به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، در بالای گوشه سمت راست نقشه ایران شهری به زیبایی تمام جلوهنمایی میکند. این شهر در میان تالش از جنوب، اردبیل از غرب، دریایخزر از شرق و آستارای کشور آذربایجان از شمال همچون گوهري درخشان میدرخشد.
آستارا در واقع بندری است که در مرز ایران و آذربایجان واقع شده است. این شهر علاوه بر نقطه مرزی دو کشور ایران و آذربایجان در واقع نقطه مرزی دو استان گیلان و اردبیل نیز هست. شهری قشنگ با مردمانی بسیار مهربان و بامحبت که پذیرای گردشگران داخلی و خارجی هستند و در مهمان نوازی شهره خاص و عام ميباشند.
رودخانه کوچک آستاراچای همانند خطی بر صفحه کاغذ دو آستارای ایران و آذربایجان را از هم جدا کرده است. این رودخانه درست در خط مرزی دو کشور و دو آستارا در حال عبور است و به دریای خزر میریزد. جادهای هم در موازات این رودخانه و در مقابل با آن همانند بازی مار و پله از آستارا به سمت اردبیل و درست برعکس رودخانه در حرکت است. این دو به نوعی مکمل هم هستند و در قشنگی هم دخیل شدهاند.
در مورد گویش مردم منطقه اين را بگویم که با هر بزرگواری صحبت کردیم به زبان شیرین و زیبای آذری صحبت میکردند، اما زبان رایج آستارا تنها ترکی نیست بلکه عدهای از مردم عزیز این شهر نیز به لهجه تالشی صحبت میکنند. آستارا در سر راه اردبیل و کشور آذربایجان است و همچنین ارتباطش با شهرها و استانهای جنوبیاش مانند یک سهراه عمل میکند و به لحاظ اقتصادی سهم بسزایی در اقتصاد منطقه دارد.
آستارا شهر پشتبامهاي سفاليدر کوچه و خیابانهای آستارا که قدم میزنی متوجه ميشوي سقفخانههايش با پوشش سفال پوشيده شدهاند. اين نوع پوشش هم جنبه تزئیني دارد و هم اينکه از نظر معماري باعث ميشود تا دمای خانهها در تابستان خنکتر از سقفهاي شيرواني باشد. پوشاندن سقف در قدیم در روستاهای اطراف بهوسیله ساقههای خشک شده برنج انجام میشد که این کار خطراتی از جمله آتشسوزی و در هجوم باد قرار گرفتن را به همراه داشت، اما با تولید سفال این شکل سنتی پوشش در سقف جای خودش را به سفال داد که امروزه در اکثر پشتبامهای منطقه شاهد آن هستیم.
اما چه جوری به آستارا برویم. بعد از معرفی کمی از خصوصیات منطقه برایتان بگويم که به چه شکلی میتوان به آستارا رفت.اگر مبدأ سفرتان از پایتخت باشد باید514 کیلومتر را طی کنید تا به آستارا برسید. طی این مسیر از شهرهای قزوین، رودبار، منجیل، رشت، بندرانزلی، رضوانشهر، تالش و چوبر میگذرید.
آب و هوای آستارا مرطوب و معدل است ضمن این که دارای دو جور آب و هوا است، هم جلگهای و هم کوهستانی. آب و هوای جلگهای تابستانهای گرم و شرجی و مرطوب دارد و زمستانهای معتدل. اما در کوهستان تابستانهای خنک و زمستانهای سرد و یخبندان دارد.
یادآور میشوم که بنا به نوشتههای تاریخی آستارای کنونی از بعد از دوران حکومت صفویان به مرور زمان و برحسب واقع شدن بر نقطه مرزی ایران و آذربایجان که در توسعه صادرات و واردات نقش داشته و دارد رونق یافته و هم اکنون نیز گمرک آستارا در اقتصاد منطقه نقش بسزایی دارد. آثار تاریخی موجود در آستار ا نشان از توجه حاکمان در دورانهای مختلف به این شهر بوده است. یک نمونه آن میتوان به ساخت گمرک در آستارا اشاره کرد که به دوران قاجاریه و قبل از آن برمیگردد.
در سالهای اخیر و پس از انقلاب به علت فروپاشی شوروی سابق اجناس و کالاهای زیادی از این کشور از مرز آستارا وارد ایران میشد که علاوه بر رونق بازارهای آستارا به صنعت گردشگری در این شهر نیز کمک کرد. به این شکل که پای واردکنندگان خارجی و خریداران داخلی به اين شهر توریستی باز شد و این خود تبلیغی جهت گردشگری منطقه شد.
