به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران قم، بوی چرم و چسب با هر قدمی که برمی‌دارم تندتر می‌شود؛ 10 پله پایین آمده‌ام، در را باز می‌کنم، کارگاهی تاریک و کوچک پر از زیره‌ها و رویه‌های کفش که کنار هم انباشته شده ظاهر می‌شود و مخلوطی از بوی لاستیک و چرم و چسب که نفس را بند می‌آورد.

تا چشمش به من افتاد بلند شد 15 ساله به نظر می‌رسد با پیراهنی کهنه، چهره‌ای سیاه و دستانی زخمی و چسب‌آلود. تند تند سوزن می‌زند؛ با خودم فکر کردم آیا این دست‌های زخمی و کوچک قرار است با دوختن روزانه چند جفت کفش با دستگاه‌های مدرن چینی رقابت کند؟

کوچه عالی باف واقع در جاده قم – کاشان جایی است که نزدیک به 70 در صد مراکز تولید و توزیع کفش سنتی یعنی تعداد 250 تا 300 کارگاه تولیدی در آن قرار دارد؛ مرکز تولید کفش صنعتی نیز در جاده قدیم تهران، جاده جمکران و اصفهان واقع شده است.

شوک واردات کفش چینی

رییس اتحادیه کفاشان قم با اشاره به اینکه استان قم در تولید کفش چرمی بعد از تبریز در رتبه دوم قرار دارد گفت: تعداد زیادی از تولید کنندگان کفش در استان قم به دلیل عدم حمایت از تولید کنندگان تمایلی برای عضویت در اتحادیه کفاشان ندارند.

قدرت الله مقیمی با بیان اینکه درحال حاضر 20 تا 30 درصد رویه دوزی کفش توسط خانم‌ها و در منازل انجام می‌شود اظهار کرد: بعد از رکودی که صنعت کفش در کشور با ورود بی‌رویه کفش چینی با آن مواجه شد درسال‌های اخیر پیشرفت خوبی داشته است.

وی بالا رفتن نرخ دلار را عامل کاهش واردات کفش و عقب ماندن کفش چینی از صحنه رقابت با کفش داخلی دانست و ابراز کرد: با تامین مواد اولیه شاهد پیشرفت بیشتر این صنعت در آینده خواهیم بود.

مقیمی با اشاره به اینکه در حال حاضر کفش سرشاخه اول صادرات قم است، افزود: صندل‌های مردانه و زنانه جایگاه خوبی در تولیدات صنعتی استان دارد و این محصولات به کشورهای افغانستان و عراق صادر می‌شود.

رئیس اتحادیه کفاشان قم با اشاره به عدم صادرات تولید سنتی کفش ادامه داد: در آینده باید به جایی برسیم که تولید سنتی جای خود را به تولیدات صنعتی بدهد.

وی در ادامه افزود: ورود دستگاه‌های مدرن به کشور و همکاری دولت در تعامل با کشورهایی که در این زمینه حرفی برای گفتن دارند لازمه حذف تولیدات سنتی و رشد تولیدات صنعتی است.

مقیمی ورود کفش چینی به کشور را یک شوک به صنعت کفش دانست و اظهار کرد: هر چند این واردات موجب ورشکستی بسیاری از تولید کنندگان شد و صنعت کفش را برای مدتی با رکود مواجه کرد، اما به بالا رفتن کیفیت و بهبود بسته بندی کفش منجر شد.

استان قم قطب کفش ماشینی است

عامل توسعه خوشه کفش ماشینی استان قم هم     با اشاره به وجود 230 واحد تولید کفش در استان قم گفت: سالانه 80 تا 90 میلیون جفت کفش در استان قم تولید می‌شود.

عادل ربیعی با اشاره به تولید انواع پاپوش صنعتی در استان گفت: دمپایی پلاستیکی، چکمه کشاورزی، صندل‌های مردانه و زنانه و کفش چرمی از جمله تولیدات صنعتی است که دمپایی و صندل بیشترین تولیدات را به خود اختصاص می‌دهد.

وی با بیان ثبت 45 میلیون دلار صادرات از گمرکات استان قم و همین مقدار از سایر گمرکات کشور گفت: بیشترین صادرات به کشور عراق، افغانستان، آذربایجان، عربستان و ... انجام می‌شود.

ربیعی با اشاره به سهم 70 درصدی بازار داخل از پاپوش تولید قم بیان کرد: استان قم قطب کفش ماشینی است و در تولید کفش صنعتی در کشور حرف اول را می‌زند.

عامل توسعه خوشه کفش ماشینی استان قم کیفیت کفش صنعتی را به سه رتبه ضعیف، متوسط و عالی تقسیم بندی کرد و ادامه داد: کیفیت محصول بنا به درخواست سفارش دهنده و تمایل تجار به قیمت پرداختی متفاوت است.

وی گفت: تولیدات کفش استان قم در مقایسه با رقیب اصلی ما یعنی کشور چین کیفیت متوسطی دارد.

ربیعی مشکلات صنعت کفش قم را مشکلات عمومی صنعت کشور دانست و ابراز کرد: تعداد زیادی از کارخانه‌های تولیدی بر پایه صادرات شکل گرفته است که اگر این مسایل حل نشود شاهد تعطیلی آن‌ها خواهیم بود.

وی ادامه داد: به عنوان مثال از سال گذشته قانونی اجرا شد که به موجب آن صادرکنندگان باید ارز حاصل از صادرات را به اتاق بازرگانی تحویل دهند؛ این قانون شرایط واقعی از جمله فاصله قیمت بین ارز مبادله‌ای و ارز بازار را در نظر نگرفته و مشکلاتی را برای تولید کنندگان ایجاد کرده است.

ربیعی قطع شدن یک‌باره حمایت‌های دولت، حذف جوایز صادراتی و اخذ مالیات بر صادرات را از دیگر مشکلات دانست و گفت: تولیدکنندگان داخلی با این شرایط در رقابت با چین که دارای امکانات و حمایت‌های دولتی است دچار مشکل خواهند شد.

عامل توسعه خوشه کفش ماشینی استان قم ابراز امیدواری کرد مسئولان به قانون جامعی در زمینه صادرات که دیگر نیازی به تبصره نداشته و رضایت تولید کنندگان را به دنبال داشته باشد، برسند.

کفش به‌عنوان یکی از مهم‌ترین انواع پوشاک، نشان دهنده فرهنگ ملت‌ها است؛ حال پاپوش ایرانی با بالا رفتن قیمت دلار و به تبع آن کاهش فراوانی کفش چینی در بازار و از سکه افتادن آن توانسته قدری قدرت گرفته و خودی نشان دهد.

صنعت کفش یکی از بخش‌های مهم اشتغالزایی و از گردانندگان چرخ اقتصادی استان قم است که با حمایت مسوولان می‌توان با کفش قم گام‌های بلندی در پیشرفت اقتصاد استان برداشت./س

گزارش: سعیده سخایی