به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران، در ایام انتخابات که نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در هر دوره از برنامههای خود برای چهار سال آینده کشور سخن میگویند، در بیشتر موارد، با اشاره به نسل جوان و نیروهای زبده تحصیلکرده داخلی، از اعتماد و اطمینان خود به جوانان میگویند و در شعارهایشان از بیشترین استفاده از نیروهای جوان و مدیران شایسته انقلاب استفاده میکنند. با این حال نگاهی به کابینه روسای جمهور گذشته نشان میدهد معولا سطوح مدیریت بالای کشور چون وزیران معمولا در بین متولدین دهههای 10، 20 و 30 شمسی جابهجا شده و از دهه 30 به بعد کمتر مدیری توانسته به حلقه مجریان و مدیران رده بالای دولتی وارد شود.
در اوایل انقلاب و دوران جنگ، حلقه مدیران بسیار باز بود و استفاده از نیروهای جوان در پستهای کلیدی چه در صحنه نبرد و چه در صحنه اداره کشور، کاملا مشهود و ملموس بود اما با ورود به عصر سازندگی و اصلاحات، این مسئله کمتر مورد توجه دو رئیسجمهور دهههای 60 و 70 قرار گرفت و بعضا استفاده از جوانان به تشکیل سازمان ملی جوانان و استفاده از مشاوران جوان به عنوان مشاورانی تازه کار در کنار مشاوران قدیمی و کار کشته منحصر میشد.
این سیستم بسته با ورود محمود احمدینژاد به پاستور شکسته شد؛ او که با شعار کابینه 70 میلیونی پیروز انتخابات سال 84 شد، بلافاصله بعد از آن حلقه مشاوران جوان رئیسجمهور که در زمان دوران شهرداری و بعد از آن در دوران رقابتهای انتخاباتی وارد میدان شده و عملکرد خوبی از خود به نمایش گذاشته بودند، را علاوه بر کارگروههای مشاوران جوان، به داخل دولت نیز وارد کرد.
در این دوره اگر چه فضای غالب اعضای کابینه با متولدین دهه 30 بود اما چندین متولد دهه 40 و البته دو متولد دهه 50 نیز با ابراز شگفتی کارشناسان قدیمی، وارد کابینه شدند و از سوی دیگر در کابینههای نهم و دهم به جز علی اکبر صالحی، محمد سعیدیکیا، محمد حسن طریقتمنفرد که همگی متولد دهه 20 و حمید بهبهانی که متولد 1319 بود، اکثر اعضای کابینه که به خاطر سفرهای استانی مرتب رئیسجمهور به اقصی نقاط کشور، باید از نیروهای جوان و فعال انتخاب میشدند. بر همین اساس نیز متولدین دهه 30 و 40 عهدهدار امور اجرایی شدند. امروز به جرات میتوان گفت که این وزرای جوان کارنامه خوبی نیز از خود به نمایش گذاشتند.
سید شمسالدین حسینی و عبدالرضا شیخالاسلامی متولد 1346، علی نیکزاد و کامران باقری لنکرانی متولد 1344، رستم قاسمی متولد 1343 و مجید نامجو متولد سال 1341 علیرضا طهماسبی، اسدالله عباسی، پرویز فتاح و محمد حسینی متولد 1340 بودند که در نیمه دوم دهه چهارم زندگیشان و یا نیمه اول دهه 50 سالگی وارد دولت شدند.
* محرابیان 33 ساله؛ جوانترین وزیر دولت احمدینژاد
اما این افراد معروفترین جوانهای کابینه نبودند؛ علیاکبر محرابیان متولد 1353 و مهرداد بذرپاش متولد 1359 معروفترین جوانهای کابینه احمدینژاد بودند که حاشیههای زیادی نیز در مورد نحوه حضور و آشناییشان با احمدینژاد و همچنین ورود به کابینه و عملکردشان در وزارت صنایع و معادن و یا ریاست شرکت خودروسازی سایپا وجود داشت.
