خوزستان/
مصرف‌کننده، بازیگر اصلی نظام اقتصادی
قشر مصرف‌كننده در فرايند توليد بسيار تاثيرگذار است، به‌طوري‌كه حتي ميزان توليد كالا با توجه به ميزان مصرف مصرف‌كنندگان تعيين مي‌شود. روزانه كالاهاي زيادي خريداري و مصرف مي‌شود اما شايد کسی نداند اين كالاها در كجا توليد مي‌شود و به دست آن‌ها مي‌رسد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران خوزستان، مصرف‌كنندگان در مصرف كالاهايي كه خريداري مي‌كنند از حقوقي برخوردارند كه در بیشتر مواقع از آن بي‌خبرند؛ در اين ميان نياز به يك متولي است كه آن‌ها را از حقوق خود آگاه سازد. همچنین با توجه به اين‌كه امروزه بخش توليد و مصرف خيلي از هم فاصله دارند، وجود این متولي موجب ايجاد تعادل اقتصادي و تنظيم رابطه توليدكنندگان و مصرف‌كنندگان مي‌شود.
از سال‌های گذشته كليه شركت‌هاي صنعتي، خدماتي و توزيعي داراي انجمن بودند و اين مردم هستند كه انجمن حمايتي نداشتند. امروز این انجمن زیرنظر وزارت صنعت، معدن و تجارت تشکیل و 9 اسفندماه به عنوان روز حمایت از حقوق مصرف‌کننده نام‌گذاری شده است.
علي‌محمد رحماني‌زاده، رييس انجمن حمايت از حقوق مصرف‌كنندگان خوزستان با اشاره به وظايف انجمن حمايت از حقوق مصرف‌كنندگان گفت: این انجمن به منظور ساماندهی مشارکت مردمی در اجرای سیاست‌های حمایت از حقوق آن‌ها تشکیل شده است.
وی بیان‌کرد: انجمن حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان از سال 88 توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و پس از تایید در شورای نگهبان به هیات دولت ابلاغ و به اجرا درآمد. این انجمن در سه سطح ملی، استانی و شهرستانی در سراسر کشور تشکیل شد. در خوزستان انجمن استانی و 22 انجمن شهرستانی با بیش از 7 هزار عضو تشکیل شده‌است.
رييس انجمن حمايت از حقوق مصرف‌كنندگان خوزستان افزود: برنامه‌های اجرایی این انجمن در جهت شناسایی حقوق مصرف‌کنندگان، رسیدگی به دعاوی و شکایات مصرف‌کنندگان، آموزش، مشاوره و راهنمایی آن‌ها از طریق رسانه‌های گروهی، انتشار اطلاعات در رابطه با کالاها و خدمات مورد نیاز مصرف‌کنندگان انجام می‌شود.
رحمانی‌زاده تصریح‌کرد: انجمن حمايت از حقوق مصرف‌كنندگان منابع مالی دولتی ندارد و بودجه‌ای از سوی دولت برای آن اختصاص نمی‌یابد؛ بنابراین از مسولان و سازمان‌های دولتی انتظار داریم جهت پیشبرد فعالیت‌های انجمن از آن حمایت مالی شود.
وی خاطرنشان‌کرد: هم‌اکنون این انجمن آمادگی دریافت و رسیدگی به هرگونه شکایت مربوط به حقوق مصرف‌کنندگان است که پس از بررسی شکایات، در صورت نیاز، آن‌ها را به تعزیرات حکومتی معرفی خواهد کرد.
در این میان رضا دهدشتی‌زاده مدیرکل استاندارد و تحقیقات صنعتی خوزستان اظهارکرد:حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان در بخش‌های مختلفی انجام می‌شود که یکی از بخش‌های مورد توجه آن مربوط به قیمت‌گذاری و حفظ ارزش ریالی کالا است كه زیرنظر سازمان صنعت، معدن و تجارت فعاليت مي‌كند و بخش دیگر آن مربوط به کیفیت کالا می‌باشد.
وی افزود: سازمان استاندارد متولی سنجش کیفیت کالاهای مصرف‌کنندگان است؛ مصرف‌کننده هنگام خریداری کالا نمی‌داند که آیا کالا استانداردهای لازم را دارد یا نه؟ و یا این‌که مبلغی را که به ازای خرید کالا پرداخت می‌کند با کیفیت و کمیت کالای خریداری شده همخوانی دارد یا نه.
