در بدو ورود به مرکز معاینات پزشکی قانونی با یکی از مسئولان این مرکز در خیابان بهشت آشنا شدیم که وی چگونگی مراحل پذیرش مراجعان را در مرحله نخست با ارائه نامه مرجع قضایی و انتظامی و ثبت مشخصات فردی در فرم پذیرش عنوان کرد.
وی با اشاره به اینکه در مرحله دوم فرد مراجعه کننده باید با پرداخت وجه و اخذ فیش و ارائه به حسابداری به مبلغ 12 هزار تومان اقدام کند میافزاید: در مرحله سوم از فرد و چهره وی برای تکمیل پرونده عکسبرداری صورت می پذیرد، یعنی هر پروندهای دارای عکس خواهد بود که در همان لحظه زمان ورود مراجعه کننده فرد روبروی پنجره میایستد و به وسیله دوربینهای خاصی از وی عکس گرفته میشود تا این عکس الصاق پرونده وی شود تا هیچگونه تخلف و سوءاستفادهای در پرونده قضایی صورت نپذیرد.
مراجعات الکل در شعبه شمال/واحد غرب بیشترین مراجعات حوادث کار
پزشکی قانونی در تهران دارای شعباتی در غرب، شرق، شمال، جنوب، منطقه مرکزی و شهرری است که شعبه معاینات بهشت از شلوغترین شعب به حساب میآید و متعاقب آن هر شعبی براساس سطح فرهنگی زندگی افراد مراجعات خاصی را در بر میگیرد مثلا در واحد شمال مراجعه ضرب و جر کمتر بوده و مواد الکل بیشتر مراجعه میشود و در واحد غرب نیز مراجعات حوادث کار بیشتر است و در نهایت در واحد غرب خدمات معاینات به زندانیان به دلیل وجود زندان اوین بیشتر صورت میپذیرد.
انجام آزمایش عدم تحمل کیفر حبس
این مسئول در ادامه تشریح خدمات مراکز معاینات پزشکی قانونی به خدمات عدم تحمل کیفر حبس نیز اشاره میکند و میافزاید: از بعضی زندانیان که دچار فلج نخاعی، سرطانهای پیشرفته و ناراحتیهای قبلی باشند و نتوانند زندان خود را تحمل کنند معاینات عدم تحمل کیفر حبس برای آنان صورت میپذیرد.
آئیننامه تعرفههای خاص پزشکی قانونی در سال 91
مبلغ کارشناسی پزشکی قانونی برای هر نفر در نوبت مراجعه در حوزه عمومی، اختصاصی زنان و اختصاصی مردان بالغ بر 12 هزار تومان است و مبلغ کارشناسی روانپزشکی قانونی برای هر نفر بالغ بر 15 هزار تومان است. همچنین تشکیل پرونده و کارشناسی سقط جنین درمانی بالغ بر 25 هزار تومان بوده و اگر کارشناسی پزشکی قانونی بر بالین بیمار در خارج از مراکز پزشکی قانونی و در محدوده شهر بالغ بر 45 هزار تومان و در خارج از محدوده شهر بالغ بر 60 هزار تومان است.
مبلغ کارشناسی پزشکی قانونی برای آزمایشات از کارافتادگی نیز بالغ بر 20 هزار تومان بوده و مبلغ کارشناسی پزشکی قانونی برای تعیین سن نیز بالغ بر 25 هزار تومان است.
هیچ تأخیری در رسیدگی به پروندههای خاص نباید رخ دهد
در مواقعی نیز پروندهها احتیاج به مشاورههای پزشکی دارد تا پرونده کامل شود در این زمینه از پزشکانی بهخصوص در حوزه ارتوپد استعلام گرفته میشود و از نکات مهم در معاینات مبحث تجاوزات است که به آن اهمیت بسیاری داده میشود و نباید در پذیرش و پاسخگویی هیچگونه تاخیری رخ دهد.
