به گزارش خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران، ریشه‌های تنش در شبه جزیره کره شب گذشته (شنبه 24 فروردين) در برنامه گفتگوی ویژه خبری با حضور ابراهیم متقی استاد دانشگاه و کیومرث یزدان‌پناه رئیس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران مورد بررسی قرار گرفت.

ابراهیم متقی در پاسخ به سوال اول مجری برنامه که از وی در خصوص ریشه بحران در شبه جزیره کره پرسید، گفت: کره در دوران جنگ جهانی دوم دارای یک محیط پرتنش و پرجدالی در منطقه شرق آسیا بود.

وی با اشاره به اینکه ژاپنی‌ها در صدد بودند که شبه جزیره کره را مورد اشغال قرار دهند، افزود: اگر ژاپنی‌ها بر وقایع تسلط پیدا می‌كردند و به نوعی حوزه ژئوپلوتیکی خود را گسترش می‌دادند، می‌توانستند برای خود سپر دفاعی ایجاد کنند اما معادله قدرت بعد از مداخله آمریکا تغییر پیدا کرد.

این استاد دانشگاه خاطرنشان ساخت: از سال 1935 به بعد از اینکه ایالات متحده آمریکا سلاح هسته‌ای را در شرق آسیا به کار گرفت براساس دو بمب هسته‌ای در هیروشیما و ناکازاکی توانست در آگوست 1945 برای پایان دادن جنگ جهانی دوم موفقیت بزرگی را بدست آورد.

متقی با بیان اینکه از همان زمان به بعد تراژدی آمریکا آغاز شد، اظهار داشت: آمریکا به عنوان متهم ردیف اول کاربرد سلاح هسته‌ای در جهان و در شرق آسیا معروف شد.

وی با اشاره به اینکه هر ساله در 6 آگوست بسیاری از گروه‌های ضد جنگ و گروه‌های مخالف کاربرد سلاح هسته‌ای تظاهرات علیه ایالات متحده انجام می‌دادند، گفت: در سال 1949 در چین انقلاب شکل گرفت به گونه‌ای که انقلاب بازتابش را در شبه جزیره کره به اجرا گذاشت.

این استاد دانشگاه به فضای دومینو در منطقه در زمانی که انقلاب چین به پیروزی رسید، اشاره كرد و افزود: بسیاری از گروه‌های کره‌ای تحت تأثیر الهام‌بخش انقلاب چین قرار گرفت.

متقی با اشاره به اینکه بعد از جنگ جهانی دوم در شبه جزیره کره نیروهای نظامی آمریکا حضور محدودي داشتن،د بیان کرد: زمانی که آمریکایی‌ها در ژاپن مستقر شدند، توانستند این استقرار را به نوعی در حوزه‌های پیرامونی تسری دهند.

*آمریکا در این یک ماه اخیر در مسئله بحران کره شمالی نقشه آفندی داشته است 

این استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه گفت: آمریکا در این یک ماه اخیر در مسئله بحران کره شمالی نقشه پدافندی داشته است زیرا 6 هزار نیروی پدافندی خود را در گوآم و 1500 نیروی خود را در ژاپن مستقر کرده و سیستم پاتریوت خود را در ژاپن فعال کرده است.

وی با اشاره به اینکه مکارتو در آن دوران فرماندهی کل نيروها را برعهده داشت، افزود: مکارتو اقدامات نظامی زیادی انجام داده و براین عقیده بود که باید مسئله مربوط به پاک‌سازی گروه‌های سوسیالیستی را از شبه جزیره کره به انجام برساند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه در آن مقطع زمانی چین در یک وضعیت مقاومت همه جانبه قرار داد، اظهار داشت: چین در‌آن دوران حمایت‌های خود را گروه‌های سوسیالیستی کره دریغ نمی‌کرد چراكه چین مخالف استقرار گروه‌های نظامی آمریکا در شبه جزیره کره بود و به همين دليل نیروهای داوطلب چینی در یک فضای اجتماعی گسترده در جنگ کره حضور به هم رساندند.

