به گزارش خبرنگار بازارباشگاه خبرنگاران؛ آن طور که وزارت «صنعت، معدن و تجارت» در تازه‌ترین آمار خود آورده، سه خودروساز بزرگ کشور در ۹ ماهه امسال تنها ۵۴۱ هزار و ۹۷۰ دستگاه محصول سواری به تولید رسانده‌اند و این یعنی تولید خودرو در کشور به نسبت ۹ ماهه سال گذشته ۴۹ درصد افت کرده است. نصف شدن تیراژ خودروسازان در ۹ ماهه امسال را باید «اوج افت تولید» صنعت خودرو در سال ۹۱ دانست، سالی که از همان ابتدا مشخص بود برای جاده مخصوصی‌ها نکو نیست. خودروسازان پارسال همین موقع حدود ۱/۱ میلیون دستگاه تیراژ داشتند و شاید فکرش را هم نمی‌کردند یک سال بعد تولیدشان به نصف برسد.

در بین خودروهای تولیدی، بیشترین کاهش تولید را پژو ۲۰۶ به خود اختصاص داده و با فاکتور گرفتن از رانا، باید مگان را تنها خودرویی دانست که نسبت به ۹ ماهه سال گذشته رشد تیراژ را به خود می‌بیند. همچنین کمترین کاهش تولید را نیز تندر-۹۰ به خود اختصاص داده است، خودرویی که در ایران خودرو و پارس خودرو به تولید می‌رسد. مجموع تولید تندر-۹۰ در ۹ ماهه امسال ۶۰ هزار و ۵۱۰ دستگاه بوده که از افت 9/2 درصدی آن حکایت دارد. ایران خودرو در تولید تندر رشد کرده، اما پارس خودرویی‌ها افت داشته‌اند، با این حال تیراژ تندرهای پارس خودرو بیش از ایران خودرو بوده است.

اما هرچند آمار نشان می‌دهد تولید خودرو در آذر ماه نسبت به آبان ماه رشد کرده، اما آمار کلی حکایت از نصف شدن تیراژ می‌کند. رسیدن تولید خودروهای سواری کشور به نصف در شرایطی است که بازار نیز در اوضاع آشفته ای به سر می‌برد و قیمت‌ها آن چنان بالا رفته‌اند که کمتر کسی توان خرید خودرو دارد. به هم خوردن تعادل عرضه و تقاضا از ابتدای سال جاری، بلایی بر سر بازار آورد که قیمت برخی خودروها بیش از دو برابر شد و مشتریان با خودروهای زیر ۱۰ میلیون تومان نیز وداع کردند.

کارشناسان معتقدند: صعود قیمت‌ها در بازار نتیجه نزولی شدن روند تولید خودرو از ابتدای امسال است و با شرایط فعلی امیدی به ارزانی نیست. هرچند در همین شرایط نیز مسوولان اصرار دارند قیمت خودرو پایین می‌آید و از قول خودروسازان به مردم وعده می‌دهند، اما کارشناسان می‌گویند با این اوضاع تولید نه تنها کاهش قیمتی در کار نخواهد بود، بلکه بعید نیست روند صعودی قیمت‌ها ادامه پیدا کند. در حال حاضر بازار با رکود خرید و فروش مواجه است، اما بازار شب عید که رونق بگیرد و تقاضا برای خرید خودرو بالا برود، قیمت‌ها اوجی دوباره خواهند گرفت، مگر آنکه تولید تکانی اساسی بخورد.

پژو منفی ماند
اما نگاهی به جزئیات کارنامه تولید خودروسازان در ۹ ماهه امسال بیندازیم و ببینیم چه افتی داشته‌اند و چه خیزی، هرچند تقربیا خیزی در کار نیست.

از آبی‌های جاده مخصوص شروع کنیم و از پژوهایشان که همچنان سیری نزولی در تیراژ دارند و تولید برخی نیز کلا متوقف شده است. طبق آمار، ایران خودرویی‌ها در تمام محصولات خود با افت تیراژ روبه‌رو شده‌اند و در این بین پژو ۲۰۶ رکورددار است.

این خودرو که تنها ۲۳ هزار و ۳۲۳ دستگاه در ۹ ماهه امسال تولید داشته، 81/6 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت را به خود می‌بیند. نکته، اما اینجا است که ایران خودرویی‌ها تولید پژو ۲۰۶ ایرانی را آغاز کرده‌اند. طبق آمار، در آذر ماه امسال ۲۲۲ دستگاه پژو ۲۰۶ ایرانی به تولید رسیده و باید دید ایران خودرویی‌ها چه تیراژی برای این محصول طی سال جاری در نظر گرفته‌اند.

گفته می‌شود ۲۰۶ ایرانی پیش از سال ۹۲ پیش فروش خواهد شد و این در حالی است که فعالان صنعت خودرو از قیمت ۳۰ میلیون تومانی آن صحبت به میان می‌آورند. به جز ۲۰۶، پژو ۲۰۷ هم که قطعاتی شبیه به ۲۰۶ دارد، نسبت به ۹ ماهه سال گذشته 81/4 درصد کاهش تولید داشته و ایران خودرویی‌ها تا پایان آذر ماه فقط یک هزار و ۸۴۹ دستگاه از این محصول را به تولید رسانده‌اند.

