مشاور عالي خانه صنعت و معدن استان گلستان، مزيت هاي اقتصادي اجتماعي احداث مسير ريلي شرق درياي خزر از طريق اتصال راه آهن گرگان – اينجه برون را به دو بخش مزيت هاي منطقه اي و استاني و مزيت هاي کشوري طبقه بندي مي کند.
"اسداله پاک سرشت" مي گويد: گلستان به دليل واقع شدن در گلوگاه اصلي اين مسير ريلي و امکان ساخت سيلوهاي نگهداري و ذخيره سازي غلات در شمال اين استان، قادر است به يکي از مراکز تامين غلات ايران و کشورهاي خاورميانه و شمال آفريقا و مرکز بورس منطقه اي غلات با بهره گيري از راهکارهاي مورد نظر تبديل شود.
به گفته اين کارشناس اقتصادي، فراهم شدن زيرساخت هاي ترانزيت غلات و ساير کالاها (انتقال کالاهاي تجاري به ساير کشورها)، ايجاد سوآپ (معاوضه) غلات کشورهاي قزاقستان و جنوب روسيه از طريق پايانه هاي خليج فارس و درياي عمان و ايجاد هاب (نگهداري و ذخيره سازي) غلات در سيلوهاي منطقه اي در راستاي تحقق بورس غلات، بخشي از مزاياي منطقه اي اين خط ريلي محسوب مي شود.
وي، توسعه سيلوهاي نگهداري غلات و عمران و آبادي نواحي شمالي اين استان را از دستاوردهاي ديگر اين مسير ريلي مي داند و مي افزايد: توسعه زيرساخت هاي خدماتي و افزايش اشتغال خدماتي - تجاري، ايجاد صنايع پسين فرآوري غلات از جمله صنايع آرد، ماکاروني، ... و هم چنين احداث سيلوهاي نگهداري غلات در شمال اين استان از مزاياي ديگر ساخت اين خط است که به توسعه اقتصادي - اجتماعي و ارتقاء درآمد ساکنان نواحي شمالي کم بازده استان گلستان منجر خواهد شد.
مشاور عالي خانه صنعت و معدن استان گلستان مي افزايد: فراهم سازي اسکان جمعيت فعال در نواحي شمالي استان به منظور توسعه کشاورزي و بهره گيري از اراضي بلااستفاده اين منطقه از طريق انتقال آب رودخانه گرگان رود و يا حفر چاه هاي عميق از مزيت هاي ديگر اين مسير ريلي به شمار مي رود.
پاک سرشت مي گويد: فراهم سازي صادرات گندم، آرد و ساير فرآورده هاي نهايي غلات به کشورهاي افغانستان، تاجيکستان، عراق و ساير کشورهاي خاورميانه، بهره گيري از تخصص ها و تجارب کارشناسان اصلاح بذر گندم استان و کشور در راستاي توليد بذور غلات پربازده براي کشور قزاقستان در راستاي اقتصادي شدن توليد انواع غلات (گندم، جو، ذرت و ...) از ديگر تاثيراتي است که احداث اين خط ريلي در منطقه و استان گلستان از خود بر جاي مي گذارد.
اين کارشناس ارشد مسايل اقتصادي در استان گلستان، در باره مزيت هاي کشوري اين خط ريلي نيز معتقد است که اين خط کوتاه ترين و کم هزينه ترين مسير حمل کالاهاي ترانزيتي و صادراتي ميان کشورهاي مسير، خاورميانه و شمال آفريقاست.
به گفته پاک سرشت، بخش مهمي از غلات مازاد کشور قزاقستان و حتي جمهوري هاي جنوب روسيه با کمترين هزينه به مقاصد صادراتي حمل خواهد شد و امکان انتقال سريع و کم هزينه مسافران (توريستي، تجاري، درماني، زيارتي) به ايران براي کشورهاي قزاقستان، ترکمنستان و مسلمانان جنوب روسيه فراهم شده و در اين ارتباط کسب و کار بخش خدمات کشور پررونق خواهد شد.
وي مي افزايد: افزايش اشتغال در بخش خدمات کشور يکي ديگر از دستاوردهاي احداث اين مسير ريلي است که با توجه به اين که حجم صادرات غيرنفتي ايران به کشورهاي ترکمنستان، قزاقستان و جمهوري هاي جنوب روسيه حداکثر يک ميليارد دلار برآورد مي شود، سهولت و ارزاني حمل کالاهاي تجاري از اين مسير ريلي، زمينه مناسبي را براي توسعه مبادلات تجاري، به ويژه افزايش صادرات غيرنفتي ايران به دو الي سه برابر فعلي فراهم مي آورد.