متقی با یادآوری اینکه 500 هزار چینی در جنگ کره کشته شدند، اظهار داشت: پسر مائو در جنگ کره کشته شد به همین دلیل همسر مائو یک نوع کینه‌توزی ضد‌آمریکایی را پیدا کرده بود.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه جنگ کره تا سال 1953 ادامه پیدا کرد، اظهار داشت: جنگ کره در دوران دموکرات‌ها و در زمان آیزن هاور رئیس جمهور آمریکا آغاز شده بود.

وی با اشاره به اینکه فضای محافظه کار بعد از انقلاب چین در آمریکا گسترش پیدا کرده بود، اظهار داشت: جوزف مک کارتی رهبری موج راست جدیدی را بوجود آورده بود برعهده داشت به گونه‌ای که در سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا و وزارت امور خارجه گروه‌های سوسیالیستی نفوذ پیدا کردند و آمریکا نتوانست از قدرت و اعتبار خود در شرق آسیا بهره گیرد بنابراین این مسئله باعث گسترش جنگ در شبه جزیره کره شد.

متقی با اشاره به اینکه شبه جزیره کره تا سال 1952 بحرانش در حال گسترش بود، گفت: ترومن فرمانده کل قوا توانست کنترل لازم را انجام دهد اما بعد از به قدرت رسیدن آیزن هاور الگوی رفتاری آمریکا تغییر پیدا کرد و در این میان جالس وزیر امور خارجه آمریکا توانست نقش میانجی را ایفا کند به طوری که در فضایی قرار گرفت که توانست صلح کره را فراهم کند و در این زمان بود کره از یک دیگر تقسیم شد.

وی با بیان اینکه کره بعد از جنگ شباهت بسیار زیادی با آلمان 1871 پیدا کرده بود، ادامه داد: این ملت یک پارچه بعد از 1945 تا 1991 در وضعیت تقسیم شده قرار گرفت بنابراین تضادها در آن مقطع زمانی بوجود آمد.

متقی با بیان اینکه کره شمالی دارای رویکردی انقلابی بود، خاطرنشان ساخت: کره شمالی به لحاظ تولید، شرایط مطلوبی را در اقتصاد جهانی ندارد.

*سیاست‌های آمریکا در کره شمالی سیاست هیستریک غریضی بود

این استاد دانشگاه همچنين تصريح كرد:  آمریکایی‌ها سیاست‌های هیستریک غریضی رادر رابطه با کره شمالی در پیش گرفته بودند كه این الگو رادر رابطه با جمهوری اسلامی ایران نيز به کار گرفتند.

*مزیت ژئوپلوتیکی ایران با کره شمالی متفاوت است

استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه افزود: مزیت ژئوپلوتیکی و جایگاهی که ایران در خصوص تولید اقتصادی بویژه تولید انرژی دارد با وضعیت کره شمالی متفاوت است.

وی افزود: عملیات راهبردی در کره شمالی به دلیل ائتلافی که در حوزه‌های راهبردی با روسیه و چین دارد به گونه‌ای نیست که فضای تبلیغاتی گسترده‌ای را بعنوان جنگ و یا پیش زمینه‌های جنگ در شبه جزیره کره به آزمون جدی بگذارد.

متقی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا ممکن است در این مرحله شاهد بروز جنگ باشیم، گفت: از زمان بروز جنگ در شبه جزیره کره 60 سال گذشته است و در این سالها فراز و نشیب های فراوانی وجود داشته است.

وی خاطرنشان ساخت: بخش قابل توجهی از بودجه نظامی آمریکا برای 6 ماه دوم 2013-6 ماه اول 2014 که اوباما تقدیم نمایندگان مجلس آمریکا کرده است مربوط به خرید سیستم های جدید است مجموعه های فراصنعتی در آمریکاست.

