وی تصریح کرد: آنقدر که بحث‌های کلامی در قرآن وجود دارد در خصوص احکام فقهی و فروعات شرعی مطلب نداریم چرا که با بررسی قرآن کریم می‌بینیم که در خصوص معاد 2 هزار آیه وجود دارد و در خصوص احکام 500 آیه و در حقیقت باید عنوان کرد که بافت اصلی قرآن کلام است و احکام و مسائل مربوط به هدایت مردم در درجه بعدی قرار دارد.

استاد برجسته حوزه عنوان کرد: پیامبراکرم(ص) در مدت یازده سال در مکه در خصوص یک مطلب فعالیت داشت و آن هم مبارزه با شرک و حمایت از توحید بود.

مسائل کلامی پایه مسائل اخلاقی و فقهی است

وي با بیان اینکه مسائل کلامی پایه مسائل اخلاقی و فقهی است، افزود: علم کلام در زمانی اوج می‌گیرد که عده‌ای مخالف در مقابل قرار داشته باشند و ما ناچار باشیم در برابر انها بایستیم، همانند کارهایی که در مسائل مربوط به امامت و ولایت صورت گرفت و آن هم به علت مقابله‌ای مخالفان در این زمینه بود.

آيت الله مكارم گفت: امروز هجمه به مبانی اسلام زیاد است، پس ضرورت پرداختن به آن در همه بخش‌ها احساس می‌شود.

وی با اشاره به اهداف سیاسی دشمنان در هجمه به مبانی اسلامی ادامه داد: دشمن معتقد است اگر مبانی اعتقادی، مهدویت، معارف قرآن کریم و غیره متزلزل شود، هدف سیاسی آنها پیش می‌رود و به همین دلیل هجمه را زیادتر کردند که در این راستا برای حفظ اسلام باید فعال تر باشیم.

اين مرجع تقليد شيعيان با اشاره به تدریس 30 ساله خود در خصوص مباحث معاد، نبوت و امامت در مدرسه امیرالمومنین(ع) اظهار داشت: نتیجه برگزاری این درسها، کتاب‌های متعددی شد که به نگارش درآمد و ارائه این دروس نیز در زمانی بود که در دوران طاغوت هجمه‌های مادی و دانشگاهی و غیره زیاد شده بود که ارائه این مباحث اثرگذاری خوبی داشت و باعث تحول مسائل کلامی در حوزه علمیه شد.

ضرورت شناخت مخاطب در نگارش کتاب یا مقاله

وی افزود: انسان وقتی کتاب یا مقاله ای می خواهد بنویسد باید مخاطبان خود را مشخص کند که عوام هستند و یا عالمان و دانشمندان مخاطب نوشته های او هستند که این امر مسئله مهمی است.

آيت الله مكارم شيرازي در ادامه به مجمع عمومی انجمن کلام اسلامی حوزه‌های علمیه توصیه کرد تا با پیشکسوتان در مسائل کلامی در ارتباط باشند و آنها بر مباحث نظارت داشته باشند.

وی افزود: انسان وقتی کتاب یا مقاله ای می‌خواهد بنویسد باید مخاطبان خود را مشخص کند که عوام هستند و یا عالمان و دانشمندان مخاطب نوشته‌های او هستند که این امر مسئله مهمی است.

اين مفسر قرآن كريم، با بیان اینکه نباید مخاطبان را ساده تصور کرد، ابراز داشت: باید مخاطبان را انسانهای نقادی بدانیم، هر چند که آوردن دلایل زیاد امر اشتباهی است و در واقع آوردن دو دلیل محکم و مستدل بهتر از 10 دلیل آسیب پذیر است.

توهین و تحقیر مقابل قابل قبول نیست

وي با تأکید بر اینکه باید دلایل قابل خدشه را کنار گذاشت و تکثر عدله امری درست و صحیح نیست، افزود: کسانی که در علم کلام فعالیت می‌کنند، باید از ادبیات و متن محترمانه استفاده کنند و توهین و تحقیر به طرف مقابل قابل قبول نیست.

آيت الله مكارم شيرازي همچنین توصیه کرد: باید جنبه‌های عاطفی و خوب صحبت کردن را در مباحثات کلامی استفاده و از بیان حرف‌های زشت و توهین آمیز خودداری کرد.

وی با بیان اینکه در فعالیت‌های علم کلام، باید از کارهای تکراری و موازی اجتناب کرد، افزود: باید به دنبال کارهای جدید بود و به همین دلیل باید با دیگر مجامع علم کلام ارتباط داشت و با آنها در تماس بود تا از انجام کارهای موازی جلوگیری شود.

استاد برجسته حوزه علمیه قم، با تاکید بر اینکه مکتب اهل بیت(ع) پاسخگوی همه شبهات است افزود: باید به شبهات جدید توجه داشت که در واقع شبهات جدید، همان شبهات قدیمی هستند که به آنها رنگ و لعاب تازه‌ای داده شده است.

وي تصریح کرد: نباید هیچگاه حالت انفعالی به خود گرفت و باید مطمئن باشیم که معارف اسلامی جواب تمامی شبهات را خواهد داد.

آیت الله مکارم شیرازی در ادامه به طلاب چندین توصیه مهم ارائه کرد و آنها را حاصل عمر خود برشمرد.

وی بر نظم در کارها تاکید کرد و ابراز داشت: باید تمامی زندگی ما بر اساس نظم و ترتیب باشد چرا که تمام عالم بر اساس نظم و ترتیب خاصی است .

نباید در رسیدن به اهداف خسته شد

استاد برجسته حوزه علمیه قم،  پشتکار را در ادامه مسیر مهم دانست و افزود: نباید در رسیدن به اهداف خسته شد که در این راستا علمای بزرگ سالهای متمادی برای رسیدن به نتیجه مطلوب خود، عمرشان را صرف کردند تا در نهایت کار آنها ثمر بخش باشد.

آیت الله مکارم شیرازی خلوص نیت را هم در کارها بسیار مهم دانست و گفت: هرچقدر خلوص نیت بیشتر باشد، موفقیت هم بیشتر است و باید برای رضای خدا و پیشرفت اسلام و رضایت حضرت ولیعصر(عج) نیت‌ها را خالص کرد که این امر موجب پیشرفت بیشتر خواهد شد./ک