خوزستان/
قلعه مدرسه بهبهان چشم انتظار حضور گردشگران است
قلعه مدرسه بهبهان که روزگاری مهد علم و مکانی برای تحصیل طالبان دانش بوده، امروز چشم انتظار گردشگرانی است که کمتر از آن اطلاعی دارند.
به گزارش باشگاه خبرنگاران خوزستان، قلعه مدرسه خیرآباد به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری شهرستان کهن بهبهان بی‌توجه رها شده و خالی از بازدیدکننده است.
این بنا که در 20 کیلومتری بهبهان و در جاده شیراز ـ بهبهان و در روستایی به نام خیرآباد قرار دارد با وجود موقعیت خوب و مرمت شدن آن در سال 1385 و آمادگی برای بهره‌برداری به حال خود رها شده و به خاطر معرفی نشدن خالی از بازدیدکننده است.
خیرآباد منطقه‌ای در جنوب شرقی بهبهان، بر کنار رودخانه‌ای به همین نام، از چند آبادی تشکیل شده است؛ این منطقه به واسطه وجود رودخانه خیرآباد، حاصل‌خیز و آباد است.
در کتاب «فارسنامه ناصری» تألیف میرزاحسن حسینی‌فسایی آمده است که ایالات بهبهان و کهگیلویه در زمان شاه سلیمان صفوی (1086 هجری قمری) حسین علی‌خان زنگنه فرزند شیخ علی‌خان زنگنه کرمانشاهی، وزیر دانشمند سلاطین صفوی عنایت شد.
در سال 1809 حسین علی‌خان زنگنه با آن که مردی صحراگرد و ایلاتی بود و از علوم رسمی زمان، به خصوص علم فقه آشنایی کامل داشت، برای ترویج علم و کمال، در کنار رودخانه خیرآباد مدرسه‌ای به وسعت 9 هزار و 943 مترمربع بنا کرد که از آجر پخته و گچ ساخته شده و دارای طاق‌های کوتاه و بلند، مسجد، حجره برای معلمان، آشپزخانه و حیاط داخلی بود.
در زمان آبادانی این قلعه مدرسه و برای تأمین نیازهای ضروری دانش‌آموختگان، در کنار این بنا بازارچه‌ای متشکل از چند دکان برای عرضه کالا و حمامی مهیا و بنا شد.
تاریخ بنای مدرسه را که با حروف ابجد و با عبارت «منزل علم و دانش است و ادب» نگاشته‌اند معادل 1089 هجری قمری است.
مدرسه علمیه خیرآباد از همان تأسیس تا سال‌های بعد، دارای اهمیت بود و جمعی از علما در آن به تدریس اشتغال داشتند و گروهی از فضلا از آن برخاستند.
دانشمند نامی سیدعبدالله جزایری، در تألیف خود به نام اجازه کبیر که در سال‌های 1168 هجری قمری نوشته است، از دانشمندان و فضلایی که با آن‌ها ملاقات کرده از جمله آقا محمدرضا فرزند ملاهادی که فاضلی محقق و بلندپایه و مدرس بود، نام برده است.
قلعه مدرسه خیرآباد مربوط به دوره صفوی و به شماره 3840 در سال 1380 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد.
این بنا به صورت چهار ایوان، حیاط مرکزی و حجره‌های اطراف آن است، همه پوشش‌ها به صورت طاق و قوس و چهار طرف بنا گنبد خانه‌دار که پوشش آن‌ها به صورت دورچین و یا چهاربخشی است.
در سر جاده اصلی بهبهان به گچساران و شیراز که منتهی به روستای خیرآباد می‌شود، تابلوی کوچکی وجود دارد که برای بسیاری از عابران و رانندگان، تشخیص وجود قلعه مدرسه‌ای در همین نزدیکی دشوار است.
به دلیل معرفی نشدن این بنا در طول سال بازدیدکننده کمی به سراغ قلعه مدرسه می‌آیند، از سال 1385 که مرمت به پایان رسیده تاکنون کسی برای برطرف کردن مشکلات جزیی این بنا به فریاد آن نرسیده است.
ساخت و سازهای اطراف بنا فراوان است و گاهی گفته می‌شود که این ساخت و سازها با هماهنگی سازمان میراث فرهنگی است.
