به گزارش سرويس بين‌ الملل باشگاه خبرنگاران ، نشست کميته مقدماتي معاهده منع گسترش سلاح هاي هسته اي از امروز به مدت دو هفته در ژنو آغاز بکار کرده است و کشورهاي عضو جنبش غيرمتعهدها  تحت رياست جمهوري اسلامي ايران، حضور فعالي در جلسه کميته مقدماتي معاهده عدم اشاعه سلاح هسته اي دارند. 

در بيانيه جنبش غيرمتعهدها در زمينه موضوعات مربوط به معاهده عدم اشاعه سلاح هاي هسته اي که "محمد رضا سجادي" ، سفير و نماينده دائم جمهوري اسلامي ايران نزد دفتر اروپايي سازمان ملل در ژنو، در جلسه افتتاحيه امروز کميته مقدماتي کنفرانس بازنگري معاهده عدم اشاعه سلاح هاي هسته اي در ژنو آن را قرائت کرد، ضمن انتقاد شديد از عملکرد کشورهاي هسته اي در زمينه خلع سلاح هسته اي، بر نابودي کامل اين سلاح ها، گسترش استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي و احترام به حق کشورها در اين زمينه همچنين اهميت ايجاد مناطق عاري از سلاح هسته اي بويژه در منطقه خاورميانه و جهانشمولي معاهده تاکيد شد.

در اين بيانيه همچنين از عملکرد ضعيف دولت هاي هسته اي در زمينه خلع سلاح هسته اي به شدت انتقاد شده است. علاوه بر آن رژيم صهيونيستي  و برنامه هاي هسته اي آن به عنوان مهمترين تهديد عليه صلح و امنيت منطقه عنوان شده است. 

در اين بيانيه ، اعضاي جنبش غيرمتعهدها،  ادامه توسعه و انبار زرادخانه هاي هسته اي رژيم صهيونيستي را محکوم کردند و خواستار ممنوعيت تام و کامل انتقال تمام تجهيزات هسته اي، اطلاعات، مواد و امکانات، منابع و يا دستگاه ها و گسترش همکاري در زمينه هاي مرتبط با هسته اي علمي يا تکنولوژيکي به اسرائيل شدند.

در اين بيانيه کشورهاي عضو جنبش غيرمتعهدها هدف از فرآيند بازنگري را تقويت اجراي همه مفاد معاهده عدم اشاعه سلاح هاي هسته اي مخصوصا ماده 4 در زمينه استفاده صلح آميز و ماده 6 در زمينه خلع سلاح هسته اي عنوان و بر خلع سلاح هسته اي به عنوان مهمترين اولويت خود در اين زمينه تاکيد و وجود سلاح هسته اي و يا تهديه به استفاده از آنرا خطري  بزرگ براي بشريت معرفي کردند. 

جنبش غيرمتعهدها همچنين با انتقاد از کشورهاي هسته اي و عدم عمل آنها به تعهداتشان حرکت کُند در مسير خلع سلاح هسته اي را مايه نگراني جدي دانسته و اعلام کرده اند که کاهش در استقرار سلاح هاي هسته اي و يا تغيير وضعيت عملياتي اين سلاح ها به هيچ وجه جايگزين خلع سلاح و نابودي کامل اين تسليحات نيست و بر همين اساس مصرانه از کشورهاي هسته اي خواستند که به تعهدات قانوني خود در زمينه نابودي اين تسليحات عمل نمايند و تعهداتي را که در قالب NPT  و کنفرانسهاي قبلي بازنگري اين معاهده از جمله در سال 2010  و 2000 پذيرفته اند را با حسن نيت اجرا کنند. 

آنها در بيانيه خود خواهان رعايت اصول شفافيت نظارت و عدم بازگشت در اقدامات مربوط به خلع سلاح هسته اي توسط کشورهاي هسته اي نيز شده اند و بر اين موضوع تاکيد کردند که تمديد نامحدود NPT به هيچ وجه به معناي تمديد دائمي مالکيت سلاح هاي هسته اي نيست. 

