به گزارش خبرنگارباشگاه خبرنگاران تبریز ، با فرارسيدن عيد نوروز علاقمندي مردم براي خريد آبزيان زينتي به ويژه ماهي قرمز افزايش مي‌يابد كه رعايت اصول ساده بهداشتي مي‌تواند نقش مهمي در پيشگيري از بروز بيماريهاي احتمالي مشترك بين انسان و ماهي و به تبع سلامت خانواده‌ها داشته باشد. هر چند تا كنون در كشور گزارش مستندي از بروز بيماريهاي خطرناك منتقل شده از ماهيان زينتي منتشر نشده است.

آشنايي با ماهي قرمز: ماهي قرمز يا حوض (Carassius auratus) يكي از زيباترين و اولين ماهياني است كه به دست بشر اهلي شده است. اين ماهي جزو خانواده كپورماهيان (Cyprinidae) بوده و قدمت آن به بيش از 1600 سال قبل و به چين مي‌رسد. در زمان امپراطوري تانگ (907-618) اصلاح نژاد و در زمان امپراطوري سانگ در استخر پرورش داده شد. در سال 1502 اين ماهي زيبا به ژاپن و سپس به اروپا (1611)، آمريكاي شمالي (1850) و تمامي نقاط دنيا معرفي گرديد و هم اكنون بيش از يكصد واريته مختلف زيبا از اين ماهي وجود دارد. چيني‌ها اين ماهي را براي افزايش بركت زندگي و توليد به مزارع برنج وارد مي‌كردند. اروپايي ها آن را تا سال‌ها بعنوان يك كادوي گران قيمت به سران كشورها و مقامات داده و تا قرن هفدهم آن را نمادي از ثروت مي دانستند و بعنوان كادوي عروسي به همسران خود تقديم مي نمودند. ايرانيان نيز بدليل رنگ زيباي قرمز آن (نماد ايرانيان) آن را بعنوان نماد شادي، سرزندگي و بركت در زندگي وارد سفره‌هاي هفت سين خود كردند.

شرايط نگهداري ماهي قرمز

دما: دماي مناسب براي زندگي اين ماهي ها حدود 10 تا 25 درجه سانتي گراد مي‌باشد. دماي محيط نبايد دفعتا تغيير نمايد، تغيير تدريجي و ملايم دماي محيط يا آب در محدوده ذكر شده براي آنها قابل تحمل مي باشد.

نور: ماهي‌هاي قرمز نيز همانند ساير حيوانات يا گياهان احتياج به نورخورشيد دارند و محل نگهداري آنها بايد گونه‌اي باشد كه تغيير روز و شب در آنان حس نشود. هرگز آنها را در زير نور آفتاب مستقيم و شديد قرار ندهيد.

آب: از آنجايي كه ماهي تمام عمر خود را در آب مي باشد لذا لازم است آبي كه براي زندگي آنها انتخاب مي‌كنيم داراي شرايط مناسب زندگي باشد، استفاده از آب شهري مشكل خاصي براي ماهي قرمز ايجاد نمي كند اما قبل از كنار گذاشتن آب براي ظرف ماهي، از آبي كه به مدت يك دقيقه از شير خارج مي شود استفاده ننماييد، اين عمل باعث ميگردد برخي مواد شيميايي كه احتمالا در لوله ها رسوب كرده اند تخليه گردد. در مورد آب هاي شرب شبكه شهري براي تعادل گازها وخروج كلر، بايد آب را قبل از استفاده حداقل به مدت 48 ساعت در ظروف دهان گشاد نگهداري و سپس مورداستفاده قرار داد، همچنين اين عمل باعث مي‌شود كه آب دماي محيط را گرفته و تغيير آن براي ماهي‌‌ها خطري در بر نداشته باشد. هرگز نبايد اجازه دهيد آب ماهي ها كثيف شود اينكار مي تواند باعث بيماري، كوتاهي عمر و در نهايت مرگ آنها شود براي تعويض آب هرگز آب را يكدفعه عوض نكنيد، با آرامش كامل نيمي از آب ظرف را خالي كرده وسپس كم كم آب برداشته شده از ظرف را با آبي كه از دو روز قبل نگه داشته‌ايد جايگزين كنيد. هر ماهي قرمز براي ماندگاري طولاني، حداقل يك ليتر آب نياز دارد كه تعويض مرتب آن، يك يا دو بار در هفته توصيه مي‌شود. ظروف نگهداري ماهي قرمز: ماهي ها به اكسيژن موجود در آب نياز دارند و اين اكسيژن از طريق هوايي كه با آب در تماس است وارد آب مي‌شود. هرچه سطح مقطع بالاي تنگ كوچكترباشد، اكسيژن كمتري مي‌تواند وارد آب شود، پس سعي كنيد تا آنجا كه ممكن استاز ظرفي كه دهانه گشاد دارند استفاده كنيد. ظروف نگهداري ماهي بايد هر دو هفته يكبار با نمك طعام 3% و يا ساير مواد ضدعفوني كننده، پس از خروج ماهيها، شست شو و ضد عفوني شود.

