به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران شهرکرد :
گاهشمار ایرانیان، سرشار از این آیینهای معنوی است كه بیشتر به واسطه پیوندهای آیینی، مملو از مفاهیم معرفتی و انسان شناختی است.
پاسداشت شب نخست زمستان یا « یلدا » در سرزمین مشرقی ایران رواج داشت و كهنترین سنت معنوی در آیین مهر بود.
« یلدا » نام سریانی تولد بود، برگرفته از واژه پارسی « سوشینات » به مفهوم جشن و این كلمه برای نخستین بار از سوی ایرانیان به عنوان جشن « انقلاب زمستانی » یا « دی جشن » به كار گرفته شد.
دی ماه در ایران كهن، چهار جشن را در بر داشت كه شامل نخستین روز ماه دی، روز هشتم، پانزدهم و بیست و سوم بود و هم اكنون از این چهار جشن، فقط شب نخست روز دی ماه، یا چله شب، جشن گرفته میشود.
شب « چله »، اولین شب زمستان، آخر پاییز، پایان قوس، آغاز جدی و درازترین شب سال است و واژه « یلدا » به معنای ولادت خورشید است و رومیان آن را « ناتالیس انویكتوس » یعنی روز تولد مهر نامیدنند.
انگیزههای پایدار شدن شب « چله » را میتوان از جمله شب زایش خورشید به عنوان یكی از باورهای كهن، بلندترین شب سال، طولانیترین تاریكی كه به كوتاهی میگراید و پایان برداشت محصول صیفی و آغاز فصل استراحت كشاورزان دانست.
ابوریحان بیرونی جشن روز اول دی ماه را « خرم روز » مینامند و نامی از شب یلدا بهمیان نمیآورد، كه میتوان علت آن را خانوادگی و غیر رسمی بودن آن دانست.
قدیمیترین سند مكتوب جهان درباره مهر ایزد و جشن زایش مهر، سند لوح گلی مربوط به 1400 سال پیش است كه متعلق به آسیای میانه می باشد.
آجیل شب چره چله كه شامل دانههایی نظیرگندم و نخود برشته، تخمه هندوانه و كدو، بادام، پسته، فندق، كشمش، انجیر و توت خشك است، در بسیاری از شب نشینیها، مهمانیها و گردشها فراموش نمیشد.
شب چله میراثی معنوی است كه طی آن در بزرگداشت و شكرانه وجود یكایك اعضای خانواده، فامیل، دوست و قدرشناسی از دوستیها، دل های تلطیف شده، برات میجویند و ضمن دعای رحمت و رضوان برای شهداء و درگذشتگان، سلامتی و طول عمر یكدیگر را از خدای بزرگ میخواهند. /س