جنبش غيرمتعهدها همچنين ضمن ابراز تاسف از استراتژي امنيتي اعضاي ناتو، که بر اساس استفاده يا تهديد به استفاده از سلاح هاي هسته اي، و حفظ مفاهيم غير قابل توجيه در امنيت بين المللي بر اساس ترويج و توسعه پيمانهاي نظامي و سياست بازدارندگي هسته اي تعريف شده است به شدت  خواهان حذف  کامل استفاده يا تهديد به استفاده از سلاح هاي هسته اي از آموزه هاي نظامي و امنيتي  کشورها شده است.

آنها مجددا  راي ديوان بين المللي دادگستري را در زمينه ضرورت پيگيري  مذاکرات درباره موضوع خلع سلاح مورد تاکيد قرار داده اند.

جنبش غيرمتعهدها در بيانيه خود همچنين بر ضرورت شروع مذاکرات در برنامه مرحله  به مرحله براي از بين بردن کامل سلاح هاي هسته اي، از جمله کنوانسيون سلاح هاي هسته اي مربوط به  منع توسعه، توليد، اکتساب، آزمايش، انباشت، انتقال، استفاده يا تهديد به استفاده از آنها تاکيد کردند. 

غيرمتعهدها تصريح کردند گسترش سلاح هاي هسته اي چه به صورت عمودي و چه به صورت افقي اعتبار معاهده را دچار خدشه مي کند، از اين رو بايد مانع آن شد. گروه نگراني شديد  خود را از  انفجار آزمايش سلاح هسته اي در روش هاي جايگزين و استفاده از فن آوري هاي جديد براي ارتقاء سيستم هاي موجود سلاح هاي هسته اي و همچنين توسعه انواع جديد سلاح هاي هسته اي توسط  کشورهاي هسته اي نيز اعلام  کرده است و از همه کشورهاي هسته اي خواسته  که فورا به آنها پايان دهند. 

جنبش غيرمتعهدها در اين بيانيه اعلام کرده است گروه به صورتي پايدار و محکم بر اين باور است که صرف در اختيار داشتن و يا هر گونه استفاده يا تهديد به استفاده از سلاح هاي هسته اي در نقض اصول منشور سازمان ملل متحد و حقوق بين الملل، به طور خاص، قانون بين المللي بشردوستانه است، بنابراين اين گروه تاکيد  دارد که  تا حذف کل سلاح هاي هسته اي، به عنوان تنها تضمين مطلق در برابر تهديد يا استفاده از سلاح هاي هسته اي ، کشورهاي هسته اي بايد  تحت هر شرايطي، از استفاده يا تهديد به استفاده از سلاح هاي هسته اي عليه کشورهاي غير هسته اي عضو معاهده خودداري کنند. 

اين بيانيه افزوده است: در اين رابطه، جنبش غيرمتعهدها از مذاکره براي انعقاد يک سند جهاني از نظر قانوني الزام آور موثر، بي قيد و شرط، غير تبعيض آميز و غير قابل فسخ براي ارائه  تضمين هاي امنيتي توسط همه کشورهاي هسته اي  به همه کشورهاي غيرهسته اي عضو معاهده براي عدم استفاده يا تهديد به استفاده از سلاح هاي هسته اي به شدت حمايت مي کند.

جنبش غيرمتعهدها دربيانيه خود تصريح کرده است : گروه اهميت زيادي براي تلاش هاي بين المللي و ابتکارات با هدف از بين بردن کل سلاح هاي هسته اي مي دهد. در اين زمينه، گروه بر اهميت نشست مقامات عالي رتبه در مجمع عمومي سازمان ملل در مورد خلع سلاح هسته اي، در تاريخ 26 سپتامبر 2013 تاکيد مي کند و همه کشورهاي عضو را براي شرکت در اين نشست مهم در بالاترين سطح تشويق مي کند. 

