در سمنان، مردم براي برگزاري هرچه بهتر ماه رمضان و نزديکي بيشتر به خدا، آداب و رسومي خاص دارند که از سال‌هاي دور، نسل ‌اندر نسل باقي مانده؛ گرچه برخي از اين آداب به دليل پيشرفت و فناوري تغيير شکل يافته است.


به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران  سمنان ، مردم استان سمنان با غبارروبی مساجد و منازل به استقبال رمضان می‌روند و از این فرصت برای برآورده شدن حاجات و دستگیری از مستمندان از هم پیشی می‌گیرند.

مردم استان سمنان همانند دیگر مناطق کشور چند روز مانده به آغاز‌ماه رمضان به استقبال این‌ماه می‌روند که این استقبال آیین «پیشباز» از ‌ماه رمضان نامیده می‌شود

آیین استقبال به این شکل است که مردم برای آمادگی هر چه بیشتر برای روزه گرفتن در‌ماه مبارک رمضان، روزهای اول، پانزدهم و آخر‌ماه شعبان را روزه می‌گیرند.

در قدیم پیش از این در شب های ماه رمضان و به هنگام سحر فردی خوش صدا بر روی پشت بام خانه خود یا مسجد اقدام به خواندن دعا و مناجات می‌کرد، گاهی نیزاین افراد در حین گذر از کوچه های هر محله با خواندن ادعیه سحرگاهی اهالی را بیدار می کردند و این کار در اصطلاح محلی، «شب خوانی» (شوخوانی) گفته می شود.

امروزه صدای دعا و مناجات از بلندگوی مساجد نقاط شهری و روستایی به گوش می رسد. ولی روش هایی مثل کوبیدن بر روی ظروف مس و طبل، بیدار کردن اهالی یک کوچه، یا محله توسط فردی از همسایگان و زدن زنگ خانه یا کوبیدن دیوار خانه های قرار گرفته در مجاورت یکدیگر نیز مرسوم است.

در زمانهاي قديم به‌علت نبود راديو و تلويزيون برخي افراد با گفتن سه مرتبه "يا ا..." به نوعي به‌مردم بيدارباش مي‌دادند.

برخي از افراد نيز با حركت در كوچه‌ها و قرائت اشعاري،اقدام به بيدار كردن مردم براي خوردن سحري و روزه گرفتن مي‌كردند. اين عمل معمولاً نيم ساعت قبل از اذان صبح رخ مي‌داد .در حال حاضر تكنولوژي به كمك مومنان آمده و در سحرها معمولا از طريق تلفن و با زدن تك زنگ اقدام به بيدار كردن افراد فاميل مي‌كنند.

در گذشته عمده غذاي سحري مردم همان مانده شام و افطاري شامل آبگوشت، نيمرو و پلو، خورشت و گاهاً ته چین و اشكنه و نظاير آن بود.

هنگام غروب آفتاب و بگوش رسیدن صدای اذان، وقت افطار و باز کردن روزه است. زنان برای تهیه افطار از هنگام ظهر مشغول پخت غذا و تهیه سفره افطاری می شوند.

ایشان به هنگام غروب آفتاب و با شنیدن اذان، روزه خود را با قدری آب گرم، نمک یا خرما باز کرده، سپس عمده غذاي افطاري مردم روزه‌دار در سمنان شامل حلوا، آرد برنج، شعله‌زرد شير برنج، پنير خيگي و سبزي ،كشك و بادمجان به صورت بوراني به همراه نان تازه و تخم مرغ عسلي بود كه خانواده‌ها با توجه به توان اقتصادي از آن استفاده مي‌كردند. در گذشته معمولاً روزه‌داران پس از صرف افطار شام مختصري هم مي‌خوردند كه شامل آبگوشت، كله‌پاچه، پلو، قليه بادمجان و ... بود.

