به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 22 اردیبهشت 1392 خورشیدی برابر با 1 رجب 1434 هجری و 12 می 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است: میلاد «امام محمدباقر»(ع) (57 ق)
حضرت امام محمدباقر (ع) در اول رجب سال 57 قدر مدینه به دنیا آمد. آن حضرت را باقر لقب دادند که به معنای شکافندهٔ علوم است، زیرا آن بزرگوار مشکلات و پیچیدگیهای علمیِ عصرِ خود را با دقت و ظرافتِ خاصی تجزیه و تحلیل میکرد. در دوران امامت آن حضرت، از سال 96 ق که مقارن با سالهای پایانی حکومت جور بنیامیه و ضعف آن بود، فرصتی فراهم شد تا آن بزرگوار به تقویت بنیانهای فکری و فرهنگی مسلمانان بپردازد. در این زمان و همچنین در دوران امامت فرزندش امام جعفر صادق (ع) بسیاری از علوم شکوفا شد و شاگردان آن دو بزرگوار، برخی از علوم را گسترش داده، علوم جدیدی را نیز ابداع کردند.
امام محمدباقر (ع) بر اثر سلطهٔ حکومتِ طاغوت، از نظر سیاسی مُنزوی بود و اعتراضات او به صورت یک نهضت سیاسی همه جانبه به سرنگونی رژیم بنیامیه نیان جامید. ایشان که دریافته بود فرهنگ تشیع در انزوا قرار گرفته و زیر چکمهٔ جلاّدان اُموی، بیرَمَق مانده است، دست به یک انقلاب وسیع فرهنگی زد و با تشکیل حوزهٔ علمیه و تربیت شاگردان برجسته، فقه آل محمد (ص) و خط فکری تشیُّع را آشکار ساخت. پس از آن حضرت (ع) فرزند برومندشان، حضرت امام جعفر صادق (ع)، با تشکیل حوزهٔ علمیه با چهار هزار نفر شاگرد، آن حرکت و نهضت فرهنگی را غنای بیشتری بخشید.
استقلال بحرین از ایران با تأیید سازمان ملل متحد (1349 ش)
در بیست و دوم اردیبهشت ماه سال 1349 شمسی شورای امنیت سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه شماره 278، نظرخواهی فرستاده سازمان ملل از مردم بحرین را تأیید کرد و به این ترتیب، این کشور جزیرهای، مستقل شد. فرستاده سازمان ملل به بحرین، در مدت دو هفته، از طریق گفتگو با سران قبایل و افراد صاحب نفوذ در این کشور، به این نتیجه رسیده بود که بحرین مستقل شود. جزیره بحرین در خلیج فارس قبل از ظهور اسلام جزو قلمرو ایران بود و با تشکیل حکومت اسلامی، تحت کنترل خلفای مسلمان درآمد.
از اوایل قرن هفتم هجری، بار دیگر به ایران ضمیمه شد تا این که پس از چندین بار جابجایی قدرت در این جزیره، بحرین در آستانه جنگ جهانی اول، تحتالحمایه انگلستان گردید. با این حال، ایران همواره بر حاکمیت خود بر بحرین تأکید داشت و به انگلیس به خاطر اشغال بحرین اعتراض میکرد. در اوایل دهه 1340 ش انگلیس به دلیل ناتوانی در اداره مستعمراتش، تصمیم به عقبنشینی از خلیج فارس گرفت، لذا با توافق رژیم شاه، زمینهسازی برای یک نظرخواهی در بحرین، زیر نظر سازمان ملل، برای تعیین تکلیف این جزیره فراهم شد که به استقلال آن انجامید و حاکمیت چند قرنی ایران بر بحرین در 24 اردیبهشت 1349 پایان پذیرفت.