مدیرکل استاندارد و تحقیقات صنعتی خوزستان ادامه‌داد: به طور مثال برای کاهش هزینه‌های تولید یک کنسرو ماهی دو راهکار وجود دارد که یکی از آن با فراهم کردن سیستم‌ها و ساختارهای افزایش کیفیت کالا می‌توان از تلفات بی‌رویه جلوگیری کرد و راهکار دوم نیز اين است كه محتویات کنسرو را کاهش یا از مواد بی‌کیفیت استفاده کرد. در این میان مصرف‌کننده امکانات سنجش میزان کیفیت و کمیت کالا را ندارد و اداره‌كل استاندارد به نیابت از مصرف‌کنندگان کمیت و کیفیت کالاها را مورد سنجش قرار می‌دهد.
دهدشتی‌زاده اظهارداشت: بازرسان ما به‌طور مداوم از واحدهای تولیدی و عرضه بازرسی می‌کنند و با نمونه‌برداری از کالاهای موجود در انبارها آن‌ها را در آزمایشگاه‌ها بررسی می‌کنند و نتایج این آزمایشات ملاک تصمیم‌گیری قرار می‌گیرد که در صورت مواجه با هرگونه تخلف، واحد متخلف به تعزیرات معرفی می‌شود.
وی بیان‌کرد: به طور کلی امروزه جهان به مشتری‌مداری توجه ویژه‌ای دارد، به طوری که مشتری یا مصرف‌کننده محور همه مراحل فعالیت‌های اقتصادی از تولید تا عرضه کالاها است.
مدیرکل استاندارد و تحقیقات صنعتی خوزستان با اشاره به تاثیر مصرف تولیدات داخلی خاطرنشان کرد: مصرف کالاهای داخلی موجب به جریان افتادن چرخه تولیدات اقتصادی مي‌شود، یعنی مصرف‌کننده باید متوجه باشد که با خریداری کالاهای تولید داخلی در تولید انبوه محصولات داخلی و افزایش کیفیت و کاهش قیمت کالاها تاثیرگذار است.
دهدشتی‌زاده تصریح‌کرد: تشکل‌های حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان زمانی می توانند موفق باشند که شناخت کافی از جامعه و نیازهای کمی و کیفی مصرف‌کنندگان خود داشته باشند.
حسن فرازمند، عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز بر پیاده‌سازی قیمت واقعی کالاها در بازار جهت حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان تاکید دارد و می‌گوید: برای حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان باید تمهیداتی از سوی دولت اتخاذ شود که قیمت واقعی کالاها تعیین و از نرخ‌گذاری ناعادلانه و سودجویی بی‌رویه جلوگیری شود.
وی افزود: دولت در وضع قوانین و صدور بخش‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها باید به‌گونه ای عمل کند که شرایط تولید و عرضه کالاها و خدماتی که در سبد کالای جامعه مصرف‌کننده سهم بیشتری دارند را تسهیل کند.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز خاطرنشان‌کرد: می توان از محل منابع بودجه‌ای برای حمایت از مصرف‌کنندگان تمهیداتی اندیشید که قادر به افزایش عرضه کالاها و خدمات مورد نیاز آن‌ها شویم و اگر این کالاها جوابگوی نیاز جامعه مصرف‌کننده نبود، با انتقال تکنولوژی از خارج از کشور و استفاده از آن در فرایند تولید و عرضه، قادر به برنامه‌ریزی تولید به میزان مصرف خواهیم شد.
فرازمند تصریح‌کرد: امروزه نظارت بر تولید و قیمت‌گذاری کالاها مهمترين وظيفه سازمان‌ها و تشکل‌های غیردولتی حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان است، به‌طوری که اگر تولیدکننده‌ای بخواهد اقدامی بر خلاف حقوق مصرف‌کننده انجام دهد این تشکل‌ها با ابزاری که در دست دارند مانع از این کار خواهند شد.
وی اظهارداشت: مردم نیز برای حمایت از حقوق خود می‌توانند کالاهای باصرفه را خریداری کنند و اقدام به مصرف محصولاتی کنند که در سبد کالاهای آن‌ها نسبت به آینده مناسب باشد یعنی فقط به شرایط مصرفی امروز توجه نکنند، بلکه شرایط مصرفی آینده را نیز در نظر بگیرند.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز یادآور شد: امروزه مهمترین حقوق مصرف‌كننده این است که کالاهای مورد نیاز خود را با قیمت واقعی خریداری کند و این کالاها از استانداردهای لازم بر خوردار باشند.
فرازمند بیان‌کرد: مصرف‌کننده به ازای مالیات‌هایی مانند مالیات بر ارزش‌افزوده، کالا و خدماتی است که پرداخت می کنند؛ بنابراین باید از سوی سازمان های دولتی و خصوصی حمایت شوند. مصرف‌کننده نقش اصلی را در نظام تولیدی ایفا می‌کند؛ به‌طوری‌که تولیدکننده برای تعیین میزان تولید خود، مصرف‌کننده را ملاک قرار می‌دهد.