۲۰۷ دیگر در ایران خودرو به تولید نمی‌رسد و اگر در بازار پيدا شود، قیمتی برابر با ۴۵ میلیون تومان خواهد داشت. باید دید ایران خودرویی‌ها قصد ایرانی کردن پژو ۲۰۷ را هم دارند یا به همان ۲۰۶ قناعت خواهند کرد. کاهش تولید، اما یقه پژو ۴۰۵ و پارس را هم گرفته و ۹ ماهه امسال را برای آنها تلخ کرده است.

بنابر آمار، پژو ۴۰۵ در ۹ ماهه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته 37/5 درصد افت تولید را به خود می‌بیند و پارس هم که در جاده مخصوص تولید نمی‌شود و سایت‌های شهرستانی ایران‌خودرو آن را به تولید می‌رسانند، افتی 28/9 درصدی را نسبت به ۹ ماهه سال گذشته تجربه کرده است. کمتر کسی فکر می‌کرد پارس و ۴۰۵ با توجه به ساخت داخل بالایشان با افت تولیدی به این شکل مواجه شوند، اما حالا کارنامه ۹ ماهه می‌گوید این دو نیز در برابر مشکلات تولید کم آورده‌اند.

جدای از پژویی‌ها، ایران خودرو در تولید سایر محصولات خود نیز (به جز رانا) با کاهش تولید روبه‌رو است، به نحوی که سوزوکی گرندویتارا و سمند نیز اوضاع مناسبی در تولید ندارند. گرندویتارا در ۹ ماهه امسال یک هزار و ۸۷۷ دستگاه تولید داشته و این آمار نشان می‌دهد شاسی بلند ایران خودرو نسبت به مدت مشابه سال گذشته 48/2 درصد افت کرده است. ویتارا هم‌اکنون قیمتی برابر با ۹۲ میلیون تومان در بازار دارد. از این شاسی بلند ژاپنی که بگذریم، سمند نیز افتی 25/6 درصدی را در ۹ ماهه امسال و نسبت به سال گذشته تجربه کرده است. این خودرو که علاوه بر جاده مخصوص در سایت مازندران نیز به تولید می‌رسد، لقب خودرو ملی را یدک می‌کشد. سمند مدل‌های مختلفی دارد اما گویا فعلا تنها یکی دو مدل آن در ایران خودرو به تولید می‌رسد.

اما به سراغ رانا برویم، دومین محصول ملی ایران خودرو که بیش از ۲۰ هزار ثبت‌نام‌کننده چشم انتظار دارد. آبی‌های جاده مخصوص حدود ۲۳ هزار رانا را با موعد تحویل در سال جاری پیش فروش کرده‌اند و اگر فرض بگیریم ایران خودرو تمام راناهای تولیدی را تا پایان آذر تحویل داده، بیش از ۲۰ هزار مشتری چشم به راه رانا است. این در حالی است که ایران خودرویی‌ها طی ۹ ماهه امسال، تنها دو هزار و ۶۲۸ دستگاه رانا به تولید رسانده‌اند. با این شرایط باید دید ایران خودرو چه فکری برای مشتریان رانا خواهد کرد و آیا می‌تواند آنها را با رانا به مسافرت نوروز بفرستد؟

پراید، از نصف هم کمتر
به سه کیلومتر بالاتر از ایران خودرو برویم و ببینیم نارنجی‌هاي جاده مخصوص چه کارنامه‌ای را در ۹ ماهه امسال از خود به جا گذاشته‌اند. سایپا تنها دو محصول دارد، یکی پراید و دیگري تیبا که اولی تولیدش از نصف سال گذشته نیز کمتر شده و دومی نیز مستعد نصف شدن است. طبق آمار، پراید در بازه زمانی موردنظر 55/5 درصد کاهش تولید را تجربه کرده، هرچند هنوز هم پرتیراژترین خودرو داخلی به شمار می‌رود. این خودرو در پایان آذر ماه سال گذشته تیراژی نزدیک به نیم میلیون دستگاه داشت، اما حالا تولید آن از نصف هم کمتر شده و قیمت‌اش به نزدیکی‌های ۱۴ میلیون تومان رسيده‌است.

به جز پراید، سایپایی‌ها در تولید تیبا نیز با افت تولید روبه‌رو شده و در ۹ ماهه امسال ۱۴ هزار و ۵۸۸ دستگاه از این خودرو را به تولید رسانده‌اند. این آمار سبب شده تیبا در مقایسه با ۹ ماهه سال گذشته 41/8 درصد افت تولید را تجربه کند. اما به کیلومتر ۹ جاده مخصوص برویم، جایی که پارس خودرویی‌ها به جز مگان در تولید سایر محصولات خود با افت تولید روبه‌رو شدند. در این بین، تنها مگان با رشد تولید مواجه شده است و در ۹ ماهه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 26/8 درصد رشد را به خود می‌بیند. تیراژ مگان در ۹ ماهه امسال ۱۰ هزار و ۷۱۷ دستگاه بوده و حالا در بازار ۶۵ میلیون تومان قیمت دارد. نیسان تیانا هم در ۹ ماهه امسال تنها ۸۹۹ دستگاه تولید داشته و این رقم از افت تولید 12/9 درصدی آن نسبت به مدت مشابه سال گذشته حکایت می‌کند.

ماکسیما نیز که دیگر به تولید نمی‌رسد، تیراژی ۶۴۳ دستگاهی در ۹ ماهه گذشته امسال داشته و 69/3درصد افت کرده‌است.