از نظر میانگین سنی میتوان کابینه احمدینژاد را جزو کابینههای جوان کشور دانست گرچه هاشمی در این خصوص همچنان به جهت تغییر حکومت و عزیمت بسیاری از سران حکومت پیشیت به خارج کشور، رکورددار به کارگیری وزرای جوان است. البته احمدینژادخود نیز در ابتدای آغاز رقابتهای انتخاباتی دوره نهم ریاستجمهوری یکی از جوانترین نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری بود. به هر روی میتوان گفت میانگین سنی اعضای کابینه نهم و دهم روی هم، در پایان دولت دهم، 54 سال بوده است.
یکی از ابتکارات احمدی نژاد در دهه چهارم انقلاب اسلامی، استفاده از جوانان در سطوح مدیریت کلان و استفاده از بانوان برای حوزه وزارت، بود که این امر در کابینه پیشنهادی دولت یازدهم دیده نمیشود.
*میانگین سنی وزرای 4 کابینه هاشمی، خاتمی، احمدینژاد و روحانی
* دولت روحانی؛ کهنسال ترین کابینه تاریخ جمهوری اسلامی
شاید این، اقتضای اولویتهای اصلی کاری حجتالاسلام روحانی، رئیسجمهور 63 ساله جدید ایران باشد که سعی دارد از همان دولتمردان و نام آشنایان زمان کارگزاران و سازندگی در دولت جدید خود استفاده کند. این امر به نحوی در کابینه تجلی پیدا کرده است که جوانترین وزرای کابینه را محمدجواد ظریف و علیطیبنیا با 53 سال سن تشکیل میدهند. به علاوه، در کنار این مشاهده میشود که میانگین سنی کابینه پیشنهادی یازدهم در سال اول ورود این افراد به کابینه و نه سال آخر، 58 ساله است که این عدد 9 سال از میانگین سنی وزرای دولت نهم و 8 سال از میانگین سنی وزرای دولت دهم در آغاز کار، بیشتر است.
اگر 4 سال فعالیت وزرای دولت یازدهم را به میانگین سنی کابینه در حال حاضر اضافه کنیم، در زمان خروج از کابینه این افراد 61 ساله خواهند بود و اگر فرض ما تداوم دولت روحانی در 8 سال همچون دولت احمدی نژاد باشد، میانگین سنی افراد کابینه در زمان ترک دولت، 66 سال خواهد بود.
در پایان باید گفت که کابینه دکتر حسن روحانی، کهنسالترین کابینه تاریخ جمهوری اسلامی ایران است؛ چه اینکه میانگین سنی کابینه اول و کابینه دوم هاشمی رفسنجانی به صورت مجزا 41 و 49 سال، میانگین سنی کابینه اول و دوم حجتالاسلام خاتمی 46 و 47 سال و میانگین سنی کابینه اول و دوم احمدینژاد به ترتیب 49 و 50 سال بوده است.
