نقاط مثبت و منفی پیوستن دختران به شبکه‌های اجتماعی؛
دل به دریا زدن‌هــای مجازی!
حضور برخي دختران در شبكه‌هاي اجتماعي به عنوان يك جزو جدايي‌ناپذير زندگي در قرن 21 تعريف شده است. در اين شبكه‌هاي اجتماعي و در فضاي مجازي به وجود آمده مي‌توان قبل از هر چيز در مورد فيس بوك و دوستي‌های مجازی آن صحبت كرد.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران،بيشترين مسأله‌اي كه در اين فضا دختران را تهدید مي‌كند دوستي‌ها و ارتباطاتي است كه ممكن است آنها را درگير فريب و نيرنگ كند. اغلب جامعه‌شناسان با يك رويكرد علمي جامعه شناختي به آن نگاه مي‌كنند آنها بر اين باورند انسان‌ها در اجتماع سعي مي‌كنند در جمع و گروه با نقابي كه به چهره كشيده‌اند حاضر شوند و با آن چيزي كه در پشت صحنه وجود دارد، متفاوت هستند
دكتر عاليه شكر بيگي، جامعه شناس و مدرس دانشگاه مي‌گويد: به‌طور قطع تمام ارتباطاتي كه در شبكه‌هاي مجازي مانند فيس‌بوك شكل مي‌گيرد يك ارتباط كامل نيست زيرا بحث ارتباطات به دو مقوله كلامي و غيركلامي ختم مي‌شود كه هر يك داراي ويژگي‌هاي خاص خود است. ارتباطات كلامي كامل‌ترين نوع رابطه به‌شمار مي‌رود و افراد مي‌توانند از كلام و حركات بدن استفاده كنند از سوي ديگر نوع ارتباطات حضوري، چهره به چهره نتايج مثبتي از ارتباط را بين دو فرد ايجاد مي‌كند.
اما ارتباطات در شبكه مجازي فيس بوك به صورت غير كلامي و... تعريف شده است كه بسياري از ويژگي‌هاي رفتاري افراد پوشيده مي‌ماند. از اين‌رو نمي‌توان به اين شبكه‌هاي مجازي اعتماد كامل داشت. دست اندركاران اين شبكه اهداف تجاري پنهاني را راه‌اندازي كرده‌اند و طبق آمارهاي به دست آمده اين شهر الكترونيك حدود يك ميليارد نفر كاربر دارد كه روزانه به جمعيتش افزوده مي‌شود.
بریده از زمان و امکان
اين جامعه‌شناس در ادامه مي‌افزايد: با نگاهي دقيق‌تر مي‌توان گفت، دختراني كه در اين فضاها به ارتباطات دوستانه مي‌پردازند، وارد فرهنگ جديدي مي‌شوند و نگرش آنها براساس باورهاي جامعه‌اي كه در آن رشد كرده‌اند، نيست. در اين فضا دختران بريده از زمان و مكان و با جامعه خود دچار تضاد شده‌اند و نوعي گسست و شكاف بين دختران با جامعه واقعي خود ايجاد مي‌شود، کما اين‌که براساس نتايج به دست آمده از تحقيقات چنين گسستي در ميان نسل‌هاي حاضر در خانواده پديدار شده است.
دختران در اين فضاي مجازي هيچ عامل كنترل‌كننده‌اي را احساس نمي‌كنند و با مخاطبان بسياري در گروه‌هاي سني مختلف ارتباط برقرار مي‌كنند و در اين صفحات، عكس‌ها، يادداشت‌ها و كامنت‌هايي را از مخاطبان نقابدار دريافت کرده و متقابلاً در صفحات ديگران پيام‌هاي مختلف مي‌گذارند، از اين‌رو چطور مي‌توان تصور داشت كه احتمال انحراف و فريب براي آنان در پيش نباشد؟ هنوز براي حضور در شبكه اجتماعي فيس‌بوك در نظام آموزشي فرهنگ‌سازي صورت نگرفته است.
از اين‌رو دختران بدون داشتن اطلاعات كافي و آموزش‌هاي لازم از سوي نظام آموزشي جامعه و خانواده و براساس ذهنيت خود وارد فضايي مي‌شوند كه انسان‌هاي زيادي با نقابي كه به چهره دارند در كمين چنين دختران ساده ومعصومي هستند تا آنان را فريب دهند.
مسيرهاي بي‌هدف
تحقيقات نشان مي‌دهد برخي ازدواج‌هاي فيس بوكي منجر به طلاق مي‌شود. ارتباطاتي كه براي ازدواج برقرار شده است از نوع يك ارتباط كامل نبوده و بعد از تشكيل زندگي مشترك، شکل واقعي‌شان را نشان داده می‌شود. از اين‌رو حضور آزاد و بدون كنترل در دنياي فيس‌بوك تاثيرات زيادي در فريب دختران دارد زيرا در اين فضا دختران دچار تغييرات ارزشي مي‌شوند.
