نوشیدن مقدار زیادی آب در طول روز در دوران شیردهی لازم است، همچنین رساندن کالری کافی به بدن و تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن میتواند در تولید شیر موثر باشد.
برخی مواد غذایی حاوی ترکیباتی هستند که میتوانند به فرآیند ترشح شیر کمک کرده و سبب ازدیاد شیر مادر شوند در این گزارش تعدادی از این مواد غذایی معرفی میشوند:
ماءالشعیر: ماءالشعیر در تولید و افزایش شیر مادر موثر است.
نوشیدنیها: آب، برخی از دم کردههای گیاهی(دم کرده گزنه)حاوی لاکتوژن هستند و به تولید شیر مادر کمک میکنند.
زیره،رازیانه: زیره سبز دارای خاصیت محرک ترشح شیر بوده و رازیانه دارای ترکیباتی است که با تحریک تولید استروژن و پرولاکتین سبب افزایش ترشح شیر مادر میشود.
شنبلیله: شنبلیله یک گیاه محرک اشتهاست که به دلیل دارا بودن فیتواستروژنها ترشح شیر را زیاد کرده و اشتهای مادر را برای تامین احتیاجات تغذیهای افزایش میدهد.
زنجفیل: زنجفیل برای راحت سرازیر شدن شیر مادر و روان شدن آن موثر است.
زردچوبه: زردچوبه حاوی ترکیبات شیر افزا بوده و از طرفی میتواند در پیشگیری از التهابات موثر باشد.
زردآلو: زردآلو حاوی ویتامین C به مقدار زیاد است که موجب ازدیاد شیر مادر شده و از طرفی برای نوزاد مفید است.
سبزیجات برگ پهن و سبز: این سبزیجات مانند اسفناج،کلم،کاهو سبب ازدیاد شیر مادر میشوند و منبع خوبی از انواع ویتامینها، مواد معدنی، آنزیمها و فیتو استروژنها هستند که عمل شیرآوری را تقویت میکند.
هویج و چغندر: این سبزیجات سرشار از بتاکاروتن هستند که در تولید شیر، این ماده به مقدار فراوان مورد نیاز است.
سبزیجات همچنین دارای روغنهای فرار و فیتو استروژن بوده که در تولید شیرمادر موثرند.
ریحان،جعفری: ریحان جزء گیاهان شیر افزا و دارای خاصیت ضد نفخ برای مادر و کودک است. جعفری یکی از مواد گیاهی است که سبب تقویت تولید شیر مادر و افزایش شیر میشود.
غلات و حبوبات: غلات و حبوبات حاوی مواد شیر افزا هستند، از معروفترین آنها که پرمصرف نیز است،میتوان برنج،جو و ارزن را نام برد. از حبوبات نیز میتوان به عدس و نخود اشاره کرد.
جو دوسر: جو دوسر به دلیل داشتن آهن به تولید شیرمادر کمک کرده و همچنین دارای ترکیبات گالاکتوژن(شیرآور) است همچنین در رفع افسردگی موثر است و از طرفی تعریق بدن را افزایش میدهد و ضد اسپاسم نیز است.
جوانهها: انواع جوانهها به ویژه جوانه جو در ازدیاد شیر مادر موثر بوده و همچنین سبب افزایش چربی شیر مادر شده و در نتیجه شیر مادر چربتر و مغذیتر بوده و نوزاد احساس سیری بیشتری میکند.
انواع مغزها: مغز بادام از جمله مغزهای خوراکی است که به تولید شیر مادر کمک میکند البته مصرف آن به صورت خام بهتر است.
دانههای کنجد: دانههای کنجد سیاه و درشت در افزایش تولید شیر موثر هستند، دانههای ریز و کمرنگ کنجد علاوه بر شیر افزا بودن، هضم راحت تری در دستگاه گوارش دارند.
چربی و روغنها: نوع چربی که مادر مصرف میکند، در ترکیبات چربی شیر او تاثیر میگذارد. توصیه میشود مادران شیرده از روغنهای غیر اشباع و اسیدهای چرب امگا- 3 (ماهی،روغن دانه کتان)استفاده کنند و مصرف چربیهای اشباع، روغنهای جامد و مواد غذایی دارای اسید چرب ترانس خودداری کنند./ج1