تقویم روز؛
از روز غزه تا کشف جزایر هاوایی
تولد مولوی، انقراض سلسله اشکانیان، کشف جزایر «هاوایی»، روز غزه و ... از مهمترین رخدادهای تاریخ امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 29 دی 1391 خورشیدی برابر با 6 ربیع الاول 1434 هجری و 18 ژانویه 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
تولد مولانا جلال الدین محمد رومی معروف به مولوی (604 ق)
جلال‌الدین محمد بن بهاءالدین محمد در بلخ به دنیا آمد. مقارن حمله‌ی مغولان، به آسیای صغیر واقع در ترکیه‌ی امروزی رفت و در قونیه ساکن شد. وی در نزد پدردانشمند خود تلمذ نمود و چندی نیز در شام کسب دانش کرد. در بازگشت به قونیه به تعلیم علوم دینی اشتغال یافت تا با عارفی واصل و بزرگ به نام شمس الدین محمد بن علی تبریزی در قونیه ملاقات کرد واز نَفس گرم او چنان به تاب و تب افتاد که دیگر تا دم واپسین، سردی نیافت.
او هیچ گاه از ارشاد سالکان و افاضه‌ی حقایق الهیه باز نایستاد. از این دوره‌ی پرشور که سی سال از پایان حیات مولوی را دربرمی‌گرفت، آثار بی‌نظیر ملاّی روم باقی مانده است. مثنوی عظیم معنوی در 26 هزار بیت، دیوان غزلیات شمس، رباعیات معروف او و مجالس سبعه و فیه ما فیه، از جمله آثار اوست.
انقراض سلسله اشکانیان بعد از 470 سال حکومت بر ایران (226 م)
سلسله اشکانیان در سال 250 قبل از میلاد توسط اَرَشک یکی از رؤسای قبایل پارت در حدود خراسان و گرگان تأسیس شد و 29 پادشاهِ این سلسله، به مدت 470 سال بر ایران حکم راندند. اشکانیان و رومیان بارها بر سر تصرف سرزمین‌های بیشتر با یک‌دیگر جنگیدند اما رومیان مهاجم هرگز توفیق چندانی نیافتند. آخرین پادشاه اشکانی به نام اردوان پنجم با این‌که قوای روم را درهم شکست و حتی آنها را مجبور به پرداخت غرامت کرد، اما در برابر رقیب داخلی خود، اردشیر بابکان تاب مقاومت نیاورد و در جنگی که میان این دو روی داد، کشته شد و بدین ترتیب سلسله شاهنشاهی اشکانی نیز فرو پاشید. قلمرو حکومت اشکانیان در دوره عظمت آن از مشرق تا هندوکش و حدود پنجاب، از شمال تا رود جیحون و دریای خزر، از جنوب تا دریای عمان و از غرب تا رود فرات بود. پس از انقراض اشکانیان، سلسله پادشاهی ساسانیان بر سر کار آمد.
تولد «فردریک لوفر» میکروب‌شناس آلمانی (1852 م)
فردریک لوفر میکروب‌شناس و محقق آلمانی، در 18 ژانویه 1852 م به دنیا آمد. وی علی‌رغم فقر مالی خانواده‌اش به تحصیلات خود ادامه داد و پس از پایان تحصیل در انیستیتو پزشکی به کار و تحقیق مشغول گردید. لوفر در سال 1880 م با کمک همکارش موفق به کشف عامل بیماری دیفتری شد و نام این باسیل در علم پزشکی به نام باسیل لوفر ثبت گردید. فردریک لوفر سرانجام در سال 1915 م در 63 سالگی درگذشت.
امضاء قرارداد «معاهده سری» میان سه کشور اروپایی (1915 م)
انگیزه اصلی انعقاد «معاهده سری» که در 18 ژانویه 1915 م میان سه کشور فرانسه، انگلستان و روسیه و در جریان جنگ جهانی اول به امضاء رسید، پیوستن عثمانی به متحدین جنگ یعنی آلمان و اتریش بود، زیرا با پیوستن عثمانی به متحدین، ارتباط ناوگان روسیه در دریای سیاه با متفقین قطع می‌شد. به دنبال امضای این معاهده، متفقین به تنگه داردانل که دریای سیاه را به دریای مدیترانه وصل می‌کرد، حمله کردند.