همچنين گروه کشورهاي عضو جنبش عدم تعهد بر اهميت اجراي کامل، موثر و غير تبعيض آميز ماده چهارم پيمان منع گسترش سلاح هاي هسته اي تاکيد مي کنند و بر «حق مسلم همه کشورهاي عضو  اين معاهده براي توسعه تحقيق، توليد و استفاده از انرژي هسته اي براي اهداف صلح آميز بدون تبعيض و در انطباق با بندهاي اول و دوم اين پيمان» تاکيد مي کنند. 

در بيانيه جنبش غيرمتعهدها آمده است: گروه تاکيد دارد که، همانطور که در ماده مزبور تصريح شده است، هيچ چيز در اين پيمان نبايد به نحوي تفسير شود که خدشه اي به حق مسلم کشورها در زمينه استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي وارد سازد. علاوه بر اين، گروه يک بار ديگر مجددا تأکيد مي کند  که هر دولت عضو،  براساس  نيازهاي ملي خود و مطابق با حقوق و تعهدات خود تحت معاهده، حق مستقل براي تعريف سياستهاي انرژي ملي و سياستهاي چرخه سوخت، از جمله حق مسلم براي  توسعه انرژي هسته اي براي مقاصد صلح آميز، سوخت هسته اي و چرخه کامل سوخت دارد.  بر اين اساس، گروه تأکيد مي کند که انتخابها و تصميمات هر يک از  دولتها در زمينه استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي بايد بدون خدشه به موافقت نامه هاي همکاري هاي بين المللي و ترتيبات براي استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي و سياستهاي چرخه سوخت آنها مورد احترام  قرار گيرد.

جنبش غيرمتعهدها تاکيد کرده است: گروه قويا بر اين باور است که هر گونه مانع تراشي که به طور کامل و يا محدود به اجراي کامل حق مسلم کشورها تحت ماده  4 از معاهده خدشه وارد سازد، به طور جدي  توازن ظريف بين حقوق و تعهدات کشورهاي عضو معاهده را به خطر مي اندازد.  گروه مجددا اهميت حق همه کشورهاي عضو به شرکت در تبادلات به صورت کامل تجهيزات، مواد و اطلاعات علمي و فني براي استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي مورد تأکيد قرار مي دهد . گروه به شدت اعمال هر محدوديتي در اين زمينه را رد مي کند و  خواهان حذف فوري، هر گونه محدوديت در استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي، از جمله محدوديت در صادرات مواد هسته اي، تجهيزات و فن آوري براي مقاصد صلح آميز به کشورهاي ديگر است.

همچنين گروه تاکيد مي کند که نگراني ها در مورد  گسترش سلاح هاي هسته اي به بهترين وجه از طريق مذاکراتي چند جانبه، موافقت نامه هاي جهاني، جامع و عادلانه  رفع مي شود . ترتيبات کنترل صادرات  در مورد عدم گسترش سلاح هاي هسته اي بايد شفاف و باز  و با مشارکت همه کشورها تهيه گردد و بايد اطمينان حاصل شود که آنها  تحميل محدوديت در دسترسي به مواد، تجهيزات و فن آوري براي مقاصد صلح آميز  کشورهاي در حال توسعه براي توسعه خود را به دنبال نخواهند داشت . علاوه بر اين، چنين ترتيباتي بايد  بدون استثنا، پيوستن به پادمان جامع آژانس بين المللي انرژي اتمي و عضويت در معاهده  را به عنوان شرط اصلي براي عرضه و يا همکاري با کشورها ارائه کنند .

جنبش غيرمتعهدها در بيانيه خود يک بار ديگر مجددا مصونيت  فعاليت هاي صلح آميز هسته اي را مورد تأکيد قرار داده وهرگونه حمله يا تهديد به حمله عليه تاسيسات هسته اي صلح آميز، درحال کار و يا در دست ساخت، را تهديدي براي صلح و امنيت بين المللي و خطر بزرگي براي انسان و محيط زيست مي داند که به منزله يک نقض فاحش حقوق بين الملل، اصول و اهداف منشور ملل متحد و مقررات آژانس بين المللي انرژي اتمي است.

