ياد داشتي به قلم رئیس شورای مرکزی اتحادیه فوتبال باشگاه های ایران؛
ياد داشتي به قلم رئیس شورای مرکزی اتحادیه فوتبال باشگاه های ایران؛
به گزارش گروه ورزش باشگاه خبرنگاران عزيز اله محمدي رييس اتحاديه فوتبال در اين يادداشت فوتبال روز دنيا را به اين شکل بررسي کرده است:
امروزه در برگزاری مسابقات ورزشی در دنیا دو سیستم کاملا متفاوت وجود دارد که از آن به لیگ باز ( سیستم اروپایی ) و لیگ بسته ( سیستم آمریکایی) یاد می کند در لیگ های باز، در هر سال ضعیف ترین تیم های لیگ برتر جای خود را به تیم های برتر دسته پایین تر داده که از آن به نظام سقوط و صعود تعبیر می کنند این گردش تیم ها اثرات مالی عظیمی برای تیم ها و مالکان آنها بر جای می گذارد حق پخش تلویزیونی آگهی های تجاری، اسپانسر های مالی و بلیط فروشی به نحو فاحشی در جلوگیری از سقوط تیم ها اثر می گذارد. تیم های سقوط کننده ناچار به فروش بازیکنان بزرگ و گران قیمت خود بوده و بلافاصله با خطر تنازغ بقا مواجه می شوند اما در لیگ های حرفه ای در آمریکا نظیر بسکتبال، بیسبال و هاکی روی یخ صعود و سقوطی وجود نداشته و هیچ گونه مجازات شدید برای کسب نتایج ضعیف در سال های متمادی و جود ندارد و ارزش مالی تیم های بازنده در همان حد تیم های برنده مسابقات باقی می ماند با عضویت در لیگ ،ارزش سهام تیم ها تا حد بسیاری محفوظ باقی می ماند و تیم ها در آمد حاصل از مسابقات را ما بین خود تقسیم نموده و مقررات سختگیرانه ای برای ورود سایر تیم ها به لیگ وضع می کنند برای مثال، در لیگ حرفه ای بسکتبال برای داشتن تیمی در لیگ و ارتقاء از لیگ های پایین تر، شانس بسیار کمی وجود دارد که مستلزم برخورداری از معیارهای مالی و زیر ساختی تعیین شده و جلب رضایت سایر تیم های شرکت کننده در لیگ است.
اتحادیه فوتبال اروپا (یوفا) در اقدامی جدید در سطح اروپا، در سال 2004 حضور در لیگ های اروپایی را منوط به داشتن مجوز نمود یعنی اگر تیمی واجد شرایط تعیین شده برای کسب مجوز نبود هرچند که از لحاظ ورزشی اجازه شرکت در مسابقات را بدست آورده باشد از حضور در مسابقات محروم می شود تاکنون 49 تیم به دلیل عدم دریافت مجوز حق شرکت در لیگ های اروپایی را از دست داده اند که شامل تیم هایی از ارمنستان، اسلوونی، جمهوری ایرلند، بوسنی ، بلغارستان، قزاقستان، صربستان و یونان می شود.
به تعبیری دیگر، با اعمال قوانین اخذ مجوز، حرکتی عمده از سمت لیگ های باز به سوی لیگ های بسته در سطح جهانی صورت گرفته است با اعمال قوانین سختگیرانه صدور مجوز، شاید تعداد تیم های بسیار کمی بتوانند مجوز حضور در مسابقات کسب نمایند و این احتمال وجود دارد که لیگ حالتی کاملا بسته به خود به طور کلی در کشورهای اروپایی 29 لیگ دارای 2 دور مسابقه، 7 کشور با 3 دور مسابقه و در 9 کشور که تعداد تیم ها کمتر از 10 می باشد. دارای 4 دور مسابقه هستند در 4 درصد لیگ ها هیچ تیمی سقوط نمی کنند در 8 درصد تنها یک تیم، در 51 درصد لیگ ها 2 تیم، در 31 درصد لیگ ها 3 تیم و در 6 درصد لیگ ها بیش از 3 تیم در پایان هر فصل به دسته پایین تر سقوط می کنند.
در مورد تعداد بازی ها در هر فصل استاندارد رسمی وجود ندارد اما در عمل با رعایت توصیه فنی یوهان کرویف در اروپا که برای هر بازیکن حرفه ای انجام 100 دقیقه مسابقه رسمی باشگاهی در هفته را پیشنهاد کرده و با در نظر گرفتن 45 هفته طول یک فصل، هر بازیکن حرفه ای باید در 50 مسابقه رسمی باشگاهی در سال شرکت کند تا در حد مطلوب آمادگی جسمانی قرار داشته باشد.