کشف جزایر «هاوایی» توسط کاپیتان «جِیمزکوک» انگلیسی (1778 م)
233 سال پیش در روز 18 ژانویه سال 1778 میلادی کاپیتان جیمز کوک، دریانورد و کاشف بزرگ انگلیسی در جریان سومین سفر بزرگ اکتشافی خود، جزایر هاوایی را در اقیانوس آرام کشف کرد. کاپیتان کوک هاوایی را کشف کرد اما این کشف جدید برای او خوش یمن نبود و موجب شد سومین سفر اکتشافی این دریانورد بزرگ آخرین سفرش محسوب شود. کاپیتان کوک در سومین سفر اکتشافی خود تصمیم گرفته بود مناطق شمالی اقیانوس آرام را اکتشاف کند. او در ماه ژوئیه سال 1776 میلادی با دو کشتی رزولیشن و دیسکاوری بندر پلیموت انگلستان را ترک کرد. کاپیتان کوک پس از رسیدن به جزیره تاهیتی که در سفرهای قبلی خود با آن آشنا شده بود راه شمال اقیانوس آرام را در پیش گرفت و در سر راه جزایر ساندویج «هاوایی امروزی» را کشف کرد، سپس به مسیر خود ادامه داد و به سواحل آلاسکا رسید.
روز غزه
29 دی‌ماه سالروز پایان جنگ 22 روزه رژیم صهیونیستی علیه مردم بی دفاع غزه است که با پیروزی مقاومت اسلامی به پایان رسید.
شکایت ایران از دخالت‌های شوروی در شئون ایران به سازمان ملل متحد (1324 ش)
غائله آذربایجان یکی از مسائلی بودکه با پایان جنگ جهانی دوم در ایران صورت عمل به خود گرفت اما بازتاب بین‌المللی یافت. شکل‌گیری فرقه دموکرات به رهبری جعفر پیشه‌وری و حمایت دولت شوروی از خودمختاری آذربایجان، باعث عکس‌العمل ارتش ایران شد. در این حال نیروهای نظامی ایران قصد ورود به منطقه را داشتند اما سربازان شوروی که از زمان جنگ جهانی دوم در منطقه مستقر بودند از ورود آنان به منطقه جلوگیری کردند.
در شهریور 1324 ش، دولت ایران از دولت‌های نیروهای مستقر در کشور درخواست کرد افراد خود را از ایران خارج کنند که آمریکا و انگلستان در راستای مقابله با شوروی این امر را عملی کردند. اما ارتش شوروی، برخلاف قراردادهای قبلی از این اقدام سر باز زد. از این رو، در روز 29 دی 1324 ش نماینده ایران در سازمان ملل از این سازمان درخواست رسیدگی نمود که پس از صدور قطعنامه و پیگیری امر، قرار شد که نیروهای شوروی تا خرداد 1325 ایران را ترک کنند. شش ماه پس از خروج ارتش سرخ، نیروهای نظامی ایران با ورود به آذربایجان، به غائله حزب دموکرات پایان بخشیدند.
رحلت فقیه و مرجع بزرگوار آیت اللَّه «سید محمد حجّت کوه کمره‌ای» (1331 ش)
آیت‌اللَّه سیدمحمد حجّت کوه‌کمره‌ای در سال 1271 ش در تبریز به دنیا آمد. ایشان پس از تحصیل مقدمات در تبریز راهی نجف اشرف گردید و از محضر آیات عظام سید محمدکاظم یزدی، میرزا حبیب‌اللَّه رشتی، شیخ الشریعه اصفهانی، میرزای نایینی و آقاضیاءالدین عراقی استفاده نمود. ایشان سپس راهی قم گردید و از درس آیت‌اللَّه شیخ عبدالکریم حائری یزدی بهره برد و مورد توجه و لطف استاد قرار گرفت، به طوری که وی را به عنوان یکی از دو وصی شرعی خود انتخاب نمود. ایشان پس از درگذشت آیت‌اللَّه حائری، زعامت اجرایی و علمی حوزه را با همکاری دو تن از بزرگان معاصرش به دوش کشید و به تألیف و تدریس خود ادامه داد. سرانجام این عالم ربانی در 29 دی 1331 ش در 60 سالگی رحلت کرد و در مدرسه حجتیه قم مدفون گشت.