بهبهان به واسطه برخورداری از جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و مذهبی از موقعیت منحصر به فردی برخوردار است که در خوزستان سهمی از گردشگری به صورت هدفمند ندارد.
با بهره‌برداری صحیح از قلعه مدرسه که می‌تواند حیات دوباره را به این بنا بازگرداند، می‌توان به احیای یکی از آثار تاریخی با کاربری مناسب امیدوار بود.
دوستداران میراث فرهنگی استان خوزستان آرزو دارند که برای معرفی هر چه بیشتر این بنا و همچنین تشویق هر چه بیشتر گردشگران برای بازدید از چنین بنایی، همایش‌ها و برنامه‌های فرهنگی و تاریخی در قلعه مدرسه برگزار شود.
عده‌ای دیگر می‌گویند با معرفی هرچه بیشتر این بنا می‌توان حتی کاربری اقامتگاهی یا رستوران سنتی را برای قلعه مدرسه در نظر گرفت.
هنرمندان بهبهانی دوستدار میراث فرهنگی می‌گویند تاکنون یک نمایشگاه هم در چنین فضای مستعدی برگزار نشده است، آن‌ها می‌گویند ما حاضریم برای به نمایش گذاشتن آثار خود و همچنین معرفی بنا، نمایشگاه آثار خود را در آن برگزار کنیم.
با این‌که در بهبهان وجود باغ‌های گل نرگس یک مزیت محسوب می‌شود و این مهم می‌تواند در جذب گردشگر مؤثر باشد اما در بنای قلعه مدرسه حتی یک جشنواره گل نرگس هم برگزار نشده است.
وجود محوطه‌ها و بناهای مربوط به دوره ایلام در محوطه ارگان، وجود تنگه‌های تاریخی و طبیعی مانند تنگ‌تکاب که جنگ میان آریوبرزن و اسکندر مقدونی در آن صورت گرفت، وجود باغ‌های گل نرگس، برخورداری از دریاچه و ویلاهای اقامتی مارون، وجود چشمه آب درمانی گراب، مست، غذاها و کلوچه‌های بهبهانی و همچنین عبای صادراتی و مرغوب آن بخش کوچکی از توانمندی‌های این شهرستان برای جذب گردشگر است که سازمان میراث فرهنگی درباره این شهرستان غفلت کرده است./ب
این بنا که در 20 کیلومتری بهبهان و در جاده شیراز ـ بهبهان و در روستایی به نام خیرآباد قرار دارد با وجود موقعیت خوب و مرمت شدن آن در سال 1385 و آمادگی برای بهره‌برداری به حال خود رها شده و به خاطر معرفی نشدن خالی از بازدیدکننده است.
خیرآباد منطقه‌ای در جنوب شرقی بهبهان، بر کنار رودخانه‌ای به همین نام، از چند آبادی تشکیل شده است؛ این منطقه به واسطه وجود رودخانه خیرآباد، حاصل‌خیز و آباد است.
در کتاب «فارسنامه ناصری» تألیف میرزاحسن حسینی‌فسایی آمده است که ایالات بهبهان و کهگیلویه در زمان شاه سلیمان صفوی (1086 هجری قمری) حسین علی‌خان زنگنه فرزند شیخ علی‌خان زنگنه کرمانشاهی، وزیر دانشمند سلاطین صفوی عنایت شد.
در سال 1809 حسین علی‌خان زنگنه با آن که مردی صحراگرد و ایلاتی بود و از علوم رسمی زمان، به خصوص علم فقه آشنایی کامل داشت، برای ترویج علم و کمال، در کنار رودخانه خیرآباد مدرسه‌ای به وسعت 9 هزار و 943 مترمربع بنا کرد که از آجر پخته و گچ ساخته شده و دارای طاق‌های کوتاه و بلند، مسجد، حجره برای معلمان، آشپزخانه و حیاط داخلی بود.
در زمان آبادانی این قلعه مدرسه و برای تأمین نیازهای ضروری دانش‌آموختگان، در کنار این بنا بازارچه‌ای متشکل از چند دکان برای عرضه کالا و حمامی مهیا و بنا شد.