دكتر شكر بيگي مي‌گويد: اما زماني كه دختران وارد شبكه‌هاي مجازي مي‌شوند و با فريب به ازدواج فيس‌بوكي علاقه‌مند مي‌شوند يعني در اصل از فرهنگ خود بريده و با فرهنگي خو مي‌گيرند كه آن را نمي‌شناسند. دختران در درجه اول براي تفريح در اتاق‌هاي چت فيس‌بوك ممكن است حضور پيدا كرده و رابطه‌اي را آغاز كنند اما مدتي بعد دچار مشكلات روحي و رواني مي‌شوند.
وقتي در دنياي مجازي دچار فرد‌گرايي مي‌شوند با ارتباطات جديد و فرهنگ نو آشنا شده و ديگر زبان خانواده خود را درك نمي‌كنند در نتيجه دچار تنهايي مي‌شوند و در نهايت ممكن است به افسردگي مبتلا شوند.
اين مدرس دانشگاه با اشاره به اين‌كه دختران در فضاي فيس بوك دچار نوعي تخيل فرهنگي مي‌شوند، مي‌گويد: نوعي فرهنگ جديد براي اين دختران خلق مي‌شود، كه هويت ديگري را براي‌شان معنا مي‌كند كه اين فرهنگ جديد نه در خانواده و نه در جامعه جايگاه ندارد. اغلب اين دختران دچار دوگانگي در استقلال و انديشه مي‌شوند که اين اتفاقات در كلانشهر‌ها بيشتر رخ مي‌دهد و اين مسأله را مي‌توان در پوشش دختران مشاهده كرد.
از راهكارهاي اساسي مي‌توان به كنترل و نظارت عميق و دقيق خانواده‌ها اشاره كرد. در هرحال بايد اين بحث را در نظر گرفت که خانواده ايراني در يک وضعيت جهاني قرار دارد و بي‌ترديد هم تاثير‌گذار است وهم تاثيرپذير، اما نداشتن سواد رسانه‌اي ونداشتن آگاهي اجتماعي در بسياري از موارد زمينه‌ساز بسياري از مشکلات عاطفي و فردي و خانوادگي براي کاربران دختر ايراني است که در بسياري از موارد صدمات جبران‌ناپذيري را به بار مي‌آورد.
لذا به عنوان يک راهکار جدي و عملياتي، با تدريس چندين واحد درسي در مدارس و دبيرستان‌ها درباره شبکه‌هاي اجتماعي و مزايا و مضرات آن بايد به آگاه‌سازي نسل نوجوان و جوان اين جامعه پرداخت. در اين ميان نفش خانواده بسيار کارساز است و بي‌ترديد کنترل و نظارت والدين در بسياري موارد از آسيب‌هاي به وجود آمده در شبکه اجتماعي فيس‌بوک جلوگيري خواهد کرد./ایران
دكتر عاليه شكر بيگي، جامعه شناس و مدرس دانشگاه مي‌گويد: به‌طور قطع تمام ارتباطاتي كه در شبكه‌هاي مجازي مانند فيس‌بوك شكل مي‌گيرد يك ارتباط كامل نيست زيرا بحث ارتباطات به دو مقوله كلامي و غيركلامي ختم مي‌شود كه هر يك داراي ويژگي‌هاي خاص خود است. ارتباطات كلامي كامل‌ترين نوع رابطه به‌شمار مي‌رود و افراد مي‌توانند از كلام و حركات بدن استفاده كنند از سوي ديگر نوع ارتباطات حضوري، چهره به چهره نتايج مثبتي از ارتباط را بين دو فرد ايجاد مي‌كند.
اما ارتباطات در شبكه مجازي فيس بوك به صورت غير كلامي و... تعريف شده است كه بسياري از ويژگي‌هاي رفتاري افراد پوشيده مي‌ماند. از اين‌رو نمي‌توان به اين شبكه‌هاي مجازي اعتماد كامل داشت. دست اندركاران اين شبكه اهداف تجاري پنهاني را راه‌اندازي كرده‌اند و طبق آمارهاي به دست آمده اين شهر الكترونيك حدود يك ميليارد نفر كاربر دارد كه روزانه به جمعيتش افزوده مي‌شود.
اين جامعه‌شناس در ادامه مي‌افزايد: با نگاهي دقيق‌تر مي‌توان گفت، دختراني كه در اين فضاها به ارتباطات دوستانه مي‌پردازند، وارد فرهنگ جديدي مي‌شوند و نگرش آنها براساس باورهاي جامعه‌اي كه در آن رشد كرده‌اند، نيست. در اين فضا دختران بريده از زمان و مكان و با جامعه خود دچار تضاد شده‌اند و نوعي گسست و شكاف بين دختران با جامعه واقعي خود ايجاد مي‌شود، کما اين‌که براساس نتايج به دست آمده از تحقيقات چنين گسستي در ميان نسل‌هاي حاضر در خانواده پديدار شده است.
