تقویم روز؛
از گروگان‌گیری وزیران نفت اوپک تا انفجار تروریستی «لاکربی»
ولادت امام موسی کاظم (ع)، کشتار وحشیانه مردم تبریز به دست قزاقان روسی، شروع به کار رسمی بانک مرکزی، گروگان‌گیری وزیران نفت اوپک، سقوط هواپیمای مسافربری امریکا بر فراز «لاکربی» در اسکاتلن و... از مهم ترین رخدادهای امروز در تاریخ است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز جمعه ۱ دی ۱۳۹۱ خورشیدی برابر با ۷ صفر ۱۴۳۴ هجری و ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ میلادی
است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
ولادت امام موسی کاظم (ع) (۱۲۸ ق)
ایشان فرزند جعفر بن محمد و هفتمین امام است. وی در روز ۷ صفر سال ۱۲۸ ه. ق. در ابواء (منطقه‌ای در میان مکه و مدینه) به دنیا آمد. مادر ایشان حمیده مصفّاة است که نام‌های دیگری مانند حمیده بربریه و حمیده اندلسیه نیز برای او نقل شده‌است.
از مهمترین القاب ایشان می‌توان به کاظم، صابر، صالح، امین و عبدالصالح اشاره کرد. ایشان در میان شیعیان به «باب‌الحوائج» معروف است.
کشتار وحشیانه مردم تبریز به دست قزاقان روسی (۱۲۹۰ ش)
پس از آنکه دولت روسیه به خاطر استخدام مورگان شوستر آمریکایی به عنوان خزانه‌دار کل کشور در ایران، به دولت صمصام‌السلطنه اولتیماتوم داد، مجلس شورای ملی این اولتیماتوم را نپذیرفت. در نهایت با فشار و تهدید روس‌ها مبنی بر تصرف تهران، دولت ایران ناچار شد که اولتیماتوم را قبول کرده، مورگان شوستر را معزول نماید. در آن هنگام که بین مجلس و دولت، درباره رد یا قبول اولتیماتوم، مذاکره و گفتگو جریان داشت، قوای نظامی روسیه به اقدامات وحشیانه‌ای در چند شهرستان دست زدند.
در تبریز بین ماموران نظمیه و سربازان روس، زد و خورد روی داد و به کشته و زخمی شدن تعدادی از دو طرف انجامید. شهر تبریز در نهایت در پنجم دی ماه آن سال به اشغال کامل نیروهای روسیه درآمد و سربازان روسی در تبریز در سطحی وسیع دست به کشتار مردم زدند. روس‌ها به وضع دلخراشی عده‌ای را با نفت و بنزین آتش زدند، دسته‌ای را در تنورِ آتش، سوزاندند و چند روز بعد، ثقة الاسلام تبریزی، عالم بزرگ آن شهر نیز به همراه عده‌ای دیگر از مشروطه خواهان، توسط روس‌ها به دار آویخته شدند.
شروع به کار رسمی بانک مرکزی (۱۳۳۹ ش)
بانک ملی ایران تا سال ۱۳۳۹ ش که قانون بانکی و پولی کشور به تصویب رسید، دارای حق انحصار نشر اسکناس بود و علاوه بر عملیات یک بانک تجارتی، وظایف بانک مرکزی کشور را نیز بر عهده داشت. سرانجام به موجب قانون هفتم خرداد ماه سال ۱۳۳۹ ش، عملیات بانک ملی به دو قسمت تقسیم شد و آن قسمت که مربوط به حفظ ارزش پول و تنظیم اعتبارات و حق انحصار انتشار اسکناس و پول فلزی می‌باشد به بانک مرکزی ایران واگذار گردید. همچنین قسمت عملیات تجاری و اداره کردن صندوق پس انداز و... مانند سابق به عهده بانک ملی ایران باقی ماند. این قانون از اول دی ماه ۱۳۳۹ ش به طور رسمی به اجرا درآمد.
