شاید در هر کوچه و خیابانی با پوسترهایی از عکس امام مواجهه شده باشیم که متن «امام آمد» در آن درج شده باشد، اما برای اینکه این دو کلمه در کنار هم قرار بگیرند، مردم ایران خون و دلهای زیادی خوردند و بسیاری از مردم در راه خدا و پیروزی انقلاب اسلامی به شهادت رسیدند.
در بین حماسه آفرینیهای ملت ایران، مردم مشهد نقش حیاتی در پیشبرد اهداف امام راحل و پیروزی انقلاب اسلامی داشتند و روحانیت مبارز آن در صف نخست خط مقدم جبهه نبرد با شاه قرار داشتند.
مشهد مقدس در زمان شاه، مردان مبارز و مستحکمی در دل خود داشت که مقتدرانه در مقابل رژیم قدرت طلب شاه ایستاده بودند و به خاطر این ایستادگی شکنجهها و سختیهای فراوانی را به جان خریدند.
مردانی همچون آیتالله سید علی خامنهای، شهید هاشمینژاد، شهید اندرزگو، آیات عظام نوغانی، مرعشی، شیرازی، واعظ طبسی که در صف مبارزان اصلی رژیم شاه در شهر مقدس مشهد قرار داشتند و با اتکا به وعدههای الهی و حضور مردم، حاکمیت اسلام را به دشمنان ثابت کردند.
حماسه آفرینی مردم انقلابی مشهد، یادگارهایی را در دل خود بر جای گذاشته است تا فرزندان انقلاب پس از گذشت چندین دهه، یاد حماسه آفرینیهای مردان انقلاب را گرامی بدارند و ایستادگی و مقاومت آنها در برابر قدرت، عبرتی برای نسلهای امروز جامعه شود.
فرهنگسرای انقلاب مشهد که یکی دو سالی قدم به شهر انقلابی مشهد گذاشته، برای آشنایی مردم با وقایع و مکانهای انقلابی مشهد تلاشهای زیادی کرده که مهمترین آنها اجرای تورهای گردشگری انقلاب بوده است تا دانشآموزان و نسلهای امروز، با حماسه آفرینیها مرد و زن دیروز انقلاب آشنا شوند.
در تورهای گردشگری انقلاب، دانشآموزان مشهد همراه با راویان انقلاب به مکانهای انقلابی شهر میروند و از نزدیک با رویدادها و وقایع انقلابی شهر آشنا میشوند.
با دانشآموزان ناحیه چهار مشهد برای بازدید از مکانهای انقلابی شهر همراه میشویم،نخستین مقصد تور گردشگری انقلاب میدان شهدای مشهد است، دانشآموزان برای آشنایی با حوادث و جزئیات این میدان با راوی جوان همراه میشوند و در وسط میدان مستقر می شوند.
حسن سلطانی، از راویان انقلاب در ارتباط با نقش میدان شهدا در زمان انقلاب اظهار کرد: در سال 57 میدان شهدا که در آن مجسمهای از محمدرضا شاه بود، به عنوان قلب تظاهرات انقلاب مشهور بود و اکثر تظاهرات از این مکان انجام میشد.
وی افزود: مردم از این مکان تظاهرات خود را آغاز میکردند و به سمت چهارراه شهدا و مسجد کرامت میرفتند و معمولا نظامیان شاه در این مکان استقرار داشتند.
پس از آن دانشآموزان سوار اتوبوسها شده و به سمت مکانهای دیگر رفتند، چهارراه شهدا و مسجد کرامت از جمله مسیرهای انقلابی شهر مشهد بود که هر یک از راویان توضیحاتی را در مورد نقش موثر آنها در زمان انقلاب بیان میکنند.
همچنین حرم مطهر رضوی، در زمان انقلاب پایگاه مستحکمی برای مدافعان اسلام بود و تظاهرات مردم به حرم امام رضا(ع) ختم میشد و معمولا عوامل رژیم شهامت ورود به چنین مکان مقدسی را نداشتند.
با نزدیک شدن اتوبوس به مدرسه علمیه نرجس، راویان از تلاشهای بانو طاهایی، مدرس مکتب نرجس در پیروزی انقلاب اسلامی میگویند که بعدها با همکاری همسر خود مکتب نرجس را برای فراگیری علوم دینی احداث میکند.
مقصد بعدی کاروان، میدان 10 دی است، میدانی که وقایع مهمی در آن رخ داد به طور کلی، نهم و دهم دی ماه 1357، از روزهای خونین و فراموش ناشدنی در تاریخ تحولات اجتماعی مشهد است؛ زیرا دهها نفر از مبارزان مسلمان توسط نیروهای رژیم پهلوی به خاک و خون کشیده شدند.
این واقعه بازتاب گستردهای در خارج و داخل ایران داشت و ضربههای سختی به بدنه پیکر نیمه جان رژیم منحوس پهلوی گذارد، از این رو، بررسی علل این رویداد و نتایج آن، گوشهای از تاریخ انقلاب اسلامی را روشن میسازد، اتفاقهای عصر نهم دی ماه که پس از پایان راهپیمایی صبح روز نهم و شهادت تنی چند از مردم رخ داد، سبب شد تا «یکشنبه خونین مشهد» در تاریخ مبارزات مردم شکل گیرد.
مردم مشهد در روز یکشنبه، بی خبر از تصمیم نظامیان برای کشتار آنها، مانند روزهای قبل به خیابان آمدند. چنانکه گفته شد، نظامیان رژیم مصمم به انتقام گیری از مردم به خاطر تظاهرات روز پیشین بودند.
اتومبیلها نیز در خیابانهای شهر مشهد از خطر تانکهای ارتش در امان نماندند و اگر کسی با وسایل نقلیه شخصی خود برای انجام کاری از خیابانها و کوچههای شهر عبور میکرد، مورد هدف گلوله قرار میگرفت و 10 دی ماه بزرگترین روز به لحاظ شهادت مردم بود.
پس از میدان 10 دی، اتوبوسهای به سمت بیمارستان امام رضا(ع) حرکت کردند که راویان نیز با استقرار در مقابل بیمارستان امام رضا(ع)، نقش این مکان و رویدادهایی که در آنجا اتفاق افتاده است را برای دانشآموزان توضیح دادند.
تورهای گردشگری انقلاب مشهد همه روزه تا 21 بهمن ماه برای بازدید روزانه حدود هزار نفر در شهر مقدس مشهد به همت فرهنگسرای انقلاب برگزار میشود و دانشآموزان و تشکلهای فرهنگی جزء مخاطبان این برنامه هستند./ج1