به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران، پایگاه اینترنتی شبکه خبری "الجزیره"، در مقالهای به قلم "جان اسپوزیتو" مینویسد: دورغ و انکار آمریکا هیچگاه تمامی ندارد و عدم اذعان به کودتای نظامی مصر، اصلا به سود مصریها و همینطور سیاستگذاران غربی، نخواهد بود.
آمریکا و اروپا به خاطر اصول و ارزشهایی که از آنها حمایت میکنند، و همینطور تعهدی که ظاهرا نسبت به ارتقای دموکراسی و حقوق بشر دارند، مورد قضاوت قرار خواهند گرفت. آنها تا به اینجا در این آزمون شکست خوردهاند؛ درست به همان اندازه که به مدت چندین دهه است که با حمایت از حکومتهای دیکتاتور در مصر، تونس، آمریکای لاتین و جاهای دیگر، تعهدات خود را زیر پا گذاشتهاند.
*** اصل اساسی دموکراسی یعنی تعهد به روند دموکراتیک و پذیرش عقاید مخالف
صراحتا باید گفت که تعهد به روند دموکراتیک، با اکراه و دروغهای بیوقفه آمریکا و سایرین تضعیف شده است. برکناری رئیسجمهور منتخب و قانونی یک کشور و جایگزین کردن آن با شخصی دیگر توسط ارتش، چیزی جز یک کودتا نیست. تعهد به روند دموکراتیک و پذیرش عقاید مخالف، اصل اساسی دموکراسی را تشکیل میدهد. رهبران سیاسی از طریق صندوق رای انتخاب شده و یا تغییر میکنند. مخالفان میتوانند مخالفت خود را صراحتا اعلام کنند و از هرگونه روش قانونی برای تغییر رهبران بهره گیرند اما همچنان به کشور و روند دموکراتیک وفادار باشند؛ در غیر این صورت کل سیستم از مشروعیت برخوردار نخواهد بود. همانطور که «محمد عادل اسمائیل»، مددکار 26 ساله مصری خاطر نشان کرد، «مرسی اشتباهات فاجعهآمیزی مرتکب شده است که باید گفته میشدند؛ اما درک من از دموکراسی این بود که باید به او اجازه می دادیم تا حکومت کرده و شکست بخورد و سپس با رای خود او را تغییر میدادیم.»
*** دولت موقت مصر ادعای دموکراسی می کند درحالی که رئیسجمهور منتخب این کشور در حصر خانگی به سر میبرد
با وجودی که دولت موقت مصر که توسط یکی از مقامات سابق دولت مبارک اداره میشود، وعدههایی در خصوص روندی دموکراتیکتر را داده، اما می بینیم که مرسی در حصر خانگی به سر میبرد و با اتهاماتی از جمله خیانت و یا دیگر جرایم روبه رو است. اخوان المسلمین در معرض بازداشتهای گسترده قرار گرفته و به ترور و اقدامات خشونت آمیز علیه معترضان ــ که اخیرا 51 نفر را کشته و بیش از 400 نفر را زخمی کرده است ـــ متهم شده است. هدف ارتش واضح و روشن و در راستای طرز کار حسنی مبارک در چند دهه گذشته است. به عبارتی، ارتش مصر در نظر دارد تا با استفاده از زور و خشونت، مخالفان را مرعوب ساخته و به خشونت آنها دامن بزند و بعد بگوید که: «ببینید، من به شما گفته بودم که آنها گرگهایی در لباس میش بودند.»
*** کودتای نظامی یعنی بازگشت به گذشته
باید از احساس خطری که اخوان المسلمین نسبت به تهدید موجود دارند، کاسته شود. در این راستا، آمریکا و اتحادیه اروپا باید در جهت ملاقات فوری با محمد مرسی گام بردارند و خواستار آزادی فوری وی و همینطور تمام زندانیان سیاسی و اعضای خانواده بازداشت شده آنها شوند. علاوه براین، درخواست گفت و گویی در سطح ملی، شامل نمایندگان حزب آزادی و عدالت، ارتش مصر و دیگر احزاب سیاسی مطرح گردد تا مسیری را تعیین کنند که مورد قبول همه آنها باشد.