از گمرک، واردات و صادرات و همچنین از صنعت گردشگری که بگذریم، کشاورزی و دامداری در آستارا هم حرف زیادی برای گفتن دارد. برنجکاری، گندم، جو، سبزیکاری و محصولات جالیزی از عمده کارهای کشاورزی در منطقه است که سالانه با به زیر کشت بردن چندین هکتار از زمینهای منطقه به درآمدزایی در آستارا کمک میکند. باغهاي مرکبات و کیوی آستارا از باغهاي پرمحصول در نوع خودشان محسوب میشوند که میوه آنها هم جزو مرغوبترین میوههاست.
منطقه آستارا به دلیل وجود مناطق و مراتع سرسبز از نظر تولید علوفه غنی است که این امر موجب تقویت دامپروری در منطقه شده است. زنبورداری یکی از کارهای پررونق در این منطقه است. وجود گلها و گیاهان معطر در آستارا و حومه آن، پرورش زنبور را در این منطقه نسبت به مناطق کمگل و گیاه سهلتر کرده است، طوری که تولید عسل مرغوب در این شهر کمک قابل توجهی در درآمد اقتصادی آستارا کرده است.
باغهای دیدنی آستارا در منطقه آستارا میتوانید از باغهايي زيبا و تاریخی دیدن کنید. از جمله این باغها، باغ پرندگان، باغ ملی و باغ چای عباسآباد است. برای رفتن به باغ پرندگان آستارا میتوانید در اول جاده ورودی آستارا به این باغ زیبا با گونههای مختلفی از پرندگان کمیاب بروید. در این باغ بیش از 200 تا 300 نوع پرنده از گونههای کمیاب جمع شده است که بینظیر است.
از پرندگان موجود در این باغ بیش از هزار مترمربعی میتوان از کبک، بلدرچین، بلبل، مرغ عشق، طاووسهای بسیارزیبا، انواع قرقاول، طوطی، قناری، مینای سخنگو و انواع پرندگان دیگری که علاوه بر زینتی بودن کمیاب هم هستند نام برد. به همراه گردشگران داخلی، گردشگرانی هم از کشورهای دیگر در این مجموعه مشاهده میشوند که نشان از ارزشمندی و توجه خاص گردشگران به این باغ است.
باغ دیگری که در این نوشته به معرفی آن پرداخته میشود، «باغ ملی» است. این باغ در نزدیکی گمرک آستارا میباشد. داخل باغ امکاناتي جهت تفریح و سرگرمی است. از وسایل بازی جهت سرگرمی کودکان گرفته تا کانون پرورش فکری کودک و نوجوان، سالن آمفی تئاتر، کتابخانه و محلهای استراحت برای خانوادهها. بنا به گفتهها این باغ در دوره قاجاریه در این مکان ساخته شده است.
واما باغ چای عباسآباد که در روستایی با همین نام در نزدیکی آستارا و در دامنههای کوه اسپیناس واقع شده است. به یاد داشته باشید که این عباسآباد با عباسآباد تنکابن فرق دارد. این روستا به دلیل داشتن جاذبههای بکر طبیعی مورد توجه گردشگران است. برنجکاری در کنار کشت چای یکی از شغلهای مردم زحمتکش این روستا است که برنج آن از محصولات مرغوب منطقه محسوب میشود.
وصف زیبایی روستای عباسآباد ما را از اصل مسئله دور کرد، فراموش کردیم که باید باغ چای عباسآباد را به شما معرفی کنیم. البته زیباییهاي منطقه عباسآباد تنها به باغ چای آن خلاصه نمیشود. این روستا بدون باغ چای معروفش هم قشنگ و دیدنی است.
اما به جرأت میتوان گفت که یکی از نقاط دیدنی و تماشایی منطقه، باغ عباسآباد است که خیلی هم دیدنی و زیباست. در این باغ چای کشت میشود، که از دورانهای قدیم نیز سابقه کشت چای را داشته است. بنا به روایتی این باغ در دوران قاجار ساخته شده است.
پارک جنگلی بیبییانلو پارکی با وسعت بیش از هزارو پانصد هکتار در جنوب شهر آستارا ساخته شده است که یکی از مناطق گردشگری استان گیلان محسوب میشود.
این پارک در فاصله 5 کیلومتری و در کنار جاده آستارا به اردبیل است که تبديل به محلی برای استراحت بین راهی گردشگران در این مسیر شده است. این محوطه زیبا در واقع جنگلی است که با رسيدگي و حفاظت و همچنین با تعبیه امکاناتی در آن این امکان را برای گردشگران ایجاد کرده که همانند پارک ناهارخوران در استان گلستان مسافران خسته از راه را در دل خود جای دهد و به آنها فرصت استراحت با خیالی آسوده را بدهد. دامنههای شیبدار و پوشیده از انواع درختان جنگلی و قلههای موجود در این فضای زیبا، به قشنگی و چشمانداز زیبای آن افزوده است.
