به گزارش خبرنگارباشگاه خبرنگاران تبریز، مجموعه بزرگ این بازار از بازارچه ها ، تیمچه ها ، سراها و کاروانسراهای متعددی تشکیل شده است و پیش تر به جهت قرار گرفتن تبریز بر سر چهار راه جاده ابریشم و گذر روزانه هزاران کاروان از اقصی نقاط جهان از رونق بسیاری برخوردار بوده است و از آن زمان تاکنون محل خرید و فروش و عرضه عمده و خرده مایحتاج عمومی مردم بوده و با 50 صنف متنوع به یکی از مهمترین قطب های تجاری شرق جهان تبدیل شده است .
روزگاری نه چندان دور بازار تبریز حدود 35 درصد مراودات تجاری داخلی ایران را انجام می داد و اروپائیان آئینه و فلزات گرانبها ، انواع پارچه های ابریشمی ، مخملی ، نخی ، پنبه ، چلوار ، چیت موصلی ، قند و شکر و شیشه را وارد حجره های بازار تبریز می کردند و آنرا در بازار داخلی شهرهای ایران توزیع می کردند و اولین حجره های تجار هلندی ، عثمانی ، قفقازی ، انگلیسی ، پرتغالی در بازار تبریز شکل گرفتند و به نوشته مورخان ، تجار اروپایی مقیم بازار تبریز ، ابریشم ، خشکبار ، تنباکو ، عسل ، آثار صنعتی و دستی و حبوبات را بصورت عمده از تجار بازار تبریز خریداری و به کشورهای عثمانی و اروپایی منتقل می کردند .
با این وصف از روزگاران گذشته بازار تبریز شکوه خاصی داشته که بخش زیادی از آن در کتب تاریخی و آثار گردشگران خارجی در طول هزار سال گذشته به چشم می خورد و اولین گزارشهای تجاری از شکل گیری بازار تبریز در قرن چهارم هجری قمری یعنی حدود هزار سال پیش گزارش شده است .
بازار امیر مهمترین و پر رونق ترین بازارهای تبریز است و نزدیک به یکهزار نفر از طلا و جواهر فروشان و فلزات گرانبها و همچنین تولیدکنندگان و سازندگان جواهرات در این بازار مشغول بکار هستند .
برخی از حجره های این بازار بیش از 2 میلیارد تومان ارزش دارد و سرمایه در گردش برخی از طلا فروشان این بازار به بیش از 40 میلیارد تومان می رسد .
این بازار محل خرید و فروش بخشی از طلا و جواهرات کشور بوده و اکثر ساکنان استانهای شمالغرب کشور و حتی کشورهای قفقاز و آسیای میانه ، طلا و جواهرات خود را از این بازار خرید می کنند .
در طول روز زوج های جوان زیادی را می توان مشاهده کرد که برای خرید طلا و جواهرات به این بازار مراجعه کرده اند .
در ایام عید نیز این بازار بسیار پررونق است و کسانیکه نقدینگی لازم را دارند برای خرید جواهرات به بازار امیر و تیمچه های اطراف آن می آیند .
بهنام عدنان که تازه نامزد شده است می گوید : طلا و جواهرات مد روز و مطابق استانداردهای اروپا با مدهای روز در بازار امیر تبریز بسیار دیده می شود و من برای نامزد خود حدود 6 میلیون تومان طلاجات خرید کردم .
بازار بلور فروشان نیز در بازار تبریز جلوه خاصی دارد و تجارت و خرید و فروش در آن نیز پررونق است ، این بازار به محل خرید و فروش وسایل شیشه ای و بلور و لوازم خانگی و خرازی مشهور است .
تیمچه های quotation mark قند فروشان quotation mark که قبلا به محل مهم عرضه شیرینی محلی مشهور بود و سرای میرزا مهدی ، سرای گرجیلر در این محل قرار دارد .
همچنین بازار مظفریه بزرگترین بازار عرضه و توزیع فرش دستباف سنتی جهان در این مکان خرید و فروش می شود و بد نیست بدانید که آذربایجان شرقی با تولید بیش از یک میلیون متر مربع فرش نفیس سنتی و فاخر حدود 40 درصد تولید فرش نفیس کشور را در دست دارد و این فرش های نفیس در بازار مظفریه و سراها و تیمچه های عرضه فرش دستباف به تجار ایرانی و خارجی عرضه می شود .
از دیگر بازارها و سراهای عرضه فرش دستباف آذربایجان شرقی بازار صادقیه ، تیمچه حاج رحیم ، دالان خونی ، سرای بزرگ شاهزاده قاجار ، سرای دباغایی ، سرای قدیم سید حسین و سرای میانه است که همه روزه شاهد جابجایی هزاران قطعه انواع تابلو فرش دستباف هستند .
محمد قراخانلو که از کرج برای خرید فرش دستباف در سرای صادقیه در حجره فرش فروشی بودند می گوید : دو قطعه فرش 12 متری ابریشم را از این بازار برای خانه جدید الاحداث خود در کرج گرفته ام.
وی می افزاید : اکثر بازارها را گشتم ولی قیمت و کیفیت فرش های نفیس ابریشم بافت تبریز حرف ندارد .
از بازارهای قدیمی تبریز بازار بزرگ کفاشان است که از تیمچه ها و سراهای مختلف تشکیل شده است و اخیرا نیز با شکل گیری شهرک بزرگ چرم شهر تبریز که بزرگترین محل تولید انواع چرم های مرغوب خاورمیانه است رونق خاصی یافته است و بازار جدیدی با معماری جدید تحت عنوان بازار چرم تبریز شکل گرفته است .