تأسیس خبرگزاری رادیو و تلویزیون ایران (۱۳۵۰ ش)
در اول دی ماه ۱۳۵۰ ش، واحد مرکزی خبر با عنوان خبرگزاری رادیو و تلویزیون ملی ایران در چارچوب واحد اطلاعات و اخبار، کار خود را آغاز کرد. وظیفه این واحد، کسب خبر، تهیه عکس‌ها و تصاویر خبری از خبرگزاری‌های خارجی و دریافت خبر از سوی خبرنگاران داخلی در تهران و شهرستان‌ها و انتشار آن از طریق رادیو، تلویزیون و مطبوعات بود. این واحد از بخش‌های مختلفی از قبیل اخبار داخلی، اخبار شهرستان‌ها، اخبار خارجی و... تشکیل شده بود. اخبار دریافتی از داخل کشور و سراسر جهان، پس از ترجمه، تنظیم و بازبینی، برای کاربران داخل و خارج ارسال می‌شد.
خبرگزاری رادیو و تلویزیون ایران که بعد‌ها به واحد مرکزی خبر تغییر نام داد به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، از خبرگزاری‌های مهم خاورمیانه و حتی قاره آسیا محسوب شده و هم اکنون در کشورهای فرانسه، انگلستان، آلمان، روسیه، مالزی، ژاپن، پاکستان، هند، تاجیکستان، آذربایجان، ترکمنستان، بوسنی، سوریه، لبنان و ترکیه و... دارای نمایندگی می‌باشد. هزینه‌های این خبرگزاری را دولت تهیه می‌کند اما واحد مرکزی خبر در اجرای وظایف، استقلال نسبی دارد.
سقوط هواپیمای مسافربری امریکا بر فراز «لاکربی» در اسکاتلند (۱۹۸۸ م)
در روز ۲۱ دسامبر ۱۹۸۸ م یک فروند هواپیمای مسافربری امریکا بر فراز لاکربی در اسکاتلند منفجر شد و ۲۵۹ مسافر و خدمه آن کشته شدند و بر اثر سقوط آن، یازده نفر نیز بر روی زمین جان باختند. امریکا و انگلیس پس از این حادثه، دو تبعه لیبی را متهم به بمب‌گذاری در هواپیمای مسافربری کردند و بر اثر فشار این دو کشور، شورای امنیت، در سال ۱۹۹۲ م، لیبی را به دلیل پناه دادن به این دو تن، تحت تحریم نظامی، نفتی و هوایی قرار داد.
با این حال موضوع
سقوط هواپیمای مسافربری در بن‌بست باقی ماند، تاآنکه امریکا و انگلیس
موافقت کردند متهمان، در کشور دیگری به جز این دو کشور محاکمه شوند. در پی
آن، دو متهم در سال ۱۹۹۹ م تحویل دادگاهی در هلند شدند و تحریم‌های لیبی
معلق گردید.
تأسیس «سازمان آزادی بخش فلسطین» توسط مبارزان فلسطینی (۱۹۶۴ م)
در ۲۱ دسامبر ۱۹۶۴ م سازمان آزادی‌بخش فلسطین موسوم به ساف متشکل از هشت گروه چریکی وتعداد زیادی نهادهای آموزشی، اجتماعی، پزشکی، فرهنگی و مالی، با هدف مبارزه با رژیم صهیونیستی و آزادی سرزمین‌های اشغالی فلسطین اعلام موجودیت کرد. یک سال بعد، شاخه نظامی سازمان آزادی‌بخش فلسطین به نام فتح با حدود ده هزار عضو، فعالیت خود را آغاز نمود. در سال ۱۹۷۴ م این سازمان به عنوان عضو ناظر در سازمان ملل پذیرفته شد و تا سال ۱۹۸۲ م با بیش از صد کشور، رابطه رسمی پیدا کرد.
این سازمان، به تدریج، شیوه مبارزه مسلحانه را کنار گذارد، به طوری که در سپتامبر ۱۹۹۳ م، یاسر عرفات، رئیس این سازمان، با امضای معاهده اُسلو در نروژ، رژیم صهیونیستی را به رسمیت شناخت. در مقابل، رژیم صهیونیستی نیز متعهد به دادن خودمختاری به فلسطینی‌ها در مناطق اشغالی کرانه باختری و نوار غزه شد. اما رژیم صهیونیستی به معاهده اسلو نظیر سایر تعهدات خود پای‌بند نمانْد و تاکنون به مفاد آن عمل نکرده است.
