به گزارش باشگاه خبرنگاران اراک، سبک معماری فضای داخلی، نوع مصالح و اسکلت ساختمانی این بنا را به صورت یک اثر معماری بینظیر در منطقه خمین درآورده است.
در شهر خمین، تنها عنصری که با بیت امام قابل مقایسه است، قلعه سالار محتشم است و این قلعه اثری شاخص در مجموعه این شهر بوده که دیوارهای بلند و سر در باشکوه و جالب توجهی را به نمایش گذاشته است.
سابقه کارکرد حکومتی این قلعه به ظاهر خیلی بیشتر از بیت امام راحل است، اما برخی خصوصیات آن مانند مشرف نبودن به شهر و دوری از مرکز اصلی شهر، معایبی برای این مرکز حکومتی بشمار می رود.
وجه تشابه این دو قلعه آن است که در مجاورت هر دوی آنها کوچههای بنبست و واحدهای همبستگی متعددی وجود داشته که آنها نیز قلعهای نفوذناپذیر بودهاند.
این قلعه که متعلق به نوادگان محتشم است، 173 سال پیش احداث و 10 سال قبل در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این بنای تاریخی دارای عکاس خانه اختصاصی بوده و اکنون عکس های بسیاری از آن برجای مانده که علاوه بر ارزش هنری، از نظر شناخت تاریخ خمین نیز حایز اهمیت است.
این قلعه متعلق به میرزاعلی خان کمرهای فرزند علیقلی خان از صاحب منصبان لشگری دوره قاجار بوده که بدلیل خدمات خود از طرف دولت وقت ملقب به سالار محتشم میشود.
قلعه مذکور، عمارت مسکونی بزرگی است که در گذشته باغ مشجری آن را فرا گرفته و اطراف آن را دیوارهای بلند محصور کرده بود.
این بنا شامل یک بخش شبستانی در پایین و یک بخش اعیان نشین در بالاست، هشت اتاق در بخش شبستان وجود دارد که طرح و اندازه آنها متفاوت است، از طریق سه پله در نقاط مختلف شبستان میتوان به طبقه اعیان نشین وارد شد.
ایوان طبقه اعیان نشین دارای هجده ستون چوبی است که روی آنها را با گچ مزین کرده اند.
گچبری و آثار زیبای شکارگاهی، آجرکاری، نقوش اسلیمی و ختایی و همچنین درها، پنجرهها و سقفهای چوبی این بنا بسیار زیبا و جالب توجه است.
این بنا پس از مرمت و تجهیز، در خردادماه سال 1385 به موزه مردم شناسی خمین تبدیل شد و با نصب پیکره هایی رسومات قدیمی این شهر از جمله شب چله، کردعلی به کوه و کوسه ناقالدی در آن به نمایش گذاشته شده است./س