غذاي ماهي قرمز: ماهي‌هاي قرمز بايستي با غذاهاي كم پروتئين و سرشار از كربوهيدارتها تغذيه شوند. به اين ماهي‌ها بايستي دو بار در روز غذا داد بايد به اندازه ايباشد كه اضافه غذا در آب نماند و غذاي داده شده بعد از 5 دقيقه تمام گرددوگر نه ماندن غذا در ظرف نگهداري باعث انباشته شدن مواد آْلي شده و خطراتيرا براي ماهي به همرا خواهد داشت.

اداره كل دامپزشكي استان به هم استانيهاي عزيز توصيه مي نمايد كه جهت خريدو نگهداري ماهي قرمز به نكات ذيل توجه نمايند:

1- ماهي قرمز را از مراكز معتبر و تحت نظارت و كنترل دامپزشكي و شهرداري تهيه نمايند.

2- از خريد ماهي از فروشندگاني كه ماهي ها را به صورت متراكم و در محل و در شرايطنامناسب بهداشتي و زيستي (از قبيل شرايط نامناسب اكسيژني و دمايي آب) نگهداري مي‌نمايند، خودداري نمايند.

3- ماهي قرمز، داراي ظاهر و تحرك مناسب و شناي متعادل باشد.

4- از خريد ماهياني كه علائم زير را نشان بدهند، خودداري نمايند.

الف) باله‌ها به صورت تا خورده و جمع شده در آمده باشند.

ب) در اطراف دهان يا سطح بدن، لكه‌هاي پنبه مانند مشاهده شود.

ج) روي سطح بدن، زخم يا لكه‌هاي سفيد متمايل به خاكستري يا قرمز مشاهده گردد و يا آنكه بدن رنگ پريده و لكه لكه شده باشد.

د) لبه باله ها خورده و سائيده شده باشد.

ه) ماهي بي قرار بوده و بدون آنكه در يكجا قرار گيرد، پيوسته بدن خود را به اطراف بمالد.

و)چشم‌ها به صورت يكطرفه يا دو طرفه بيرون زده باشد.

ز) پولك‌هاي (فلس‌هاي) ماهي ريخته شده باشد.

5- در نگهداري طولاني مدت ماهيان قرمز مثلاً در خانه و كنار سفره‌هاي هفت سين مقدار آب مورد نياز هر قطعه ماهي انگشت قد حداقل يك ليتر منظور شود. يك تا دو بار در هفته آب ماهيان را تعويض كنيد و از شن و ماسه‌هاي رنگي و تيز جهت تزئين آكواريوم ها و تنگ هاي ماهيان استفاده ننماييد.

6. شستشوي دورهاي آكواريوم‌ها و ضدعفوني و گندزدايي آنها با محلول هاي نمك طعام (سي گرم در ليتر به مدت ده دقيقه)، تركيبات آمونيوم 4 تايي به مقدار 1-1/0 گرم درليتر آب به مدت 15-1 دقيقه و يا تركيبات يده به مقدار 200 ميلي گرم در ليتر آب به مدت ده ثانيه (مواد براي ضدعفوني آكواريوم بوده و براي ماهي خطرناك است.)

7- استفاده از دستكش خصوصاً براي افراد حساس و داراي سابقه آلرژي.

8- شستشوي كامل دست‌ها با آب و صابون بعد از هر بار دست زدن به آب يا ماهيان زينتي.

9- جلوگيري از دست زدن كودكان به ماهيان و آموزش بهداشت فردي به آنها وعدم دستمالي چشم، صورت و دهان بعد از كار با آكواريوم.

10- نگهداري مناسب غذاهاي ماهيان آكواريومي در جاهاي خنك و تاريك و خشك در ظروف كاملاً در بسته و رعايت تاريخ مصرف براي اين مواد غذايي.

11- ماهي قرمز بايستي با غذاهاي كم پروتئين و سرشار از كربوهيدرات تغذيه شوند و بهتر است كه غذا در سطح آب شناور بماند. استفاده از غذاي آماده بهتر است. غذادهي بايستي يك يا حداكثر دو بار در روز و به اندازه‌اي باشد كه در مدت يك تا دو دقيقه مصرف شود.

12- رعايت دوره اي حداقل 2 هفته‌اي قرنطينه‌اي براي ماهيان جديدالورود در يك آكواريوم جداگانه.

13- جداسازي تمامي موارداختلال و بيماري از ساير ماهيان و طي دورة زماني براي آنها.

14- مراجعه به دامپزشك در صورت بروز هر نوع علائم و ناراحتي درماهيان آكواريومي.

15- مراجعه به پزشك در صورت بروز هر نوع علائم و ناراحتيهاي پوستي.

16- آب مورد استفاده بدين منظور بايد بهداشتي بوده و در مورد آب‌هاي شرب شبكه آبرساني شهري بايد يا كلرزدايي گردد و يا جهت تعادل گازها و خروج كلر قبل از مصرف حداقل به مدت 48 ساعت در ظروفي دهان گشاد نگهداري و ذخيره گردد.

17- در صورت عزيمت به مسافرت و يا ترك منزل ماهيان را در اماكن محصور مجاز مشخص شده جهت اين منظور رهاسازي كرده و يا آن را به اقوام خود هديه و يا به آكواريوم‌دارها تحويل نماييد.

18- از قرار دادن آكواريوم ها و ياتنگ هاي ماهي در جلوي نور مستقيم آفتاب، كنار شومينه ها و يا داخل آشپزخانه خودداري نماييد./س