حیوانی که دورریختنی ندارد را می‌شناسید؟
کارشناس ارشد پرورش ماکیان جهاد کشاورزی گیلان گفت: شترمرغ فقط به گوشت و تخم آن خلاصه نمی‌شود.
به گزارش خبرگزاری گروه استانها باشگاه خبرنگاران منطقه گیلان، گیلان به لحاظ وجود زیرساخت‌های مناسب، افزایش محصولات صنایع غذایی به دلیل پایداری مشتریان خارجی و بالا رفتن سطح کیفی کالاهای صادراتی، نقش مهمی در صادارت دارد.
انواع محصولات کشاورزی، آبزیان، مواد معدنی، پلاستیکی و صنایع غذایی عمده محصولات صادراتی گیلان به شمار می‌آید اما اخیرا بزرگترین پرنده دنیا هم به جمع کالاهای صادراتی گیلان پیوسته است.
پرنده‌ای که اگرچه بومی آفریقا و مناطق گرمسیری و خشک است و فقط حدود 17 سال از آوردنش به گیلان می‌گذرد اما در این مدت با آب و هوای این استان معتدل و مرطوب به خوبی سازگار شده و هر سال نسلش روبه افزایش است. رونق پرورش این پرنده در گیلان، دریچه‌ای جدید به روی بهره‌برداران بخش کشاورزی گشوده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد در کنار ایجاد اشتغال، صادرات و ارزآوری، هزینه‌های پایین پرورش، تنوع محصولات و همچنین خواص درمانی و دارویی فرآورده‌های شترمرغ، از مهمترین دلایل رونق صنعت پرورش این پرنده در گیلان است.
مختار مهدی‌زاده، معاون امور دام سازمان جهاد کشاورزی گیلان با بیان اینکه سهم گیلان نیز از پرورش این پرنده بزرگ در حال حاضر 365 قطعه شترمرغ مولد و پرواری است که در 6 مزرعه در شهرهای رضوانشهر، رودبار، تالش، ماسال و فومن پرورش و نگهداری می شود، به خبرنگار ایسنا گفت: گیلان، نخستین استان صادرکننده جوجه شترمرغ در کشور است.
وی با اشاره به اینکه صادارت جوجه شترمرغ‌ها در سال‌های گذشته به کشور قزاقستان انجام می‌شد، اظهار کرد: اخیرا کشور عراق یکی از بزرگترین مشتری‌های جوجه شترمرغ‌های گیلان است.
وی گفت: گیلان سال گذشته از محل صادرات جوجه شترمرغ بیش از 4 هزار دلار ارزآوری داشت.
معاون امور دام جهاد کشاورزی گیلان افزود: راه‌اندازی مزارع پرورش شترمرغ در گیلان تاکنون برای 25 نفر مستقیم و 100 نفر هم غیرمستقیم شغل ایجاد کرده است.
وی افزود: سودآوری و هزینه‌های پایین پرورش و تنوع محصولات شترمرغ یکی دیگر از دلایل رونق این صنعت در گیلان است.
امید وهابی‌اصیل، کارشناس ارشد پرورش سایر ماکیان جهادکشاورزی گیلان نیز با اشاره به اینکه ارزش شترمرغ فقط به گوشت و تخم آن خلاصه نمی‌شود، گفت: این پرنده بزرگ هیچ دورریزی نداشته و از پر، پوکه تخم، پوست، چربی و روغن آن در صنایع دستی، کیف و کفش و پزشکی هم استفاده می‌شود.
وی اضافه کرد: از هر شترمرغ باتوجه به تغذیه و جثه آن حدود 35 تا 45 کیلوگرم گوشت، یک متر و 20 سانتیمتر پوست خام، 30 عدد شاه پر، حدود 2 کیلو پر معمولی، 4 تا 6 کیلو چربی و حدود 70 تا 80 تخم در یک دوره پرورش- که حدود یکسال است- به دست می‌آید.
به گفته وی، قیمت هرکیلو گوشت شترمرغ در بازار حدود 30 هزار تومان، هر متر پوست شترمرغ براساس درجه بندی آن بین 50 تا100 هزار تومان، هر عدد شاه پر 5 هزار تومان، هر کیلو پر معمولی 30 هزار تومان، هر کیلو چربی خام و یا فرآوری شده شترمرغ بین 40 تا 120 هزار تومان، هر تخم 15 هزار تومان و هر پوکه خالی تخم آن نیز 5 هزار تومان است.
این کارشناس جهاد کشاورزی گیلان با بیان اینکه بیشتر شترمرغ‌ها از سال سوم تولید، توجیه اقتصادی دارند، افزود: با یک حساب سرانگشتی می‌توان دریافت هر شترمرغ برای پرورش دهندگانی که استانداردهای پرورش را رعایت کنند، بطور میانگین یک میلیون و500 هزار تومان درآمدزایی دارد.