پاک سرشت ادامه مي دهد: با توجه به ظرفيت سالانه ترانزيت کالا از اين مسير ريلي به ميزان حدود 2 ميليون تن کالا، درآمد ارزي ترانزيتي قابل توجهي براي کشور فراهم خواهد کرد و مسير ريلي شرق درياي خزر در مقايسه با مسير ريلي سرخس - آلماتي و يا مسير حمل دريايي خزر (به بنادر اميرآباد، نوشهر و انزلي) به دليل موانع کمتر، امکان حمل يکسره تا مرزهاي جنوبي کشور و عدم نياز به تعويض ناوگان حمل و نقل از لحاظ اقتصادي و زمان بري، مناسب تر از مسيرهاي فوق است.
به اعتقاد وي، مزيت مهم ديگر مسير ريلي شرق درياي خزر، کمک به تامين امنيت غذايي کشور از طريق واردات و حمل سريع غلات کشور قزاقستان و جنوب روسيه به ايران است که اميد است مسوولان و سياستگذاران رده بالاي کشور با پرهيز از فرصت سوزي ها و بهره گيري بهينه از پتانسيل ژئو - اکونومي منطقه اي کشور، نه تنها بايد نسبت به ساخت و راه اندازي راه آهن گرگان - اينچه برون تسريع نمايند، بلکه مي توانند با ملاقات ها و پيگيري هاي مداوم نسبت به تکميل و راه اندازي بخش مهمي از اين مسير ريلي که در کشور ترکمنستان واقع شده است، دستيابي به اهداف و مزيت هاي اقتصادي از اين مسير ريلي را محقق سازند.
رييس دبيرخانه شوراي گفت و گوي دولت و بخش خصوصي گلستان نيز در اين باره مي گويد: تحقق همه الزامات فني و اقتصادي اين راه آهن، مزيت هاي بي شماري دارد که ايجاد فرصت هاي جديد شغلي مرتبط با اين خط و فعاليت هاي اقتصادي ناشي از آن مانند نگهداري راه آهن، بهره برداري از خطوط ريلي، ساخت و نگهداري ايستگاه ها و حمل و نقل کالا از ايستگاه ها به ساير نقاط از طريق ساير وسايل نقليه يکي از مزيت هاي آن است.
کامیار عادل ادامه مي دهد: به عبارت ديگر بحث آمايش سرزمين و توزيع مناسب سکونتگاه ها در اين راستا تحقق مي يابد، ضمن آن که تکميل و بهره برداري از اين پروژه مي تواند بهترين فرصت را براي توسعه و رشد واقعي ظرفيت هاي بخش خصوصي در تعاملي سازنده و منطقي با دولت براي اقتصاد استان فراهم سازد.
وي مي گويد: فراهم آمدن امکان انتقال و ارائه خدمات مختلف زيستي (آب، برق، گاز، تلفن، بيمارستان و غيره) به محوريت خط آهن، يکي ديگر از مزيت هاي اين خط ريلي است که در صورت بازنگري و انطباق طرح آمايش سرزمين استان با پيامدهاي مثبت احداث اين خط آهن، مي توان انتظار داشت که دست کم بيش از دو هزار کيلومترمربع از سرزمين هاي کم بازده تر استان از طريق اقتصادي (شهرک سازي، صنعت و موارد مشابه) به بهره وري بيش تري دست يابند.
مشاور برنامه ريزي و امور راهبردي اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و کشاورزي گرگان مي گويد: اين هدف در صورت فراهم آمدن شرايط ترانزيت کالا، زنده و فعال ماندن اين خط آهن تحقق مي يابد، چرا که هر سال، کشور قزاقستان که يکي از مهم ترين شرکاي اقتصادي ايران است تا 20 ميليون تن غلات توليد مي کند که نزديک به هفت تا هشت ميليون تن آن در حاشيه خليج فارس به مصرف مي رسد.
به گفته عادل، بنابراين و فارغ از ساير کالاها که از کشورهاي CIS و چين ممکن است از اين مسير ترانزيت شود، انتقال سالانه هفت ميليون تن غله مازاد بر مصرف کشور قزاقستان از اين خط به کشورهاي حاشيه خليج فارس، يکي از مهم ترين دستاوردهاي اقتصادي آن مي تواند باشد.
خط ريلي گرگان - اينچه برون نزديک به 10 درصد از يک مسير 908 کيلومتري است که از گرگان تا مرز اينچه برون به طول 87 کيلومتر امتداد دارد./س