در بيانيه جنبش غيرمتعهدها همچنين تاکيد شده است گروه معتقد است که آژانس بين المللي انرژي اتمي  تنها مرجع ذي صلاح براي تأييد انطباق عملکرد کشورها با تعهدات خود تحت موافقتنامه هاي پادمان مربوطه است. در اين زمينه، گروه ضمن تاکيد بر اهميت رعايت دقيق اساسنامه آژانس بين المللي انرژي اتمي و موافقت نامه هاي مربوط به پادمان جامع، در انجام فعاليت هاي راستي آزمايي، با  توجه  به مسئوليت آژانس در حفاظت از اطلاعات محرمانه پادمان و با توجه به حوادث نامطلوب موارد نشت چنين اطلاعاتي، بر ضروت  تقويت رژيمي براي حفاظت از اطلاعات محرمانه پادمان تاکيد دارد.

براساس بيانيه جنبش غيرمتعهدها ، اين گروه هرگونه تلاش در تفسير حقوق و تعهدات کشورها  تحت پيمان منع گسترش سلاح هاي هسته اي، در شکلي که مغاير با هدف و مقصود آن باشد را رد مي کند و هر شروطي که فراتر از مفاد پيمان باشد را رد مي کند. به همين ترتيب، اين گروه معتقد است که حق خروج از معاهدات بايد طبق  حقوق بين الملل معاهدات باشد. گروه مجددا مواضع سال 2005  خود را مورد تاکيد قرار ميدهد که پيشنهادات ارائه شده در اين زمينه فراتر از مفاد NPT رفت. گروه اعتقاد راسخ  دارد که ايجاد مناطق عاري از سلاح هاي هسته اي، سهم مهمي به سمت از بين بردن کل سلاح هاي هسته اي دارد اما اين موضوع  جايگزين تعهد قانوني حذف کل سلاح هاي هسته اي توسط NWS نيست. گروه  از کشورهاي هسته اي مي خواهد که به تعهدات خود در دستيابي به اهداف معاهده در ايجاد مناطق عاري از سلاح هسته اي و پروتکل هاي آنها عمل نمايند . در اين راستا، اين گروه به شدت  از حذف و خروج از هر گونه رزرو يا اعلاميه هاي تفسيري يک جانبه  که ناسازگار با هدف و منظور از اين معاهدات مي باشد حمايت مي کند.

در اين راستا، جنبش غيرمتعهدها  قويا ايجاد يک منطقه عاري از سلاح هسته اي  در خاورميانه را به عنوان يک اولويت مورد تاکيد قرار مي دهد و خواستار اجراي کامل قطعنامه سال 1995 در خاورميانه مي باشد  که به عنوان بخشي ضروري و جدايي ناپذير از مجموعه تصميماتي است که تمديد  بدون راي و نامحدود  پيمان در سال 1995 را  منجر شد.

جنبش غيرمتعهدها در پايان بيانيه خود ابراز نگراني جدي خود را نسبت به تاخير طولاني در اجراي قطعنامه 1995 اعلام کرده و از بانيان اين قطعنامه مصرانه خواسته است که تمام اقدامات لازم را به طور کامل براي پياده سازي آن بدون هر گونه تاخير بيشتر به عمل آورند.  آنها با يادآوري اجماع موجود در سند نهايي کنفرانس بازنگري پيمان منع گسترش سلاح هاي هسته اي در سال 2010 درباره برگزاري يک کنفرانس درباره ايجاد منطقه عاري از سلاح هسته اي در خاوميانه در سال 2012 ، ابراز نااميدي عميق خود را  از عدم  برگزاري اين کنفرانس در سال 2012 همانطور که برنامه ريزي شده بود اعلام کرده اند.