رحلت عارف زاهد «سید ابوالحسن حافظیان مشهدی» (1360 ش)
سید ابوالحسن حافظیان مشهدی از بزرگان عُرفا، استاد مسلم علوم غریب و صاحب مرتبهای بلند در ریاضات شرعی بود. وی نخست به تحصیل ادبیات، ریاضی، طب، نجوم، هیئت، فقه و اخلاق پرداخت. سپس وارد ریاضت و تزکیه نفس گشت و از مرحوم حاج شیخ حسنعلی اصفهانی بهره برد. پس از چند سال به همراه شیخ مجتبی قزوینی به قزوین رفت و به خدمت سید موسی زرآبادی رسید و مراتبی فوقالعاده کسب کرد. حافظیان مشهدی از آن پس سالیانی چند در حجره فوقانی در صحن عتیق رضوی به عبادات و ریاضات اشتغال داشت. سپس به هند رفت و پس از ده سال به مشهد بازگشت و تا اواخر عمر نیمی از سال را در مشهد و نیمی در کراچی بود. شیعیان و اهل سنت آن دیار به حافظیان مشهدی ارادت داشتند و از او بهرهمند میگشتند.
از آثار ایشان میتوان به «لوح محفوظ» و لوح «جنةالاسماء» که هر دو مایه حفظ و برکت است، اشاره کرد. همچنین ضریح مبارک پیشین حرم حضرت امام رضا (ع) از آثار ایشان است. حافظیان مشهدی از سالها پیش به فکر تعویض ضریح فولادی که فرسوده شده بود، افتاد و پس از اتمام ساخت ضریح به وسیله هنرمندان اصفهانی و مشهدی و انتقال ضریح فولادی به موزه آستان قدس، ضریح مذکور نصب گردید و در نیمه شعبان 1379 ق (1339 ق) از آن بهرهبرداری شد. سید ابوالحسن حافظیان مشهدی سرانجام در بیست و دوم اردیبهشت 1360 ش برابر با هفتم رجب 1401 قدر مشهد مقدس درگذشت و رخ در نقاب خاک کشید.
انفجار بمب در خیابان ناصرخسرو تهران و شهادت عابرین بیپناه توسط منافقین (1364 ش)
در ادامه بمبگذاری توسط منافقین و گروهکهای ضد انقلاب به منظور تضعیف نظام اسلامی و ناامن جلوه دادن جامعه، گروهگ منافقین این بار در خیابان ناصرخسرو تهران که محلی پر تردد در مرکز شهر بود، اقدام به عمل جنایت کارانه بمبگذاری نمودند. این بمب که از نوع زمانی و با قدرت تخریبی پنجاه پوند تی.ان.تی بود، باعث ویرانی و آتشسوزی یک ساختمان دو طبقه و یک کارگاه تولیدی پوشاک گردید. در این حادثه 9 نفر از هم وطنان بیگناه به شهادت رسیدند و 45 نفر دیگر مجروح شدند. همچنین 15 دستگاه اتومبیل در آتش سوخت و به 25 مغازه آسیب وارد آمد. این عملیات جنایت کارانه، سرآغازی بر روند گسترش بمبگذاریها در سال 1364 بود که با قصد ایجاد رعب در مردم و مسؤولان و ناامنی جامعه صورت میگرفت.
درگذشت پرویز شهریاری چهره ماندگار ریاضی (1391 ش)
پرویز شهریاری بامداد روز جمعه، 22 اردیبهشت ماه در بیمارستان جم تهران بر اثر سکته قلبی چشم از جهان فروبست. وی چهره ماندگار ریاضی ایران و تاکنون بیش از 200 جلد کتاب در زمینه ریاضیات، نگاشته و برگردان کرده بود. دکتر شهریاری استاد ریاضیات و سردبیر مجلههای «و هومن» و «چیستا» و «ریاضی و مردم» بود که پس از 86 سال زندگی پربار علمی و فرهنگی درگذشت. وی در سال 1345 نشان درجه یک علمی و در سال 1384 به عنوان چهره ماندگار در رشته ریاضیات انتخاب و معرفی شد. وی در سال 1305 خورشیدی در کرمان زاده شد. در خرداد ۱۳۲۳ فارغالتحصیل شد و برای ادامه تحصیل به تهران آمد. در تهران در سال 1332 در رشته ریاضی از دانشکده علوم دانشگاه تهران و دانشسرای عالی (دانشگاه تربیت معلم تهران کنونی) فارغالتحصیل شد.