تالاب استیلبه
آستارا که رفتید حتماً تالاب استیل آستارا را ببینید. این تالاب زیبا در
کنار جاده آستارا واقع شده است که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در
این پدیده زیبای طبیعت شما درختانی را مشاهده میکنید که شناور هستند و
منظرهای دیدنی را به نمایش گذاشتهاند. علت گردش و حرکت درختان در این
تالاب هم این است که ریشه آنها در آب است و بر اثر وزش باد به سطح آب تالاب
به مرور این درختان جابهجا میشوند. در فصلهای گرم سال کنار این تالاب
زیبا بهترین جا برای استراحت و پرداختن به گردش و تفریح است، چون علاوه بر
زیبایی تالاب مناظر اطراف و چشمانداز کوه و جنگل و دشتهای سرسبز، قشنگی
خاصی به آن بخشیده است.
تالاب استیل محل زیست ماهی کپور و اردکماهی
است، ضمن این که پرندگان بسیار زیبا و کمیابی نیز از نقاط مختلف دیگر
کشورها به این تالاب مهاجرت میکنند. این تالاب با وسعتی بالغ بر بیش از
یکصد هکتار با داشتن این همه جاذبه زیبا جزو مناطق نمونه گردشگری استان
گیلان نیز است.
گردنه حیران
در مملکت ما کمتر کسی هست که به گردنه حیران نرفته باشد یا نام این منطقه را نشنیده باشد. اکثر مردم کشورمان برای یکبار هم که شده به این منطقه رفتهاند. در جاده آستارا به سمت اردبیل، روستایی است که نام این روستا «حیران» است. این روستا جزو توابع آستارا در استان گیلان محسوب میشود و از مناطق نمونه گردشگری در استان گیلان است. آب و هوای کوهستانی و بسیار خوب این منطقه باعث جلب توجه ویژه مردم ایران به این روستا شده است.
مهمترین جاذبهای که در این منطقه مورد توجه گردشگران قرار گرفته گردنهای است که در مسیر جاده واقع و باعث شده تا همه مردم، این منطقه را به نام گردنه حیران بشناسند. این گردنه بسیار قشنگ که استان گیلان را از استان اردبیل جدا میکند در کنار کوهی سرسبز و درهای زیبا واقع شده که در اکثر اوقات پوشیده از مه است. دامنههای شیبدار حیران در فصل بهار پر از گلهای زیبا است.
اسناد و نوشتهها حیران را به عنوان روستایی که در زمانهای گذشته جزو گردشگاه و از ییلاقات بوده معرفی میکنند. اما در سالهای اخیر با گسترش امکانات در این منطقه و ساخت تلهکابین، گردنه حیران و روستای حیران بیشتر مورد توجه مردم قرار گرفته و در فصلهای گرم سال پذیرای جمعیت زیادی از سراسر ایران است. تلهکابین حیران از روستاهای حاجی امیر و ونهبین شروع میشود و اوج میگیرد تا به ارتفاع حدود 1500 متری برسد و پارک جنگلی فندقلو در نمین را به این منطقه وصل می کند.
منطقه حفاظت شده حیات وحش آستارااین منطقه با عنوان پناهگاه حیات وحش در لوندویل آستارا واقع شده است. مساحت پارک حفاظت شده بیش از هزار هکتار است که از سمت شرق به دریای خزر میرسد، از شمال با شهرستان آستارا همسایه است، از جنوب به شهر لوندویل میرسد و از غرب به جاده آستارا وصل میشود. در این منطقه گونههای گیاهی متنوع زیادی وجود دارد که از جمله آنها میتوان به اناروحشی، ازگیل کوهی، تمشک وحشی و.... اشاره کرد. بیش از صدگونه از جانوران و پرندگان کمیاب و زیبا زندگيجانوري این منطقه را تشکیل میدهند.
جهت شناخت بیشتر اینگونههای جانوری میتوان از عقاب، پرستو، روباه، حواصیل، سهره، درنا، قرقاول، گراز، سمورآبی، انواع اردک، آبچیلک، فوک دریایی، قوی فریادکش و دهها گونه دیگر نام برد. این مجموعه دارای آبگیرهای متنوع و تالابهای زیبایی است که در آنها پرندگان و جانواران آبزی زیادی زندگی میکنند. به علت پائین بودن سطح این محوطه از آبهای آزاد، رطوبت بسیار زیادی دارد که این خودش امتیازی برای بارندگی بیشتر در این فضا محسوب میشود.
