دانشنامه/
نگاهی به "ناتو" پیمان آتلانتیک شمالی
قلب پیمان ناتو، ماده پنج آن است که بیان مي‌دارد: تهاجم مسلحانه علیه هر كدام از اعضا، تهاجمی علیه تمامی اعضا ناتو به حساب می‌آید و هر یک از آنان بايد به یاری طرف یا طرف‌های مورد تهاجم بشتابند.
به گزارش خبرنگار سياست خارجي باشگاه خبرنگاران پیمان آتلاتیک شمالی (ناتو) یک پیمان امنیتی متقابل بوده که در 4آوریل 1949 به منظور تامین امنیت حوزه آتلانتیک شمالی از طریق دفاع مشترک، به امضا رسید.
16 امضا کننده پیمان آتلانتیک شمالی، مشتمل بر 12 شرکت کننده اولیه (بلژیک، بریتانیا، کانادا، دانمارک، فرانسه، ایسلند، ایتالیا، لوکزامبرگ، هلند، نروژ، پرتغال و ایالات متحده آمریکا بود که پس از مدتی یونان و ترکیه در 1952، آلمان در 1955 و اسپانیا در 1982 در این پیمان پذیرفته شدند لذا برای اجرایی کردن مقررات پیمان ناتو تشکیلات گسترده نظامی، سیاسی و اداری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی به‌وجود آمد.
ارگان‌های اصلی ناتو عبارتند از شورای آتلانتیک شمالی، متشکل از وزرای خارجه، اقتصاد و دفاع که در مورد مسائل مهم خط مشی سیاسی_نظامی تصمیم‌گیری و همچنين کمیته نظامی متشکل از فرماندهان ستاد ارتش کشورهای عضو که خط مشی‌های استراتژی نظامی را برای ملاحظه شورا تنظیم و در نهايت ستاد دبیرخانه که توسط یک دبیرکل سرپرستی می‌شود.
قلب پیمان ناتو، ماده پنج آن است که بیان مي‌دارد، تهاجم مسلحانه علیه هر كدام از اعضا، تهاجمی علیه تمامی اعضا ناتو به حساب می‌آید و هر یک از آنان بايد به یاری طرف یا طرف‌های مورد تهاجم بشتابند.
از سال1969 به بعد، ماده 13 به هر امضا کننده اجازه داده است که یک‌سال پس از اعلام عدم تمایل خود، از عضویت پیمان کناره گیری کند، اگر چه هیچ‌یک از اعضا تا به امروز از این پیمان اعلام خروج نکرده است.
باید به این نکته اشاره کرد که پیمان آتلانتیک شمالی، در ابتدا به‌عنوان ائتلاف بنیادین نظامی غرب برای مواجهه با خطر تجاوز نظامی شوروی به اروپای غربی و آمریکای شمالی، ایفای نقش می‌کرد.
اگر چه هیچ مدرکی دال بر اینکه شوروی تهاجمی را به حوزه آتلانتیک شمالی طراحی کرده باشد، موجود نیست اما این پیمان محصول بیم و هراس رایج در میان کشورهای امضا کننده بود چرا که معتقد بودند چنین تهاجمی ممکن‌الوقوع است.
اگر چه شرکت‌کنندگان در این پیمان آن را اتحادی دفاعی تلقی می‌کردند، اما کشورهای بلوک شرق به‌ویژه در پی الحاق آلمان غربی به ناتو، به دیده دشمن تجاوزکار بدان مي‌نگریستند.
کشورهای کمونیست، در عکس‌العمل به پیمان ناتو در سال 1955 به امضا پیمان ورشو و تاسیس سازمان پیمان ورشو WTO مبادرت نمودند.
پس از فروپاشي شوروي و از بين رفتن پيمان ورشو طي سال‌هاي 1999تا2004 ميلادي، 10كشور عضو بلوك شرق سابق به عضويت اين پيمان درآمدند.
اين پيمان كه از ابتداي تاسيس تا به امروز تعداد اعضايش افزايش يافته در حال حاضر28عضو دارد كه گسترش آن به سمت مرزهاي روسيه باعث نگراني اين كشور شده و موجب تيرگي روابط روسيه با آمريكا شده است.
گفتني است كشورهاي اسپانیا، استونی، اسلوواکی، اسلوونی، انگلیس، ایتالیا، ایسلند، آلبانی، آلمان، آمریکا، بلژیک، بلغارستان، پرتغال، ترکیه، جمهوری چک، دانمارک، رومانی، فرانسه، کانادا، کرواسی، لتونی، لوکزامبورگ، لهستان، لیتوانی، مجارستان، نروژ، هلند و یونان 28 عضو ناتو هستند.
انتهاي پيام/
