گُناباد مرکز شهرستان گناباد واقع در استان خراسان رضوی است. براساس آمار سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران، جمعیت شهرستان گناباد ۱۱۰٬۱۳۵ نفر بوده که ۲ در صد از جمعیت استان را شامل می‌شود.



به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد همچنین از کل جمعیت شهرستان ۵۵٬۷۴۶ نفر مرد و ۵۴٬۳۸۹ نفر زن هستند که بنابراین نسبت جنسی این شهرستان بیانگر پائین بودن در صد تعداد زنان به مردان در این شهرستان است. این نسبت در مقایسه با وضعیت استان که برابر ۱۰۱ می‌باشد، اختلاف کمی را نشان می‌دهد. بومیان این شهر، آن را جُویمند نیز می‌نامند.

بزرگ ترین قنات جهان در گناباد قرار دارد. این قنات از دورهٔ هخامنشیان تاکنون، عامل تولید و حیات در شهر کویری گناباد بوده‌است. این قنات به شماره ۵۲۰۷ در سازمان یونسکو ثبت شده است.

گناباد را در منابع عربی و اسلامی جَنابد و کَنابد و جُویمند نیز ثبت کرده‌اند. همچنین در کتب تاریخ نام گناپا به ثبت رسیده است. جویمند نام پیشین نقطهٔ شهری ای است که در دوران پهلوی نام گناباد بر آن نهاده شد. نام گناباد پیش از آن زمان و پس از زمین لرزهٔ مهیبی که شهر اصلی گناباد را ویران ساخته بود نام منطقه شده بود و دیگر نام هیچ شهر بخصوصی نبود.

این شهر دارای چهار قنات است: قنات قَصَّبه و قنات دِه و قنات علی‌آباد و قنات حسین‌آباد. شاید به همبن خاطر آن را جویمند نامیده‌اند یعنی صاحب جوی‌ها.

بارها در شاهنامه ی فردوسی، از گناباد یا جنابد یاد شده و این مکان را محل جنگ‌های توران و ایران دانسته‌اند. به گفتهٔ شاهنامه، «پیران ویسه» وزیر کاردان افراسیاب در گناباد به خاک سپرده شده و مدفن او هم اکنون در گناباد است.

از دیگر مواردی که می توان اشاره نمود، گذر ناصرخسرو از گناباد و روستای کلات و کوهپایه‌های مشرف می باشد که در سفرنامهٔ خود به آن اشاره نموده‌است.

در شهر گناباد آب انبارهای عظیمی وجود داشته است که حداقل سه مورد آن‌ها در توسعهٔ شهری تخریب شده‌است. آب انبار مرکز گناباد (آب‌انبار حسینیه گناباد)در خیابان شریعت سابق (سعدی) تا سال ۱۳۶۳ فعال و مورد بهره‌برداری مردم بود. در زمستان آب برف و یخ را روانهٔ این آب انبار می‌کردند و در تابستان آب سرد و خنک می نوشیدند و به این آب انبار یخچال خانه هم می گفتند. گویا در تابستان‌های قدیم به مردم، یخ هم می فروخته اند.

یکی از نقاط دیدنی گناباد، قلعهٔ فرود می باشد که درحال حاضر به روستای کوه قلعه مشهور است. درآن مکان باقی مانده‌های قلعه‌های ساخته شده از ساروج که ازبتن محکمتر است وجود دارد. در بعضی ارتفاعات، دسترسی به این قلعه‌ها با زحمت زیاد امکان پذیر می‌باشد./س


برچسب ها: گُناباد ، مرکز ، شهرستان
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.