از سوي ديگر با توجه به‌اينكه مردم سمنان مردمي مومن و معتقد به شعاير اسلامي هستند و از اين شهر به عنوان دارالمومنين نيز ياد مي‌شود حضور در مساجد از برنامه‌هاي اصلي مردم پس از صرف افطار بشمار مي‌رفت. اقشار مختلف مردم با حضور در مساجد مختلف به اجراي برنامه‌اي مختلفي از جمله مقابله قرآن مي‌پرداختند و پس از خوردن سحري براي اداي فريضه صبح به مساجد مي‌رفتند كه اكنون نيز اين سنت پابرجاست.

مرسوم است که پس از صرف افطار مردان و زنان خود را به مسجد محل رسانده و نماز مغرب و عشاء را به جماعت می خوانند. در برخی مساجد نیز نماز جماعت قبل از بازکردن روزه اقامه می شود.

بطور کلی حضور افراد در نمازهای جماعت یومیه در ماه مبارک رمضان بیشتر مورد توجه است. مردان و زنان پس از خواندن نماز جماعت ظهر و عصر به تلاوت قرآن می پردازند. قرائت یک جزء از کلام الله مجید در هر روز از ایام این ماه مورد توجه اهالی منطقه است.

دعوت از دوستان، اقوام و آشنایان برای صرف افطار از دیگر رسومی است که در این ایام بر گزار می شود.

در شب های قدر اهالی نقاط مختلف شهری و روستایی اقدام به برپایی مجالس عزادارای می کنند. پوشیدن لباس سیاه به نشانه عزا و ماتم در ایام شهادت حضرت علی(ع) امری متداول است.

اهالی استان سمنان در شب های قدرپس از صرف افطار در مسجد محل خود حضور یافته و با خواندن قرآن و دعاهای جوشن کبیر، مجیر، افتتاح و ذکر مصیبت به شب زنده داری مبادرت می ورزند.

زنان نیز در این شب ها خرما، انواع نان محلی، شله زرد و غیره بین عزاداران تقسیم می کنند.

در نقاط مختلف استان سمنان زنان و مردان در لیالی قدر هم زمان با خواندن هربند از دعای جوشن کبیر بر روی ظرفی از قند، نبات، نقل و یا خرما دمیده و خوردن آن را به نیت شفا و تبرک توصیه می کنند.

همچنین گره زدن بر روی نخ به هنگام خواندن دعای جوشن کبیر پس از قرائت هر بندازدعا توسط برخی از زنان مرسوم است.

بنا بر باوری کهن اهالی نقاط مختلف استان کار کردن در روز 21 ماه رمضان را حرام دانسته و در مجالس عزاداری حضور پیدا می کنند.

اهالی نقاط کویری استان سمنان در روز شهادت حضرت علی(ع) از انجام فعالیت های روزمره خودداری کرده و مرسوم است که دامداران شیر دام های خود را در این روز به فقرا و نیازمندان داده یا برای تهیه افطار و پذیرایی از نمازگزاران به مساجد محل می دهند.

اقدام اهالی نقاط مختلف برای گستردن سفره افطاری در لیالی قدر بسیار چشمگیر است. تهیه و تقسیم کردن خیرات برای آمرزش اموات نیز در این شبها مورد توجه اهالی منطقه است.

مردم استان سمنان همانند ساير نقاط كشور داراي آداب و رسوم خاصي در اين ماه خدا هستند كه ياري و كمك به ديگران، توجه به همنوع و دادن نذورات برگزاري جلسات انس با قران و تلاوت آيات وحي و نيز برپائي آئين‌هاي ويژه شبهاي قدر از اهم اين آداب است.

در جامعه عشايري استان سمنان نيز رسم و رسوم خاصي در ماه مبارک رمضان حاکم است که اذان گفتن در هر شامگاه و سحر از جمله اين رسوم است.

" محققان جامعه عشايري استان سمنان دادن افطاري با مواد غذايي عشايري را از ديگر آداب اين ماه ذکر مي کنند. .

در حال حاضر برخي از آداب و رسوم گذشته کماکان در برخي از نقاط به ويژه روستاهاي سمنان پابرجاست که افطاري دادن، برگزاري مراسم مقابله قرآن در منازل ، حضور در مساجد را مي توان از جمله اين رسوم بيان کرد ./ب

برچسب ها: آشنایی ، رسوم ، ماه رمضان
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.