تاریخ بنای مدرسه را که با حروف ابجد و با عبارت «منزل علم و دانش است و ادب» نگاشته‌اند معادل 1089 هجری قمری است.
مدرسه علمیه خیرآباد از همان تأسیس تا سال‌های بعد، دارای اهمیت بود و جمعی از علما در آن به تدریس اشتغال داشتند و گروهی از فضلا از آن برخاستند.
دانشمند نامی سیدعبدالله جزایری، در تألیف خود به نام اجازه کبیر که در سال‌های 1168 هجری قمری نوشته است، از دانشمندان و فضلایی که با آن‌ها ملاقات کرده از جمله آقا محمدرضا فرزند ملاهادی که فاضلی محقق و بلندپایه و مدرس بود، نام برده است.
قلعه مدرسه خیرآباد مربوط به دوره صفوی و به شماره 3840 در سال 1380 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد.
این بنا به صورت چهار ایوان، حیاط مرکزی و حجره‌های اطراف آن است، همه پوشش‌ها به صورت طاق و قوس و چهار طرف بنا گنبد خانه‌دار که پوشش آن‌ها به صورت دورچین و یا چهاربخشی است.
در سر جاده اصلی بهبهان به گچساران و شیراز که منتهی به روستای خیرآباد می‌شود، تابلوی کوچکی وجود دارد که برای بسیاری از عابران و رانندگان، تشخیص وجود قلعه مدرسه‌ای در همین نزدیکی دشوار است.
به دلیل معرفی نشدن این بنا در طول سال بازدیدکننده کمی به سراغ قلعه مدرسه می‌آیند، از سال 1385 که مرمت به پایان رسیده تاکنون کسی برای برطرف کردن مشکلات جزیی این بنا به فریاد آن نرسیده است.
ساخت و سازهای اطراف بنا فراوان است و گاهی گفته می‌شود که این ساخت و سازها با هماهنگی سازمان میراث فرهنگی است.
بهبهان به واسطه برخورداری از جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و مذهبی از موقعیت منحصر به فردی برخوردار است که در خوزستان سهمی از گردشگری به صورت هدفمند ندارد.
با بهره‌برداری صحیح از قلعه مدرسه که می‌تواند حیات دوباره را به این بنا بازگرداند، می‌توان به احیای یکی از آثار تاریخی با کاربری مناسب امیدوار بود.
دوستداران میراث فرهنگی استان خوزستان آرزو دارند که برای معرفی هر چه بیشتر این بنا و همچنین تشویق هر چه بیشتر گردشگران برای بازدید از چنین بنایی، همایش‌ها و برنامه‌های فرهنگی و تاریخی در قلعه مدرسه برگزار شود.
عده‌ای دیگر می‌گویند با معرفی هرچه بیشتر این بنا می‌توان حتی کاربری اقامتگاهی یا رستوران سنتی را برای قلعه مدرسه در نظر گرفت.
هنرمندان بهبهانی دوستدار میراث فرهنگی می‌گویند تاکنون یک نمایشگاه هم در چنین فضای مستعدی برگزار نشده است، آن‌ها می‌گویند ما حاضریم برای به نمایش گذاشتن آثار خود و همچنین معرفی بنا، نمایشگاه آثار خود را در آن برگزار کنیم.
با این‌که در بهبهان وجود باغ‌های گل نرگس یک مزیت محسوب می‌شود و این مهم می‌تواند در جذب گردشگر مؤثر باشد اما در بنای قلعه مدرسه حتی یک جشنواره گل نرگس هم برگزار نشده است.
وجود محوطه‌ها و بناهای مربوط به دوره ایلام در محوطه ارگان، وجود تنگه‌های تاریخی و طبیعی مانند تنگ‌تکاب که جنگ میان آریوبرزن و اسکندر مقدونی در آن صورت گرفت، وجود باغ‌های گل نرگس، برخورداری از دریاچه و ویلاهای اقامتی مارون، وجود چشمه آب درمانی گراب، مست، غذاها و کلوچه‌های بهبهانی و همچنین عبای صادراتی و مرغوب آن بخش کوچکی از توانمندی‌های این شهرستان برای جذب گردشگر است که سازمان میراث فرهنگی درباره این شهرستان غفلت کرده است./ب