طغیانهای مردم در کشورهای عربی، حاکی از تمایل آنها به در پیش گرفتن مسیری جدید و سرنگونی نظام موجود در بسیاری از دولتهای دیکتاتور کشورهای عرب و تلاش برای برقراری نوع جدیدی از دموکراسی است. کودتای نظامی به منزله بازگشت به گذشته است. نخستین رئیسجمهور منتخب مصر که با رای مردم انتخاب شده بود، به دلیل «کسری دموکراسی» در سیستم و فرهنگ این کشور که حاصل دههها حکومت دیکتاتوری بود، مرتکب اشتباهات زیادی شد.
*** در روزهای پس از کودتا، عربستان و امارات میلیاردها دلار کمک را به مصر وعده دادند
در واقع، مرسی و رهبری اخوان المسلمین اشتباهات بسیاری را مرتکب شدند. آنها ثابت کردند که برای انتقال از یک جنبش، به دولتی فراگیر (از نظر سیاسی و مذهبی) و دارای صلاحیت، به اندازه کافی آماده و مجهز نبودند. آنها همچنین نتوانستند اکثریت قریب به اتفاق تشریفات دولتی، از جمله ارتش، اطلاعات، قوه قضاییه، وزارت کشور و نیروهای پلیس را که هنوز هم باقیمانده حکومت حسنی مبارک است، به خوبی کنترل کنند. این موضوع موجبات سرنگونی دولت مرسی را فراهم آورد. جامعه بین الملل، از جمله آمریکا، صندوق بین المللی پول، کشورهای مختلف اروپایی، عربستان سعودی و امارات، در بهترین حالت، بیتمایل و در بدترین حالت، مانع ارائه کمک به دولت مرسی برای رسیدگی به مشکلات ناامیدکننده اقتصاد از کارافتاده و بیکاری به جا مانده از دوران حسنی مبارک بودند. با این حال، جالب است که بلافاصله در روزهای پس از کودتا، عربستان و امارات میلیاردها دلار کمک مالی را به مصر وعده دادند.
*** حمایت آمریکا از رژیمهای دیکتاتوری، استاندارد دوگانه این کشور را ثابت میکند
پیامی که دولت اوباما دارد، این است که دولت وی استانداردی دوگانه دارد؛ هرچند در دهههای گذشته نیز آمریکا با حمایت از رژیمهای دیکتاتوری، وجود این استاندارد دوگانه را ثابت کرده است. در حال حاضر نیز در دموکراسیهای نوظهور، قوانین بازی در یک دولت اسلامی و دموکراتیک، قابل اجرا نیست. این موضوع در اظهارات ابهام آمیز دولت اوباما نیز منعکس شده است و میبینیم که در عمل، این موضوع را که برکناری مرسی یک کودتا است، انکار میکند؛ درست مثل سخنان دوپهلو و دروغین دولت جورج دبلیو بوش در خصوص شکنجه «القای حس خفگی با آب» و یا نقض حقوق بشر و قوانین بین المللی توسط دولت وی؛ و پیش از او نیز، موافقتنامه دولت پدرش، جورج اچ دبلیو بوش با تصاحب نظامی الجزیره، علی رغم پیروزی انتخاباتی جبهه نجات ملی که به «جگ کثیفی» منجر شد و بیش 150000 نفر از جمعیت 25 میلیونی مردم الجزیره را به کشتن داد.
دولت اوباما برای اذعان به این که برکناری مرسی و انتصاب جانشین وی توسط ارتش، یک کودتای نظامی است، شدیدا تحت فشار قرار دارد. اگر مصر به دست ارتش و دولت موقت مصر، درست اداره نشود، این کشور دست کم یک نسل دیگر به عقب باز خواهد گشت و به حکومت استبدادی تاریخ 60 ساله مصر خواهد افزود. این موضوع در عین حال میتواند احساسات ضد غربی را برانگیخته و به تهدید امنیتی قابل توجهی تبدیل گردد.