بارندگی زیاد باعث رشد روییدنیهای سطح زمین و به وجود آمدن آبگیرهای زیادی میشود و به تنوع زندگی جانوری در این منطقه حفاظت شده کمک زیادی میکند. این منطقه بنا به گفتهها از باقیمانده مناطق جلگهای جنگلهای هیرکانی بوده است که در نوع خود منحصر بفرد محسوب میشود. جنگلهای هیرکانی به جنگلهای سبز و پهن برگی که در فصل تابستان سرسبز هستند و در پاییز برگریزان دارند گفته میشود. این جنگلها به واسطه آب و هوای مرطوبی که دارند دارای خاکی حاصلخیز هستند.
جنگلهای هیرکانی مانند نوار باریکی از آستارا شروع میشوند و به گرگان میرسند.
همانطوری که گفتیم منطقه حفاظت شده حیات وحش در لوندویل آستارا روی این نوار جنگلی واقع شده است. اما عوامل زیادی از جمله شکار کردن بدون مجوز، رها کردن زباله توسط گردشگران و... این منطقه زیبا را تهدید میکند.
لوندویلمعنی و ریشه کلمه«لوندویل» مشخص نیست اما در گویش مردم منطقه که به لهجه تالشی صحبت میکنند، لوندویل به معنی جایی است که در آن گل میروید. از معنی زیبایش که بگذریم، این کلمه نام شهری زیبا است که الحق با معنی کلمه لوندویل همخوانی دارد. شهر کوچک و قشنگ لوندویل محل رویش گلهای بنفش در فصل زیبای بهار است. برای رفتن به این شهر که در مسیر تالش به آستارا واقع شده است، در حدود 16 کیلومتر قبل از رسیدن آستارا به تابلویی که شما را به جاده فرعی لوندویل راهنمایی میکند میرسید.
در ادامه این جاده به شهری که از نظر آب و هوا و زیبایی بینظیر است میرسید. شهری ساحلی که اکثر مسافران و گردشگران منطقه آستارا، گردنه حیران، اردبیل و شهرهای دیگر منطقه از آن عبور میکنند و شاید هم عدهای در آن توقف میکنند تا استراحتی کرده باشند.
اما به شما گردشگران خوش ذوق توصیه میکنیم، اگر مسافر این جاده هستید حتماً برای یک بار هم که شده به این شهر سری بزنید، مطمئن باشید که مشتری گردشگری هرساله این منطقه خواهید شد. چون در شهر لوندویل ساحل، کوه، ییلاق، جنگل و دشتهای زیبای پر از گل در دسترس شماست. شما در این شهر به رؤیاهای یک سفر دلچسب میرسید که تا همیشه لذتش را حس خواهید کرد.
در این شهر اقوام گوناگونی از ترک، تالش و گیلک در کمال صمیمیت در کنار هم زندگی میکنند. مردمانی مهربان و باصفا که در
مهماننوازی سرآمدند. موقعیت استثنایی و طبیعت بکر لوندویل مورد توجه قشر وسیعی از گردشگران است. از کوهنوردان، جنگلدوستان و کسانی که سواحلش را دوست دارند گرفته تا خانوادههایی که دوست دارند در محیطی دنج و آرام و به دور از دغدغه و آلودگی هوا و آلودگی صوتی در زندگی شهرنشینی در ییلاقی به استراحت بپردازند.
همه این امکانات برای سلیقههای مختلف در این شهر وجود دارد. این را هم بگویم که اگر مسافر ییلاقات این منطقه هستید، یادتان باشد که در مسیرتان تا رسیدن به ییلاقات، اماکن مذهبی و آرامگاههای عارفانی را میتوانید زیارت کنید. از جمله این امکان مقدس میتوان به امامزاده قاسم، امامزاده ابراهیم، آرامگاه بابا علی و آرامگاه بابا حسن اشاره کرد.
کوته کومه و آب گرمحالا که مبنای سفر را شهر لوندویل انتخاب کردهایم، باز از لوندویل و از طریق جادهای محلی میتوان با پشتسر گذاشتن حدود 10 کیلومتر از جاده به روستای کوته کومه رسید. این روستا به واسطه داشتن چشمه آب گرم معدنی هر ساله پذیرای عدهای زیاد از گردشگران است.
چشمهای به همین نام که ظاهراً مردم منطقه و گردشگرانی که به این چشمه آب گرم میروند معتقدند که آب این چشمه جهت درمان بیماریهای روماتیسم و درد مفاصل مناسب است. امکانات اقامتی در این روستا وجود دارد تا که گردشگران با خیالی راحت به آنجا سفر کنند و نگران اقامت در کنار این پدیده زیبای طبیعت نباشند. این را هم بگویم که همه جاذبههای کوتهکومه به چشمه آب گرمش نیست بلکه طبیعت زیبا و کوهستانهای جنگلی در این روستا هر ببینندهای را مسحور خود میکند.