رحلت مرجع و عالم بزرگ آیت اللَّه «سید احمد خوانساری» (1363 ش)
آیت‌اللَّه سید احمد موسوی خوانساری در سال 1269 ش در خوانسار به دنیا آمد. ایشان پس از طی مقدمات در زادگاه خود، راهی اصفهان و نجف‌اشرف گردید و از محضر استادان نامداری همچون: آخوند خراسانی، سید محمدکاظم یزدی، میرزای نایینی و آقاضیاء عراقی استفاده کرد. وی در سال 1329 ش، به درخواست مردم تهران به آن شهر عزیمت نمود و در مسجد حاج سید عزیزاللَّه بازار تهران، به اقامه نماز جماعت مشغول گردید. حضور ایشان در پایتخت علاوه بر روحیه دادن به انقلابیون، باعث برخورد محتاطانه‌تر رژیم با مردم می‌گردید.
در محضر درس این فقیه نستوه، عالمان نامداری چون حضرات آیات: شهید مرتضی مطهری، امام موسی صدر، سید رضا صدر و جلال طاهر شمس پرورش یافتند. آیت‌اللَّه خوانساری در طول عمر با برکت خود، آثار فراوان عمرانی و علمی از خود برجای گذاشت که بخش عمده‌ای از آن، شامل آثار علمی و تالیفات آن فقیه بزرگوار می‌باشد. شرح مختصر نافع، حاشیه بر عروة الوثقی و العقاید حقه و... از آن جمله‌اند. آیت‌اللَّه خوانساری سرانجام در 29 دی 27 در 94 سالگی رحلت کرد و در حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.
مرگ «ارغون خان» ایلخان مغول پس از هفت سال حکومت در آذربایجان (690 ق)
پس از مرگ تگودار احمد، ارغون خان پسر اباقاخانِ مغول در هشترود آذربایجان به پادشاهی رسید و پسر خود غازان را به فرمانروایی خراسان منصوب کرد. او در ابتدا، خواجه شمس‌الدین جوینی را به علل دشمنی‌های سابق، بخشید ولی پس از مدتی به دلیل بدگویی‌های اطرافیان دستور قتل او را صادر نمود. پس از چندی ارغون خان، سعدالدوله‌ی یهودی را که پزشک دربار او بود به وزارت برگزید و دیری نپایید که سعدالدوله، تمام مشاغل حساس را به خویشان یهودی خود سپرد. این روند باعث نارضایتی مغولان شدند و از او بدگویی کردند. از این جهت، هنگامی که ارغون خان در بستر مرگ بود، دشمنان او بر سَرِ سعدالدوله و اطرافیان او ریخته و همه‌ی آنها را از دَمِ تیغ گذراندند. شش روز پس از این واقعه، ارغون خان مغول در ششم ربیع‌الاول سال 690 ق درگذشت.
ورود امین السلطان صدر اعظم محمد علی شاه قاجار به ایران (1325 ق)
با عزل مشیرالدوله از صدارت، محمدعلی شاه قاجار، امین السلطان را از فرنگ دعوت کرد و او را به مقام صدارت منصوب نمود. امین السلطان در قدم اول در صدد برآمد تا با همکاری نمایندگان معتدل مجلس، از روسیه قرض جدیدی بگیرد.
لیکن وُکَلای تندرو مخصوصاً نمایندگان آذربایجان نه تنها مانع انجام طرح او شدند بلکه به مخالفت با او پرداختند. به دنبال این اختلافات، طولی نکشید که امین‌السلطان در رجب سال 1325 به دست یکی از فداییان مشروطه خواه به قتل رسید.
29 دی در 8 سال دفاع مقدس
پرتاب چهار موشک زمین به زمین به طرف بصره.
برخی از رویدادهای 18 ژانویه
1941: تعرض نیروهای انگلستان به اریتره آغاز شد.
1962: نیروهای آمریکایی به جنگلهای جنوب ویتنام از هوا مواد شیمیایی پاشیدند که طبق اعلام خودشان نوعی سم آفت نباتی بوده تا کمونیست‌ها از آنجا خارج شوند!.