گروگان‌گیری وزیران نفت اوپک در جریان نشست این سازمان در ویِن (۱۹۷۵ م)
بعد از وقوع جنگ اکتبر ۱۹۷۳ م بین اعراب و اسرائیل، کشورهای صادرکننده نفت تصمیم به افزایش قیمت نفت گرفتند. در نتیجه شوک نفتی، وحشت زیادی در میان کشورهای مصرف کننده نفت ایجاد نمود. چندی بعد از این وضعیت، در اواخر سال ۱۹۷۵ م، کنفرانس وزرای نفت اوپک در ویِن برگزار گردید. در ۲۱ دسامبر همین سال، یک گروه تروریستی که در رأس آن‌ها، کارلوسْ، تروریست معروف اهل ونزوئلا قرار داشت به مقر این سازمان حمله نموده و ضمن کشتن ۳ نفر و زخمی کردن ۶ نفر دیگر، سایر حضار را به گروگان گرفتند. در میان ۸۱ گروگان، ۱۱ وزیر از کشورهای عضو اوپک حضور داشتند.
مهاجمان سپس به همراه گروگان‌ها با یک هواپیمای جت مسافربری از اتریش به مقصد الجزایر پرواز کردند و پس از مذاکراتی که تا روزهای پایانی سال ۱۹۷۵ م به طول انجامید، موافقت کردند که در ازایِ آزادی گروگان‌ها، پناهندگی سیاسی به دست آورند. با پایان این حادثه که وقایع تا چندین روز و اخبار جهان را تحت‌الشعاع خود قرار داده بود، مسائل پشت پرده افشا نگردید. حادثه دسامبر ۱۹۷۵ م را به سیاسی‌ترین حوادث مربوط به سازمان اقتصادی اوپک تبدیل نمود.
انتخاب شارل دو گل، به عنوان رییس جمهور فرانسه (۱۹۵۸ م)
در چنین روزی در سال ۱۹۵۸ میلادی شارل دو گل برای یک دوره هفت ساله به عنوان نخستین رییس جمهور جمهوری پنجم فرانسه انتخاب شد. ژنرال دو گل سیاستمدار برجسته فرانسوی، توانست در مراحل نهایی جنگ جهانی دوم، نقش حساس و تعیین کننده‌ای برای کشورش ایفا کند. وی با برخوردی واقع بینانه مساله الجزایر را در سال ۱۹۶۲ حل کرد و در سال ۱۹۶۵ برای بار دوم به ریاست جمهوری فرانسه رسید.
بمباران شدید آبادان توسط ارتش بعث عراق (۱۳۵۹ ش)
با آغاز جنگ تحمیلی، بسیاری از مناطق مرزی جمهوری اسلامی ایران اشغال شد و یا در تیررس مستقیم آتش دشمن بعثی قرار گرفت. در این میان، شهر مقاوم آبادان که از همان اوان جنگ از سه طرف محاصره شده بود، همچنان به صورت پراکنده مقاومت می‌نمود.
در اولین روز زمستان ۱۳۵۹، سه فروند
هواپیمای توپولوف و میگ عراقی به آسمان آبادان تجاوز کرده و مناطق مسکونی
این شهر را هدف قرار دادند. خانه‌های مسکونی بسیاری ویران شد و گروهی از
مردم بی‌گناه به شهادت رسیده و یا مجروح شدند. با این حال دو فروند از
هواپیماهای عراقی، در بازگشت توسط جنگنده‌های ایرانی مورد هدف قرار گرفته و
متلاشی شدند.
۱ دی در هشت سال دفاع مقدس
عقب نشینی نیروهای عراقی از حوالی سوسنگرد. ۹۵
عقب نشینی و ترمیم مواضع عراق در جبهه اهواز.
برخی از رویدادهای ۲۱ دسامبر
۱۷۸۸: ارتش اعزامی چین شهر «تانگ لونگ» پایتخت آن زمان ویتنام را تصرف کرد.