*کره شمالی قدرت نظامی برای حمله به خاک آمریکا را ندارد

وی با اشاره به اینکه قابلیت نظامی کره شمالی امروزه در مقایسه با دوره‌های گذشته افزایش یافته است، اظهار داشت: واقعیت این است که کره شمالی قدرت نظامی لازم را برای حمله به خاک آمریکا ندارد و موشک‌های کره شمالی به خاک آمریکا نمی‌رسد.

*بحث اصلی آمریکا در بحران کره فروش تجهیزات است

وی اضافه کرد: امروز دوران فروش تجهیزات ضد موشکی است به این معنا که بحث اصلی آمریکا در بحران کره فروش تجهیزات است.  لذا سیاست‌هایی که آمریکایی‌ها درباره کره شمالی در پیش گرفته‌اند همان الگویی است که در کوبا به کار گرفته شده به گونه‌ای که اقداماتی برای براندازی سیاسی و بعد تحریم‌های اقتصادی را در دستور کار قرار می‌دهند.

کیومرث یزدان پناه رئیس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران در ادامه این برنامه درپاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا ایالات متحده آمریکا در این منطقه به جهت نظامی‌گری و پیشبرد سیاست‌های خود حضور دارد، خاطرنشان ساخت: پیشینه و سابقه تاریخی، سیاسی و ژئوپلوتیکی این منطقه به سال 1904 برمی‌گردد به گونه‌ای که ژاپنی‌ها این منطقه را به عنوان دژ ژئوپلوتیکی علیه رقبای خود مثل چین و روسیه استفاده کرده‌اند.

وی با اشاره به اینکه از همان زمان به بعد شبه جزیره کره به جغرافیای سرزمین ژاپن ملحق شد، گفت: ما در آن دوران شاهد شکل‌گیری یک مقاومت جدی در دو محوریت سئول علیه ژاپنی‌ها بودیم تا کره‌ای متحد شکل بگیرد.

رئیس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران با اشاره به اینکه در آن دوران 2 میلیون نفر در سئول علیه ژاپنی‌ها تجمع کردند، گفت: نتیجه این رفتارها بعد از پایان جنگ جهانی دوم به استقلال دو کره منجر شد.

یزدان پناه با بیان اینکه در آن مقطع یک ملت واحد در دو دولت حصار کشیده شد، افزود: بعد از پایان جنگ سه‌ساله در این دو کشور توسط سازمان ملل متحد آتش بس برقرار شد و دو کره متحد شدند.

وی اظهار داشت: با وجود گذشت 6 سال از این پروسه اما هنوز آتش بس به صلحي پایدار تبدیل نشده است.

*آمریکا به بهانه کره مراقب ژاپن و چین است

کیومرث یزدان پناه افزود: رفتارهای آمریکا تنها برای کنترل کره شمالی نیست بلکه کره شمالی ظاهر قضیه است و آمریکایی‌ها در پس پرده، مراقبت رفتار ژاپن و چین هستند.

رئیس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران گفت: به دلیل غفلت برخی کشورها میدان جولان برای آمریکا در آسیا فراهم شده است.

*کره شمالی تهدیدی بالقوه است

وی با بیان اینکه آمریکا اصلا صلاحیت لازم را برای داوری موضع‌گیری و برخورد با خطرات هسته‌ای ندارد، افزود: کره شمالی 5 هزار کیلو مواد شیمیایی قابل استفاده در صلاح های شیمیایی را در اختیار دارد و این یک تهدید بالقوه است.

رئیس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران با اشاره به اینکه در دو کره بیش از 67 درصد مردم فاقد هرگونه مبانی اعتقادی و دینی هستند، بیان کرد: مردمان کره شمالی و کره جنوبی بدون دین و بدون مبانی ایدئولوژیک زندگی می‌کنند.