وی با بیان اینکه گوشت شترمرغ جزو گوشت‌های قرمز و تولید مثل آن هم بسیار رضایت‌بخش است، گفت: بهترین نژادهای گاو، هر سال یک گوساله به دنیا می‌آورند، این درحالی است که هر شترمرغ مولد، با توجه به شرایط آب و هوایی سالانه بین 70 تا 80 تخم می‌گذارد که بطور میانگین نیمی از آنها به جوجه تبدیل می‌شود.
این کارشناس ارشد پرورش ماکیان جهادکشاورزی گیلان با اشاره به مقاوم بودن این پرنده نسبت به بسیاری از بیماری‌ها و شرایط سخت آب و هوایی نیز گفت: تاکنون بیماری مشترکی بین انسان و شترمرغ گزارش نشده، از طرفی این پرندگان شرایط دمایی 20 درجه زیر تا 50 درجه بالای صفر را تحمل کرده و قادرند چند روز بدون آب و غذا زنده بمانند.
وی همچنین به هزینه‌های کم نگهداری شترمرغ اشاره کرد و افزود: پرورش این پرنده برخلاف سایر ماکیان نیازی به تأسیسات و تجهیزات گران قیمت سرمایشی و گرمایشی ندارد، بطوری که در یک هکتار زمین یونجه کاری شده و در فضای سَر باز با یک سایبان، می‌توان 300 قطعه شترمرغ نگهداری کرد، بدون اینکه به تغذیه دستی نیاز داشته باشند.
وی مقدار غذای هر شترمرغ را در دوره رشد، روزانه بطور میانگین یک و نیم کیلو دانه اعلام کرد و افزود: قیمت هر کیلو غذای شترمرغ در بازار حدود هزار و 500 تومان است که براین اساس پرورش دهندگان باید در هر دوره پرورش، حدود 800 هزار تومان برای غذای این پرنده هزینه کنند، این درحالی است که پرورش دهندگان گیلانی برای نخستین بار در کشور توانستند با استفاده از گیاه آزولا که در شالیزارها و آب‌بندان‌های این استان به وفور یافت می‌شود، هزینه‌های دوره پرورش را به 400 تا 450 هزار تومان کاهش دهند.
و اما خواص درمانی و دارویی فرآورده‌های شترمرغ، یکی دیگر از دلایل رونق صنعت پرورش این پرنده است.
دکتر مداح، متخصص تغذیه نیز در این باره به خبرنگار ایسنا گفت: گوشت این پرنده به علت داشتن پروتئین، آهن و اسیدهای چرب امگا 3 فراوان، به درمان کم خونی و فقر آهن کمک می‌کند.
وی افزود: از آنجا که مقدار کالری، سدیم، کلسترول و چربی موجود در گوشت شترمرغ حدود 5 درصد کمتر از گوشت‌های قرمز دیگر بوده و از طرفی اسیدهای آمینه فراوان دارد، مصرف آن برای سالمندان، بیماران قلبی- عروقی و کسانی که بیماری‌های مزمن از جمله چربی، فشارخون و قند بالا دارند، بسیار مفید است.
رضا طلایی، نخستین صادرکننده شترمرغ کشور که دو مزرعه پرورش شترمرغ مولد و پرواری در شهرستان‌های رضوانشهر و تالش دارد، گفت: پرورش شترمرغ را از سال 76 آغاز کردم و سالانه 2 هزار جوجه شترمرغ تولید داریم و هم اکنون عراق مهمترین مشتری جوجه شترمرغ‌های گیلان است.
وی در خصوص پایین بودن هزینه نگهداری شترمرغ در گیلان نسبت به استان‌های دیگر گفت: سال 89 برای نخستین بار در کشور توانستم با استفاده از آزولا، شبدر و سبوس برنج هزینه هر کیلو غذای شترمرغ را بیش از 50 درصد کم کنم.
طلایی که فوق دیپلم علوم دامی دارد، افزود: این جیره جدید غذایی در افزایش وزن و کوتاه شدن دوره پرورش هم موثر است، بطوری که تا قبل از استفاده از آن وزن هر شترمرغ پرواری ام پس از 12 ماه به 115 کیلو می‌رسید این درحالی است که بعد از آن، وزن هر شترمرغ پس از 9 ماه، به حدود 135 کیلو هم رسید.
این پروش دهنده نمونه کشور که صادرکننده شترمرغ در گیلان است گفت: اگر مسئولان ذیربط برای توسعه مزرعه پرورش شترمرغ با پرداخت تسهیلات طرح توسعه کشاورزی مرا یاری کنند، می‌توانم ظرفیت پرورش و صادرات شترمرغ را 5 تا 6 برابر افزایش دهم.
وی از نبود صنایع فرآوری و کشتارگاه صنعتی شترمرغ در استان هم گلایه کرد و گفت: بسیاری از محصولات فرعی شترمرغ از جمله پوست، پوکه تخم و پر آن را بصورت خام در تهران، قزوین و اصفهان با قیمت پایین می‌فروشم که در صورت ایجاد صنایع فرآوری و کشتارگاه صنعتی در استان درآمد سالانه‌ام دست کم 50 درصد افزایش می‌یابد.
/ش
