به گزارش باشگاه خبرنگاران؛ مروار نوعی ترکه از خانواده درخت بید است که بیشتر در ملایر و در روستاهای داویجان ، می آباد، جوراب ، حرم آباد ، توجغاز و برخی دیگر از روستاها کشت می‌شود که البته تا چند سال پیش این هنر مختص شمال کشور بود .
مرواربافی در ملایر قدمتی 50 ساله دارد و از سال 78 به بعد هنر مرواربافی به طور جدی در ملایر دنبال شده که با استقبال خوبی نیز همراه بوده است.
سالانه حدود 100 هزار دلار مروار از شهرستان ملایر به کشورهای جمهوری آذربایجان ، عراق و حاشیه خلیج فارس صادر می شود و این جدای از صادرات این محصول به شمال کشور است که خود از مهمترین مکان های تولید مروار در کشور است .
پارسال 98 هزار و 500 دلار مروار ملایر به عراق و آذربایجان صادر شد.
همدان از استان هایی است که تنوع و کیفیت مطلوب صنایع و هنرهای سنتی اش توجه کارشناسان‌ و گردشگران را به خود جلب کرده است لذا فراوانی محصولات سنتی و صنایع دستی نکته ‌ای است که برنامه‌ ریزان و کارشناسان فرهنگی باید به عنوان امتیازی مهم برای استان در نظر بگیرند .
آقای قاسمی ، معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان می گوید : صنایع دستی از جمله ظرفیت هایی است که با کمترین میزان سرمایه می تواند بیشترین سود را داشته باشد و در جذب گردشگر و افزایش جاذبه های شهرستان تاثیرگذار است .
در این میان و درکنار تولید کالاهایی همچون سفال و سرامیک ، باید از تولید مروار و مروار بافی در استان همدان نام برد که جایگاه مطلوبی هم در منطقه غرب و هم در کشور دارد .
مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان همدان می گوید: شهرستان ملایر تولید کننده بهترین نوع مروار در کشور است و مواد اولیه مروار نیز در ملایر تهیه می شود .
خانم عباسی می افزاید : مروار ملایر به علت اینکه از شاخه ها، زواید و گره کمتری برخوردار است، دارای انعطاف پذیری بیشتر بوده و جلای سطح روی مروار نیز بسیار بالاست .
وی می افزاید : این در حالیست که استان های شمالی کشور نیز مروار و مواد اولیه خود را از ملایر تهیه می کنند.
کارشناسان می گویند : در ابتدا مروار تولید شده در ملایر به استان های شمالی کشور صادر می شد و در آنجا به کالاهای تولیدی و صنایع دستی تبدیل می شد اما امروزه با توجه به ارزش افزوده مناسبی که دارد مردم شهرستان ملایر خود به مرواربافی اقدام می کنند .
داوود مجیدی، یکی از مربیان مرواربافی می گوید : محصولات تولید شده از مروار در ملایر شامل انواع سبد میوه، سبدهای تزئینی، اشکال پرندگان و حیوانات، جا کفشی، جا لباسی، قفسه کتاب، استوانه، میز ، مبل و تختخواب است.
آقای بشری مدیر میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری شهرستان ملایر با اشاره به تولید سالانه 2 هزار تن مروار در 80 هکتار می گوید : صنعت مرواربافی ملایر پس از مبل و منبت این شهرستان بیشترین اهمیت و ارزآوری را در استان دارد.
مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان همدان می گوید : استان همدان ، قطب تولید مروار و مروار بافی در غرب کشور و در کشور نمونه و کم نظیر است.
خانم عباسی می افزاید : در استان همدان 108 کارگاه فعال است که برای 418 نفر اشتغال زایی کرده و بیشتر در مجتمع ها و یا کارگاه های خانگی مشغول فعالیت هستند .
مدیر میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری ملایر به نقش ویژه ملایر در این هنر اشاره می کند و می افزاید : در شهرستان ملایر 90 کارگاه وجود دارد و 350 نفر هم به طور مستقیم مشغول کارند .
آقای بشری می گوید : پارسال 98 هزار و 500 دلار صادرات مروار ملایر بود که به عراق و آذربایجان صادر شد.
شهرستان ملایر در زمینه تولید مروار و مرواربافی در کشور ظرفیت های زیادی دارد که درصورت توجه جدی مسئولان خواهد توانست در تولید اشتغال ، ارزآوری و افزایش سطح رفاه نقش زیادی را ایفا کند .
این هنر صنعت البته با مشکلاتی هم روبروست .
به گفته کارشناسان و شاغلان در این رشته هنری یکی از مهم ترین مشکلات این هنر به نبود نیروی کار ماهر در این رشته بازمی گردد.
آقای مجیدی که مهم ترین تولیدکننده در ملایر و غرب کشور است و این هنر را با استفاده از تجربیات پدرش ادامه داده است ، می گوید : در بازار فروش مشکلی نداریم و تنها کمبود نیرو باعث افت شده است.
وی می افزاید : اگر ما بتوانیم ظرفیت تولیدات خود را بالا ببریم سالانه یک میلیارد تومان صادرات از شهرستان ملایر خواهیم داشت اما متاسفانه اکنون به علت کمبود ظرفیت تولید، این میزان خیلی کمتر است .
مشکل دیگر این هنر همچون بسیاری از صنایع دستی و تولیدات دیگر به برندسازی و نبود صنایع بسته بندی بازمی گردد.
در واقع صنایع دستی همدان برندسازی نشده و با بسته‌بندی‌های غیراصولی عرضه می‌شود که همین امر در ایجاد یک بازار با ثبات و دائمی مشکلاتی را ایجاد می کند.
مدیر میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری ملایر هم ورود مدل های مشابه و بی کیفیت صنایع دستی از کشورهای دیگر به خصوص چین و معرفی نشدن مطلوب صنایع دستی را از جمله آسیب های این صنعت در کشور برمی شمرد.
آقای بشری می افزاید : مردم می توانند با نخریدن صنایع دستی مشابه خارجی و مسئولان با نگاه ویژه و حمایت ، در رشد، توسعه و رونق این صنعت نقش بسزایی ایفا کنند.
کوتاه سخن آنکه ، صنایع دستی همدان به رغم داشتن قدمتی درخشان متاسفانه با مشکلاتی ازقبیل بالابودن هزینه های تولید، کم تنوع بودن، نابسامانی فرآیند تولید، فروش و کم اطلاعی مردم مواجه است که باید با برنامه ریزی هدفمند ساختار صنایع دستی استان را ساماندهی و مشکلات این حوزه را برطرف کرد./س
حسن شعبانلوکمری