1964: امروز (18 ژانویه 1964 = 28 دی ماه 1342) اعلام شد که از فردای آن روز پتروشیمی آبادان آغاز بکار خواهد کرد.
1966: یک روز پس از اعلام موافقت ایران و عراق به مذاکره برای حل اختلافهای مرزی دو کشور، کردهای عراقی به چند شهر شمالی عراق حمله مسلحانه بردند.
1967: مجلس شورای ملی قانون منع ازدواج کارکنان وزارت خارجه ایران با اتباع بیگانه را تصویب کرد.
جلال‌الدین محمد بن بهاءالدین محمد در بلخ به دنیا آمد. مقارن حمله‌ی مغولان، به آسیای صغیر واقع در ترکیه‌ی امروزی رفت و در قونیه ساکن شد. وی در نزد پدردانشمند خود تلمذ نمود و چندی نیز در شام کسب دانش کرد. در بازگشت به قونیه به تعلیم علوم دینی اشتغال یافت تا با عارفی واصل و بزرگ به نام شمس الدین محمد بن علی تبریزی در قونیه ملاقات کرد واز نَفس گرم او چنان به تاب و تب افتاد که دیگر تا دم واپسین، سردی نیافت.
انقراض سلسله اشکانیان بعد از 470 سال حکومت بر ایران (226 م)
سلسله اشکانیان در سال 250 قبل از میلاد توسط اَرَشک یکی از رؤسای قبایل پارت در حدود خراسان و گرگان تأسیس شد و 29 پادشاهِ این سلسله، به مدت 470 سال بر ایران حکم راندند. اشکانیان و رومیان بارها بر سر تصرف سرزمین‌های بیشتر با یک‌دیگر جنگیدند اما رومیان مهاجم هرگز توفیق چندانی نیافتند. آخرین پادشاه اشکانی به نام اردوان پنجم با این‌که قوای روم را درهم شکست و حتی آنها را مجبور به پرداخت غرامت کرد، اما در برابر رقیب داخلی خود، اردشیر بابکان تاب مقاومت نیاورد و در جنگی که میان این دو روی داد، کشته شد و بدین ترتیب سلسله شاهنشاهی اشکانی نیز فرو پاشید. قلمرو حکومت اشکانیان در دوره عظمت آن از مشرق تا هندوکش و حدود پنجاب، از شمال تا رود جیحون و دریای خزر، از جنوب تا دریای عمان و از غرب تا رود فرات بود. پس از انقراض اشکانیان، سلسله پادشاهی ساسانیان بر سر کار آمد.
تولد «فردریک لوفر» میکروب‌شناس آلمانی (1852 م)
فردریک لوفر میکروب‌شناس و محقق آلمانی، در 18 ژانویه 1852 م به دنیا آمد. وی علی‌رغم فقر مالی خانواده‌اش به تحصیلات خود ادامه داد و پس از پایان تحصیل در انیستیتو پزشکی به کار و تحقیق مشغول گردید. لوفر در سال 1880 م با کمک همکارش موفق به کشف عامل بیماری دیفتری شد و نام این باسیل در علم پزشکی به نام باسیل لوفر ثبت گردید. فردریک لوفر سرانجام در سال 1915 م در 63 سالگی درگذشت.
امضاء قرارداد «معاهده سری» میان سه کشور اروپایی (1915 م)
انگیزه اصلی انعقاد «معاهده سری» که در 18 ژانویه 1915 م میان سه کشور فرانسه، انگلستان و روسیه و در جریان جنگ جهانی اول به امضاء رسید، پیوستن عثمانی به متحدین جنگ یعنی آلمان و اتریش بود، زیرا با پیوستن عثمانی به متحدین، ارتباط ناوگان روسیه در دریای سیاه با متفقین قطع می‌شد. به دنبال امضای این معاهده، متفقین به تنگه داردانل که دریای سیاه را به دریای مدیترانه وصل می‌کرد، حمله کردند.