یزدان پناه با بیان اینکه علت بازی آمریکا با این قاعده در منطقه شرق آسیا کنترل رقیبی به نام چین است، گفت: دو تفاوت عمده میان آمریکا و چین این است که چین قدرت بزرگ اقتصادی است اما هژمونی سلطه طلبانه ندارد اما رویکرد آمریکا از جنگ جهانی دوم به بعد سلطه‌ طلبانه بوده است و دیگر اینکه آمریکا سیاست یکجانبه گرایانه را در حال حاضر رقیبی برای آن وجود ندارد پیگیری می‌کند.

یزدان پناه ادامه داد: بی‌دینی و بدون مبانی اعتقادی مردمان کره بهترین زمینه را برای آمریکا فراهم کرد تا محل استقرار برای حیات خلوت در شرق آسیا ایجاد کند.

وی با اشاره به اینکه تمام مرزهای شمالی کره شمالی قائل به کشور بزرگ و قدرتمند اقتصادی چون چین است بیان کرد: کره در شمال شرقی دارای مرزهای مشترک با روسیه است بنابراین کره شمالی به متصل به ابرقدرت قرن 21 دنیا است که یکی پرستیژ ابرقدرتی خود را حفظ کرده و دیگری از دست داده است.

رئیس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران با گفت: اگر وحدت دو کره و در پی آن یک وحدت بزرگ اقتصادی در کنار وحدت نظامی شکل می‌گرفت آمریکا نمی‌توانست در منطقه شرق جای پا باز کند و حضور دائمی و آرام به هزینه خود شرقی‌ها داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه مردمان شبه جزیره کره و به طور کلی مردمان آسیا دارای یک روحیه حماسی تاریخی هستند، افزود: آنها در مقابل دشمنانشان سفت و محکم ایستاده‌اند اما در حال حاضر این مسئله دچار خدشه و شکاف شده است.

*کره شمالی توان رقابت استراتژیک در منطقه را ندارد

یزدان پناه اظهار داشت: آمریکا می‌داند که اگر چه کره شمالی به قدرت محدود هسته‌ای دست یافته است اما توان رقابت استراتژیک را در منطقه ندارد.

رئیس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران با اشاره به اینکه کره شمالی نزدیک به 60 سال است که یک نقش پیرامونی و حاشیه ای را در منطقه شرق آسیا ایفا می کند، گفت: رهبر جوان کره شمالی به دنبال فرار از شرایط بحران زده فعلی است.

وی با اشاره به اینکه کره شمالی دارای جمعیت 22 میلیونی است، بیان کرد: از سال 1992 به این سو یک قحطی و خشکسالی شدیدی در کره شمالی بوجود آمد به طوری که روزانه 200 گرم غلات و برنج سهمیه مردم است.

یزدان پناه افزود: این شرایط نمی‌تواند ادامه پیدا کند حتی اگر کمک‌های کره جنوبی به کره شمالی قطع شود شرایط در کره شمالی به مراتب سخت‌تر می‌شود.

*کره شمالی اهرم فشار رقبای قدرتمند آمریکاست

یزدان پناه اظهار داشت: کره شمالی بهترین اهرم فشار برای رقیب قدرتمند آینده مثل چین است.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه چین با نزدیک به 580 میلیارد دلار مبادلات تجاری رقیب قدرتمند امریکا محسوب می‌شود، اظهار داشت: به همین علت آمریکایی‌ها همزمان در حال افزایش حوزه نفوذ خود در ویتنام و فیلیپین هستند و در تایوان و هنگ کنگ نیز تسلط طولانی مدتی پیدا کردند اما این حوزه‌ها را پاشنه آشیل  ژئوپلوتیک منطقه است و اگر آسیایی‌ها آن را درک کنند می‌توانند موازنه را تغییر بدهند وگرنه میدان جولان برای آمریکایی‌ها باز خواهد بود.

انتهاي پيام/