از این استاد بزرگ بیش از صد عنوان کتاب درسی ریاضیات، از جمله دوره کتابهای درسی ریاضی سه سال اول دبیرستان نظام قدیم، سه جلد کتاب آنالیز ریاضی، بیش از 97 کتاب کمک درسی به صورت ترجمه و تا لیف، حدود 20 کتاب در زمینههای مختلف تاریخ، فلسفه، کاربرد و آموزش ریاضیات و 9 جلد کتاب سرگرمی در ریاضیات به دانشآموزان و دانشپژوهان ریاضی کشور ارایه شده است. استاد شهریاری علاوه بر این آثار، کتاب های دیگری در زمینههای مختلف تا لیف یا ترجمه کرده که در این ارتباط میتوان به کتابهای «دانشمندان و هنرمندان»، «خانه اهریمن»، «دانش و شبه دانش»، «دو درس کوتاه درباره دیرینشناسی»، «قطاری که در بعد چهارم گم شد» و «نظریه نسبیت در مس الهها و تمرینها» اشاره کرد.
وفات «رشیدالدین صوری» گیاه شناس و طبیب برجستهٔ مسلمان (639 ق)
رشید الدین ابومنصور بن علی صوری، گیاهشناس و طبیب مشهور، در سال 573 ق، در صور واقع در لبنان کنونی و در خاندانی اصیل به دنیا آمد و در جوانی برای کسب علم به سرزمینهای متعدد سفر کرد. آن چه در روش علمی ابن صوری جلب نظر میکند، توجه دقیق او به مطالعهٔ گیاهان دارویی است و همین ویژگی، از او یک محقق برجسته ساخته است به طوری که برخی از محققان، رشید الدین صوری را بنیان گذار گیاهشناسی نوین دانستهاند. مهمترین اثر ابن صوری، کتابی دربارهٔ گیاهان، همراه با تصاویر آنها است. از این کتاب به عنوان دایرةالمعارف مُصوَّر علم گیاهشناسی یاد میشود.
رحلت «نُعمان بن محمد» از علمای شیعهٔ آفریقا (363 ق)
ابوحنیفه نُعمان بن محمد بن منصور از علما و فقهای مشهور آفریقاست که در شعر، لغت، تاریخ، فقه، تفسیر و علوم قرآنی، بسیار متبحر بود. وی در ابتدا مذهب مالکی داشت و سپس هدایت یافته، امامی مذهب گردید، به همین جهت به ابوحنیفهٔ شیعه شهرت دارد. ابوحنیفه مدتی در دستگاه خلفای فاطمی مصر به قضاوت در آن دیار نشست و به قاضی نُعمان مصری نیز معروف شد. دَعائمُ الاسلام، اختلاف اصول المذاهب و مُختَصرُ الاثار از اوست. وفات نعمان بن محمد در مصر واقع گشت.
رحلت عالم بزرگ و فقیه جلیل «محقق خوانساری» (1099 ق)
آقا حسین بن جمالالدین محمد خوانساری، معروف به محقق خوانساری عالمی عامل، فقیهی کامل، محدثی فاضل، اصولی، رجالی، حکیم و متکلم قرن یازده است. این شخصیت برجستهٔ جهان اسلام جامع معقول و منقول بود و به علامه، فَریدُ الدَّهر، استادُ الحُکماءِ و المُتِکلِّمین و مربی الفُقها و المحدثین مشهور است. ایشان در هر یک از دروس معقول و منقول تدریس میکرد، به همین جهت به استاد الکُلِّ فی الکُلّ معروف بود. محقق خوانساری در نوجوانی جهت تحصیل به اصفهان عزیمت نمود و در حلقهٔ درس اساتید زمان همچون: میرفندرسکی، علامه محمدتقی مجلسی اول و محقق سبزواری قرار گرفت.