دختران در اين فضاي مجازي هيچ عامل كنترل‌كننده‌اي را احساس نمي‌كنند و با مخاطبان بسياري در گروه‌هاي سني مختلف ارتباط برقرار مي‌كنند و در اين صفحات، عكس‌ها، يادداشت‌ها و كامنت‌هايي را از مخاطبان نقابدار دريافت کرده و متقابلاً در صفحات ديگران پيام‌هاي مختلف مي‌گذارند، از اين‌رو چطور مي‌توان تصور داشت كه احتمال انحراف و فريب براي آنان در پيش نباشد؟ هنوز براي حضور در شبكه اجتماعي فيس‌بوك در نظام آموزشي فرهنگ‌سازي صورت نگرفته است.
از اين‌رو دختران بدون داشتن اطلاعات كافي و آموزش‌هاي لازم از سوي نظام آموزشي جامعه و خانواده و براساس ذهنيت خود وارد فضايي مي‌شوند كه انسان‌هاي زيادي با نقابي كه به چهره دارند در كمين چنين دختران ساده ومعصومي هستند تا آنان را فريب دهند.
مسيرهاي بي‌هدف
تحقيقات نشان مي‌دهد برخي ازدواج‌هاي فيس بوكي منجر به طلاق مي‌شود. ارتباطاتي كه براي ازدواج برقرار شده است از نوع يك ارتباط كامل نبوده و بعد از تشكيل زندگي مشترك، شکل واقعي‌شان را نشان داده می‌شود. از اين‌رو حضور آزاد و بدون كنترل در دنياي فيس‌بوك تاثيرات زيادي در فريب دختران دارد زيرا در اين فضا دختران دچار تغييرات ارزشي مي‌شوند.
دكتر شكر بيگي مي‌گويد: اما زماني كه دختران وارد شبكه‌هاي مجازي مي‌شوند و با فريب به ازدواج فيس‌بوكي علاقه‌مند مي‌شوند يعني در اصل از فرهنگ خود بريده و با فرهنگي خو مي‌گيرند كه آن را نمي‌شناسند. دختران در درجه اول براي تفريح در اتاق‌هاي چت فيس‌بوك ممكن است حضور پيدا كرده و رابطه‌اي را آغاز كنند اما مدتي بعد دچار مشكلات روحي و رواني مي‌شوند.
وقتي در دنياي مجازي دچار فرد‌گرايي مي‌شوند با ارتباطات جديد و فرهنگ نو آشنا شده و ديگر زبان خانواده خود را درك نمي‌كنند در نتيجه دچار تنهايي مي‌شوند و در نهايت ممكن است به افسردگي مبتلا شوند.
اين مدرس دانشگاه با اشاره به اين‌كه دختران در فضاي فيس بوك دچار نوعي تخيل فرهنگي مي‌شوند، مي‌گويد: نوعي فرهنگ جديد براي اين دختران خلق مي‌شود، كه هويت ديگري را براي‌شان معنا مي‌كند كه اين فرهنگ جديد نه در خانواده و نه در جامعه جايگاه ندارد. اغلب اين دختران دچار دوگانگي در استقلال و انديشه مي‌شوند که اين اتفاقات در كلانشهر‌ها بيشتر رخ مي‌دهد و اين مسأله را مي‌توان در پوشش دختران مشاهده كرد.
از راهكارهاي اساسي مي‌توان به كنترل و نظارت عميق و دقيق خانواده‌ها اشاره كرد. در هرحال بايد اين بحث را در نظر گرفت که خانواده ايراني در يک وضعيت جهاني قرار دارد و بي‌ترديد هم تاثير‌گذار است وهم تاثيرپذير، اما نداشتن سواد رسانه‌اي ونداشتن آگاهي اجتماعي در بسياري از موارد زمينه‌ساز بسياري از مشکلات عاطفي و فردي و خانوادگي براي کاربران دختر ايراني است که در بسياري از موارد صدمات جبران‌ناپذيري را به بار مي‌آورد.
لذا به عنوان يک راهکار جدي و عملياتي، با تدريس چندين واحد درسي در مدارس و دبيرستان‌ها درباره شبکه‌هاي اجتماعي و مزايا و مضرات آن بايد به آگاه‌سازي نسل نوجوان و جوان اين جامعه پرداخت. در اين ميان نفش خانواده بسيار کارساز است و بي‌ترديد کنترل و نظارت والدين در بسياري موارد از آسيب‌هاي به وجود آمده در شبکه اجتماعي فيس‌بوک جلوگيري خواهد کرد./ایران