امروزه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان در سراسر جهان به عنوان یک اصل مهم پذیرفته شده و در بیشتر کشورها شاهد افزایش روز افزون انجمن‌ها و تشکل‌های حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان هستیم، زیرا مصرف‌کننده بیش از سایر بخش‌ها از حقوقی برخوردار است که سال‌های زیادی نادیده گرفته شده است.
حقوق مصرف‌کننده حقوقی است که کلیه تولیدکنندگان و عرضه‌کنندکان کالاها و خدمات کیفیت، کمیت و سلامت کالاها را طبق ضوابط در نظر گرفته شده مورد توجه قرار دهند./س
از سال‌های گذشته كليه شركت‌هاي صنعتي، خدماتي و توزيعي داراي انجمن بودند و اين مردم هستند كه انجمن حمايتي نداشتند. امروز این انجمن زیرنظر وزارت صنعت، معدن و تجارت تشکیل و 9 اسفندماه به عنوان روز حمایت از حقوق مصرف‌کننده نام‌گذاری شده است.
علي‌محمد رحماني‌زاده، رييس انجمن حمايت از حقوق مصرف‌كنندگان خوزستان با اشاره به وظايف انجمن حمايت از حقوق مصرف‌كنندگان گفت: این انجمن به منظور ساماندهی مشارکت مردمی در اجرای سیاست‌های حمایت از حقوق آن‌ها تشکیل شده است.
وی بیان‌کرد: انجمن حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان از سال 88 توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و پس از تایید در شورای نگهبان به هیات دولت ابلاغ و به اجرا درآمد. این انجمن در سه سطح ملی، استانی و شهرستانی در سراسر کشور تشکیل شد. در خوزستان انجمن استانی و 22 انجمن شهرستانی با بیش از 7 هزار عضو تشکیل شده‌است.
رييس انجمن حمايت از حقوق مصرف‌كنندگان خوزستان افزود: برنامه‌های اجرایی این انجمن در جهت شناسایی حقوق مصرف‌کنندگان، رسیدگی به دعاوی و شکایات مصرف‌کنندگان، آموزش، مشاوره و راهنمایی آن‌ها از طریق رسانه‌های گروهی، انتشار اطلاعات در رابطه با کالاها و خدمات مورد نیاز مصرف‌کنندگان انجام می‌شود.
رحمانی‌زاده تصریح‌کرد: انجمن حمايت از حقوق مصرف‌كنندگان منابع مالی دولتی ندارد و بودجه‌ای از سوی دولت برای آن اختصاص نمی‌یابد؛ بنابراین از مسولان و سازمان‌های دولتی انتظار داریم جهت پیشبرد فعالیت‌های انجمن از آن حمایت مالی شود.
وی خاطرنشان‌کرد: هم‌اکنون این انجمن آمادگی دریافت و رسیدگی به هرگونه شکایت مربوط به حقوق مصرف‌کنندگان است که پس از بررسی شکایات، در صورت نیاز، آن‌ها را به تعزیرات حکومتی معرفی خواهد کرد.
در این میان رضا دهدشتی‌زاده مدیرکل استاندارد و تحقیقات صنعتی خوزستان اظهارکرد:حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان در بخش‌های مختلفی انجام می‌شود که یکی از بخش‌های مورد توجه آن مربوط به قیمت‌گذاری و حفظ ارزش ریالی کالا است كه زیرنظر سازمان صنعت، معدن و تجارت فعاليت مي‌كند و بخش دیگر آن مربوط به کیفیت کالا می‌باشد.
وی افزود: سازمان استاندارد متولی سنجش کیفیت کالاهای مصرف‌کنندگان است؛ مصرف‌کننده هنگام خریداری کالا نمی‌داند که آیا کالا استانداردهای لازم را دارد یا نه؟ و یا این‌که مبلغی را که به ازای خرید کالا پرداخت می‌کند با کیفیت و کمیت کالای خریداری شده همخوانی دارد یا نه.
مدیرکل استاندارد و تحقیقات صنعتی خوزستان ادامه‌داد: به طور مثال برای کاهش هزینه‌های تولید یک کنسرو ماهی دو راهکار وجود دارد که یکی از آن با فراهم کردن سیستم‌ها و ساختارهای افزایش کیفیت کالا می‌توان از تلفات بی‌رویه جلوگیری کرد و راهکار دوم نیز اين است كه محتویات کنسرو را کاهش یا از مواد بی‌کیفیت استفاده کرد. در این میان مصرف‌کننده امکانات سنجش میزان کیفیت و کمیت کالا را ندارد و اداره‌كل استاندارد به نیابت از مصرف‌کنندگان کمیت و کیفیت کالاها را مورد سنجش قرار می‌دهد.
دهدشتی‌زاده اظهارداشت: بازرسان ما به‌طور مداوم از واحدهای تولیدی و عرضه بازرسی می‌کنند و با نمونه‌برداری از کالاهای موجود در انبارها آن‌ها را در آزمایشگاه‌ها بررسی می‌کنند و نتایج این آزمایشات ملاک تصمیم‌گیری قرار می‌گیرد که در صورت مواجه با هرگونه تخلف، واحد متخلف به تعزیرات معرفی می‌شود.
وی بیان‌کرد: به طور کلی امروزه جهان به مشتری‌مداری توجه ویژه‌ای دارد، به طوری که مشتری یا مصرف‌کننده محور همه مراحل فعالیت‌های اقتصادی از تولید تا عرضه کالاها است.
مدیرکل استاندارد و تحقیقات صنعتی خوزستان با اشاره به تاثیر مصرف تولیدات داخلی خاطرنشان کرد: مصرف کالاهای داخلی موجب به جریان افتادن چرخه تولیدات اقتصادی مي‌شود، یعنی مصرف‌کننده باید متوجه باشد که با خریداری کالاهای تولید داخلی در تولید انبوه محصولات داخلی و افزایش کیفیت و کاهش قیمت کالاها تاثیرگذار است.
دهدشتی‌زاده تصریح‌کرد: تشکل‌های حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان زمانی می توانند موفق باشند که شناخت کافی از جامعه و نیازهای کمی و کیفی مصرف‌کنندگان خود داشته باشند.
حسن فرازمند، عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز بر پیاده‌سازی قیمت واقعی کالاها در بازار جهت حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان تاکید دارد و می‌گوید: برای حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان باید تمهیداتی از سوی دولت اتخاذ شود که قیمت واقعی کالاها تعیین و از نرخ‌گذاری ناعادلانه و سودجویی بی‌رویه جلوگیری شود.
وی افزود: دولت در وضع قوانین و صدور بخش‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها باید به‌گونه ای عمل کند که شرایط تولید و عرضه کالاها و خدماتی که در سبد کالای جامعه مصرف‌کننده سهم بیشتری دارند را تسهیل کند.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز خاطرنشان‌کرد: می توان از محل منابع بودجه‌ای برای حمایت از مصرف‌کنندگان تمهیداتی اندیشید که قادر به افزایش عرضه کالاها و خدمات مورد نیاز آن‌ها شویم و اگر این کالاها جوابگوی نیاز جامعه مصرف‌کننده نبود، با انتقال تکنولوژی از خارج از کشور و استفاده از آن در فرایند تولید و عرضه، قادر به برنامه‌ریزی تولید به میزان مصرف خواهیم شد.
فرازمند تصریح‌کرد: امروزه نظارت بر تولید و قیمت‌گذاری کالاها مهمترين وظيفه سازمان‌ها و تشکل‌های غیردولتی حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان است، به‌طوری که اگر تولیدکننده‌ای بخواهد اقدامی بر خلاف حقوق مصرف‌کننده انجام دهد این تشکل‌ها با ابزاری که در دست دارند مانع از این کار خواهند شد.
وی اظهارداشت: مردم نیز برای حمایت از حقوق خود می‌توانند کالاهای باصرفه را خریداری کنند و اقدام به مصرف محصولاتی کنند که در سبد کالاهای آن‌ها نسبت به آینده مناسب باشد یعنی فقط به شرایط مصرفی امروز توجه نکنند، بلکه شرایط مصرفی آینده را نیز در نظر بگیرند.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز یادآور شد: امروزه مهمترین حقوق مصرف‌كننده این است که کالاهای مورد نیاز خود را با قیمت واقعی خریداری کند و این کالاها از استانداردهای لازم بر خوردار باشند.
فرازمند بیان‌کرد: مصرف‌کننده به ازای مالیات‌هایی مانند مالیات بر ارزش‌افزوده، کالا و خدماتی است که پرداخت می کنند؛ بنابراین باید از سوی سازمان های دولتی و خصوصی حمایت شوند. مصرف‌کننده نقش اصلی را در نظام تولیدی ایفا می‌کند؛ به‌طوری‌که تولیدکننده برای تعیین میزان تولید خود، مصرف‌کننده را ملاک قرار می‌دهد.
امروزه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان در سراسر جهان به عنوان یک اصل مهم پذیرفته شده و در بیشتر کشورها شاهد افزایش روز افزون انجمن‌ها و تشکل‌های حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان هستیم، زیرا مصرف‌کننده بیش از سایر بخش‌ها از حقوقی برخوردار است که سال‌های زیادی نادیده گرفته شده است.
حقوق مصرف‌کننده حقوقی است که کلیه تولیدکنندگان و عرضه‌کنندکان کالاها و خدمات کیفیت، کمیت و سلامت کالاها را طبق ضوابط در نظر گرفته شده مورد توجه قرار دهند./س