۱۸۲۳: جورجیا نخستین ایالت آمریکا بود که ثبت و صدور گواهی تولد را اجباری کرد.
۱۸۹۸: رادیوم توسط زن و شوهر دانشمند، پیر و ماری کوری کشف شد.
۱۹۱۳: انتشار جدول کلمات متقاطع در روزنامه‌ها، امروز ۹۹ ساله شده است. این نوع جدول (کراس ورد پازل) برای نخستین بار ۲۱ دسامبر ۱۹۱۳ در نشریه نیویورک ورلد انتشار یافت.
۱۹۴۱: هیتلر که با اظهار نظر منفی پاره‌ای از ژنرال‌هایش درتصمیماتش به حملات نظامی رو به رو شده بود، خود فرماندهی کل نیروهای مسلح آلمان را به دست گرفت تا با اعتراضی مواجه نشود.
۱۹۷۲: دولت وقت ایران از آمریکا ۵۰۰ بالگرد خریداری کرد.
ایشان فرزند جعفر بن محمد و هفتمین امام است. وی در روز ۷ صفر سال ۱۲۸ ه. ق. در ابواء (منطقه‌ای در میان مکه و مدینه) به دنیا آمد. مادر ایشان حمیده مصفّاة است که نام‌های دیگری مانند حمیده بربریه و حمیده اندلسیه نیز برای او نقل شده‌است.
کشتار وحشیانه مردم تبریز به دست قزاقان روسی (۱۲۹۰ ش)
پس از آنکه دولت روسیه به خاطر استخدام مورگان شوستر آمریکایی به عنوان خزانه‌دار کل کشور در ایران، به دولت صمصام‌السلطنه اولتیماتوم داد، مجلس شورای ملی این اولتیماتوم را نپذیرفت. در نهایت با فشار و تهدید روس‌ها مبنی بر تصرف تهران، دولت ایران ناچار شد که اولتیماتوم را قبول کرده، مورگان شوستر را معزول نماید. در آن هنگام که بین مجلس و دولت، درباره رد یا قبول اولتیماتوم، مذاکره و گفتگو جریان داشت، قوای نظامی روسیه به اقدامات وحشیانه‌ای در چند شهرستان دست زدند.
در تبریز بین ماموران نظمیه و سربازان روس، زد و خورد روی داد و به کشته و زخمی شدن تعدادی از دو طرف انجامید. شهر تبریز در نهایت در پنجم دی ماه آن سال به اشغال کامل نیروهای روسیه درآمد و سربازان روسی در تبریز در سطحی وسیع دست به کشتار مردم زدند. روس‌ها به وضع دلخراشی عده‌ای را با نفت و بنزین آتش زدند، دسته‌ای را در تنورِ آتش، سوزاندند و چند روز بعد، ثقة الاسلام تبریزی، عالم بزرگ آن شهر نیز به همراه عده‌ای دیگر از مشروطه خواهان، توسط روس‌ها به دار آویخته شدند.
شروع به کار رسمی بانک مرکزی (۱۳۳۹ ش)
بانک ملی ایران تا سال ۱۳۳۹ ش که قانون بانکی و پولی کشور به تصویب رسید، دارای حق انحصار نشر اسکناس بود و علاوه بر عملیات یک بانک تجارتی، وظایف بانک مرکزی کشور را نیز بر عهده داشت. سرانجام به موجب قانون هفتم خرداد ماه سال ۱۳۳۹ ش، عملیات بانک ملی به دو قسمت تقسیم شد و آن قسمت که مربوط به حفظ ارزش پول و تنظیم اعتبارات و حق انحصار انتشار اسکناس و پول فلزی می‌باشد به بانک مرکزی ایران واگذار گردید. همچنین قسمت عملیات تجاری و اداره کردن صندوق پس انداز و... مانند سابق به عهده بانک ملی ایران باقی ماند. این قانون از اول دی ماه ۱۳۳۹ ش به طور رسمی به اجرا درآمد.