یکی از خدمات مهم پزشکی قانونی پروندههای کمیسیونهای پزشکی است که کارشناسان متعددی در این زمینه حداقل به مدت 45 روز بر روی آن کار میکنند که مبلغ این خدمات به دلیل حضور پزشکان متعدد جهت بررسی و معاینات مختلف بالغ بر 90 هزار تومان است.
90 درصد آزمایشات DNA برای زندهها
خدمات آزمایشگاهی نظیر الکل و مواد مخدر به همراه آزمایش DNA که 90 درصد برای زندهها صورت میپذیرد در کنار آزمایشگاه سمشناسی و آسیبشناسی انجام میشود که پاسخ آزمایشات و تست الکل به مبلغ 7 هزار تومان است در همان روز ارائه میشود.
مصرف آمفتامینها زیاد/ تریاک کمتر
این مسئول در زمینه تست و آزمایشات مواد مخدر نیز عنوان میکند: کسانی که قرص مصرف کرده باشند برای اینکه حقشان پایمان نشود و پاسخهای مثبت مصرف مورفین برای آنان ثبت نشود به صورت خاصی آزمایش برای آنان انجام میشود و در اکثر مواقع مصرف آمفتامینها و مواد مخدر صنعتی بسیار زیاد است و مصرف مواد مخدر سنتی مانند تریاک به دلیل گرانی آن برخلاف هروئین که ارزانتر است کمتر بوده و تمام مندرجات پروندهها نیز محرمانه است. بطوریکه در هر صورت نامهای که باید توسط افراد به حوزههای قضایی ارائه شود باز شود مجددا نامه به شعب پزشکی قانونی ارجاع میشود.
حمل اجساد متوفی فقط با دستور بازپرسی
وی همچنین در توضیح حمل اجساد نیز بیان داشت: در صورتی که فردی در منزل فوت کند باید در مرحله نخست با 110 تماس گرفته شود که مبحث فوت طبیعی و جناحی متوفی توسط بازپرسی بررسی و حمل جسد نیز در نهایت با دستور قضایی صورت پذیرد.
90 درصد متوفیان کالبدشکافی میشوند
این مسئول با بیان اینکه 90 درصد متوفیان کالبدشکافی و در نهایت پس از 24 ساعت متوفی برای خاکسپاری تحویل داده میشود، ادامه میدهد: افرادی که بالای 100 سال سن داشته باشند مرگ آنها طبیعی لحاظ میشود ولی مرگهای دیگر باید حتما مورد بررسی قرار گیرد زیرا مواردی داشتیم که فردی به دلیل سکته قلبی جان سپرده بود ولی در نهایت در خون فرد متوفی آرسنیک مشاهده شد.
تدفین شبانه وجود ندارد
وی با بیان اینکه تدفین شبانه نیز به هیچ عنوان وجود ندارد، میافزاید: در مجموع در تهران در هر 24 ساعت بالغ بر 34 تا 35 نفر فوت میکنند و کسانی که در بیمارستان فوت کنند دیگر احتیاج به کالبدشکافی ندارند ولی اجسادی داریم که بر اثر تصادف و فوت پس از دو ماه در بیمارستان باید بر روی آنان کالبدشکافی صورت پذیرد.
تمام جانبازان شیمیایی متوفی کالبد شکافی میشوند
این مسئول بیان میکند: جانبازان شیمیای متوفی نیز حتما باید بر روی آنان کالبدشکافی صورت پذیرد تا نمونهبرداری از ضایعاتشان انجام شود تا امتیاز شهادت برای آنان تعیین شود.
در زمان حضورمان در مرکز پزشکی قانونی و شعب معاینات جنوب واقع در خیابان بهشت افراد بسیاری از مرد و زن، کودک و پیر حضور یافته بودند و یکی از پرسنل این شعبه در راهنمایی بیشتر به مردم عنوان میکرد که افراد حتما در مراجعه به شعبهای پزشکی قانونی باید کارت شناسایی از جمله کارت ملی و شناسنامه همراه داشته باشند و تاکید ما مبنی بر داشتن کارت ملی به دلیل وجود عکسهای جدید از آنان است زیرا در برخی شناسنامهها عکسها قدیمی است که این مسئله بسیار مهم است.