طبق اعلام سازمان تجارت ، صنعت و معدن آذربایجان شرقی هم اکنون بیش از 5 هزار مغازه و کارگاه و فروشگاه عرضه مواد اولیه چرم و لوازم جنبی کفش و تولید و فروش کفش در تبریز فعال هستند و بیش از 50 درصد کفش چرمی کشور در تبریز عرضه می شود .
هم اکنون تیمچه های امیر ، حاج ابوالقاسم ، سرای امیر و سرای حاج ابوالقاسم محل دوخت و تولید کفش نفیس و سنتی تبریز است و علاوه بر آن بازار قدیمی یمنی دوز در گذشته محل دوخت نوعی کفش بسیار محکم و سنتی و دست دوز نام یمنی بوده است که هم اکنون تیمچه های شفیع ، شاهزاده و سرای آقا به تولید و عرضه کفش دست دوز سنتی تبریز مشهور هستند .
سابقه تولید و عرضه کفش دست دوز تبریز به بیش از چند هزار سال می رسد و هم اکنون از کفش های دست دوز تبریز که چند قرن پیش توسط هنرمندان و کفاشان پر آوازه قدیمی تبریز دوخته شده اند در موزه های اروپا و ترکیه و قفقاز می توان سراغ گرفت .
حسین انگشتی از خریداران عمده فروش کفش تبریز می گوید : روزانه حدود 150 کارتون کفش سنتی و مرغوب تبریز که چرمی هستند به صورت عمده از تولیدکنندگان بازار تبریز تهیه و آن را در تمامی استانهای کشور توزیع می کند .
وی می گوید : اخیرا محموله های کفش تولیدی تبریز را به اروپا ، ترکیه ، قفقاز و عراق صادر می کنند و برخی از تجار و بازرگانان اروپایی کفش دست دوز را به هنرمندان کفش تبریز سفارش می دهند .
علاوه بر آن بدلیل رونق تولید و فروش و همچنین استقبال از کفش تبریز در بازارهای داخلی و خارجی برخی از تجار و بازرگانان و تولیدکنندگان کفش در تبریز به احداث واحدها و صنایع تولید کفش به صورت صنعتی کردند .
در برخی از این کارخانه های تولید صنعتی کفش چرم تبریز بیش از 300 نفر مشغول بکار هستند .
هم اکنون فروشگاههای بزرگ عرضه کفش صنعتی تبریز در تبریز و شهرهای بزرگ کشور تاسیس شده اند .
از دیگر بازارهای بزرگ تبریز quotation mark راسته بازار تبریز quotation mark است که بیش از یکهزار حجره و مغازه دارد و معمولا تمام مایحتاج عمومی از پوشاک و لباس گرفته تا وسایل جدید زندگی در آن به فروش می رسد که حجره ها و فروشگاههای آن مملو از اجناس تولید داخلی بویژه محصولات تولیدی شمالغرب کشور و آذربایجان است .
در این بازار که با احتساب طول تیمچه ها یک کیلومتر طول دارد تیمچه های بزرگ حاج شیخ ، حاج تقی ، حاج صفر علی ، حاج محمدعلی ، دودری ، دالان خان و سراهای حاج محمد ، کچه چی لی ، گرجیلر ، میرزا مهدی ، حاج سید حسین ، میرزا جلیل ، حاج سید حسین و ... در آن فعال هستند و از سپیده دم تا شام به محل خرید و فروش عمده و خرده مایحتاج عمومی مردم شمالغرب کشور و بازاریان شهرهای مختلف شمالغرب تبدیل شده است .
چمنی فرماندار شهرستان تبریز می گوید : با تمهیدات مدیریت این شهرستان علاوه بر تنظیف شبانه روزی محوطه تاریخی بازار تبریز مقرر شده است در ایام تعطیلات سال92 آثار و ابنیه تاریخی محوطه بازار تبریز آماده بازدیدهای نوروزی گردشگران ایرانی و خارجی باشد و علاوه بر آن مرکز راهنمای گردشگران خارجی و غیر بومی نیز در یکی از خانه های قدیمی مشرف به بازار تبریز خدمات گردشگری و همچنین نقشه های راهنمای آثار تاریخی و باستانی استان را ارائه خواهند داد.
طبق اعلام سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی در روزهای منتهی به عید نوروز حدود 200هزار نفر برای خرید و فروش و یا بازدید وارد مجموعه تاریخی تبریز می شوند که تخمین زده می شود 50درصد آنها بومی و 50 درصدشان غیر بومی باشد و اکثر افراد غیر بومی از استانهای کردستان ، زنجان ، اردبیل ، آذربایجان غربی ، گیلان و قزوین و جمعی از اتباع کشورهای آسیای میانه و قفقاز ، ترکیه و عراق هستند که اکثر آنها به دنبال خرید اجناس ایرانی و محصولات تولیدی ، نیمه صنعتی و صنایع دستی ، خشکبار و حبوبات آذربایجان شرقی هستند و با ثبت جهانی بازار تبریز در فهرست آثار دیدنی و با ارزش یونسکو شاهد افزایش گردشگران خارجی در این مجموعه تاریخی هستیم که گردشگران خارجی در بازدید از بازار تبریز علاوه بر تهیه فیلم و عکس به خرید و تهیه سوغات سنتی و صنایع دستی آذربایجان نیز مبادرت می کنند.
بنا به اظهار كارشناسان براي اينكه بازار تبريز رونق خود را حفظ كند بايد در ايام نوروز براي بازديد گردشگران آماده باشد.
تجهيز بازار با سيستم گرمايشي مدرن، پياده سازي و سنگ فرش كردن بازار، ساماندهي چرخ دستيها، راه اندازي دفتر جهاني يونسكو در محوطه بازار و تنظيم شناسنامه بازار چه ها در اسرع وقت از ديگر اقداماتي است كه بايد هر چه زودتر در بازار تبريز صورت گيرد/س