تأسیس خبرگزاری رادیو و تلویزیون ایران (۱۳۵۰ ش)
در اول دی ماه ۱۳۵۰ ش، واحد مرکزی خبر با عنوان خبرگزاری رادیو و تلویزیون ملی ایران در چارچوب واحد اطلاعات و اخبار، کار خود را آغاز کرد. وظیفه این واحد، کسب خبر، تهیه عکس‌ها و تصاویر خبری از خبرگزاری‌های خارجی و دریافت خبر از سوی خبرنگاران داخلی در تهران و شهرستان‌ها و انتشار آن از طریق رادیو، تلویزیون و مطبوعات بود. این واحد از بخش‌های مختلفی از قبیل اخبار داخلی، اخبار شهرستان‌ها، اخبار خارجی و... تشکیل شده بود. اخبار دریافتی از داخل کشور و سراسر جهان، پس از ترجمه، تنظیم و بازبینی، برای کاربران داخل و خارج ارسال می‌شد.
خبرگزاری رادیو و تلویزیون ایران که بعد‌ها به واحد مرکزی خبر تغییر نام داد به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، از خبرگزاری‌های مهم خاورمیانه و حتی قاره آسیا محسوب شده و هم اکنون در کشورهای فرانسه، انگلستان، آلمان، روسیه، مالزی، ژاپن، پاکستان، هند، تاجیکستان، آذربایجان، ترکمنستان، بوسنی، سوریه، لبنان و ترکیه و... دارای نمایندگی می‌باشد. هزینه‌های این خبرگزاری را دولت تهیه می‌کند اما واحد مرکزی خبر در اجرای وظایف، استقلال نسبی دارد.
سقوط هواپیمای مسافربری امریکا بر فراز «لاکربی» در اسکاتلند (۱۹۸۸ م)
در روز ۲۱ دسامبر ۱۹۸۸ م یک فروند هواپیمای مسافربری امریکا بر فراز لاکربی در اسکاتلند منفجر شد و ۲۵۹ مسافر و خدمه آن کشته شدند و بر اثر سقوط آن، یازده نفر نیز بر روی زمین جان باختند. امریکا و انگلیس پس از این حادثه، دو تبعه لیبی را متهم به بمب‌گذاری در هواپیمای مسافربری کردند و بر اثر فشار این دو کشور، شورای امنیت، در سال ۱۹۹۲ م، لیبی را به دلیل پناه دادن به این دو تن، تحت تحریم نظامی، نفتی و هوایی قرار داد.
تأسیس «سازمان آزادی بخش فلسطین» توسط مبارزان فلسطینی (۱۹۶۴ م)
در ۲۱ دسامبر ۱۹۶۴ م سازمان آزادی‌بخش فلسطین موسوم به ساف متشکل از هشت گروه چریکی وتعداد زیادی نهادهای آموزشی، اجتماعی، پزشکی، فرهنگی و مالی، با هدف مبارزه با رژیم صهیونیستی و آزادی سرزمین‌های اشغالی فلسطین اعلام موجودیت کرد. یک سال بعد، شاخه نظامی سازمان آزادی‌بخش فلسطین به نام فتح با حدود ده هزار عضو، فعالیت خود را آغاز نمود. در سال ۱۹۷۴ م این سازمان به عنوان عضو ناظر در سازمان ملل پذیرفته شد و تا سال ۱۹۸۲ م با بیش از صد کشور، رابطه رسمی پیدا کرد.
این سازمان، به تدریج، شیوه مبارزه مسلحانه را کنار گذارد، به طوری که در سپتامبر ۱۹۹۳ م، یاسر عرفات، رئیس این سازمان، با امضای معاهده اُسلو در نروژ، رژیم صهیونیستی را به رسمیت شناخت. در مقابل، رژیم صهیونیستی نیز متعهد به دادن خودمختاری به فلسطینی‌ها در مناطق اشغالی کرانه باختری و نوار غزه شد. اما رژیم صهیونیستی به معاهده اسلو نظیر سایر تعهدات خود پای‌بند نمانْد و تاکنون به مفاد آن عمل نکرده است.