وی در اندک زمانی به مقام بالای علمی دست یافت و علمش بر همگان مسلّم گردید. از آن پس به تدریس پرداخت و شاگردان کم نظیری همانند سید نعمت اللَّه جزایری، شیخ جعفر قاضی، ملامیرزا شیروانی و آقا جمال خوانساری (فرزندش) را پرورش داد. همچنین ترجمهٔ صحیفهٔ سجادیه، الجبر و الاختیار، حاشیهٔ الهیّات شفا و... از آثار این عالم فرهیخته میباشند. محقق خوانساری سرانجام در هشتاد و دو سالگی در اصفهان به دیدار معبود شتافت و در قبرستان تخت فولاد به خاک سپرده شد. به دستور شاه سلیمانِ صفوی، قبّه ای عالی بر مرقد او بنا کردند که زیارتگاه دوستداران میباشد.
اعلام آتشبس میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان (1994 م)
پس از شکلگیری اتحاد جماهیر شوروی، مقامات مسکو بر این تصمیم مردّد بودند که منطقه قرهباغ که اکثر جمعیت آن را ارامنه تشکیل میدهند و در دلِ جمهوری آذربایجان قرار دارد، باید به جمهوری آذربایجان من ضم شود و یا اینکه به کشور ارمنستان ملحق گردد. این منطقه در سال 1923 م به یکی از استانهای جمهوری آذربایجان مبدل شد و سالها بعد، اعتصابات عمومی سال 1988 م، اولین نشانههای بی ثباتی در این گوشه از خاک کشور اتحاد جماهیر شوروی را آشکار ساخت. پس از فروپاشی شوروی، این منطقه با 4400 کیلومتر مربع مساحت، چند ماه پس از اعلام استقلال آذربایجان در سال 1991، خود را مستقل خواند.
نیروهای ارمنستان در سال 1992 به بهانه کمک به ارامنه قرهباغ برای تجزیه جمهوری آذربایجان به این کشور حمله کردند و حدود 20 درصد از خاک این کشور از جمله قرهباغ را اشغال کردند. دو سال بعد، در دوازدهم مه سال 1994 م با وساطت گروه مینسْکْ که از طرف سازمان امنیت و همکاری اروپا، ما مور پیگیری بحران قرهباغ بود، آتش بس میان دو کشور برقرار شد. از آن زمان، قرهباغ به یک جمهوری خودمختار داخلی تبدیل شد با این حال، از سال 1998 م به بعد، مسئله قرهباغ یکی از مسائل سیاسی جمهوری آذربایجان را تشکیل داده و هنوز راه حل معقولی برای آن پیدا نشده است.
تقسیم برلین پایتخت آلمان به دو قسمت شرقی و غربی (1949 م)
اتحاد
جماهیر شوروی با هدف خارج کردن نیروهای نظامی غرب از آلمان شرقی، شهر
برلین را محاصره کرد و کلیه راههای زمینی و آبی منتهی به آن را بست. در
این میان، شورای امنیت ملی امریکا نیز با هدف جنگ مقابله با شوروی، دو گروه
از بمبافکنهای خود را که حامل بمبهای هستهای بودند، به انگلستان اعزام
کرد. در این میان، پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو در چهارم آوریل 1949 م
تشکیل شد و امریکا با شکستن محاصره برلین تا آستانه جنگ با شوروی پیش رفت.
ادامه این بحران در نهایت به تقسیم برلین به دو قسمت شرقی و غربی در
دوازدهم مه 1949 م انجامید.
از دیگر پیامدهای این بحران، تقسیم آلمان
به دو کشور آلمان غربی در 23 مه و آلمان شرقی در 7 اکتبر آن سال بود. در
این میان هر چند برلین بین شوروی و سه دولت دیگر به دو قسمت تقسیم گردید
ولی با ساخت دیوار معروف برلین در 17 اوت 1961 م، جدایی شرق و غرب بیش از
پیش شدت گرفت. برلین تا سال 1989 م همچنان دو نیمه بود و در نهایت در نهم
نوامبر این سال، با تخریب دیوار برلین، پایتخت آلمان یک پارچگی خود را به
دست آورد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید