به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران قم، نخستين كسى كه به كنيه (ابو تراب) ناميده شد على بن ابى طالب رضى الله عنه است، اين كنيه را رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم به او داد آن گاه كه ديد او بر روى زمين خوابيده و خاك بر پهلوى او نشسته است، از روى لطف و مهربانى به او فرمود : برخيز اى ابو تراب .

و اين محبوب ترين القاب او به شمار مى رفت و از آن پس به بركت نفس محمدى اين كرامتى براى او گرديد، زيرا خاك خبرهاى گذشته و آينده تا روز قيامت را براى او باز مى گفت .

رسول خدا (ص) از آن رو كه على (ع) صاحب زمين و حجت خدا بر اهل آن پس از رسول خداست، و بقاى زمين و آرامش آن به او است و از رسول خدا (ص) نقل شده که فرموده اند: چون روز قيامت شود و شخص كافر پاداش و نزديكى و كرامتى را كه خداى متعال براى شيعيان على آماده نموده ببيند گويد : (اى كاش من ترابى بودم) يعنى كاش از شيعيان على (ابو تراب) بودم .

علامه مجلسى رحمه الله در بيان اين جمله گويد : ممكن است ذكر آيه در اينجا براى بيان علت ديگرى در نامگذارى آن حضرت به ابو تراب باشد، زيرا شيعيان او به جهت تذلل بيش از اندازه و تسليم بودن در برابر فرمانهاى حضرتش تراب ناميده شده اند ؛ چنان كه در آيه كريمه آمده و چون آن حضرت صاحب و پيشوا و زمامدار آنهاست ابو تراب نام گرفته است

در اين كه پيامبر اسلام صلي الله عليه وآله وسلم در چه زماني اين لقب مبارك را به امير المؤمنين عليه السلام داده است، روايات متفاوتي نقل شده است . برخي از آن‌ها حاكي از آن است كه اين لقب در جمادي الأول يا جمادي الثاني سال دوم هجرت در غزوۀ العشيره به آن حضرت داده شده است . در برخي ديگر آمده است كه در يوم التآخي ؛ يعني روزي كه پيامبر اسلام بين همۀ مسلمان عقد برادري بست و از بين تمام مردم علي را براي خود برگزيد ، به او داده شده است ./س