در حال حاضر تعداد مسابقات در لیگ برتر ایران، جام آزادگان و جام حذفی به مراتب کمتر از این تعداد بوده که از سویی موجب افزایش آسیب دیدگی بازیکنان و از سویی دیگر موجب زیان باشگاه ها شده که در صورت کاهش تعداد تیم ها ناچارند حقوق بابت تعداد کمتری مسابقه بپردازند. با توجه به گستردگی فوتبال در ایران، 18 تیمه بودن لیگ برتر ایران بهترین گزینه بوده و دلایلی چون میزان بدهی یا نبود امکانات را نمی توان توجیه مناسبی دانست زیرا هیچ تضمینی وجود ندارد که در صورت سقوط تیم های پر امکاناتی نظیر ذوب آهن، پیکان، آلومینیوم یا صنعت نفت تیم هایی با امکانات بهتری جایگزین آنها شوند ضمن اینکه از هنگامی که باشگاه ها از لیگ برتر سقوط می کنند اگر در لیگ برتر ارزش برند باشگاه حدود 8 میلیارد تومان باشد به زیر یک میلیارد تنزل می کند و این امکان وجود دارد که مالکین باشگاه از ادامه باشگاه داری به خاطر ضرر وارد خودداری نمایند و در نتیجه باشگاه های ریشه دار در دراز مدت از بین خواهند رفت.
در حالی که در کشورهایی نظیر انگلیس علاوه بر مسابقات لیگ و جام حذفی مسابقات جام اتحادیه نیز برگزار می شود که متوسط انجام مسابقات را به مرز 50 مسابقه در سال می رساند یا در ژاپن، در کنار مسابقات لیگ ژاپن که با حضور 18 تیم برگزار می شود مسابقات لیگ امپراطوری با حضور 80 باشگاه نیز برگزار می شود.
لیگ های غیر فوتبالی دنیا نظیر لیگ ملی بسکتبال NBA دارای توان برگزاری 2500 مسابقه در فصل عادی مسابقات است و به نظر می رسد ما از انجام 306 مسابقه در سال عاجز بوده و تنها به دلیل عدم برنامه ریزی درست و گوش فرا دادن به خواسته های معقول و غیر معقول مسئولین تیم ملی و پاک کردن صورت مسئله، درصدد کم کردن از تعداد تیم های حاضر در لیگ برتر هستیم بدون آنکه به نظر مدیران باشگاه ها که بیش از همه در این امر ذی نفع هستند را مدنظر قرار دهیم. با جرات می گویم که اگر قوانین صدور مجوز حرفه ای به درستی اجرا شود و از ورود تیم های بدون امکانات به لیگ برتر جلوگیری شود لیگ برتر ایران را می توان به راحتی با 20 تیم برگزار نمود چرا که از نظر زمان بندی می توان مسابقات لیگ و جام حذفی را از اواخر تیر ماه شروع و در اردیبهشت ماه به پایان رساند و اردوهای تیم ملی و مسابقات قهرمانی آسیا را نیز در نظر گرفت .
اجرای مقررات اخذ مجوز تحت نظارت عالیه فیفا خواهد بود و کنفدراسیون فوتبال آسیا تا سال 2013 ناچار به راه اندازی آن است عدم رعایت یکی از الزامات از نوع A منجر له رد شدن درخواست مجوز خواهد شد.
فصل 1393-1392 اولین سال راه اندازی سیستم مجوز حرفه ای در لیگ برتر ایران است.
با آنکه باشگاه ها در تهیه مدارک جهت حرفه ای سازی تلاش بسیاری داشته اند اما AFC داشتن استادیوم A را شرط اساسی برای دریافت مجوز تعیین نموده است و در حال حاضر تنها 14 باشگاه می توانند مجوز حرفه ای غیر کارشناسی دریافت کنند بحث راجع به تعداد تیم ها برای لیگ سال بعد بدون در نظر گرفتن قانون مجوز حرفه ای بوده و اگر تغییر عمده ای در وضعیت استادیوم ها صورت نپذیرد به نظر می رسد باید منتظر لیگی با 14 تیم باشیم.
بررسی تعداد تیم های حاضر در لیگ دنیا، نحوه برگزاری مسابقات و تعداد تیم های صعودکننده و سقوط کننده می تواند تا حدی کمک کنند باشد:
لیگ |
تعداد تیم ها |
تیم های صعود کننده |
تیم های سقوط کننده |
لیگ برتر انگلیس |
20 |
- |
3 |
لیگ قهرمانی انگلیس |
24 |
3 |
3 |
لیگ دسته یک انگلیس |
24 |
3 |
4 |
لیگ دسته دو انگلیس |
24 |
3 |
4 |
لیگ دسته یک آرژانتین |
20 |
- |
3 |
سری A برزیل-برزیلیارو |
20 |
- |
4 |
لالیگای اسپانیا و لیگ 1 فرانسه |
20 |
- |
3 |
لیگ برتر یونان |
16 |
- |
3 |
بوندس لیگای 1 آلمان |
18 |
- |
3(2 تیم مستقیم و بازی حذفی پلی آف بین تیم شانزدهم لیگای 1 و سوم بوندس لیگای) 2 |
سری A ایتالیا |
20 |
- |
3 |
لیگ برتر پرتغال |
16 |
- |
2 |
لیگ برتر روسیه |
17 |
- |
2 |
لیگ برتر اسکاتلند |
12 |
- |
1 |
لیگ برتر ترکیه |
18 |
- |
3 |