کشف جزایر «هاوایی» توسط کاپیتان «جِیمزکوک» انگلیسی (1778 م)
233 سال پیش در روز 18 ژانویه سال 1778 میلادی کاپیتان جیمز کوک، دریانورد و کاشف بزرگ انگلیسی در جریان سومین سفر بزرگ اکتشافی خود، جزایر هاوایی را در اقیانوس آرام کشف کرد. کاپیتان کوک هاوایی را کشف کرد اما این کشف جدید برای او خوش یمن نبود و موجب شد سومین سفر اکتشافی این دریانورد بزرگ آخرین سفرش محسوب شود. کاپیتان کوک در سومین سفر اکتشافی خود تصمیم گرفته بود مناطق شمالی اقیانوس آرام را اکتشاف کند. او در ماه ژوئیه سال 1776 میلادی با دو کشتی رزولیشن و دیسکاوری بندر پلیموت انگلستان را ترک کرد. کاپیتان کوک پس از رسیدن به جزیره تاهیتی که در سفرهای قبلی خود با آن آشنا شده بود راه شمال اقیانوس آرام را در پیش گرفت و در سر راه جزایر ساندویج «هاوایی امروزی» را کشف کرد، سپس به مسیر خود ادامه داد و به سواحل آلاسکا رسید.
روز غزه
شکایت ایران از دخالت‌های شوروی در شئون ایران به سازمان ملل متحد (1324 ش)
غائله آذربایجان یکی از مسائلی بودکه با پایان جنگ جهانی دوم در ایران صورت عمل به خود گرفت اما بازتاب بین‌المللی یافت. شکل‌گیری فرقه دموکرات به رهبری جعفر پیشه‌وری و حمایت دولت شوروی از خودمختاری آذربایجان، باعث عکس‌العمل ارتش ایران شد. در این حال نیروهای نظامی ایران قصد ورود به منطقه را داشتند اما سربازان شوروی که از زمان جنگ جهانی دوم در منطقه مستقر بودند از ورود آنان به منطقه جلوگیری کردند.
در شهریور 1324 ش، دولت ایران از دولت‌های نیروهای مستقر در کشور درخواست کرد افراد خود را از ایران خارج کنند که آمریکا و انگلستان در راستای مقابله با شوروی این امر را عملی کردند. اما ارتش شوروی، برخلاف قراردادهای قبلی از این اقدام سر باز زد. از این رو، در روز 29 دی 1324 ش نماینده ایران در سازمان ملل از این سازمان درخواست رسیدگی نمود که پس از صدور قطعنامه و پیگیری امر، قرار شد که نیروهای شوروی تا خرداد 1325 ایران را ترک کنند. شش ماه پس از خروج ارتش سرخ، نیروهای نظامی ایران با ورود به آذربایجان، به غائله حزب دموکرات پایان بخشیدند.
رحلت فقیه و مرجع بزرگوار آیت اللَّه «سید محمد حجّت کوه کمره‌ای» (1331 ش)
آیت‌اللَّه سیدمحمد حجّت کوه‌کمره‌ای در سال 1271 ش در تبریز به دنیا آمد. ایشان پس از تحصیل مقدمات در تبریز راهی نجف اشرف گردید و از محضر آیات عظام سید محمدکاظم یزدی، میرزا حبیب‌اللَّه رشتی، شیخ الشریعه اصفهانی، میرزای نایینی و آقاضیاءالدین عراقی استفاده نمود. ایشان سپس راهی قم گردید و از درس آیت‌اللَّه شیخ عبدالکریم حائری یزدی بهره برد و مورد توجه و لطف استاد قرار گرفت، به طوری که وی را به عنوان یکی از دو وصی شرعی خود انتخاب نمود. ایشان پس از درگذشت آیت‌اللَّه حائری، زعامت اجرایی و علمی حوزه را با همکاری دو تن از بزرگان معاصرش به دوش کشید و به تألیف و تدریس خود ادامه داد. سرانجام این عالم ربانی در 29 دی 1331 ش در 60 سالگی رحلت کرد و در مدرسه حجتیه قم مدفون گشت.