گروگان‌گیری وزیران نفت اوپک در جریان نشست این سازمان در ویِن (۱۹۷۵ م)
بعد از وقوع جنگ اکتبر ۱۹۷۳ م بین اعراب و اسرائیل، کشورهای صادرکننده نفت تصمیم به افزایش قیمت نفت گرفتند. در نتیجه شوک نفتی، وحشت زیادی در میان کشورهای مصرف کننده نفت ایجاد نمود. چندی بعد از این وضعیت، در اواخر سال ۱۹۷۵ م، کنفرانس وزرای نفت اوپک در ویِن برگزار گردید. در ۲۱ دسامبر همین سال، یک گروه تروریستی که در رأس آن‌ها، کارلوسْ، تروریست معروف اهل ونزوئلا قرار داشت به مقر این سازمان حمله نموده و ضمن کشتن ۳ نفر و زخمی کردن ۶ نفر دیگر، سایر حضار را به گروگان گرفتند. در میان ۸۱ گروگان، ۱۱ وزیر از کشورهای عضو اوپک حضور داشتند.
مهاجمان سپس به همراه گروگان‌ها با یک هواپیمای جت مسافربری از اتریش به مقصد الجزایر پرواز کردند و پس از مذاکراتی که تا روزهای پایانی سال ۱۹۷۵ م به طول انجامید، موافقت کردند که در ازایِ آزادی گروگان‌ها، پناهندگی سیاسی به دست آورند. با پایان این حادثه که وقایع تا چندین روز و اخبار جهان را تحت‌الشعاع خود قرار داده بود، مسائل پشت پرده افشا نگردید. حادثه دسامبر ۱۹۷۵ م را به سیاسی‌ترین حوادث مربوط به سازمان اقتصادی اوپک تبدیل نمود.
انتخاب شارل دو گل، به عنوان رییس جمهور فرانسه (۱۹۵۸ م)
در چنین روزی در سال ۱۹۵۸ میلادی شارل دو گل برای یک دوره هفت ساله به عنوان نخستین رییس جمهور جمهوری پنجم فرانسه انتخاب شد. ژنرال دو گل سیاستمدار برجسته فرانسوی، توانست در مراحل نهایی جنگ جهانی دوم، نقش حساس و تعیین کننده‌ای برای کشورش ایفا کند. وی با برخوردی واقع بینانه مساله الجزایر را در سال ۱۹۶۲ حل کرد و در سال ۱۹۶۵ برای بار دوم به ریاست جمهوری فرانسه رسید.
بمباران شدید آبادان توسط ارتش بعث عراق (۱۳۵۹ ش)
با آغاز جنگ تحمیلی، بسیاری از مناطق مرزی جمهوری اسلامی ایران اشغال شد و یا در تیررس مستقیم آتش دشمن بعثی قرار گرفت. در این میان، شهر مقاوم آبادان که از همان اوان جنگ از سه طرف محاصره شده بود، همچنان به صورت پراکنده مقاومت می‌نمود.
۱ دی در هشت سال دفاع مقدس
عقب نشینی نیروهای عراقی از حوالی سوسنگرد. ۹۵
عقب نشینی و ترمیم مواضع عراق در جبهه اهواز.
برخی از رویدادهای ۲۱ دسامبر
۱۷۸۸: ارتش اعزامی چین شهر «تانگ لونگ» پایتخت آن زمان ویتنام را تصرف کرد.
۱۸۲۳: جورجیا نخستین ایالت آمریکا بود که ثبت و صدور گواهی تولد را اجباری کرد.
۱۸۹۸: رادیوم توسط زن و شوهر دانشمند، پیر و ماری کوری کشف شد.
۱۹۱۳: انتشار جدول کلمات متقاطع در روزنامه‌ها، امروز ۹۹ ساله شده است. این نوع جدول (کراس ورد پازل) برای نخستین بار ۲۱ دسامبر ۱۹۱۳ در نشریه نیویورک ورلد انتشار یافت.
۱۹۴۱: هیتلر که با اظهار نظر منفی پاره‌ای از ژنرال‌هایش درتصمیماتش به حملات نظامی رو به رو شده بود، خود فرماندهی کل نیروهای مسلح آلمان را به دست گرفت تا با اعتراضی مواجه نشود.
۱۹۷۲: دولت وقت ایران از آمریکا ۵۰۰ بالگرد خریداری کرد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