این کارمند مرکز شعبه معاینات شعبه جنوب پزشکی قانونی ادامه میدهد: کسانی که از کانون وکلا و مشاوران نیز به پزشکی قانونی مراجعه میکنند حتما باید همانطور که کارت ملی همراه داشته باشند یک قطعه عکس نیز همراه خود بیاورند.
آزمایش درصد الکل
وی در توضیح تستهای روانگردانها اعتیاد و الکل میافزاید: هزینه انجام تست روانگردنها به مبلغ 35 هزار تومان، تست الکل 7 هزار تومان و تست اعتیاد نیز بالغ بر 15 هزار تومان است و تست HIV نیز در پزشکی قانونی صورت نمیپذیرد و در نهایت تست بطریهای الکل با هزینه 10 هزار تومان صورت میپذیرد. یعنی نوع الکل داخل بطری و درصد آن مورد آزمایش قرار میگیرد.
آزمایشات اعتیاد و الکل با حکم قضایی به صورت شبانهروزی
همچنین زندانیانی که به این مرکز مراجعه میکنند در صورت دستور قاضی هزینههای آنها رایگان یا به صورت شخصی صورت میپذیرد و در نهایت شعب پزشکی قانونی از ساعت 8 تا 14 فعالیت میکنند و از این ساعت تا فردای روز بعد کشیکهای پزشکی قانونی به صورت دائم حضوری فعال دارند زیرا آزمایشات اعتیاد و الکل با حکم قضایی به صورت شبانهروزی انجام میشود.
شبهای یلدا و نوروز اوج مراجعات شبانه به دلیل برپایی پارتیها
یکی از مسئولان آزمایشگاه شعبه جنوب پزشکی قانونی در خیابان بهشت با بیان اینکه مردها بیشترین مراجعه کنندگان مصرف روانگردان به حساب میآیند ادامه میدهد: شبهای نوروز، یلدا و در مناسبتهای جشنها به دلیل برپایی پارتیهای شبانه و دستگیری افراد این شعبه بسیار شلوغ میشود بطوریکه در یک شب بالغ بر 135 نفر را که به همدیگر دستبد زده شده بودند آوردند که مجبور شدیم که آزمایش الکل برای آنان انجام دهیم و این یعنی آنکه از تمام این افراد در این شعبه همزمان عکس از صورت آنان نیز گرفته میشود.
این مسئول آزمایشگاه با اشاره به اینکه شاید به جرات میتوان گفت که در شبهای جمعه، سیزده بدر و چهارشنبهسوری مراجعات پزشکی قانونی نیز در زمان شب بسیار زیادتر از روز است و به نوعی خاطرات و اتفاقات نادر و خاصی در زمان فعالیتهای ما صورت میپذیرد.
سانحه سقوط هواپیمایی کاسپین/شناسایی اجساد غیرممکن بود
یکی دیگر از مسئولان شعبه جنوب پزشکی قانونی با اشاره به یکی از خاطرات خود از فعالیتهای پزشکی قانونی عنوان کرد هیچ وقت حادثه دو سقوط هواپیمای کاسپین و سقوط هواپیمای خبرنگاران را فراموش نمیکنم که هر یک از این سقوطها صحنهها و رخدادهای خاص خود را در برداشت بطوریکه در سقوط هواپیمای کاسپین اجساد به هیچ عنوان قابل شناسایی نبود و در حادثه سقوط هواپیمای خبرنگاران نیز رخدادهای تاسفانگیزی از جمله تقسیم اجساد به گروههای خبرنگار، نظامیها و موارد دیگر صورت پذیرفته بود.
4 نبش قبر در سال
این مسئول با اشاره به شرایط بسیار سخت از نظر قانونی و بهخصوص شرعی در زمینه نبش قبر که مراجع تقلید نیز بسیار در این مورد حساس هستند تا به جسد متوفی آسیبی نرسد، میافزاید: شاید به طور تقریبی در کل ایران در سال تعداد نبش قبرها به حدود 4 عدد برسد.