در زیر جدول سال تولد و سمت های افراد کابینه نهم ، دهم و یازدهم آورده شده است :
ردیف |
نام وزارتخانه |
نام وزیر دولت روحانی |
سال تولد |
نام وزیر دولت احمدی نژاد |
سال تولد |
1 |
آموزش و پرورش |
محمدعلی نجفی |
1330 |
محمود فرشیدی |
1330 |
علیرضا علی احمدی |
1338 |
حمیدرضا حاجی بابایی |
1338 |
2 |
ارتباطات |
محمود واعظی |
1331 |
محمد سلیمانی |
1333 |
رضا تقیپور |
1336 |
محمد حسن نامی |
1332 |
3 |
اطلاعات |
سید محمود علوی |
1333 |
غلامحسین محسنی اژهای |
1335 |
حیدر مصلحی |
1336 |
4 |
امور اقتصادی |
علی طیبنیا |
1339 |
داوود دانش جعفری |
1333 |
شمس الدین حسینی |
1346 |
5 |
امور خارجه |
محمد جواد ظریف |
1339 |
منوچهر متکی |
1332 |
علی اکبر صالحی |
1328 |
6 |
بازرگانی |
- |
- |
مسعود میرکاظمی |
1339 |
مهدی غضنفری |
1339 |
7 |
بهداشت |
سید حسن قاضیزاده هاشمی |
1338 |
کامران باقری لنکرانی |
1344 |
مرضیه وحید دستجردی |
1338 |
محمدحسن طریقتمنفرد |
1325 |
8 |
تعاون |
- |
- |
محمد ناظمی اردکانی |
1334 |
محمد عباسی |
1337 |
9 |
جهاد کشاورزی |
محمود حجتی |
1334 |
محمدرضا اسکندری |
1330 |
صادق خلیلیان |
1338 |
10 |
دادگستری |
پورمحمدی |
1338 |
جمال کریمی راد |
1338 |
غلامحسین الهام |
1335 |
مرتضی بختیاری |
1331 |
11 |
دفاع |
حسین دهقان |
1336 |
مصطفی محمدنجار |
1335 |
احمد وحیدی |
1337 |
12 |
راه |
- |
- |
محمد رحمتی |
1337 |
حمید بهبهانی |
1319 |
علی نیکزاد |
1344 |
13 |
رفاه |
- |
- |
پرویز کاظمی |
1337 |
عبدالرضا مصری |
1335 |
صادق محصولی |
1338 |
14 |
صنایع و معادن |
- |
- |
علیرضا طهماسبی |
1340 |
علی اکبر محرابیان |
1353 |
15 |
علوم |
جعفر میلی منفرد |
1332 |
محمدمهدی زاهدی |
1332 |
کامران دانشجو |
1336 |
16 |
فرهنگ و ارشاد |
علی جنتی |
1328 |
محمد حسین صفار هرندی |
1332 |
محمد حسینی |
1340 |
17 |
کار |
- |
- |
سید محمد جهرمی |
1337 |
عبدالرضا شیخالاسلامی |
1346 |
18 |
کشور |
عبدالرضا
رحمانی فضلی |
1338 |
مصطفی پورمحمدی |
1338 |
علی کردان |
1337 |
صادق محصولی |
1338 |
محمد نجار |
1335 |
19 |
مسکن و شهرسازی |
- |
- |
محمد سعیدی کیا |
1325 |
علی نیکزاد |
1334 |
20 |
نفت |
بیژن نامدار زنگنه |
1331 |
کاظم وزیریهامانه |
1324 |
غلامحسین نوذری |
1333 |
رستم قاسمی |
1343 |
21 |
نیرو |
حمید چیتچیان |
1336 |
پرویز فتاح |
1340 |
مجید نامجو |
1341 |
22 |
راه وشهرسازی |
عباس احمد آخوندی |
1336 |
علی نیکزاد |
1334 |
23 |
تعاون،کار،رفاهاجتماعی |
علی ربیعی |
1334 |
شیخ الاسلامی |
1346 |
اسدالله عباسی |
1340 |
24 |
صنعت، معدن و تجارت |
محمدرضا نعمتزاده |
1324 |
مهدی غضنفری |
1339 |
25 |
ورزش و جوانان |
مسعود سلطانی فر |
1338 |
محمد عباسی |
1337 |
26 |
رئیس دفتر رئیسجمهور |
محمد نهاوندیان |
1332 |
غلامحسین الهام |
1338 |
اسفندیار رحیم مشایی |
1339 |
27 |
سخنگوی دولت |
- |
- |
غلامحسین الهام |
1338 |
شمس الدین حسینی |
1346 |
28 |
معاون اول |
اسحاق جهانگیری |
1336 |
پرویز داوودی |
1331 |
محمدرضا رحیمی |
1333 |
29 |
معاون پارلمانی
|
تیمور علی عسگری |
1339 |
احمد موسوی |
1338 |
محمدرضا میرتاج الدینی |
1339 |