رحلت مرجع و عالم بزرگ آیت اللَّه «سید احمد خوانساری» (1363 ش)
آیت‌اللَّه سید احمد موسوی خوانساری در سال 1269 ش در خوانسار به دنیا آمد. ایشان پس از طی مقدمات در زادگاه خود، راهی اصفهان و نجف‌اشرف گردید و از محضر استادان نامداری همچون: آخوند خراسانی، سید محمدکاظم یزدی، میرزای نایینی و آقاضیاء عراقی استفاده کرد. وی در سال 1329 ش، به درخواست مردم تهران به آن شهر عزیمت نمود و در مسجد حاج سید عزیزاللَّه بازار تهران، به اقامه نماز جماعت مشغول گردید. حضور ایشان در پایتخت علاوه بر روحیه دادن به انقلابیون، باعث برخورد محتاطانه‌تر رژیم با مردم می‌گردید.
در محضر درس این فقیه نستوه، عالمان نامداری چون حضرات آیات: شهید مرتضی مطهری، امام موسی صدر، سید رضا صدر و جلال طاهر شمس پرورش یافتند. آیت‌اللَّه خوانساری در طول عمر با برکت خود، آثار فراوان عمرانی و علمی از خود برجای گذاشت که بخش عمده‌ای از آن، شامل آثار علمی و تالیفات آن فقیه بزرگوار می‌باشد. شرح مختصر نافع، حاشیه بر عروة الوثقی و العقاید حقه و... از آن جمله‌اند. آیت‌اللَّه خوانساری سرانجام در 29 دی 27 در 94 سالگی رحلت کرد و در حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.
مرگ «ارغون خان» ایلخان مغول پس از هفت سال حکومت در آذربایجان (690 ق)
پس از مرگ تگودار احمد، ارغون خان پسر اباقاخانِ مغول در هشترود آذربایجان به پادشاهی رسید و پسر خود غازان را به فرمانروایی خراسان منصوب کرد. او در ابتدا، خواجه شمس‌الدین جوینی را به علل دشمنی‌های سابق، بخشید ولی پس از مدتی به دلیل بدگویی‌های اطرافیان دستور قتل او را صادر نمود. پس از چندی ارغون خان، سعدالدوله‌ی یهودی را که پزشک دربار او بود به وزارت برگزید و دیری نپایید که سعدالدوله، تمام مشاغل حساس را به خویشان یهودی خود سپرد. این روند باعث نارضایتی مغولان شدند و از او بدگویی کردند. از این جهت، هنگامی که ارغون خان در بستر مرگ بود، دشمنان او بر سَرِ سعدالدوله و اطرافیان او ریخته و همه‌ی آنها را از دَمِ تیغ گذراندند. شش روز پس از این واقعه، ارغون خان مغول در ششم ربیع‌الاول سال 690 ق درگذشت.
ورود امین السلطان صدر اعظم محمد علی شاه قاجار به ایران (1325 ق)
با عزل مشیرالدوله از صدارت، محمدعلی شاه قاجار، امین السلطان را از فرنگ دعوت کرد و او را به مقام صدارت منصوب نمود. امین السلطان در قدم اول در صدد برآمد تا با همکاری نمایندگان معتدل مجلس، از روسیه قرض جدیدی بگیرد.
29 دی در 8 سال دفاع مقدس
پرتاب چهار موشک زمین به زمین به طرف بصره.
برخی از رویدادهای 18 ژانویه
1941: تعرض نیروهای انگلستان به اریتره آغاز شد.
1962: نیروهای آمریکایی به جنگلهای جنوب ویتنام از هوا مواد شیمیایی پاشیدند که طبق اعلام خودشان نوعی سم آفت نباتی بوده تا کمونیست‌ها از آنجا خارج شوند!.
1964: امروز (18 ژانویه 1964 = 28 دی ماه 1342) اعلام شد که از فردای آن روز پتروشیمی آبادان آغاز بکار خواهد کرد.
1966: یک روز پس از اعلام موافقت ایران و عراق به مذاکره برای حل اختلافهای مرزی دو کشور، کردهای عراقی به چند شهر شمالی عراق حمله مسلحانه بردند.
1967: مجلس شورای ملی قانون منع ازدواج کارکنان وزارت خارجه ایران با اتباع بیگانه را تصویب کرد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
دلایل افول سنگربان اول تیم ملی؛
وقتی «علی بیرو» روبروی موفقیت کلین شیت کرد
پلیس در تعقیب قاچاقچی بین‌المللی؛
دستمزد ۵۰ پوندی برای انتقال مواد از تهران به لندن