در زمانهای که سیطره الگوی زندگی غربی بر سبک زندگی ایرانی-اسلامی، پیامدهای گسترده و مخربی را به جامعه تزریق کرده است، نگاه به سبک زندگی امام رضا(ع) میتواند الگویی باشد برای نجات انسانهایی که در وانفسای تعاریف نادرست سنت و مدرنیته سردرگم ماندهاند.
به گزارش
گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران ؛ و به نقل از فارس، مقام معظم رهبری هم در سفری که سال گذشته به استان خراسان داشتند با تأکید به سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی، به مؤلفههایی تاکید کردند که از سبک زندگی غربی به جامعه ما تحمیل شده و مشکلات بسیاری را رقم زده است. اما نگاه به جزئیات سبک زندگی امام رضا میتواند مسیر روشنی باشد برای گذار از مشکلات زندگی این روزها که گاه حل نشدنی به نظر می آیند.
بردباری؛ نیش ترمزی بر سرعت بیوقفه زندگی
یکی از خصوصیات اخلاقی امام رضا (ع) که در روایات بسیار به آن اشاره شده، بردباری و شکیبایی آن حضرت است. بردباری اما در روزگاری که ما در آن زندگی می کنیم به حلقه مفقوده زندگی بشری تبدیل شده است. این روزها چنان سرعتی بر روند زندگی آدمها غالب شده است که انگار هر روز صبح مردم با شنیدن صدای تفنگ مسابقه ماراتن از خواب بیدار میشوند که اینگونه تا شب بدون لحظه ای توقف در حال انجام روزمرگی ها هستند، در نهایت در پایان روز هم می بینند زندگیشان دقیقا در همان نقطه ای است که روز گذشته بوده! در این روزگار اما الگو برداری از بردباری و شکیبایی آن حضرت می تواند نیش ترمزی باشد بر سرعت بی حاصلی که نفس زندگی انسان به اصطلاح مدرن را به شماره انداخته است.
مصرفگرایی افراطی و پادزهر ساده زیستی امام رضا(ع)
آنچه در روایات از رفتار آن حضرت بسیار شنیده شده، ساده زیستی و پرهیز ایشان از اسراف است. ابن ابی عباد، وزیر مأمون، شیوه زندگی امام رضا(ع) را این چنین توصیف کرده است: «حضرت علی بن موسی(ع) در تابستان روی حصیر مینشست و فرش او در زمستان نوعی پلاس بود، دور از چشم مردم جامه خشن میپوشید و هنگام رویارویی با مردم، لباس معمولی میپوشید تا خودنمایی به زهد، تلقی نشود.» این روزها اما سیطره مصرف گرایی بر سبک زندگی ما ایرانی ها به جایی رسیده که تمام اجزای زندگی را تحت تاثیر قرار داده است. آدم های این روزگار بیش از آنکه به مصرف به عنوان وسیله ای برای رفع نیازهایشان بنگرند، خریدهای افراطی را برای نزدیک شده به سبکی از زندگی می دانند که هر شب و روز از سوی شبکههای ماهواره ای و سایت های اینترنتی به عنوان الگوی برتر معرفی می شوند. یخچال ساید بای ساید و سینمای خانگی در ذهن آدم های این دوره به اندازهای طلایی رنگ به تصور در آمده است که انگار بدون آنها خوشبختی معنایی واقعی خود را از دست می دهد و برای رسیدن به شادی حتما باید مبالغ بالایی را صرف خرید کالاهای شرکت های سرمایه داری کرد. جالب این جا است که هنوز مدت زیادی از خرید این اقلام مصرفی نگذشته، برند جدیدی تری یکه تازی بازار را به دست می گیرد و آگهی های بازرگانی هم به سمت خرید آن کالای جدید همسو میشوند و در چنین شرایطی کالای گرانقیمت خریده شده سال های گذشته، جایگاه خود را در بازار چشم و همچشمیهای تمام نشدنی از دست میدهد. ادامه این سیکل باطل هم جز این نیست که مردم تمام تلاش خود را جهت خرید کالاهای شرکت های سرمایه گذاری صرف می کنند در حالی که این روند حاصلی جز پر شدن جیب صاحبان شرکتها در پی نخواهد داشت. شاید یکی از بهترین روشهایی که می تواند ردپای مصرفگرایی را در سبک زندگی متدوال این روزها کمرنگ کند، الگو برداری از سبک زندگی امام خوبیهاست، امامی که صرفه جویی و ساده زیستی یکی از بنیادیترین مولفه زندگی شان بود.
خوشرویی امام رضایی؛ راهی برای پایان دعواهای تمام نشدنی
این روزها انگار لبخند زدن و مهربانی کردن برای خیلی ها کسرشان به حساب می آید. انگار به باور بعضی ها اخم کردن و رفتار متکبرانه، ارج و قرب انسان را فزونی می بخشد که این چنین پا در مسیر کرداری خودخواهانه نهاده اند. این روزها شاید جامعه نیازمند الگوی رفتاری است که امام رضا(ع) بیش از هزار سال پیش بدان روش سلوک می کردند، الگویی که یکی از بارزترین مشخصه هایش، خوشرویی بود و تبسمی که به محض دیدار مومنان بر لبهایشان می نشست. اگر آدم هایی که این روزها در میان آداب دینی و عرفی خود و الگوهای القایی غربی سرگردان مانده اند و راه موفقیت در ارتباطات انسانی و اجتماعی را نمی دانند، یاد بگیرند که در تعاملات روزمره به جای خشم و خودخواهی، خوشرویی را سرلوحه رفتار خود قرار بدهند، بالاخره معجزه لبخند کار خود را انجام می دهد و بسیاری از عقده های قدیمی و درگیری های ادامه دار از همان نطفه خفه خواهند شد.
کمک به نیازمندان در شرایطی که امرار معاش سخت شده است
تحولات اقتصادی کشور ما به خصوص تورمی که سال گذشته در نتیجه تغییرات نرخ ارز به جامعه تزریق شد در نهایت به ناتوانی برخی از مردم در تامین معاششان انجامید. در چنین شرایطی اما کمک به نیازمندانی که شاید خدا روزی شان در اموال عدهای دیگر مقرر کرده باشد وظیفه ای انسانی است که علاوه بر اجر الهی، احساس شادی دور از وصفی را در انفاق کننده ایجاد میکند و روح رضایتمندی به بطن زندگیاش می دمد.
نگاهی به تنها چند مورد از سجایای اخلاقی امام هشتمی که برکت میزبانیاش نصیب مردم کشور ما شده است نشان میدهد که در این هایهوی مادی و فرهنگ القایی غرب، الگو برداری از سبک زندگی امام رضا(ع) است که می تواند نقطه پایانی باشد بر شبی تمامنشدنی که بر سبک زندگی امروز آدمها سایه افکنده است.