و در سال ۱۹۴۴ م با کمک ارتش سرخ شوروی، نیروهای اشغال‌گر آلمانی را از کشورشان بیرون کردند. پس از اخراج آلمان، تیتو در یوگسلاوی به قدرت رسید و اولین دولت پس از جنگ را تشکیل داد. حکومت تیتو در یوگسلاوی تا سال ۱۹۸۰ ادامه یافت.
حمله شوروی به فنلاند و آشکار شدن ضعف نظامی‌اش
دولت شوروی ۲۹ نوامبر سال ۱۹۳۹ و یک روز پس از لغو پیمان عدم تجاوزی که میان آن دولت و دولت فنلاند وجود داشت، شهرهای این کشور را مورد حمله هوایی قرارداد و متعاقب آن، روز بعد (۳۰ نوامبر) ارتش سرخ تعرض همه جانبه خود را از دریا و هوا به فنلاند آغاز کرد. با وجود برتری نظامی شوروی، این کشور موفق به تصرف همه فنلاند نشد. هیتلر که متوجه این ضعف نظامی شوروی شده بود، تشویق به حمله نظامی به این اتحادیه گردید.
روز بزرگداشت «شیخ مفید»
محمدبن محمد بن نعمان معروف به شیخ مفید در یازدهم ذیقعده سال ۳۳۶ ق در بغداد به دنیا آمد. شیخ مفید در ابتدا به ابن المعلّم ملقَّب گردید. او از کودکی به فراگیری علوم اسلامی روی آوردشیخ مفید همچنین از محضر درس استادان بزرگ عصر از جمله: علی بن عیسی رمّانی، جعفر بن محمد بن قولِوِیه و محمد بن عمران مرزبانی بهره بردبه مقام والایی در فقه، کلام و ادب دست یافت. جاذبه فوق‌العاده و پشتکار فراوان شیخ مفید، موجب گرایش فاضلان بسیاری به حوزه درس وی گردید و باعث تالیف آثار گرانبها و ارزشمند شد.
۹ آذر در هشت سال دفاع مقدس
سرکوب تهاجم نسبتاً سنگین دشمن در جبهه سلمانیه واقع در جاده آبادان اهواز.
تقویت نیرو و انتقال تجهیزات دشمن در شرطاق اهواز و حمودی سعودی کرخه کور.
بازتاب نبرد دریایی ایران و عراق.
بهبود اوضاع ناشی از عقب رانده دشمن و جریان یافتن تردد همراه با ناامنی در جاده‌های خاکی حاشیه بهمنشیر به سوی ماهشهر.
برخی از رویدادهای ۲۹ نوامبر
۱۲۶۲: شین ران موسس بودائیسم حقیقی در ژاپن درگذشت.
۱۸۶۴: می‌لشیای ایالت کلرادو آمریکا ۱۵۰ سرخپوست از طایفه شاینی را بدون اینکه سرجنگ داشته باشند کشت.
۱۹۴۵: نظام سلطنتی در یوگوسلاوی ملغی شد.
۱۹۵۱: در سال ۱۳۳۰ دستگیری «هنری ناوارا» در تهران به اتهام جاسوسی برای انگلستان هیاهوی فراوان در مطبوعات جهان به راه انداخته بود.
۱۹۹۰: شورای امنیت سازمان ملل تا ۱۵ ژانویه ۱۹۹۱ (۴۷ روز) به دولت عراق مهلت داد که کویت را تخلیه کند.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
