به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مازندران ، در نوشتههای غربی این دریا از نام سرزمین هیرکانیا (ارقانیا= گرگان)، دریای هیرکانیا و از نام قوم انیرانی کاسپیها (Caspii) –که به گفتۀ استرابن و دیگران در کرانههای جنوب باختری این دریا میزیستهاند- دریای کاسپی خوانده شده است، چنان که هنوز هم در زبانهای اروپایی نام این دریا منسوب به کاسپیها است (مثلاً در فرانسه Caspienne mer و در انگلیسی Caspian Sea که ترجمه Caspium mare لاتینی است). در دورۀ اسلامی مورخان و جغرافینگاران ایرانی و بیگانه بهویژه عرب، دریای مازندران را به این نامهای دریای خزر (بحر الخزر)، دریای جرجان (گرگان)، دریای آبسکون، دریای طبرستان، دریای خراسانی (بحرالخراسانیۀ) دریای اکفوده یا اکفوده دریا، دریای گیلان (جیلی)، دریای دیلم، دریای ساری، دریای قزوین و ... خواندهاند.
خزرها که این دریا به ایشان نسبت داده شده است، قومی بودند ترکنژاد که از بیابانهای آسیای مرکزی به حوزه پایین رود ولگا یعنی در شمال قفقاز و کرانههای غربی دریای مازندران کوچ کرده بودند. پیشه ایشان گلهداری و کشاورزی و بازرگانی بود و گاهی دستبردهایی نیز به سرزمین همسایه میزدند. پایتختشان در محلِ کنونی شهر حاجی طرخان بود. فرمانروایی و پادشاهی خزرها به دست شاهزادگان روس در پایان سدۀ دهم و آغاز سدۀ یازدهم میلادی از میان برداشته شد و قوم خزر اندک اندک از میان رفت.
نامگذاری این دریا به دریای آبسکون نیز از روی نام شهر آبسکون است. نام دریای قزوین نیز مأخوذ از نام شهرستان قزوین است. زیرا در روزگاران گذشته که سطح دریای مازندران بسیار بالاتر از اکنون بوده و در برخی نواحی به کوهستان البرز پیوسته و قزوین به دریا بسیار نزدیکتر بوده است.
استان مازندران علاوه بر استقرار در جوار بزرگترین دریاچه جهان (دریای خزر)، دریاچههای متعدد کوچک و بزرگی نیز در نواحی جلگهای و ارتفاعات دارد که به نحوی مورد استفاده علاقمندان به طبیعت قرار میگیرد.
دریاچه ولشت: اين درياچه در جنوب غربی چالوس و شمال شرقی منطقه كلاردشت در ميان درهای عميق قرار گرفته است. وسعت آن حدود 15 هكتار و عمق متوسط آن 20 متر میباشد. آب اين درياچه شيرين و حجم آن حدود 3 ميليون مترمكعب برآورده شده است که به همين علت زیستگاه پرندگان مهاجر، ماهی و ساير آبزيان میباشد. دسترسی به درياچه از طريق مرزن آباد و سمت غربی جاده چالوس امكانپذير است.
دریاچه خضرنبی: اين درياچه در شمال شهرستان نوشهر و در ميان جنگل قرار گرفته و بنا به اعتقاد بوميان دارای تقدس مذهبی است. وسعت آن كمتر از نيم هكتار، عمق آن حدود 5 متر و آب آن شيرين است. از آن جايی كه اين درياچه از عوامل تخريب انسانی دور مانده و در محدوده حفاظت شده البرز مركزی قرار گرفته است، زیستگاه انواع پرندگان و جانوران وحشی میباشد
دریاچه گل پل: اين درياچه در جنوب شرقی شهرستان قائمشهر بعد از روستای برنجستانک و سد خاكی زمزم، در ميان جنگل قرار گرفته و دارای دو حوضچه مجزا است. وسعت آن حدود 5/2 هكتار با عمق بين 1 تا 5 متر است كه به علت شيرينی آب، زيستگاه ماهيان و پرندگان آبزی میباشد. اين درياچه چشماندازهای جنگلی زيبايی دارد و محوطه اقامتی مناسبی نيز در اطراف آن احداث شده است.
دریاچه ساهون: این دریاچه در دامنههای جنوب غربی قله دماوند، نزدیک روستای نوا قرار گرفته است. این دریاچه قدیمی و مرداب کنونی محوطهای مخصوص سیاحت و اقامت موقت دارد.
دریاچه استخر پشت: اين درياچه در جوار روستای استخر پشت شهرستان نکا، ميان دره رودخانه زارم، به صورت گودالی بزرگ و دايرهای شكل قرار گرفته كه پيرامون آن پوشيده از مزارع برنج و نيزار است. وسعت حوضچه مركزی آن بيش از نيم هكتار و حاشیه آن در حدود 6 هكتار است. اطراف اين درياچه محوطهای برای اقامت و استقرار وجود دارد که فاقد امكانات خدماتی است. دسترسی به آن از مسير يک جاده جنگلی بسيار زيبا از شهر نكا صورت میگيرد.
دریاچه شورمست: اين درياچه در جنوب غربی پل سفيد، به فاصله 5 كيلومتر از جاده فيروزكوه در ارتفاعات جنگلی دامنه البرز مركزی قرار گرفته است. اين درياچه دارای 5 متر عمق و بيش از يک هكتار مساحت است.
دریاچه عباسآباد: این دریاچه در ارتفاع 400 متری از سطح دریا در جنوب شرقی بهشهر میان جنگل قرار گرفته است و به دلیل ساخت و سازهایی که شاه عباس در اطراف آن انجام داد، به نام عباسآباد معروف گشته است.
دریاچه سد دریوک: این دریاچه که در حدود یک هکتار وسعت دارد، روبروی دره ولیآباد هزارچم و در دامنه کوه دال کمر قرار گرفته است./س